
B E S C fi R Y y I m G ;E
m . •. N.ßg twçe^lcieae myjen ]Ve%lyker,
Ifüff fiçt 4ç>rp Gapaarïç» 9 .tyftcben £
M 2 »cplk mpn qqg een dQrpie,, TÂhoelale,
g f 'io t jçpjjddw Îggeo heçft. *-’
hop zy nu
zien j maar van
afgezondert.
Scroewawan,
fjpF .eerfte jß «ep fchpqp gropt dosp zonder dorp, d<
hodale, aejyfc ^ n.q y td e plaat;, läp. xyi. zipn
fiet k^n 3,47. zielep, S>0 weerbai.e
fchap. i?pPSfß ? ejn ¿4, Da^i’s ppbrengeo,
ftaande onder hunrieh Orangkaja
fallt. XtbtolfojX5opo zeer kJeiyii dprpje,
dat daar pog niet lang geweeft is , eo
wicDs inw.oonders, door de Ahberppfpo
zodauig gequelt zyn , dat zy nagten dag,
io fclppne viaftighalen,die Z-ydaar tegpq
^maa,fec Jiebben, waken mpeten, gäyk
jk daar van oog-getuige gew,ecft bem
Hrt laat- pjagten qndcrdaanen der Ahperee&Q
zeervan pn federt zy zig ooder 00$
begeveö hebben, en Cnrift<aieoopwoj>
den z>yo , willen de Alfoereeien hen
njet gcwpld dwingen, am wee.r hardens
pe worden, eo. ooder hnn te ftaao.
Zy zyn pas 10$ zjcleo ¡fterk, ep Jeve*
rep fp weptbiwe mannen,, eo jyD#i*s,
Een myl ba ’f Noord-weft^ykc, van
den hopk van Cfunarien tprekenetj, heeft
men bet jdo^ken Hatifoa, of Hatoefoe'
w a, fforje 170 zielen , waar onder $4.
weerbafleflignnpn, en Dajti’s, ftaan-
de opk PQdpr bnn Qrapgkaja.
Paunoes-, *ri flatpefoewa,
^pfdbeic,fl?sand i^tPPweppn j ; yan wegen
dedroogte en fwar-te key-ftpenen >
daap ontrent valftnde , genaamt. ¿e-
ypp myjfn ländwgard ih , yan dit ftrapdl
j tPPt^QPt ipenin het Noord-
OqÄcn bep o^d-P^ßßpip*».
_ ^nqn van daar nog vyf a zpsmylen
verder, van een.ijsjjpn po bpßgPO berg
aögaJtqkßWt iPPdineep fphpppe vzl<y~
daar frpt dpip jECayrape, aan de riyiere
Ajqr-Tailal$g$. Dit i§n?ag=
tig5 141 zielen, yz wqeypare mannen ,1
en ¿8 Dati ’s , op tebrengen.
Epp .weinig benedcn dittdßrP is de
nvier ^iffeah pf Riffparij pypr wefte.
de hpropmde Capitpin, ’p op;
de Al-
foercequeldT
Hatoe-
foewa,
cnMan-
fchap.
&, Kay-
ratoe,
ende
.hat^r
A N
en, zuhen-wy elders
ten Gnatohoedi zyn zy
was wel cer «en by- Seroc-
is nu onder Canjuh'^p JJJJ’
ondergeftoken. Öok plagt Hatoefoewa, Samoe?
voor defen anderhalf myl landwaart inre
leggcn , dog is nu aan lirand , zedert *t
jaar 1668. gepla,atft, ontrent een quaa-t
myl yan de riyier Rihoewappa., endigt
hy de rivier Nila gelegen. Deze hebben
wel eer 00k met den Gnatohoedi
gefchept, dog doen het nu onder die
van Caihpbo, onder welke zy van oud$
ftoodgn, /. .
Wanneer men een groote halve myl Man-
Noonlelyker , ’ of Noordweftelykerj, P “P
wngaatkomt menby het dorpje Way 3?" S ic .
moe,dat 104 zielen, 3 9weerbare mannen,
en zy Datis , fterk is , icheppende za-
men met die van Caibobo , en fiaande
onder een geringen Orangkaja ,hoewd
het mede onder Caybobo plagt te iUan,
loggende nu 00k aan ftrand , dog wel
een myl ’er a f , optrent de-jivier, en
hpekj't'pploeryo,daar het tc vorendrie
a vier mylen in4 g4 >ergtc lag. Het fiaat
onder een Orangkaja. Ontrent des zelis
drznda zyn veel kats-koppen, ep ftee-
nen, wel «en myl Wpftaan- ;
Hier/Opatrenr ;k<>men de Alfoereeien, Hier«»t
ilaande onder Radja Sifcoeloc (of UJjcoe- trent
loe) 00k aan ihand, en van ,’t gebcigtc
‘ e bpeweî huune naitc dornen/ ifoe- s;fr^1/h
ep Wayfamoe, wel vy*dagenrei-aaa
pergqz^gheeft.
capitein Ee,n hal da^rei^r^ yap dit dpipa
Maco- legt Hpekpe* Deze riyier word piet
Kffi, eep nwpigte v^artuigen heyaren , wapn
d e r r i v i e r 6 ew^ 011 zYn # SagpC u it d p
Riffeari. Sagoe-hoom te kappen.
Ah men vm Jpuijeari ^fgaat, komt
men te Waitqhi , pf Wattopwi , endz^r
n^ te Maqi v qiej: verre yan .ftrapd afj;
ifende 4e?e dorpen ondfir Qrangkaja,
Hatifoa Beji...
Deze vyf forpkens fohepten wel eer
onder den Qttto^iioedl^ bqqfd dpf Mar-
dykcr$, o f (jer fwarte yyylipden (zohct
dg n^am beeft, hoewel ’tinlanders-zyp)
te weten, Roemahkay, Tiho^aie, Ca--
mar’ien, Paunoefla, en Kay ratoe, dog
zens van daar gelegen , en niei: dan oyer iirand ^ I
een wopft pn onbewoont gebergte te '
g^ajeen zyn. ¿j , , . r ;
Tw.ep wyieii vwder j daardekuft weer \yay I
weftdyker, begint te ftrekken“, heeft Sariii I men % riyiertje Way Sarifla. Men .ziet
daar om ftroeks geen Inwoondersi maar
wql verfchcide kreken, die eqj. hoog
voorgebergte maken, r dat drie ä vier
hqek^i .ip zee geeft, rondom welke men
eqn groot rif heeft , dat wel drie myftp
lang te fcheppen gm, eer men. in oude
tydenhy bet dorp.Caybobo quam ,.die ipon, I
in twaim Cwnpons onder y w ilf Orapg- Caybi 1
kaja’«, yerdeelt was, alle, welkd- Garn- bo*
POps de twee hoofiUdoipen, Ley-Ha-
ht j en Lcy-Timor , uitmaakten, die
naaft m»Ucanderen , tegen over het Ei-:
land^ken Noc^Ia Oeh lagen.
. kiet leg: nu een groote myl be^niden
de bogt vanTanoerio, en ontrent z.00
yprm ten Noordiweften-van Way Sa-
rifla , aan een zeer riffog ihand ^ waar
dopr men vecl moeite heeft, om tus-
fchen-de klippen in ,.b y dit dorp te
kpompn , dat my echter by donkerc
nacht,eens te beurtgeyallen is} moecende
toen myn groote Oreubaey verlatpn, en
ip een kleene Prahoe overgaan , alzoo
wy -anders wegens het vajlendc .w^ex,
A "M) O : lr N A.
betgiootvaartnig, tuflbhen deguilen,
door, de wal met zoudeprliebbea können
naderen.
En aftee- Hetdorp'Caybobo jp izich zeigen is]
kening. ^cn fchoon dorp , rondom zeer :ftaay ■
Jhoewel een woefl: en onbewoont, gebergte
, van agceien-jfcn ter zyden-, heb-
hende. Ook heeft'men rocfeü rer rcch-
handi, die een aardig gezicht geven
gelyk ons de Plaat No. KVii. dit klaar
toont.
Wat *t volk vanKaybobo btetrßft, het
zyn wakkere timmerlieden ,, ook dfouce
zee-lieden, en getrouwe mannen , die
zig zeer wel by Ons gehouden hebben,
zelfin dcn laatften oorlog met Madjira,
wanneer zy fterk tot awal genoodigt
wierdenj aog na dat zy-ons bericht daar
af gegeven haddeh j.^yn-zy van datdänd
gchcht, en eerft op Loehoc, en1 dpenOp
Haroeko geplaatft, daar zylanggewoont
. hebben > dog riu leggen zy wecr ophun
oudeplaats, dp Ceram
Zy ¡zyn .733 zielen ftferk , onder wel-
^hapTn* ^ weerbare mannen , cii 8*i Dati’s
zyn.
Van Caybobo af, kan men längs .het
woeft gebergte, dat .’er agter legt, wel
vyf dagen verre reifen ^ tußchen Hoe-
koe, een dorp van Radja Sifeoeloe, in ’t
Noord-wdcen , en ’t uacnp Samde , in
het Luiden.'
