j ’ A " M B O
1*643 • p^oiiä'foldaaten j ryo raatroofen, en
20crzwarten in de boflchen van Mama-
Id", en Capaha, en tuflchen Mamalo en
Hitöe Laina doen , dm den vyand alle
J§5T toevoer van nagel-en, clappus-boomen af
te inyden, meinende de onze in 8 of 9
jaaren weer andre gocde nagelboomen te
Können liebben, als zy maar wilden , dat
irien juift by de uitkomft zoo niet bevond,
• waar uit naderhand die groote ichaarsheid
van nagelen ontftaan is.
Die van Negri Lima lieten ons weder
cmftig om vrede verzoeken, alzoo zy
beipeurden, dat zy het aldus niet lang
konden harden, daar by voegende, dat
Kakiali nu 00k genegen was om af te
konien, en zelf des Landvoogds voeten
te willen kufien, als men maar volk om
ftict hem te foreken, en gyzelaars zen-
den wilde 5 doch men wilde hen niet
hoören, om dat men bevonden had, dat
zy ons dan veel meer quaad, alsgoed,
deden.
De Heer Demmer vericheen den laat-
fteii April met. zyn Vloot voor Wawani,
Ciichte de Macäöäaren noch eens op,
onder belöfte van hen onbefchadigt,dog
zonder nagelen te zullen laten vertrek-
ken, die men hen aanbood tegen de ge-
zette prys te betalen, dat maar | verlies
was j doch alzoo hy geen antwoord
kreeg, eh niet lang talmen wilde, liet
_ h y aanftonds fterk op hen canonneren,
en met handgranaten zoodanig begroe-
-tyd bcS011 “ werden,
bdlormd.otn " en te beftormen, alzoo,men al een
fraeie bres.gemaakt had. . . _ W
Men ging dan-den 2 Mey met 3 troe-
pen *cr Öp lös, waar van de eerftC , 3
Cörnpaghien folcfaaten, 8p matroozen,
en 300 Inländers, fterk door den Com-
niandeur Volk, op ’t Wefter-bolwerk
dängevoerd wierd. Capitein Outgerffoon,
CVen fterk, doch maar van zoo Inländers
Voorzieri, zou op *t Oofter-bolwerk aan-
VäHen::' ‘
Hetderde gedeelte met hunne Cora-
cora’s (waar mede 00k de andre den ftryd
öndemamen) zou met een diergelyke
magt door de Kimelaha's Loehoe, en Madjira'ß
volk, orider *t opperbevel van de
Heeren Gaan^. en Demmer regt op de
lange guardyn , teiwyl de..andre bezig
inet den ,vyand waren , ! werden opge-
leid.
» yerhei-, Q°k deed de Lieutenant, Jacob Ver- :
dci» dapt- beiden, hier een goeden dienft, die op ei-
BSf$Siav' gen jiänböd zeker heuveltje agter *t Oo-
iy;. lcr,fter-bölwerk met een Compagnie ’snagts
g inriam j vari; waar hy in ’s vyands werken
¡.^'icHieten, en hen veel quaad doen kpn.
Hy meende den 3 Mey "’er in te vallen,
doch dat ging zoo gemakkelyk niet, al-j
Zoo de .Macafläaren uitvallcnde, henzoo:
däpper te.rug dreven, en tot op dat heu- !
N S C H E
vekje ’er de onze meenden af te drin-
gen j doch de Heer Zeevoogd Caan,
zond Verheiden twee Compagnien te
hülp ,- die zeer gelufckig boven geraak-
ten, en alles herftelden. Daar op wierd En die
de aanval op ’t Weller-bolwerk met k a i^ 8"
non van de fchepen, en met vuurmor-Konten
üeren zeer ernftig begonnen, waar opveroverd.
de onzen wel fterk aandrongen, maar
de Macaflaaren verweerden zieh 00k als
mannen 5 doch moeften ’t eindelyk , äl-
zoo zy het overal niet konden waarne-
men, opgeven, vcrlatende,na veeldoo-
den en gequetften bekomen te hebben,
hunne vaftigheid.
Nu waren de onzen meefter van ’t
ftrand , bevindende deze fterkte zeer
dik , hegt, wel voorzien van voetan-
gels, en byna onwinbaär, Zoo dat zy
verwondert waren, dat zy die op dezen
morgen zoo ipoedig veroverd hadden.
