de prijs der bruid wordt in vee betaald, met 10—70 stuks, al naar haar rang is.
Het kan derhalve geen verwondering baren, dat de wensch, om te huwen, in de
Kaapkolonie dikwijls tot veediefstal aanleiding gaf. Evenwel schijnt men u it de
HUISELIJE LEVEN DER KAFFERS.
uitdrukking ,,uku'-gäna” af te leiden, dat in vroeger tijd het huwelijk zieh meer
riehtte naar den wensch van het meisje, terwijl deze thans bij het belang der
ouders moet aehterstaan.
Bij de Zulu-Kaffers is het verwerven van vrouwen door koop het meest consequent
doorgevoerd en toen de Engelschen in Natal dit wilden tegengaan, bleek dit al heel
spoedig onbegonnen werk .te zijn. Vooral in de harten der vrouwen heeft het begrip
diep wortel geschoten, dat het betalen van een hoogen prijs bij het huwelijk haar tot
eer strekt. Ook de man vindt het beneden zijn waardigheid, een vrouw voor niets te
erlangen. Door den koop verkrijgt het huwelijk de kracht van wederzijdsche erkenning.
Aan elken huwelijkskoop ligt de gedachte ten grondslag, dat de moeder van haar
dochter beroofd wordt; zij jammert en weeklaagt over dat verlies, doch haar
rechten en aanspraken op de dochter worden betaald. Daar het huwelijk der
dochters voor de ouders een voordeelige zaak is, worden de meisjes in haar jeugd
met meer zorg opgevoed dan de jongens. Bij de zuidelijke Kaffers wordt aan de
bruid bij het huwelijk een bezem, een nap en een molensteen medegegeven; aan
den bruidegom een assagaai en een bijl.
De verworven vrouw vertegen-
woordigt voor den man een kapitaal
en hij hoopt door haar arbeid en
door de kmderen, die zij baart,
weder schadeloos gesteld te worden
voor den betaalden prijs. Is dit niet
het geval, wordt de vrouw ziek en
zwak of blijft zij kinderloos, zoodat
de man zijn kosten niet vergoed
krijgt, dan wordt zij soms naar den
vader terug gezonden, om van dezen
teruggave van het vee te vragen.
De vader offert dan wel den geesten,
en zendt de vrouw met een deel
van het vee opnieuw naar den man
toe, in de verwachting, dat de zaak
daarmede in orde zal komen, en zoo
gaat de onderhandeling op en neerj
totdat beide partijen bevredigd zijn.
In dezen handel om een vrouw
ligt weinig poezie en romantiek.
Onder den invloed der Europeanen
is - de toestand in enkele streken
reeds veel verbeterd, maar in het
midden der Zulu-Kaffers is de zaak
nog als voorheen.
De vrouwen leiden in haar hutten
een tamelijk vreugdeloos leven; zij
moeten zwaren arbeid verrichten
en worden niet zelden op den koop l melhemmer, 2 bierkan, 3 bierfiltbeertoestel,
toe mishandeld door haar gemaal. r waterpi.jp, 5 mand eener vrojjw.
Bij de Zulu’s hebben de vrouwen
het over ’t geheel niet beter dan bij de Kosa’s, doch slechter dan bij de Bechuanen
en zelfs bij de Bosjesmannen. Als een uitzondering echter dient gewezen te worden
op het feit, dat de naaste vrouwelijke verwanten van het opperhoofd op ouderen
leeftijd, en bovenal de moeder van een nog onmondigen koning, niet zelden een
belangrijke rol onder deze stammen hebben gespeeld. Zulke vrouwen verschijnen
dikwijls in de geschiedenis met den trotschen titel van „koninginnen” en oefenden
een grooten invloed uit op hun omgeving.
Als men een beeid wil hebben van de beteekenis der vrouw bij de Zulu’s, moet
men een Kaffer-famile zien op den tocht bij een verhuizing. Voor den troep gaat
het hoofd, met schild, assagaai en de geduchte knods-kerri gewapend, in enkele
gevallen thans een geweer op den rüg. Achter, hem volgen de vrouwen, als lastdieren
bepakt en beladen, en daarbij de jonge kinderen nog op den rüg gebenden, met
moeite hun lasten voortsleepend, terwijl de echtgenoot zieh daarom niet bekommert.
AFRIKA. 14