i8* B E S C H R Y V I N G E V A N
Amboi- gccn: Óórlogs-man is, alzoo is hy ook I giftige beeritjes van .zekérfen'vifch> de,
neefen. yah weinig wapenen, om zig tegenzyn pyl*Itéert genaamd', yah w WÊ _ ;aan bare Galoewa*
vyanden te befehermen, voorzien,
. Hy heeft *er nogtans éenige, die voor.
heifa. Van «en genoegfaame nuttigheid
zouderrzyri,als hy maar moeds genoeg
had , om zyn vyand onder de oogen te
tzien.
’ • Zy gebruiken, fotdékfêlvan ’t hooft,
een koperen Stôrmhoed, waar op zy
gemeenelyk, tot eieraad, de vederen
van den Paradys-vogel hebben. En tot
dekfels: van ’t lichaam gebruiken zyy
tweederleifchilden.
Zy hebben fchilden, die wèl ontrent
ienof worpTpylen vaifc;hechten,diç Met:
haré weerhaaken zeer.boofd wphden ma-;
ken.
Qroot geibhut gebruikén zy : nöft,
maar wel baflêny die een kpgel van .een
pond of twee febieteh:, eri:die op hunne
Oorlogs Vaartuigen van gehiuik zyny
van welke wy aahftonds nadef zullen
fpreken. é 1 ■: [tí • ç g ta
De Vaartuigen der Amboitìefen kym Hun
niét veel in getaì , eh van geengroöt be* Vaattui-
lang. Van ’t meeftegebruik ohder hcn£en-
zyn hunne Paraiioe’s , praeuwen in X
1 à 4 voet in de lcngte , en by na ecn gemeen geriàamd , zyndé kleene vààr-
groote voet in de breedte, konnen ha-1 tuigen, van een uitgeholden boom (wàar
len, die met de witte Porcellana Horen toe zy als de beile dea; Titi*bot>m ver*
Een A m-
' boinees
na't leven
met
zyn
groot frhilHEenBoeginees
met een
rond
fc^ìld afgeteekend.
hier en daar van buiten,inettelykereyen
boveneen, zyn ingelegt; waar van zy
zieh-ongemeen wel weten te bedienen,
om de Hagen enftooten van hunne vy an*
den af te "weeren.
Wy vertoonen hier in de Plaat, N°.
XL", -een Amböinees na ’t leven, die
zeer wel getroffen, en metzulkenfchild
gewapend is: :
Z y hebben ook -kleene ronde fchU-
den van Rotang zeer net gevlögten,
l d 3 voet in de middel-lyn haiende,
in *t midden met een fpitfe pen, waar
meede zy ftooten konnen. Zy. weten die
zeer gemakkelyk te behandelen „ en daar
mede 00k gefwind om te gaan 5 zynde
beide deze fchilden van. binnen van een
handvat Ivoorzien. Wyvertoonen in de
zelve Plaat, ecnBoeginees metzulken
rohd.fchiid zeer wel na ’t leeven getee-
kend , onder N°. XLI.
‘ Verder zyn zy gewoon ecn Tamboe-
ko’s fweera, of houwer, eenTorana,-
öf werp-fpiets, als een körte piek , en
zomtyds 00k wel pyl en boog , te ge-
bruiken, maar die gaah nu ineer by de
Älfberebfen , dan by hen, in fwang,
die met zeer groote , fteevige boogen,
en geweerhaakte pylen , alle van Bam-
boelen gemaakt, op een hair weten te
Ichieten.
In de latere tyden hebben zy 00k ken-
nis van een muiquet en fnaphaan gekre-
gen, waar van zy meer preuven geven,
met nu en dan een harte*beeftin’tbofch
te.fchieten, dan wel om die met dap-
perheid tegen de vyariden te gebruiken j
hoewel de Amboineeien , die onder de
Capiteyns Jonker ctiBintang, lange jaa-
ren op Java gedient hebben , in kennis,
van dit geweer te behandelen , geenen
Holländer behoefden te wyken.
: Die van Ooft-Ceram zyn 00k gewoon
hürine pylen met eenig fwart vergiftig
fep te*beftryken , dat ge Weid ig in de
wonden brand , en de geneefing zeer
vertraagt. Daar zyn ’er öok die de verkiefen)
gemaakt j van tö à its}iook.-yrel
van äo en meer voeten in de löngte, en ;
een voet o f twee breed; • ’
Zy gebruiken ’er gemeönelyk Nga*Práéu-
djo ’s j of lange vierkante vlerken, by ^die^0*
’et aah weerzyden oVer , en op de op*:
pervlaktc der-Zeey by de mihfte dymng
der zclve yjZodanig komen , en .zo .te*
gen de golf: wedcl'zyds. aahftuiten y dat
zy ’ t vaartuigfe akyd in tyh even-.wifht
en op de gölf houden. : Zoö lan^. die.
Ngadjo’s het uithoüden , konneiz v f
met aie lichte en ihellé vaartuigen al
door iware Zeeen henEn booren y en in
kprten tÿd éen verrçn weg afl eggen j
jdog komen die te breekeny zo ftakt het
flecht mede - gefchapén:,' want darï
buitelt dit vaartuigjé ten eerften oM.'
Ook gebèurt het wel, dat de zelve y
wanneer zy op dezèn of genen boofen.
hoek een -fwaare zee ontmoetén , met»
vlerken met al ’t ôndérfte boven gefme-i
ten werden.', dat ook• gropter Vaartiii*:
gen wel onderhevig zynJ fi
Gemcenelyk zyn ’er z of 3 , dié zoo.
ecn prahoe regeeren 5 1 of 2. om té roe‘
jen, en een om te itieren. ; ; | f
Naaft dit- vaartuig komèn de Orém^Qf0 .
baeien, dat zorotyds vifch*vaartuigen vaïtrembac-
zo a zy voeten lang , en 3 ^ 4 voéteaÿcn.
breed , en niet overdekt zyn , oM dat'
hen de Tent in ’t viflehen maar hinde*
ren zou. Even alzo heeft men ook an*
dere Orembaejen , die zy als fpeelvaar*
tuigen gebruiken , van de zelve lengte,
enbreèdte , en ook wel vcel lahger en
breeder j Waàr op,geméenlyk (lia datzy.
groot zyn). to y i f 5 zo , 30;, en ook
wel 40 fcheppers of Roejets zyn , die
niet met langé riemen , maar met kortfe
breede fpaanen , of platte féhoppèh,
fcheppen.
In ’t midden van Zulk.een Orembaey
is een fraeje afgëfchbtene luchtc Tent,
met banken in’t vierkant, èn gprdyneh
’er nevens, zoo dàt’er entrent 10 4 1 f y
zo, en meet menfehen (na dat de O*
rem-
IJen Ambomees