
34 || g i Ä M B O ain ms weder teueren fop datze Unix niet
meer eh docri\ dti mtde Zoo daar imand
van des Gouvefneurs gebied wegüep, en-
de *th- eenige tniztr Vier Sieden quam,
fßxonder confent van den Gouverneur, zoo
italkn Wy de zetee weder deveren.
Ten vyfdeö, zullen alle de hagekn aan
de Holländers moeten getevert werden,
waar van m gen vaße prys gemaakt is,
~mihr Wdvhten op 7 gebed van onzen Ko-
fiink Vari^Ttrhiic, 7 welk wy allen gelyk
vOflkoirientlyk zullen na körnen.
: JDtT deevofd van den Gouverneur, en
Vfcß-Admiraal voerfz. is gedaan nit de
üäfne von' de Heeren Stateft ende zyrie
Ptihceiykt Exceilentie in Holland, <#>
den Wbensdttg den i y dag van de maand
Djöeihadil Äwal in ’t jaar Mohhameds,
dmzdnd riegentivndat is, anrio Chrifti
den i S Äüguffi iööp. ,
Wy 'ohderzaten van Löehoe, Leffidi,
Cambello, dis ook alle de Oelifiva’s, ende
Oeiilima’s van dien met den Orang
Kaja Baffi, doen reverentie aan \t ß o f
van mve Majefteits voeten, ende biaden
Godtj hyuwe Majefteit een langdurig
leven Wil vertierten, Voor ders is de reverentie
Van Baffi, ende wy uwe onderdeinen
, om uwe Mäjefteit te kennen te geben
, hoe dat den Vice-Admiraal, Simon
Hoen, ende Frederik Houtman,
Gouverneur van 7 Gafteel in Amboi-
na, ons uwe Majefteits anderdanen , aan 7 Caßeel ontboden beeft, daar wy alle
SScompareert hebben , zoo is 7 dat* den
Vice-Admiraal, ende Gouverneur verzogt
hebben , om bet oude accoord te ver-
ttieuwen, dat tuffchen ¿/¿Holländers* ende
ons Uwe Majefteits onderdanen gemaakt
is , Wahr vp ttWer Mäjeflteits Otmerdanen
geäntwoord ßebberi, wy 7 Zetere door Vree-
ze uwer JVIajeftdit niet durven over ons
fünften, wdrit 7 gern mdriieris, dal de
onderzätett voirr baren beere gaan, noch-
fans dm V verzoek, ende aanfloan van
den Vice-Admiraal en Gouverneur* Zoo
doen Wy alle uwe jMäjefteits onderdanen
tevereniie aan 7 Hof uwer Majefteits
voeten , dat wy alle fubmitteren , in vöti
kotnen willen en zullen naarkomen ’t verband
, 7 geene tüjßhen u , en den Prince
van Holland, gemaakt Is , ofte zal ge-
maakt - werden, Sgefihreven in 7 Kafteel
van Arfrbööä, op den maandag van de
vyfäe maandXfßxmadil Aval, tn 'tjaar
Mohhammeds duizendnegetttien, ofänno
Chrifti den ,2,5 Auguftus i 5oj>. ende
Was onderteikeni atdus. Hit gefebreven by ‘
Imamtiöloä;;''
Dit contiKuft heeft Cäpitein Httöe niet
alleen als geringe , maar' oök voor Zoo
veite het diefä aanging, öndetteekend.
Di- Kfmelaha, en de Ternätääflen, deden
feit ook, doch op göedkeuring van hun ,
N S’^ö H E
Koning, die m Növember daar opvolg*
de.
Dit waren wergoeJe belofteUj mäar
gelyk alle de Mwrch In hün hert vyän-
den van de Chüftenen zyn , aliöo is ’t
xeker, dat zy iii6h van derzelve hülf en
Vriendichat) om geen ändere reden be^
dient hebben, aan om maaf fooreerft
Vaü de geweÖenäiyen der Port&geden
ontflagen te zyn,' bdovende, om dit
oogwit te bereiken,; alles vnt men van En toen
hen eiiehte, eü dat Zoo lang houdendej na.Tw-
töt zy de minfte ^legenheid maar lore* Vcr~
gen, om zich^daar af weer te ontiläan,
• gelyk dat ook de wäre reden geweeft is,
Hat zy van tyd tot tyd'de*bcfwprene con-
traften zoo ^ualyk mgekomen hebben.
