*yS B E S C M R Y 1
en zigzeiveri, ’t wootd nemende , ant-
woorddc wederom met groote onbe-
icbaatntbeid, en Afiurantie, dat hy ten
tydc dat Ernfi Cnipping * docnmaals Se-
crctaris van Politie , als Admiraajjmet
eenige Corcorren in VQorige tyden pp
hare ftranden was, de zelve hem belaft
hadde, yan Lakaela op Nunialy te körnen
woonen , ’t geen hy agtervolgd
had,derhalvcn hem vretnd dagt,dat ny
nu weder van woonplaats veränderen ,
en aan ftrand zoude moeten komen woonen,
en dat, niet tegenllaande zy de E.
Corape., als haar Opperheer, erkenden,
’ t egter in haar magt ftond te woonen,
zodänjg ., en waar zy wilden , zonder
dat de E. Compc. haar daar in konde
conftringeeren. ’t Gemeene volk mee-
de onderyraagd zynde, waarom zy nala-
Xig waren , in Conjps. bevelen te gell
ooriaamen , met onwillig te zyn tot
Compagnies brieyen te heftellen , en met
’er woon io ’t gebergte te continueeren,
antwoordde-de zelve daar op , dat zyaf-
huagende waren van hären Orangkaja,
en Orangtoeha ’s, ender zelver bevelen
in alles mqeften gehoorfaamen, en door
de zelve niet werdende geordonneerd
Compagnies brieven te beltellen , zulks
op haar eigen authoriteit oök niet ver-
mogten te doep , en den Orangkaja, en
Orangtoeha ’s , met ’er woon in ’t geborgte
'blyyende continneeren , zy ook
niet doriten zig van de zelve te feparee»-
ren , en haar wooningen aan ftrand te
extriieeren.:. . l i W. f? 1
Diebdaft. Naar wejk.e wederzydie vraagen en
werden jintwoorden , dan naeukeurig onderzpgt
arAri wer^€ncte a wie wel de vppmaamfte
bonte" roerviqken of belhamels van alle deeze
gaan , ongereegeltheeden waten , wierden de
omzich zelve bevonden tc zyn de Orangtoeha’s
Elak Su/latoe, Elak Caßfi9 Elak Hfltikoe^
woor- en Elak Manoeelekoe, qe welke daar op
den. ook ondervraagt zynde, of eenige klag-M
ten tegeris den Orangkaja Kakiajfan,
hadden in tebrengen , antwoordden een-
mondig van neeq, niets ten zynen lallen
te können voortbrengen , weshalven
haar zyndp aangezegt, dat zy vier Orang-,
toejha’s (ingevolge Ü Wel Ed. Aghtb.
gehoporeerd beveü met ons zouden
moeten naar Ambon vertrekken, ora
Z ig teegens de befchuldigingen van ha-
rpn Orangkaja,voor U Wel Ed. Aghtb.
te deföndeeren , nam de Orangtoeha
Elak Sullatee wederom het woord op ,en
nntwpordde, dat de Cpmpc. haar believen:
met hem doen mögt, of hem vermoor-
den, of in de ketting ilaan, zo als de zelve
goet dagt, dog de andere Orangtoeha’s
beant woprdden. deeze ftelling maar met;
iiilfwygen, waar dp dan yerders de O-
rangkajen:, en de twee overige Orang-
toeha ’S j. JiM Maqatita , en Elak Lekdr
T I N G E y a n
pole,} werdende afeevraagd ,trf* zy hu bc-
reid waren en in öpregtigheia aanna-
men , in veryolg Compagnies beveelen
ftiptelyk te obterveeren, en met haar
Negerys-vplk op ftrand af te komen,
onder toefegging, dat, zulks döende,
de E. Compc. haar als trouwe onderdaa-
nen zoude aanmerken , en befchermen
tegens alle overlaft , die zy van haare
vyanden zouden te verwagten hebben,
. daar, zulks niet opvolgende, z y , tot
teeken van Compagnies gramfehap over
hare wederfpannigheden, niet anders als
,’t tegeadcel zouden moeten beproeven,
waar op de Orangkaja antwoorde, daar
toe altyd bereid te;'zyn geweeft, en aog
te zyn, en als een trouw onderdaan van
-de E. Compc. :te willen leven en fter-
ven, dog, zo als de Orangtoeha’s ge-
reed ftonden zig op de zelve vraag te
verklären, quam de Maxinjo Macatitay
.by den O rangtoeha Elak Macatita, hem
aanftootende • en zeggende , dat hy
zulks niet zoude bekennen, ’t zelve wel
totdrie malen repeterende, ’t welk door
ons duidelyk verftaan zynde, en hy Ma-
jrinjo , op afvragen , ook niet ontken-
nende Ztilks gezegt te hebben , wierd
hem al mede aangezegt met de boven-
gemeltc Orangtoeha ’s naar Ambon te
zullen moeten vertrekken, om zig we-
gens het voorfz. te verantwoorden, ea
tet; JudieaturP yan U Wel Ed. Aghtb.
