wering om de toenmaals burner) Enkhuizen gelegen open haven,
de Nieuwe Haven (zoo genaamd in tegenstelling met de tegenwoordige
Buitenhaven, die toen Oude Haven heette) en verder
langs het Spvi, de Bocht, de Breeslraat en den Visschersdijk
naar de Noorderpoort. In het laatst der zestiende eeuw werd de
stad aamnerkelijk vergroot en een gedeelte van den Zuiderdijk,
de zoogenaamde Keetendijk, hinnen de stad getrokken.
Met deze vergrooting ging eene belangrijke uitbreiding del1 ha-
venwerken gepaard; de Nieuwe Haven (de vroeger bestaande, bo-
vengenoemde Nieuwe Haven werd herdoopt in Oude Haven eri
de Onde [Buiten j haven in Lorlin-d/raaijershaven), de Oude Buijs-
haven en de St.-Pieters- o f Nieuwe Buijshaven werden gegraven.
Daai al deze havens in directe gemeenschap met de Zuiderzee
stonden, werd de dijk daar ter plaatse gewijzigd en buiten om
de nieuw gegraven havenkommen heengelegd.
Later heeft men, door afsluiting van den mond der Nieuwe
Haven, het bouwen van eene schntsluis in den mond der Oude
Haven en het maken van uitlegdijken en buitenzeeweringen, het
watervrij gedeelte der stad vergroot en werd de oude keering, nu
ontwikkeld lang 18-30 M., tweede waterkeering. Zij liep van den zuid-
westhoek der in 1886 vergroote Buitenhaven (nu Zuiderhaven genaamd)
langs de zuidzijde (de Overhaven), de westzijde en de
noordzijde (Kuipersdijk) der gedeeltelijk gedempt zijnde Nieuwe
Haven, (ook de Oude- en de St.-Pieters- o f Nieuwe Buijshaven.
zijn gedicht), de westzijde van het Waaigat, de noordzijde en
oostzijde der Oude Haven, gewoonlijk //Dijk” genoemd, het Zuider
Spui met het val daarin onder het Brechterlandshuis, de Bocht,
de Breestraat, de Bonkerstraat, zijnde eene oostelijke verlenging
van den Visschersdijk en eindelijk over de brug en daaronder
liggende sluis, — wijd 4 M. (tusselien de slagstijlen 3.32 M.)
slagdrempeldiepte 1.95 M. — AP. met een paar vloeddearen, —
tot de steenen glooiing van de gedempte Noorderhaven.
De nieuw gemaakte buiten-waterkeering, loopende van den
Keetendijk langs de west- en noordzijde der Zuider (Buiten-)haven
over de schutsluis buiten de stad en de begraafplaats om, ging,
met uitzondering van de schutsluis, de havendijken en de beide
liavenhoofden met hunne muurwerken, die nog door de gemeente
EnkKuizen moeten worden onderhouden, in onderhoud over aan
Brechterland en kwam alzoo onder het beheer van Westfriesland.
Ook de reeds bovengenoemde tweede waterkeering kwam later,
ingevolge de overeenkomst van 20 September 1853 (zie denotu-
Jen van Westfriesland van 1854 blz. 20) in onderhoud bij Brechterland.
Yan de buiten-zeewaterkeering binnen Enkhuizen, bij Brechterland
in beheer, werd nu het gedeelte Keetendijk-Zuiderhaven
administratief gevoegd bij den Zuiderdijk, het andere gedeelte bij
den Noorderdijk van Brechterland.
De tweede waterkeering wordt onderhouden op eene hoogte van
2.50 M. -jr AP.; daar waar die hoogte plaatselijk niet aanwezig
is, i® gelegenheid voor opkisting tot 2.50 M. -j- AP. gemaakt.
In 1884—1886 onderging de buiten waterkeering door den
aanleg der spoorweghaven opnieuw eene wijziging.
Een gedeelte van den Zuiderdijk werd, om toegang tot deze
spoorweghaven te geven, doorgegraven over eene lengte van 275
M. en de waterkeering naar buiten om die haven verlegd. De
nieuwe waterkeering om de spoorweghaven, reeds hierboven onder
d beschreven , ging in onderhoud en beheer over bij het Departement
van Waterstaat, Handel en Nijverheid, waardoor de lengte
yan den Zuiderdijk met 275 M. werd verkort.
Het gedeelte zeewaterkeering bij Enkhuizen in beheer en onderhoud
(noordelijke en oostelijke havendijk) heeft met inbegrip van
de sluis eene lengte van ruim 450 M. Hiervan is bewesten de
sluis 124.50 M. 'en beoosten de sluis de volle lengte voorzien
van een basaltmuur, waarvan het boyenvlak ligt op 1.20 M .; -|-
AP. Achter dezen muur ligt een + 2.6 0 M. breede berm, op-
gaande van 1.20 tot l . 30 M. -j- A P ., van waar weder het
dijkstalud onder eene helling van 1 ^ op 1 opgaat tot de kruin
van den dijk, liggende op eene hoogte van 3 M. -j- AP. Het
gedeelte havendijk, waar geen basaltmuur aanwezig i s , heeft het
volgende profiel: