
'm&Wi B : o m m c m. jjSfSfc delhcÄ^Aat fchoon ’t goed was de
. - À. 1670 Ho^icnften der Coracora’s -jaarlyks ;
■ fee Hon.- ^¿Wzwakhcid van onze bezetting, niet
fhaÎpàfe laten voortgaan, en in de plaats van
b^ jp S icn de Inlanders bouw-ftoffen te laten
' verzamelen, nogtans ’s Compagnies acht-
baarheid Vercifchte, dat het zelve, zoo
haaft hetmogelyk was, weer in ftwerk
I gcftcld wierd 5 ’t -geen zy den zp December
. i £>70 belafteh random Ceram om
geen redenen na te laten.
Laft on-,.- Zy belaftten ook, dat men de Aroewe-
trcntde fe hahdelaars, alzoo die nuttige waaren
boomen hicr en *n Banda aanbragten, wel be-
‘ jegénen, en dat men op de aanplanting
"van nagelboomen vooreerft zoo veel niet
letten, de bofch-huizen afbranden, dog
dát men’t nitroejen der nagelboomen op
Hoewamohel nög ftaken moeft.
Ondertnflchen fehreven de Heeren uit
- ?t Vaderland áen 24 Augufti i 669, dat,
de fchaarsheid der nagelen de zelye op 8
gplden’t pond had gebragt, zoo dat;zy
noodig gedagt hadaen , dat dé boomen
-op Manipa en Hoéwamohel (dat zy ook
1Ö71 uit *t Vaderláñd herhaaiden) wel;
mogten blyven ftaan j mpgende welnoo-
ten op Hoéwamohel (als ookrin.de U-
liailers) maar geen nagelen uitroejen.
By hun fchryvens van den z j May
Verbodeh haar Edelheden, op .¿ware
Ihraf, aan de icKippers der fchepen gee-
ne eetwaren of andre voorraad tc vcrzwy-
gen « of te verbergen.
Verdrc'. Wat nu de zaak van denfergeañt Kloo-
behänderop Boero betreft ; de-Heer had
Kìooftére deZelve tot: A. i flemende geWu^em
xagkA* dpej^ Ai ift ; dar jaar es*
i^b-x^rarorn weer uitgeiietct zynde, moeitaie.
^evenwel eens by de hand gevat werden,
" “ " | I gelyk dan cindelyk A. idyi.gefchiede.
De Heer Francx', een vyand van de
Heer Cops, fçheen het ook in de zaak
"van dezen fergeant te zullen zyn 5 dog
na de getüigenis van de meefte en onpar-
tydige leden, zoo had hy, buiten eenige
drift oordeçlende -, zyn vriend in deze
zaak niet können zyn, meinende 3 dathy
’s .Compagnies geftolene goederen be-
. hoorde te betalen.
De Heer Cops, hier over tegen hem
ópvlicgeñde, iprak hem niet als zyntwec-
de aan; maar of hy zyn jougen geweeft
was , waar op de Heer Francx niet anders
zei, dan, mag ikmyn gevoelen in ver-
gadering niet vry uit fpreken, dan is fret be-
ter , dat ik henenga, en opfta f dan dat
ik hier blyve. Ja , zei de Heer Cops, brui
vnaar hewn, en gy zult ook met het etrftc
fchip na Batavia vertrekken. . ,
DeHeer Francx kortdaar aan uit denRaad ver-
Francx trokken zynde, zoo quam *er een ichip
Prefident mct tyding, *dat hy Prefident van Ter-
nate gemaakt, dog dat by haar Edelhe-
«¡»afr. den oqk goed geyonden was, dat hy eerft,
dp Batavia komcö.zoude. , :•>” Wjffiir.
,:Copsvfi& ondertuflehen de zaaken vatt ®oolt«
den fcigeant Boudewyhszoon Kloofier. z o o ^ S ;'
te draejenj dat. hy van alles wierd wyvrygefeiproken
, dat naderhand haar F^nlh^-fpröken.