gpjfteld' te iworden , gecn hy met ftilr
zwygen beantwoordde, werdende daar op
de zelve vyf perfoonen onder goede op-
zigt na boord der Moorfche Corcorrea
gezonden, te weeten:
Elak Sullatoe , op de Corcor van
Bonoa. t
Elak, Caßfi j op de Corcor. van /
' Waccafihoe.
Elak Hatikoe r f op de Corcor van
Tomoeara., .
Elak Manoeelekoe, op de Corcor van
Aflaloelp, en • —
Marinjoe Macatita, op de Corcor van
Larike.
Naar wegvoering van welke f , Per4 Dog den
foonen^ de voorfz. twee Orangtoeha ’s^ Orang-
Macatita en Lekapole. , ook toeftemden kaja bc-
in de beloften van den Orangkaja ^
aßanly zeggende, dat zy dezelve. trousgCbcrgte
welyk zouden maarkomen , 'fleemende aan
?y met haar drien aan , binnen de tyd^1^^
van twee maanden haar.Negryc van ’t
gebergte aan-ftrand te tranfporteeren 5
dog haar daar; op vertoönd werdende,
dat zulks de eerfte maal niet was, zy
lieden de E. Comp?, met goede rbelof»
ten , en niet naarkoming van de zelve
hadden misleid, en dat het nü de laatfte
maal zoude weefen , weshalven zy . zig
had-
A M B Ó
hadden te wagten Compagnies geduld
te veel te tergen , oFzouden door ver-
fw.aaring van ftraf, daar van gevoelen
hebben , dog zy perfifteerden ny haar
belofcen, met tóezegging de zelve op-
regtelyk te zullen naarkoomen.
i W^aar na de Orangkaja Kakiajfan, die
-ons in deezen niet geheel onfchiddig
Ichecn , nòg in -t byzonder crnftiglyk
vermaand wierd zyne beloften we-
gens ’t tranfporteeren zyner Negérye
aan ftrand als nu ria te komen j door
dien de Orangtoeha’s , die hem altyd
daar in (volgens zyn zeggeri) gedWars-
^gmd fiaddlh', riu Van hem argevoerd
wiérdèn y èri -hy derhalven geen ont-
fchuldigirig kbriae by brdngen op. der
Zelver dnwilligh'eid , weshalven , by langer
vèrfoeven in *t volvoeren van zyne
beloften, hy kläre preuven zoudegeeveri.
dat het altyd àlleeri zyn ichult was geweeft
, en niet der Orangtoeha ’s , die
die riu op zyne befchuldiging na Am-
boiria inoefte vertrekken, alle Jt'welke
Ey Orangkaja nogmaals met betuigin-
gen van getrouwe onderdanigheid tegens
de Ea.Compe. beantwoordde., hem
Orangkaja y bndé ' Orangtoeha’s ,90k
verders afvragendé , of, by midien de E.
Cbmpe. voo'riz.: Goeflfäßa-balken mogte
benbqigt zyn , zy wel genegen ’ zouoen
^cien -de ¿eìvé vöor‘ de' E. Co'in^*;-te
kappen , ’t geen zy, béàntwoorddèh, dat
haar- zulks aanbevooleh wbrderide , rzy
zig altyd bereidwillig zoude toonèn
die beveelen te volbrengen , eh op af-
•Vrage of daar ontrent geen ander bequàam
timmerhout te vinden was, antwbordden
zy van neen, buiten vborizJ
Co&fla-hout geen ander , of dat be
quaam was, aldaar te groején.