Na dat hu deze Zeevoogd Hoen het
noodige Mer bdchiJtfhacI j ls hy den 16
September na^Temate~t’zeil gegaan, en
den 22 voor Makjan, of wel voorGnof-
fukia , ten änker gekomen.. ; Wat "Hy
daar verricht heeft, hebben wy oidder
de ftoffe vau Temate gezien. , '
dit zelve jaar l io p , op den t j Hm„a
Maart had de Heer Landvooga ook een maakt
Cohtraft met die vanHatoeaha. Cabauw, eencon»
Cailolo en HalaHoe, onder ’t Eyland O- met
ma behooitride, aangegaan, waar by de Hatoc-
zelve zieh volkomen onder onzen ftaat, aha.
en onder de fiiagt van'den Landvoagd;,
I even gelyk zy bevoreüs onder de Poitu-
geefen plagten te ftaan, vrywillig ftel*
len, waar uit dan met eenen blykenkan,
hoe ongegrond de eiiehen al van Ko*
hing tibamza, naderhand op deze-dor-«
pen gedaan, in zieh zelven zyn. i
Het contraft luid aldus:
Nieuw accoord in den aa*
me van haar tiodg. Mog\
ende den Prince van HoU
landt aan d’eene z yd e ,
en die van Hatoeaha,
Cdbauvo» Caibolo, ende
Halalioe, vier negryenjop
*£ Eiland Oma, aan de
andere zyde, gemaakt in
*C Kafteel Vi&ori# , ih
Amboim den 13 -Maärt
K R *:V’ 1 1 6op4 " ’r "'
EEerftelyk, met Godes magt beeft den
Admiraal van de Holländers, Steven
vari der Hiigen, de 5%rtugeefen in 7 Kafteel Victoria in Ambon in deh jbre
1 <5oy vertheeßert, ende overwonnen,dlwaar
Wy mgtyen Hatoeaha , Gabäuw, Caylolcfe.
ende Hoelälioe, ortder haar Woonende^ ßa*
ven zyn van den Portugeefchen Konittk aan 7 Kafteel van Ambpn, gplyk wy vatt nti
voörtaan, zoo lange als wy leven, onder de
lehoorzaamheidßaan van haar Hoog Mög.
ende
Con-'
/'¿ J. ¡¡¡I Z ; A A ; Wde den Prince ^»'Holland , 'als ook den
fignwoordigen Gouverneur van 7 Kafteel
Äböina , l Frederik Houtmaö j m mède
by òlle ändere Gouverneure, ette naar hèm
komen, in den name vàn de Hoogé Over-
heit ènde den Vtim van HpllaöH/,1'^1-^ *s
vdn tìiltotàhky Wer hegryerì1, zattera
volgine Ü iok naarkonten 7 retht van
de#’ Gbüverneur van 7 Kafteel Ämbon^
doch zy zullen in harén geloove Myv'en, zonr
der dat die van 7 Kafteel ', nogte de Hol-
fendersj haar1 einige'överidß aändoen, ofhaar
wegens haat geloof Verj'dageh zullen.Die van
Hatoeaha ^ vier nègrytn^ zitllén in geen Chri-
( f in haetr boek lezen, òf ìemand Mòors hebben
te leeren, oflid vàn bareMesdjidmäa-t
ken , volgens het Moors ^ geloof > : zòo wie
zulx doet, den Góuverriétìr Zal hèm ftraf-
fin:
~ Indien l'erftand tegen 7 Kafteèl mèer òor-
ìogen, of eenige quaad aan de Holländers,
of aan die geene, die onder *t Kafteèl ior-
teerd ; wilde doen $ die Van Hatoéàha zuP
\len helpen ,• ende de gezdnte# va# 7 Kàfteel'
aannemen:
JVanneer dèn Gouverneur#«»7Kafteèl
in Ambon mef zyn teèken die van Hatoe-'
aha, CabaUw, Gaylolò ende Halalioe zal
ontbiedenp om névens andérè negryente ar-
beiden, of rrtit ¿/ff !CdràQora?S loier en daar
met den Gòuverne'itf^i)/ Zynge'cèmrhiiieer-
din te pangayen, zittten ten eeffièn ■ met buìt
GoraCora’s, voìk en geWeer^ volgens dé^e
landswyze komen.
JOie van Hatoeaha^ 4 nègryèn ,y zullen
met geen GoraCora’s of Praauwèn eenige
negryen gaan beobrlogen, en ook geen andere
negryen vermeefteren, ofmoet zu he van den
Gouverneur geordineert werden.
, Ende zoo de 4 ,-negryen van Hatoeaha'
willen handetin, of nagels verkoopen -, zullen
nergens $ dan aan de Holländers aan 7 Kafteel ydie ter fchaàl brengen^endè ookzoó
zy -. eet-wdren te koop hebben, kunnen daar
mede aan 7 Kafteel komen handetin, en
eenige Dati,' gelyk andere negryen doen voti
gens gewoonte moeten contr.ibueereti. Voor
alle welke vooròerhaalde zaaken den Gouverneur.
dìe . van Hatoeaha,’ Cabauw,!
