is hy een uitmuntend uiterlyk middel om dén:
voortgang van het koudvuur te fluiten. Het.
groote geheim van de Kwakzalvers tandtrek—
kers , beftaat hier in , dat men een weinig «
Kamfer en Öpium in den fynen Olie van :
Kruidnagelen ontbind ; maar het misbruik;
van dit geneesmiddel,,, heeft dikwyls doof—
heit veroorzaakt..
K R Y T . (_Byvoegz.^) Hét Kryt is dés—
zelfs oorfprong aan dé opflorpende en kalk-*
achtige Aarde der Dieren. verfchuldigt, ge—
lyk mede de.- Kalkachtige Steenen :.- zie dit
woord:. Inderdaat, , deze Aarde heeft zeer-
veel;óvereenkomfl.métvhet fulchr.um o f het;
onderfteunent gedeelte, der beenderen ;. en
men: kan'-, dit, aardachtig opflorpent middel,
gebruiken als afkomftig van het Koraal, van
de Kreeften-oogen., , verkalkte Hertshoorn,
enz. zynde,.
■ Schoon het Kryt- een zelfflandigheit is ,,
die weinig vaftheit h e e ft, zoo maakt men
?er-.echter met nut gebruik van tot bouw-
fteenen, en het is algemeen bekent, dat de
Rad Reims in Champagne, byna geheel van .
Krytfteenen gebouwt is , , die wel is waar
een weinig meer yafthèit hebben.. Wat het
foort b etreft, . ’t geen zeer zacht en zeer
wryfbaar is-,, men maakt.’er,teekenpennen
voor de.Tekenkonft v an ..
K R Y ,T A ^ C H T IG , Dus noemt men de
lichamen;, welke voor een gedeelte uit Kryt
te zamen geftelt z y n : zie dit woord..
K U D D E : . Deze naam geeft men aan
een meer o f min aanmerkelyk getal van Dieren
van .het zelfde foort , die in maatfchap—
p y leven. Men noemt een zeker getal Schapen
echter.gemeenzaamer een Kudde. W y
hebben- van de vermeerdering en bewaring
van dit foort van Dieren., op het woord
R a m , , gefproken..
_ K U I T . ' Deze naam geeft 'men aan de eitjes
der Viflchen ; en die van Kuitfohieting;-
ajn -derhtyd op welke deze Dieren hunne
eitjes in het water loozen ; ,maar deze tyd |
verfchiltf volgens , het foort der viflchen..
Men geeft mede de naam van «SkAer, aan.dp
eitjes dér Kikvorfchen.. Zie op het. drtike.1
V i s c H,
K U S T , St -r a n d i ,. O e v e r ,. ‘Men
geeft dezen namen aan de landen en oevers
die zich langs de Zeën o f Rivieren uitftrek-'
ken.. Men heeft Kuften die zeer hoogden,
fteil zyn, en loodlynig afgefneden fchynen,
deze zyn .zeer gevaarlyk voor de fchipvaart
om de hardp rotzen, ondieptens, zandbanken,
en blinde, klippen , die men naby dezelve
heeft. .
K W E E B O O M , zie. Q u e e b o o m ,
K W I K Z I L V E R . QByvoegzr.j), Blad-
zyde 638.. i /ie kolom, reg. 22. De beruchte
Kwikzilvermyn , die men in Zuid-Amerika
heeft, is.naby Guancavelica in Peru , in de
Audiëntie , ö f het Rechtsgebied, van Lima,,
zeftig uuren van Pifco t het is uit deze grootte
Myn , dat men het Kwikzilver, bekoomt
’ t' geen tot de zuivering.en bearbeiding, van
het Goud en Zilver van di»ze. Landftreken*
vereifcht word. Deze Myn*. is-ia.een zeer
wyduitgeftrekte Berg uitgeholt, en dé kosten,
van het hout, waar door zy onderfchraagt
word , . zyn ongelooflyk,. Men vind-in deze
M yn , pleinen, ftraten, en zelfs een Kapel,
waar in: men de Mis-op Feeftdagen zingt ;
z y word door een menigte kaarlfen verlicht
gedurende den tyd dat men ,’é'r in-, arbeid.
Byzondere Lieden j-doen in dezelve op hunne
koften arbeiden,.maar zy zyn echter, op
de zwaarfte ftraffen, .gehouden, om aan den
Koningvan Spanjeal.net Kwikzilver te leveren
dat zy .’ er uit bekomen.-*. Men .betaalt,
het hen tegens een- zekere vaffigeftelde prys;
en wanneer men ’er een genoegzame hoe-
veelheit uit bekomen h e e ft, zoo word de
ingang van de Myn gefloten , en niemand ,
kan op een andere wyze Kwikzilver bekomen,
dan alleen uit de Koninglyke Pakhuizen.
Men bekoomt doorgaans ’s jaarlyks uit
de Myn van G u a n c a v e lic a v o o r omtrent
vyfmaal hondert duizend Hollandfche Guldens
Kwikzilver ,^’ t'geen men over land,,
naar L im a , . vervolgens naar Arica , en yan 1
daar naar Potofi. vervoert,.
L A B I A T i E . L A M .
