
J9i A M B Ö ~N
1653. In deze maand wicrden 00k twee nieu-
\rt Rednitcn op Noeflatelo en Negri
fcima gelegt , höewel dit Werk, op • t
gerügt van ’t naderen der-Mattaflaarfche
Vloot, voor een tyd geftaakt wierd:
Want men had van een overloopcf vef-
ftaan, dat zy uit 6f jonken beftond, en
eerftdaags hier verfchynen zoude, voor- *
nemens zynde de kuft van Hitoe, of
Lbehöe eerft «tan te doenweshalvcn
men -die dorpen maar met paUifladen, zoo1
veel de-tyd toe liet, v€rfterkte.
De Heer Ondertwflcheö Was de Heer de Pla-
.Vlaming rn'mg den 8 November weer van Batavia,
komt met adc die zelve weerdigheden van Stt-
JSrdT" perlntendcntf, Veldheer , en Zeevoogdy
die Jhy bevorens beldeed had , voor de
derdetnaäl na Amboina vätrökken.'1
Het ontzet, dat hy mfcde häm beftond
ih 6 fchepen, een galjoot, een
chaloep, eh $ tmggangs, waar op 700
mannen, 6f 1 o Compagnien foldaaten jp
waren 3 hebbende dej beloften van in ’t
koitftogjoo man te tidkh krygen.
Öp Siunärang'had heih ecnMaleyer
bericht, dat hy drie wefcen te voren,
körnende van Macaflar, de Vloot van
dien Koning van daar na Amboina had
zienaffteken, giifcnde, dat die uit too
jonken, waar op föoö mannen waren,'
beftbhä. Dok voegäe hy daar by, dat
zy laft had op Boeton eerft aan te loo-
pen, om dien Koning en zyne landen te
vefoveren, en aan de- Macaiiaaric kroon
te hegten. •
Dit zyn Ed: watf' ontzettende, zond
hy den zi dito van Japarä vier Ügte jagten
VOör tat, htet eene Hfcet den Koop*
man Evert Buis , ööi den Roning van !
Macaflar noch eens te ondertaften , en
de x anderen om Boeton aan te doen.
Die van Macaflar wilden nergens na
luiftcren 3 dog oncrent Tanakeke körnende
, verftond de Heer de Vlaming,
dat die van Boeton van de Macaflaaiic
S C H E hxagt met aangedaan, maar met 50 jon- 1653.
ken al voor 5 W.eken, van daar na Sa- ^ntdelrt
leyer overgfcfteken waren, om zieh n°gd«Ma-
meer te verfterkens doch alzoo, zy hoor-caflkarfe
den, dat ’er al 700 man van hijnneraak-'Vloot.
kexs door ongemak en gebrek omgeko- •
men waren 3 zoo hadden zieh vcelcn
van die Vloot ftil op de vlucht bege-
ven. . ■'■■
Den i f December verftroide onze Komt
Vloot zeer fchielyk van een door een^oorBoe-
ftorm, die hen voor de ftraat van B o e -^ “
ton beliep 3 zoo dat de Heer de Vlaming^^
met veel moejte*in-een chaloep op Boc-dien
ton, zonder dat hy de Vloot zedertVorft
weer bycen brengen kon, ten anker
quam. Hy lundekle ondertuflehen met
dien Koning, die met de zynen nog al
överhoop lag. En JieV-er 11 foldaaten
tot des zelfe lyfwacht., met belofte van
hem naderhand meerhulp by te zetten.
n
H y ‘ verftond, dat 40 Macafl^arfchc
vaartuigen de Straatvan Pangeianedoor-
geloopen waren , wcshalven hy eenige
ichcpen ’er op afzond , om ze tc be-
trappen 3 gaande zelf met ’t jagt Am-
fterdam bczuiden Boeton om, yan waar
hy, geene van zynefchepcn vernemen-
de, na Amboina voortliep, daar hy den
zo December aanlandde, vindende slks Zyn
beter,alshygedagthad. S L
Ondertuflehen hadden de lchepea
Leeuwaardcn, enterVcer, aan’tOoft- '
einde van Boeton. '.ip jonken van den
vyand ontdekt, van Welke zy -er 1» ,
[ met -vfSk gdaden, veroverden 3 doch
daags ’er aan den zp December wat on-
voorzigtig op de andre vaartuigen aan-
vaüende, verloren zy een Tinggong van
3 z koppen, waar in de vyand afles,, op f
i Holländers na, doodfloeg, voereade
die gevangen na Macaflar, van waar zy
naderhand, by ’t maken der vrede,wccr
vry geraakt zyn..
VIERZ
A A k E N.
V I E R D E B O E K
£ E R S T E H Ö Ö F D S t ü k .
, De Heer Maatzuikcr tiuaalfde Opperlandvoogd A. 18^4. Rbos na de Xoela*s.