en zeer qualyk opnamen. . _ -Y
Daar op vertrpk Francx den laatftön171^ ^ 11^
April 1671 van hier na Batavia j alwaärBatavia*
hy de Heer Cops vösy weinig befchuldig-
de, en alles,, daar aan hy.zieh vergrepen
had, ontdektev Hy quam A. 1 d7z,weer
hier,; meti de Hcev Antoni Hurdt, die als
: uitdrukkelyk Gommiflaris. vooral .vanaris.cn "
Amböina -, als ook van , de tw<je andre <=cncn
Landvoogdyen: om de Öoft, en .als epn^^^6
en twintigife Landvoogd en beftiefdery^i
dezer Landvoogdy , den. 2,0 Apiil.-uit
Banda hier verfcheed, om den HeerCops
tc. veryangen , die den laatften April na j
Batavia.yertrok, na dat hy hier dne jaa- p
ten Vry liegt geregeerd had>
¿fifLoo lang: de Heer Francx hier was,JPeIi6“
"wilde niemand icts tot lafte van de Heer ps‘
'Cops bekennen. De Heer Hurdt deed
. cindelyk, by ’t omflaum van eentamboer
op hooge :ftraffc aan idereen bekend ma-
ken, dat. een igelyk^ cue iets ten lafte
yvan de Heer Cops wift, zulkszyn Ed:
moeft kotnen äandienen ; öfdat hy we-
ten zou, wat hy met Zoo een; die dit
Verzwccg, te doen had* Hy dreigde
ook de borgers by placeaat* zod.zy-niet •
zcidcii , wac hy met hen zameri gedaan
had, na Batavia met hunnc huisgezinnen
op te zenden j W ^ PP FV AUes.-beiccn-
;dcn. Een voorniung.ü^fllag van de Heer
Qpps, was öok^at^ZckCTeh Mafihbst
.dwong^^e^ J^ch^ grens dp qyeG&
yde-uaa te .-ssyzep^dic datpo^open-
baardei- • •:
& Capitein Bulk, en de W h J eK w ^ -
hard waren op de zyde van Cops.y .mmr
anders waren de meefte tegenhem.^, Ooi:
hebben Joannes Möris , de oude Rurnr
pfrius, en Nicolaas Macquelyn tegen hem
J;etuigd, dat hy in de zaak van Chriftof-
cl Boudewynszoon Kloofier zeer onbillyk ,
en onbehoorlyk met de Heer Francx ge-
handcld had.
Op allß welke , en meer ändern be- Van2yo
fchuldigingen de Heer Cops, . van aUes3”3?1^“
afgezet, cn - na Batavia door. den Hcerif111* a"
Commmaris opgezonden wierd, g
de Advocaat Fifcaal eenen cifch' tegen de11-
hejm deedjZyude hy tqen yi pjaaren pud.
Wy zullen, alvorens voort te gaan j zien,
hoe zyn zadc ^ daar af iiep, en weer tpt de
Zaakep van Ambon keeren. ,; ’1 . ,
Hy antwoorde den 8 Mäart. 1073 op _
den zelven, cu ycrzpgt:npg indenRaaa '.fi
vän india als Ud te mögen zitten, dat .
hem geweigcrd, en aan den Fifcaal be-
laft wierd zyn zaken kort.te maken, alzoo
alles nu aan den Raad vap juftitie
pvcigcgevcn wierd, om daar afgedäapte
weiden. Den
tana op-
:2 i À ; À ■
. 1^® Efeu. 2.8 Noyember wieid: de Heer pÆàs , Prefident over^deA.2äak->van
diHeer Copi gekoren, doch met dezel*?, yp nog zoo langgetaknd, dathy eerft
den z i September iöyy afgézet, enyry-
■ tfian^Tiöewel .hy ^- na eenige. tyd ledig
. ¿cloopen te hebben, uit medelydenmet
: zyn huishoud^j- weer P.reiident op Ma-
caiîàr (gelyk wy onder dit Comptoir zien
K E N.
zuUen) a 1 fo gl .ter maand,getoaakt wierd. 16fie. 1
Wy> hebben hier een kleenen uitfprong
moeten maken, om de zaaken, den Heer
rakendc, eeniger raatenaanecn tc
fch^kelen, en te zien, hoe’t met hem,
over zyn quaad* heftier alhier, afgeloo-
pen is ; acrhidven: keeren vwy weder
tot het Jaar 16yz , wanneer de Heer Antoni
Hurdt hem vepying.
V ï Ë R D E H O O F D S T U M
10i)e Heer Hurdt befchreyen. 2 bemerken hier door hehi gemaakt. Bepaling van de
vaart der borgers, en ChineeÇînu^if. Î675 de vaart op de Xoela’s èn Boero aan de
ÀmboïüedÎèn toègefiaàn. JFerfraal der zware aardbeving A. 1671, 1673 en a 674
voorgevallen. Runiphius, ddvys over V, Kaftecl. De Heer Hurdt na Banda A. 167f .