De vyanden waren na zekeren heuvel,
gevlugt, van waar zy de onzen noch veä
hinder deden 5 doch men.dreefze van
daar , en vohd veel nagelen in deze eige>-
ne huizen, door hen zelf, eer zy ’er uit
trokken, in brand geftoken.
Men hield deze z heuvelsmet4Com-
pagmen bezet, terwyl andere de vaartui-
gen der vyanden vermeiden.
Den 4 May ¡ging men met al het volk
op de Boetonie veiling los, van welke
wy, ten eerften meefter wierden. Wy
yonden daar 00k pakhuizen vol nagelen,
doof hen zelf verbrand 5 cp dat die in
onze, handen niet zouden vauen.
Van daai* peurde men den berg al ver*
°P » de onzen Weer verfcheide
dikke borftwenngen en huizeny van den
vyand verlateh, en in bränd geftoken,
yonden.
Na de middag begon men aan de fteil-
te te komen, alwaar Kakialt in *t hangen
van den berg een vafte battery met t
ftukken, en 3 ballen voorzien, vlak,
pm längs den weg te fchieten, geplaatft
had, waar door wy ten eerften eertige
dooden en gequetften, hoewel meeft
door onvoorzigtigheid der onzen, bequa-
men j egter wierden de vyanden daareiii-
delyk door onze handgraaaaten öitgedie-
ven, zoo dat zy al hun gefchut en na-
gel-pakhuizen, ma die eei* in brand geftoken
te hebben,moeften verlaten. Dit
was wel veel, maar nog niet alles gewonnen;
Men wierp hcel onvoörzigtig
die battery , die ons.- nog zeer wel had
können dienen , om verre , om dät men
meinde, dat de Ichrik nu al genoegin
den vyand was, daar het nog niet eens
zoo flegt met hem geichapen ftond. ^
Men zond dan eenige Compagnien , Qn
om de bovenfte veiling m te nemen , daar volk voor
veel pagars, en fteene muuren, rondom Wawani
warcn300k wierp men daar in zeerfterktc
m„„^etdreYeo.
I Z! I A § A
i«i3. met granaaten 5 doch de vyand, eenen
uitval doende,drcef, de onzen zeer iver-
ward van boyen na beneden^, wiaar door,
' wy 8 dooden en 43 geqüetften bequä-
men, dat een groote, verflagenhdd
' '•j^jbaarde, hoewel dit .verlies niet-weer-
, was , om ’er af tc reppen. En
^ e g t e r (dat immers. befpottelyk was)
^;dorft men geen volk ?er meer op af zen-
den, Men verdierf, en vermeide dan al-
leeo. alle de veraverde werken, cnmen
keerde, als of, men wonderen uitgeregt
'bad, weder na ’t Kafteel, latende ’t ge-
•Z?g oyer de .Vloot, die. op de ku.it van
Hitoe bleef, aan den Commandeur V%lk.
- r _ Dje van Mamalo, en Negri Lima,
yernieuwden wel hun vorig, verzoek,
em in genade aangenomen te werden 4och, men wees hen weder a f, tot zy
blyken van hunne trouw’ voor ons, en
j van eenig loffelyk ftuk, tegen den vyand
gegeven zojiden liebben.
^Papper- Wy höorden ook van e e n overlooper,
® Macaflaaren. alleeh het werk in
j^^ 'ajle dip ftormen gedaan, en dat de Boe-
tonders, en Hitoeefen (3 of4 uitgezon-
dert) niet het allerminfte verricht, en
.dat de eerfte 30 dooden, en yo gequetften
bekomen hadden, dat Maralo Mar-
gano, die hun hoofd tentydevandettorm
geweeft was, en- Capitein Mangikoero een
yan, die twee fcHe lmen , die dat laatfte
vemad op> Cambello. vo orh add en , dood
Patiwa'-jgeblevcn. Waren. ' Pafvwami was in zy n
ni» en ^beeq gequetft, Iman Ridjali in zyn ge-
iequetft ^ - gekapt, al hunne nagelen enlevenis-
^ . midcjelen hadden zy zelf in brand geiloken,
zoo dat zy nu van worteis, en bladeren
van boomen leven moeften, dies
! lien de honger in ’t kort dwingen zou,
pm zieh over te geven, dat zyalzou-
. den gedaan hebben, zoo Kakiali alleen
het niet bclet, en gezworen had, met
d e , Nederlanders geen vrede, te willen
«^ ^ ■--:maken..
