komt tot opgewondenheid, zijn oogen rollen in de kassen, tränen vloeien längs ziin
wangen zijn gezang wordt door kreten en snikken afgebroken, en eindelijk werpt
Inj zieh op den grond en begint hij te snuffelen en den schuldige te ruik'en, In
cloodelijke stilte volgt de vergadering de bewegingen van den dokter, want ieders
even Staat op het spei. Eindelijk wijst de dokter den zoogenaamden schuldige met
zijn staf aan, en van dit oogenblik trekken zieh zelfs de beste vrienden van dezen
f o r d t gegrepen en onder vreeselijke martelingen tracht men hem tot
schuldbekentems te brengen en tot het aanwijzen van de gebruikte toovermiddelen
te bewegen. Hierbij offenbaren de ruwheid en ongevoeligheid der Kaffers zieh op
de vreesehjkste wijze; de geheele menigte schijnt plotseling in een troep beulsknechten
veranderd te zijn, die met de meeste koelbloedigheid en wreedheid op hun offer
aanvallen. De foltermiddelen, hierbij toegepast, overtreffen elke voorstelling. Slechts
een voorbeeld hiervan. De nesten van een zeker soort van termieten worden op het
met water bevochtigde lichaam van den schuldige, die aan den grond is vastgebonden
stukgeslagen, waarna de woedende dieren zieh op hun weerloos slachtoffer werpen
H E T . T J IIR T J IK EN : VAN D EN TOOVENAAR DOOR D EN TÖOVERDOKTER.
en dat met vreeselijke steken kwellen. Zelfs wordt een ongelukkige soms op een
vuur ietterlijk geroosterd, of met gloeiende steenen hestreken.
Als d it martelen den vermeenden toovenaar er toe brengt, zijn-toovermiddel aan
§ § 8 {M k? ° er no8 gratie volgen, hetgeen echter niet veel beteekent. Doch als
,hij blijft zwygen, dan is de marteldood veelal het gevolg. Wanneer de ziekte des
Komngs aan beheksmg wordt toegeschreven, valt er voor den als schuldige aangewezene
aan geen redding te denken. - 8 B
Onder deze omstandigheden wordt het duidelijk, dat de tooverdokter door vrees
en bijgeloof veel mvloed moet verkrijgen. Bovenal geldt dit voor den oppersten
tooverdokter, den Fntonga yakwomkulu, die rechtstreeks met het hoofd in betrekking
Staat en m alle zaken, welke den stam betreffen, de hoofdrol speelt. Hii brengt bu
ieestehjke gelegenheden de gemeenschappelijke offers,. zoenoffers. Het belangrükste
WIFsiS wel dat, hetwelk 6er wille van het leger gebruikt wordt, voor het te velde
trekt, en waardoor de Soldaten zege behalen en onkwetsbaar worden.
De krijgslieden komen dan in een groot aantal bijeen, en met allerlei grillige
versierselen behängen, als gedroogde galblazen, slangenhuiden, schildpaddenschalen,
dierenhuiden, yederen, enz. volbrengt de tooverdokter zijn dansen, en wijst dan door
ingeving een stuk vee aan, dat den geesten als offer welgevallig moet zijn. Dat dier
wordt aangevoerd, en levend wordt hem een voorpoot afgenomen, die onder veel
toebereidselen gekookt en gebraden wordt. Eerst daarna wordt het dier gedood en
gegeten door allen.
De ceremonien, welke gevolgd. worden, als een huis door den bliksem wordt
getroffen, doen ■ eenigszins aan werkelijke offers denken. De bliksem Staat, volgens
hun meening, in dienst van den eersten onder de geesten der afgestorvenen, den
geest van het opperhoofd, en iemand, die door den bliksem getroffen wordt, geldt
als een persoon, dien het gestorven opperhoofd tot zieh roept, en daarom mag hij
niet betreurd worden. Het huis en de piek, waar dit geschiedde, worden gemeden,
H E T NADEBEN D E R PROFETEN'.
en geen vreemdeling mag de plaats betreden. Doch door offers en toovermiddelen
worden degenen, die den getroffene te r aarde bestellen, alsmede de plelc des onheils,
weer van verkeerde invloeden gezuiverd.
Sommige tooverdokters oefenen invloed uit op de wolken, volgens de meening der
Kaffers. Dit zijn de zoogenaamde regenmakers. De gebruikelijke ceremonien beginnen
weder, daar de dokter gemakkelijk en goed wenscht te leven, met het slachten van
vee, dat het hoofd aan den regenmaker zendt. De politiek van den regenmaker is
hierop gericht, om het volk door verschiffende voorwendselen en moeilyk te vervullen
verplichtingen „aan de praat te houden” en tevreden te stellen, Zoodra de hemel
teekenen van regen vertoont, wordt de regendokter inschikkelijker in zijn voorwaarden;
het lang uitblijven van den regen wordt natuurlijk aan allerlei booze invloeden
geweten. Zelfs moesten niet zelden de zendelingen het ontgelden, als de. regen
uitbleef, doordien zij als de booze invloeden beschouwd werden.