Oostzaan en Oostzaandam, streikende längs de waterkeering van
deze, de Achter djchting genaamd.
Yermits die banne daardoor ontheven werd van het onderhoud
van een vrij belangrijk gedeelte dier waterkeering, is later tus-
schen de beide bestnren overeengekomen, dat het onderhoud der
dämmen zou komen voor rekening van de banne, nu den polder
Oostzaan, en dat het bestnur van den Wijäewormer daarover toe-
zicht zou honden. Het onderhoud daarentegen van het gedeelte
waterkeering tusschen de beide dämmen, is ten laste van den
Wijäewormer, onder toezicht van het polderbestnur van Oostzaan.
Bij de wet van 19 April 1868 (Staatsblad n°. 55) is de op-
pervlakte, die binnen den nieuwen dijk was getrokken met den dijk,
van de gemeente Oostzaan afgescheiden en bij Wijäewormer ge-
voegd.
De tweede dam, die oostwaarts van de doorbraak lag, is echter
later opgeruimd, nadat in de ringvaart bij de voormalige Zuicl-
gangmolens nog een andere dam door Purmerland was gelegd, tot
bescherming van een gedeelte van den binnendijk van Purmerend
en Purmerland. Deze dam wordt dooT evengenoemden polder of
banne onderhouden, maar het bestuur van den Wijäewormer heeffc
zieh het toezicht daarop voorbehouden.
Het onderhoud van den ringdijk des Wijdewormers wordt nit
de kas des polders bekostigd. De dijk heeft eene hoogte van
0.4 0 M. tot 1.10 M. + AP.
De polder wordt bemalen door een stoomgemaal, dat in 1878
en 1879 is gesticht. Het staat aan het noordwestelijk deel van den
ringdijk en slaat nit op Schermerboezem.
Het heeft drie ketels, elk met twee vuurgangen en 6 Gallo-
way-buizen en is van 64 M2. verwarmingsoppervlak. De dubbele
machine van hoogen en lagen druk brengt twee centrifugaalpom-
pen in beweging met afvoerbuizen van 0.80 M. raiddellijn. Zij
kunnen 100 M3. water per minuut opbrengen.
De vroeger in den noordelijken dijk gelegen hebbende inlaatdui-
kers zijn opgeruimd.
Zomerpeil 4 .3 2 M. - ■— AP.
Grootte des polders naar de meting 3 van het kadaster
1678.0504 H ., waarvan 164.3703 H. onbelastbaar, als zijnde
eigendom van den polder. De polderlasten, over de overige
1513.6801 H. omgeslagen, hebben in de jaren 1888—1892 ge-
middeld bedragen / 10.75 per H. ’s'jaars.
Yolgens het regiement van 1857 (Prov. Blad n°. 68), gewijzigd
in 1880 (Prov. Blad n°. 36), bestaat het bestuur uit een Dijk-
graaf en vier Heemraden met tien Hoofdingelanden. Hoofdingelanden
kiezen de Heemraden en dragen een drietal voor, waaruit
de Koningin den Dijkgraaf benoemt !) .
DE ENSE WÜRMER.
* Gemeente: Wormer.
Ten einde den nieuw gelegden dijk van Wormer te beveiligen
tegen den aanslag van het water, besloot de regeering van die
plaats vergunning te vragen om den flngewormer te bedijken. Bij
oetrooi van 27 November 1634 is de coneessie verleend en in
den zomer van 1638 was men zoover gevorderd, dat op den
16den Juli de verkaveling kon geschieden.
De polder is geheel' omgeven door een ringdijk, die aan de
westzijde het water van de Zaan, aan de oostzijde dat van de
Wijdewormer-Tring'ra.axt keert en daartoe ,-gehouden wordt op de
hoogte van 0.12 11. + AP. Aan de zuidzijde ligt de ringdijk
tegen het land van de Halerbroek of Kalverpolder aan, wiens
kade ter weerszijden aan hem aansluit. Evenzoo keert de ringdijk
ook aan de noordzijde, met uitzondering van een klein gedeelte
buiten de Zuidooster- of Kokersluis, geen buitenwater, maar alleen
het binnenwater van het Heemraadschap ' Worm,er, Jisp en Ne Je,
waarmede de ringsloot des Kngewormers daar gemeen ligt. Dat
gedeelte van den ringdijk was oorsprönkelijk waterkeering van