Bevelen barer Edelbeden onfrepift Kafted, en om de nagelen uit te. roejen. Een nieuwe
vefting op Honimpa gemaaktX. Een krufi-meulen , en andre zaaken A . 1677 en 1678
geórdonneerà, en zommige verboden. DeJadtfte werken van de ÄkrHwdt. Zynver-
trek 'À. 1678 als Vßldfreer op'Java. De Heer de Vicqtwee en twintigße Landvoogd
hier. Verfcheidg . wgrken door hem gemaakt. Zyne moejelykbedeti met van de Ÿôorde,
tn andre. Zyn baatzugi, engroote baafiigbeid, tegen Capitein Bulle.,, De HeerLey-
dekkers zeldzaam droomen, nog wonderljker droom van Do. Carpius. Pàti Lima’s ver-
raad, Â. id8o. Waar in Halfen veel deel bad, die men egtèr ongefiraft lietd a t haar
Edelheden qualyk namen. Laß entrent ft*Kafteel, en de zuinigfreid. V OrangKayen-.
feeft aanbevolen. Op ft and in Ternate, en op Boero. V Befltiit A. 1681 van een Kaftecl
in de Laha te leggen. De ringmuur dit jaar voltóid. De Heer de Yicqs vertrek
na Batavia, latende de Heer van Vliet hier gezaghebber. De Heer Padbrugge komt
hier A . 168 3 als Gommiflàris, en drje en twintigße Landyoogd: Die nàder befihreyen
puerd. Ambon door ^ Doch zyne werken door zynenyer-.
ipanvcr. jlecht behandeld. .Klaeiett^der^Anlajiders. .oyer zy tie,, werken, Zyne placcaaten.
AarMge potsi ftoor zyn Ed? aànden wonifreèitf^peeld. Moye^khédèn met zyn eerfte
ied&éttdm',’’en.'dé hrM jteni Laft barer Edelheden À.168f , en i6$6, outrent Ver-
fcheide zaaken. Zware brand A . 1686. Zyn Ed: Raad van Indien gemaakt. De
Hggr Lobs van zvn Ed: hier deftig onthàald: Steertfier hier geùén. A . 1687 weer
zware brand. Zware dâraoeving. Groote^hartypgtighèid en voorùgtigbeid van de
Heer Paabrugge. ‘ Denfchryver na Banda t?g*%deirjft&?eian gezpjy^ G ou deCoe-
fcàngs uit de grotte cas ipfiofin..' hier,
en de Heer Padbrugge veptrpkken. : Die Heer nader befebrèven. Zyrte goede boedanig-
heden. . fferfifreide bevelen man haar Edelheden , A . i6Zy gegeven. De fchryver uit
Banda weer hïer. Werfen , door de Heer de Haas gemaakt. Zyn tocht na Boero £ftc.
?/ Lândyoogds huis , en de Paiar, door zyn Ed: gemaakt. Zyn Ed: A. 1689 Raad
Qdntnàitn, en Commifiaris gemaakt. Ferandering ih'de Landraad Fuile .daad van
Halfan Soeleyman. Ziekte van zyn Edelheids gemaJin, die kört 'er aan quam te fier-
ven. Hare begravenjs.. Edtlmoedigbeid van zyn Ed:, aan haare voorktnderen, en outrent
andre, die op haar Ed: gepafi badden. Land tot fteenbakkeryen uitgedeeld. . Â. 1690
bezetting op Nang gelegt. À . 1691 zyn Ed: Ordinans Raâd gemaakt. Zyn Ed: ge-
hreken. De Hier Schaghcn; *117/«» twintigfteXa.r^yoogd hier. . ’/ Fertrek van de
béer de Haas, en 't zeldzaam voorval van den fchryver niet zyn Ed: âan boord over
fiyne Kerkelyke getuigenis. Waar outrent f ie fchryver zyn Ed: volkomen genoegen gaf.
Die daar qp als Commifiaris na MacaflSur vertfok.
Êze Îiecr Hurdt, een M|d-
dclburger van geboorte,was
een man van korie geftajje,
zeer gefehonden van de jun-
derpokjcs, maar een wacker,
nugtcren, en zeer verftandig Landvpbgd,
die de E. Compagnie hier, en çlders,
groote dienften heeft gedaan. Hy heeft
veel goede wetten, placcaaten,^inftxuc-
¿en, en ccn zeer nette kerk-ordre hier
nagelaten, en zieh bÿ veele ingezetene»
zeer beniind gemaakt.
Hy heeft . hier i ryftrpakhuizÿ^^ een
agter de winkel,en een in de ringrïriüiir,
van Gabba Gabba laten maken. . :
Hy ley ook de ;borgers. eneChineefen Dewer-
op, om een ringmUUt Van pallifladen te kcn » Wer
máken..Zy morden hier;w.ei tcgen;,dogdoor
hy dwo^ hen by een plaçcaat daat toe j.8Cma l*
hocwdzy vangeçn lapgenduurgeweeft is#
F f 3 Hy