Klagten Verders quamen de Orangkayen van
vandie Borioä j Larike > Waccafihoe , en As-
nai La- ^\0^0 hääre klagten inftitueren'; tegens
rikc’ die vän'Nuniäli, over dät de zelve: zori-
Wacka- der Päs-cedül tot vobrby dén hoek vari
^ ^ T a h b e h o quamenyonder pretext vàri te
lo, over" viifchen, als änderzints , dog dät zulks
die van ihderdaad aHeénlyk maar was 3 om te
Nuniali, moeskoppen , te ròoven , en té moor-
den ", waär van de voorfz. Orangkaja’s
zeidèn reeds aan haar onderhoorige ex-
empelen gezieh te hebben, en dat by ria-
vorfchi'ng van de daders, zulks altya ge^
legt wierd op de daar ontrent woonen-
de Alfbereefen ', daar in tegehdeel die
Van Nuniali, daar in ftilheia körnende,
en7 weder vertrekkende , niet zonder
groote reeden ’däar van door haärlie-
den gefufpeélècrd wierden , verzoeken-
de uit dien hobfde , dat de ingezetenen
Van Nuniali zòo ver buiten haar diftriét
willende gaän viflbhen, of eenige andere
befighederf verrigten, geordonneerd
I N A» 197
)as van den gepofteerden Corpi. t?c
Saway te halen , met expreifie aer na-
men van de zelve inlariders , diè der-
waards zouden vertrekken, op dat,eenige
rböf, of moorderyen gefchiederi-
de, men ’er na konde vorfchen, of diè
van Nuniali te dier tyd daar geweeft
waren, en alzo den regten dadér uyt-
vinden, welk verzoek wy haar Orangkaja’s
beloofden aan U Wel Ed. Aghtb’.
te zullen voordragen, op dàt zy U
Wel Ed. Ägtb; gerefpeóleerdè diipofitie
’aar op mogteri erlangen.
Insgelyks klaagde de Orangkaja van
Liflabatta, dat , ten tyde van de Ede.
Heer Gouverneur , Dirk de Haas Zäl*.
deszelfs Negory’s Volkeren zig yan,die
van Nuniali hebbende gefepareerd , ze-
dert diè tyd nog verlcheide van zyri
onderhoorigen by die van Nuniali waren
verbleven , en doof dien zyrie Ne-
gerye als riu 'bp Saway quarts-diènft
rooeft prasfteeren , en de zelve zeer
fwak van manfehap was , verzogt hy,
dat die van Nuniali mogten geordonneerd
werden, dezelve zyn oriaerhoori-
gen hem weder ter hana te ftellen, om
naar zyne Negcrye te voeren, waar op
wy hem ten antwoord dienden , dat,U
Wel’Ed*. Aghtb. met het gros der Hon- -
gi-vloot binnen z a 3 dageh ftäahde té
volgeri, hy Orangkay *t zelve verzoek
aan U Wel E^l. Aghtb. zelfs konde doen,
om Ü Wel Ed. gcèerd goet vinden daar
op té verftaan.
Werdende verders, op verfoek van
den zelven Orangkay , die ons een Pas
vertoonde van den gepofteerden Corpo-
raal tot Saway, gedateerd den zo. Oc-
tober, waar by hy gelicentiéerd wierd
zig met zyne Corcor by de Hongi te
vervoegen , den Orangkaja van Nuniali
bevolen de behoorlyke; Manfehap te
formeCreri, oih de Corcor van Liflabatta
te helpeh bemannen, • en vän ftrand ,
daar dezelve 'Ópgèhaald lag, in zee te
brengeri , ’t welle door den zelven aan-
ftonds geeffectueerd wièrd, en wy, hier
niet riodigs mèer hebbende te verrigten!,
vertrokken naar boord,1 al waar ontrent
hälf elf uureri op degewoone Zeynichoot
de dreggen geligt wierden y en de vloot
voorts aan ’t icheppen raakte.' Even
naar de middag , quam aan ons boord
de Orangkaja van Hatilen met die
van Hatoewe, die met haar Corcor by
de Vloot waren gekoméri , om oris te
verwelkomtn, de welke ons, op afvra-
g e , waar de Corcor van Saway en Befi
bleef, berigt gaven, dat dé Corcor van
Saway fchepvaardig had gelcegen , dog
dat de Negery Beil, die de zelve Corcor,
neeveris die van Saway moeft hel-
pen bemannen, zieh, nu drie dagen gewogten
werden, daar toe^alvoorcns eenl leden, met d’ Orangkaja en al, bofeh-
• 43 Bb 3 waard