D . D e S cHAGEK EN NlEDOltPER KOGGEN.
Dit ambacht van Westfriesland bestaat uit zeven bannen of
polderdistricten, waarvan de Schagerkogge er vier bevat, te weten:
de banne Barsingerhorn, de banne Haringhuizen, de banne
Schagen en de banne Burghorn; en de Niedorperkogge drie, te
weten: het polderdistrict of de banne Winkel, de banne Nieuwe
Niedorp en het polderdistrict of de banne Oude Niedorp.
Ten noordwesten, noorden en noordoosten is het ambacht
omgeven door den Westfrieschen dijk, die hier niet meer zeedijk
is, maar door de daartegenaan bedijkte polders de Zijpe, de
Wieringerwaard en de Waard en Groet wordt gedekt.
Ten zuiden ligt dit ambacht tegen Geestmerambacht. De
waterkeeringen, die de boezems van beide ambachten scheiden,
zijn: de Oude vervallen Westfriesche dijk tusschen den polder
Burghorn, die tot de Schagerkogge, en de polders Sint-Maarten
en Valkkoog, die tot Geestmerambacht behooren; de Tolkerdijk
of Schager-Zijdewind, de Niedorper-Zijdewind en de kaden der
Niedorperkogge längs Baaksmaatsboezem. Ten zuidoosten wordt
het ambacht bespoeld door de uitwatering van Geestmerambacht,
genaamd de Langereis, die hier tusschen de Niedorperkogge en
het ambacht der Vier Noorder Koggen doorstroomt tot den zee-
dijk, latende van laatstgemeld ambacht alleen den aan den zeedijk
gelegen Bedijkten Boezem aan hare linker- of Niedorper-zifv.
Längs deze Langereis en, zoover het poldertje de Bedijkte Boezem,
strekt, ook daar längs strekt de Langereis-dijk tot waterkeering
van de Niedorperkogge. De hoogte van dezen dijk is gemiddeld
1 .4 0 M. + AP.
De landen van de gemeente Schagen, gelegen buiten den Tolkerdijk
en bekend onder den naam van Schager-nitwerpen, behooren
niet tot de banne Schagen en evenmin tot de banne
Harenkarspel. Zij betalen nergens Westfriesche dijkslasten of
Hondsbosch-gelAen. Zij dragen intusschen de polderlasten van de
Schagerwaard, van welken polder zij deel uitmaken.
Waar de Tolkerdijk of Schager-Zijdewind, aan de Niedorper-
Zijdewimd aansluitende, met deze een hoek maakt, liggen buiten
die twee waterkeeringen, tusschen laatstgemelde en de Schagerwaard.,
de zoogenaamde Vennikerlanden, die zieh van de Schagerkogge
zuidoostwaarts uitstrekken tot den weg, die recht op
Blokhuizen aanloopt. Deze Vennikerlanden, ofschoon behoorende
onder de banne Harenkarspel, zijn in bemaling vereenigd met
den SUkvenpolder van de Schagerkogge, evenals zulks het geval
is met die perceelen binnen de Niedorper-Zijdewind gelegen, en
onder de banne Oude Niedorp behoorende, die mede onder den
naam van Vennikerlanden bekend zijn.
Iets znidelijker liggen de Zandoorderlanden, mede buiten de
Niedorper-Zijdewind, maar in den Westerkamperpolder van de
Niedorperkogge afwaterende.
De oostelijkste landen van den Slootgaard, mitsgaders eenige
perceelen van de Heerhugowaard, aan dier noordoostelijken
hoek gelegen, hoezeer door Baaksmaatsboezem van de Niedorper-
kogge gescheiden, behooren evenwel tot de banne Oude Niedorp,
d. i. tot het ambacht der Schager en Niedorper Koggen.
Van de genoemde waterkeeringen behoort de Oude verrollen
Westfriesche dijk tot den polder Valkkoog, de Tolkerdijk tot
den polder Schagen. De Niedorper-Zijdewind is wel vanouds de
achterdichting der Niedorperkogge geweest, maar strekt thans
plechts voor een klein gedeelte, längs de Schagerwaard, tot waterkeering.
Het is een straatweg, die als zoodanig voor rekenin»
van de banne Oude Niedorp wordt onderhonden.
De kaden, die het water van Baaksmaatsboezem uit de polders
der Niedorperkogge keeren, worden door de molenbesturen dier
polders onderhonden, waarvoor zij eene bijdrage ontvangen uit
de kas der Sfrijkmolens. Deze bijdrage, groot f 135.__ wordt
46*