Gàylolo,- ende Halalioe zal helpen, gelyk
als het volk van't Kafteel en Hitoe ,daar-
omme bebbe dit met het Tsjap van 7 Kafteel
in Ambon, ende tekening zoo van
hem als van alle de OrangKajen van Hatoeaha
, mitsgaders met den eed beveßigt.
Ameni
. Diergelyken còntraéfc heeft hy oolc
'met die van Roemakay, een dorp op groot
Ceram y gejnaakt / ’t geen. aldus luid :
In den name Gods.
. ifìeuw accoord in de nome van de Hoogc
m É È E i N . ■
t)vcrigheid ende den brince Vàn Hòl- thlà mei
land aan de eéne zyde, en de völkeren %dn¡
de negry Róemakay f getige# op ’i grooi W
Eiland yah Ceram y gemaakt. /
m Dewyl de Hollanders met cíe hülfe öod^
ònze vyahden , de Portiigeefen uit de Landen
krdñ gänfeh Ambón verjaagdl eh veT-
dreven hebben^ en <te Hollanders ^ refi$-
fende in 7 Kafteel in Ambon,' bewìndhebben
over alti Oelilima’s,«wfe Oeliiiva%metgoed-
heii, en in opregtheìt, daar ohi zoozweeren wy.
OrangKajen vdn de Hégry Roemakay met
een. oprecht hart, eh gòed genoe'geh, dat wy
wiltin de Hooge Overigheden den Prince
Van Holland^ eh den Gouverneur van
Cafteel in Ämboina,' naarvotgen\ en Wf.
willen geen andre Heeren,' of andre Hoof-
den anderst, dan ¿fe Hooge Övcrigheid/
èhde de Priris vàn Holland kennen, nttvoti.
gen,. en helpen, gelyk alle de hnderttaane#
dan harén heere doch. .
? Eerftelyk, zullen wy le’ven met ßnze
Leere. De Amboineefen en de Holländers
zulieh ons geeit overlaß doen Wegens on-
zé Leere. Ook zullen wy in ¿een Chriftcn-
negry gaanl om eenige leere tedoeh', geen
Maffigit makenj nog ook iihand Moors lee-
ren. / , ‘ ' -•
Iridieri den GouVèrneut vàn 7 Kafteeí
tri Amboina ons tpet zyn teèken ontbied ,oni
aan 7, Kafteel te, helpen arbeiden,' of met
hem ,o f zyrie Gecoinmiíteerdén,3 te Pang-
gáyed,‘ wy zUltin kamen fWy Zullen ook
zoo dèh jegénwoordigen ais tóekóhtbtdbi ‘
Gouverneur volgen of gehóorzamen.
Ende iridien de Gouverneur eenige Hol--
landets zènd, inri ZagOe iñ onze negry te
koopen , wy zullen die verkoopen y- en wy
zullen eerfi Zagoc maken voor 7 Kàfteel
ende, daar na voor andere luideri!
JVy volkerèri vari Roemakay ,' zweereri
ook ,dat wy met geen CorraCorrep, of iet anders,
èèriìge riègry zillleh gaan deßrueefen 1
Ook wy ZtilleH geeri negry eri ± 7 zy Oeiilima’s
of Oeliiivà’s l affifièreri j wy zullen
06k niemarid zeridenhoch òok de Älföerce-
fen met koß helpen f dat zy ken anders volk
\ ädod ßaan f of de negry àflòopen * bonder
I laß vàn de Goúverneur. S06 Wy anders
doen¿ deh Gouverneur zal ònsßraffen, eh
¡ de Oelilimá’s en Oelifiwa’s zulleri òni ver-
j' delgeh:
I Wy zulleri jäarlyks Dati adri 7 KafteeF
brengen tot tecken van gehoorzaamheid aari
de hóofderi, cridé wy zullen äan 7 Kafteel
gaan handetin met Zagoe j- ryft $ of met
andere eetwarén.
Van dit alles zég tk Gouvérftèùr ván 7 Kafteel in Amboina, als ’gernagt'igde vati
[ de Hooge Overigheid,ví»¿/<? den Prince vari
Holland,’ en zweerè te zulleri hélpenj eh.
ook oprecht recht aan de negry Roemakay
te doen,gelyk aan de negryen aan 7KäfteeV
Hitoe, Hatoeaha, ende aàn alle OélifiA
• wa’s4 ende Oelilimafs doen, daarörrt be&bèr
[1 § E 2 tk