Digt by de Zuid-zyde van Caybobo,
NOodeaQ ken Seeu Tnniqaedchoot van de Wal, heeft
Moe4 men Noefia Oela , een kleen eilandje
Cafla. meeft uyt klippen , en een woeften berg
beitaande , en een groote myl bezuiden
het dorp, ontmpet men, na ’t pafleeren
van cen kleene rif, een ander eilandje,
Noefla CaflaT, ofhet DüiV’en,eiland,Vkn]
de menigte_ der Witde Duiven , die* *er
zyn, genaamt. Het is ontrent een half
myl in ^t- rond , rondom met een rif he*
zet, waar dp censmet; een Grembaey,
yervallen zynde, was ifc genobdzaakt^
een ganfehen nacht daar zeer elendig
zonder eeten o f drihken, te blyven :
want een onweder, *t geen oas ^ pas am
derhalfrtiyl van de wal, overviel, 01 de
zee zeer fterk had doen. overwateren,
had al myn eeten bedorven 5 en water
was op dit ganfeh« eikndje niet te vifa-
den, en fchoon ’er jönge wilde Duiven
genoeg waren , had ik geen gelegen-
heid , om die daar te Ikteh gereed ma-
. ken. De twee Soltkten egter j my als
°ppafttsmeede g€geeyen ? om my tegen
de Alfoereeien * 'by deze of gene
Schry- onverwagte voorvallen r te beichermen ,
vers* vonden ’er geen fwaarigheid in, om zes
maar half op de kööten gebradeh, te
eeten. -
Mraigic OF dit nu nog niet ongeluks genoeg
van Dui.v o o r m y was, quam ’er hog een tweede
ven,en by, te weten-, het hreken van myn
¡Zonncfchemj;, z o o als m yn jo o g e n metscMd-
h e t z e lv e ce -knd i la p t e , dat. my gewel-paddcn
d ig hihderde , ■ a jzo o ’t op d it e ikn d ,*^ “ *
daar maar izeer w e in ig , läg e b o om en w a r
e n , do od elyk heet w a s , en ilc nu niet»
h a d , om m y teg en de h itte der zp n n e
te dekken> z o o dat ik dat D uiven-e iland
zeer Wel h e b leören kennen, / ö p k y d t
fer op dat Rifeengroot-e-HieHigteSchild-*
padden, h o ew e l ik die -toen aldaar n ie t
g e z ien h e b y z y h d e 'fest to en m q g e ly k
haar tyd n ie t g e w e c i t , om z i e h d a a r t e
onthouden.
; uiTchcn'deze twec eilanden, ontrent
net in ’1 imidden, ;is ecn-Ri:f,’dat regt in
de zelve ■ftrcèklegt , vertoonende zig als
een halve Maan , zynde een wiiite bank,
by den irifender -Meti Ela genaamt-, die
zig wel vÿf niylen bepöflen Noefla Oda
'uieftrekt.
, Aan ’t vafte land is ccn moeraihge in- De bogt
bogt, vol kreeken, by.den inlander met
•de haam van -Hdnnawayl bekent, dwaarway^ (
die vah Leihalat hunrie Planc^ien, en
Moesthuinen, hädden. _ r* !r^-
•sä Hier draeit >zig vän Caybobo na Ta- y/n
'noeno hét land al meèr en meer na ’t no&iOi - "
Noordcni, wel abdeihalf myl verre, dan
buigt het zig Ooft wel een myl om, en
•dan nog wel écn myl -na: ’t rioerden,
over âl met een Rif, waar iried.e de gatr?
fche bogt van Tanoeno, meeft met een
fmalle zoom, bezet is.
Als men in die bogt pas gekomen is,
om van ’t.Zuiddn Noord op na Tanoe-
no te gaan, heeft men eeril eenigcklee-
ne fpruiten, en waterkens in den hoek , en ’tSoip
en in den draei van die bocht, ontrent Tanoc-
een ftrand Kolle Kofie genaamT, dan00,
paffeert men het rivietken’Rifetti, waar
na men in *t dorp TAnôeho komt, dat
ontrent vier myl van Caybobo, en twee
nayien van den -Zuid-hbek y .van de bogt
van dien zelve naam, nu aan ftrand chidden
in,de zdte legt, daar het bevofens
wel zeven inylcn % i’t gebergte, beoo-
ftca de Pas van dien naam ^ plagt te 1^;-
gen, op .een fteilen en ftörken heuvèl,
waar bp zig «ù nog het hoofd van de
omlcggèhdfe dorpen , JanOeroe , dat is ,
het hoofd vàn de Vifch , in’t Geramfcft
genaamt, onthbud;
Dit doTp is in ftaat, om 187 Zielen, Man~
78 weerbare mahhen, zp Dati’s , uit te fchap.
leveren. . : v-
Ontrent Tanoeno legt nög een dorp- \ LaflUt*
ken LafHlehoe,dog Wat Zuiddyker op, b?e»
*t geen pas öd» zielen fterk is, wàarôm het
niet meer dan 27 weerbare marinen , dn fchap. J
7 Dati’s , uitteveccn kan.
Het dorp Piroe lag wel ecr tuflchèn
oud Tanoeno, dn het ftrand, by cen
moeraffige rSévier, Capoeti genaamt,
waar by nu ook ten gédeelte vMi Tanoeno
legt; dbg Piroe legt nu wel conqdart
I 3 myl