Kimelaha^v Pen 14 May, 1643 beriep de Heer
Loehoe _ alle de OrangKaja’s aan het Kafteel,
.i zpp pm de quade gerügten, als of wy. voor
Wawani.zoo veel volk verloren hadden,
iStidhou-i ^ dempen, als ook om nu.den brief des
der yerr‘ JKonings, .wegens. ’t afzetten van Kime-
lda,rt- laba, overzyne gepleegde ontrouw,
en ’t- yoornemen van zyn. Hoogheid om
Madjira in zyn plaats aan te Hellen ,-en
■M h'en daar nevens. bekend te maken,- datj
ii ' ’zy-emet zyn Ed. ,(de Heer Caaji) -na. Ter- -
; .mte zonaen moeten, om daar Madjira
,door den: Koning , als zynenStadhouder,
-te ziep ypprftellcn.,
Kimdaha. Na' *t fcheiden van deze vergadering
enAM-> •n^in mcn Kimelaha Loehoe, en zyn ilie^
vfanige- ibroedei?' Pativiani, ~of Akiwani, gevan-
Yangen gen, en mepwenfehte den jongen Ma-
¿raomen .djira, geliik,' yermanende hem de voet-
ftappen yan zyn vader Sabadyn getrouw
k m N . A i 3 9
ma te volgen, en ons verder lielpen ’s- 164),
Konings wil uit te voeren, met het op-
zopken en overlcveren van g ’t geheele
huisgezin, en alle de goederen- van Ki-
nielabd Loehoi, en van den jeedsgettmf-
tep Mardeßt', om die nar den Komng tc 1 ‘
zenden, Oqkimaakte zyn Ed. de OrangKaja’s
bekend, dat zy met hem op een
fchip konden na Ternate gaan en dier-
halven geen Goracora’s behoefden mede
te nemen. ib
Men Dam nu ook gevangen zekeren Als me*
Godjali, om dat zyn vader, de Sengadjt^^
van Roemah Ite, ’t Eiland Amblaüw
geweld na zieh had genomen , niet tegen-
ttaande Koning Uhamza de Amblauwers
voor viye licaen verklaard, en aan de
zelven een eigen Sengadji gegeven had.
,! Toeloecabeß zond den ip May een zy-
ner broeders, en eenige OrangKaja’s van
Mamalo, en vari z campons van-Hitoe
Lama, om weer om vrede te verzoekenj
doch meri zei hen, dat men daar inmiet
treden zou, voor Toeloecabeß zelf’er by
was.D
ie van Negri Lima, hunnen yver voor
ons tegen den vyand nu betoond hebbßh-
de, wierden op de oude gronden in genade
aangenomen, belovcnde alle contradien
te zullen houden , ons de nagelen
alleen te leveren , met ons te fchep-
pen , en verder alles, dat wäre en
trotiwe onderdanen pafte, te zullen dooi.
Het zelve wierd ook aan die van Ceyt,
Hahoetoena,en de verdere van’tgcipan-
fchap Ala,den 28 dito tocgellaan.
Toeloecabeß quam eindelyk ook af, zeg-
gende door ’t gemeene volk tot den af-
val gedwongen te zyn 3 en beloovende
zyn beft te doen, om Kakiali mede te doen
afkoomen. De Zeevoogd Caan namhem Kakiaii
in genade a«ui y doch topnde zieh weirügnogmaals
aan hem of Kakiali, gelegen te laten,§ ”
alzoo hy hen nu genoegzaam voor over- a ^ ° m
wonnen hield j maar ftond hem egter men.
toe, daar henen te gaan, te meer,alzoo
• hy by Kakiali's weigering, ons egter van
’.t overkomen van eenige dorpen verze-
kerde. ¿En zoo hy nu nog overkomen,
fchiftdgbekennen, en zieh onderwerpen
wilde, dat mcn hem dan in genade weer
aannemen zou.
-Den 31. Juni wierd de .Kimelaha
boe's moeder, Djoww Bay gzmamd , zyn de van
i»rouw, zufter en dogter, mitsgaders de Kimdaiia
,vrouw van des Kimelaha's' halve broeder Loeh°e's
- Akiwani, met eenige flaven en flaviniien|^g'
en met hare goederen, zoo als die doorgeze'
Madjira op Gambello bekonieri Träten,
opgebragt- Zyne dogter wjetd door de
juffrou-wep sfatelyk ingehaald, om dat
-zy Koning-Hhamza's byzit A . 1658 ge-
weeftr en:hy gelaft-had, :haar mTcr-
nate te zenden 5 dog de andre wierdenin
’t Kafteel gevangen gezet.
S l JJe