L A B I A T / E . De Heer de Tournefort,
is in zekervoegen de eerfte die dezen naam,
die Lipswys te zeggen is ., aan .een Geflacht
van Planten gegeeven h e e ft, waar van dé
onregelmatige en ongelyke infnydingen van
de Kroon der bloemen , doorgaans de beide
lippen van den mond der Dieren naarboot-
fen. De klafle der Lipswyze Planten bevat
graswyze Planten, jaarlyk’lche , langlevende
en Heefters , waar van eenige altoos groen
zyn. De wortelen der Lipswyze Planten
zyn getakt en vezelachtig ; hare fleelen zyn
rond wanneer zy oud zyn , en vierkant wanneer
zy jong zyn , en de jonge takken ftaan
kruiswys tegens elkanderen over. De bladeren
ftaan mede by paren tegens elkanderen
o v e r , zy zyn gefpikkelt en met kleine
glansryke vlakjes verfiert ; het lo o f is mede
kruiswys geplaatft. Het grootfte gedeelte
der bloemen zyn hermaphroditiefch , èn komen
alle uit de tegenoverftaande fchooten
der bladeren voort. Het bevruchtent fto f
beftaat uit zeër kléine, witte, en doorfchy-
nende lichaampjes, *Deze Planten zyn , ten
ï f t e , warme fpeceryachtige, en bezitten een
zweetdryvende, koortsbreekende en verfter-
kende kracht; ten 2de , o f prikkelende en
doordringende , en zy worden hoofdverfter-
kende gefchat; ten 3de, o f fcherp en eenig-
zins bytende; ten 4de, o f doorgaans bitter,
wondheelén’de , zamentrekkende en worm-
doodende, In ’ t algemeen zyn deze Planten
van een wonderbaar gebruik in de ziektens
die uit een verflapping der vezelen ontftaan.
Men kan ’er voorbeelden van vinden op de
woorden, O r e g o , R o s m a r y n , S y i -
C H A s K R UID, B A S I LI C O N, S E N E G R O È N,»
S a l i e , B e t o n iKj M a l r o v e ,K a t t e k
r u id , H y s s o p , K e u l e , M e n t h e ,
P 0 l e 1 , T h y m , L a v e n d e l , M e l i s s e ,
enz. welke Planten tot het Geflacht der La-
biic o f Lipswyze Planten behooren.
L A K o f G O M - L A K : zie op het einde
van het artikel M ie r ,
L A M . (Byvoegz.) De darmen van dit
Dier,1 bereid en gefponnen zynde, dienen
tot fnaren voor de Muzyk-Inftrumenten,
om raketten van zamen te ftellen, en tot
andere gebruiken: hier toe nemen de Werk-
L A N D -E N G T E . L A N D -K A L A B A S .
lieden de fnaren , o f darmen der Lammeren
o f Schapen , welke zy ledig maken; vervolgens
laten z y hén in water wee'ken, ont-
blaoten hen van het v e t, en doen ’er de vezelen
a f , waar na men zé wedèr in water
zet om ze wit te doen worden; alsdan nemen
de Vrouwen hen uit het water , en na.aijen
hen'aan elkanderen, om ze naauvvkeurig d e
lengte te doen krygen , die de fnaren hebben
moeten. Wanneer dit alles verricht, is ,
zyn de darmen bekwaam ojn gefponnen te
worden , men doet. dit met twee o f meer ,
by elkanderen te voegen , volgens de dikte
die men aan de fnaar. geven w i l , en op de
wyze der Suaarmakers; eindelyk , laat men
de fnaren in de lucht droogen , men reinigt'
haar met ze op een ruwe wyze met een koord
van paardehair te wryven , welke met zwarte
Zeep beftreken is , en men maakthaarmet
Noten-olie za g t, om ze buigzamer te doen
worden. De grootfte handel in darmfnaren
word te Touloufe , té Lions , te Marfeilt
l e , te Parys, en vooral te Rome en te Napels
gedreven.
L A N D E N G T E , D it is een ftrook
Lands die tufichen twee Zeën bevat is. De
twee voornaamfte Land-engtens zyn , die
van S u e z , en Panama, De eerfte' word
voor een gedeelte, door de Roode Z e e ,
voortgébracht, welke het aanhangzel én
de verlenging van een groote Krëek fchynt
te z y n , die van het Ooften , naar het
Weften voortloopt, en voor een gedeelte
door de Middelandfche Zee. De andere
word, op dezelve w y z e , door de G o lf van
Mexiko voorfgëbracht, die zich met eenwy-
de mond van het Weften naar het Ooften
uitbreid. De Landengtens vereenigen groote
Landftrèken van een vaft Land met elkanderen
, en Schiereilanden met het vafte
land. Mogelyk zyn de Schiereilanden niets
anders dan een verlenging der Ketenenbcr—
gen die tot een zekere hoogte voortgaan ;
de Landengte van Panama , fchynt alleen
een verlaging van den Keten van de Cor-
dilleras te zyn , welke van Peru, tot in
Mexiko voortloopt : zie .B e r g en A a r d
e .
LAND-KALABAS. Deeze Plant,
E e 2 zecht