De Macafläarfe na-vloot^ niet wel • •waarginomen. GyZeladrs gegeven. De Macaf-
faaren in de moordenaars-rievier geloopen. Madjira, en Hafi’s toeleg. Loehoe door
de Macaflaarcn verbrand. De Heer Verbeek vertrekt. na Batavia. Vrede met Ti-
dorc gezogt. Roos weer na Xoela gezönden. V Kafteel vergroot. Schaydi , 0*^.
weer op Aflahocdi gekomen. Vrede inet Tidore gefloten. Aflahoedi door de onzen
aangetaft 3 en vertaten. Mandarsjah' hier verfebeerteh. Laala door de onzen beUgerd,
en veroverd. De Heer Vlaming, en de Koning na. Boeton. De Heer Cos alt ge-
zaghebber hier gelaten\ Eifih aan den Koning van Boeton gpdaan. 'Nieuwe Koning op
Macaflar. Vlamings komß op Batavia. V Kafteel Vi&oria vernieuwd. De Heer de
Vlaming keerd herwaards. Koning Aali dfgezet. En vcrrhoor,d.; Tiböro door ons A .
idyy veroverd. De Vlaming, in Ambon gekomen$ ßeld op verfcüeiete zaaken ordre.
Mandarsjah, ingevaar van vermoord te werden, vlucht na V Kafteel. Den öorlog om
Mandarsjah hervat,, Nuniali veroverd^ en Nahoebeli opgebangen. De Heer Vlaming
taft de vyand voor Aflahoedi aan^ en gaat met den Koning »« Temate. v Mandarsjah
in zyn ryk her ¡Md,. De Veldheer voor Aflähoedi weergekomen, vtfoüerd ’/ zelve.
Schaydi, nevens andre gevangen. Zyn Zoon na Batavia, in zyn vrouw na Boeton
gezonden. De Macaflaaren by Hatoepetdla meeft döodgeflagen. Vlaming, na
Boeton vertrokken: Befpot Macaflars Koning. Siegten handel van Roos voor
Boeton. Vcrhciden doodgeßagen. De v'erßroide Vloot van de Heer Vlaming komt
ten deele weer by een. Buitendyks dappere daad. Vlaming zend Keller na Xoela.
Calamatta’s wedervaren. Vlamings komß op Xoela, Boero, en Ambon. Virfcheide
bevelen barer Edelheden. De Hier de Vlaming A. 16f f aan H Kafteel. Jon^e na-
.gflboomen, hier seplanU..J$l&tejored$ met Macaflar. Madjixz yerbergd ctäch. De Heer
de V laming door. de Heer Huflaait' veroanzewi ' ßeld-een ntetew’e Hjtöeefe Dahdraad in.
HerdeSU wb^n^^^^eÜen. 1Belaß Radja'Gilölo"in ze’ele aödden.' Öhtvolkt Hoe-
wamohei. Plaätzendede Hoof den aan de Roodenberg.1 Calamatta gaat na Macaflar.
Vlaming verdeeld de verdre Volkeren. De Heer Cos na Temate, en de Heer Hüftaait
als zeßiende Landvoogd hier voorgeßeld. De Heer Vlaming vertrekt.
DeHeer~W— En 3 Janüari 164.? wierd hier
Maatzui- B ^ k -de; iz Opperlandvoogd , de
^era^., -.fl . . 1 Heer Johan Mdätzüiker (die
S ? J L t i / “ Ma>’ A - ' 6" v(Tkoren
land- was) -in plaats van den overvoogd
A. jeden Heer Garei Reinierszoon f voörgel6S*
ftelt.M
en . zag nu oök van tyd. tot tyd de
Macaflaarfche Vloot by ftukken enbrok-
ken opdagen: Önze jagten haddeh twee
jonken van de zelve Dezuiden Boerö ont-
moet, eri een daar van veroverd , -op ; ?t
welke zy- 37 gevangeden bequaihen, die
de Lieutenant Keller na ’t Kafteel bragt,
daar zy in de keten geklönken wierdra.
De andre 18 jaagden zy in de Riviervan
Roemah ite ,• daar de onzen hen Bezct h'iel- 4en. De Zcevoogd vän deze en de ver-
dre jonken, te-zamen 40 fterkj-was
Crain Boetatoeha j die nog by V lc-
yen van den ouden Koning hcrwäärds
verzonden, en al in Oiäober van Mäcai-
iär. vertrokken was.
Roos na- , Dok zönd de. Heer de Vldmthg ' den
dcXoe- Commandcur,: Gérard jRooS) na deXoe-
la's. lafe Eilanden, om de Macaflaaren, die
r i l . D e e l van Amboina.
door de Straat Pangefane over Bangay
daar na toe geloopen waren, vöor hun-
ne koiiift in Amboinä daarteonderfchep-
peh..
Men brak nii 00k de Reduit Hardenberg
op Cajnbello a f , alzoo hier geen
ingezeterien meer waren j en men deze
bezetting elders beter gebhiiken kon.
Irt dezen tuflehen-tyd verfchecn het DeMa-
tweede deel van de Madaflaarfe Vloot ^ ca(^atfe
zynde, met z Coradora’s van Bartgay,5 df^etwd**
van' Xoela Taljabo ^ en 6 van Xoela waarge-
l Mähgoli (die Vdbrp Mahgolr ai liepen j nomen.
| en den Sengadji yerjaagden) verfterkt ,dn
■gcleid tot Boero. van waär jz,y weer t’huis
keerdch j latende de Mäbafläaren verder
ria Ambon fteyenen.'
1 De onzen hadden in de Xoela*s op
Focköevc i j Macaflaarfe vaartuigen,
die zy ontmoetten, bezet ? doch hiet
als ’t behoorde , getyk zy ontrent die 18
öp 'Roemah'Ite mede; w‘at 'iiof'^eweeft
wären , Wäar doort de-1imbaflaaren den
4 Februari getragt, hadden hten te bre-
ken, alzoo ’er maar 1 chaloep op de
brandwagt lag,maar zy wierden geftuiti
B b doch