ÏNLEI*
PIKS.
'door
W'ater.
r door
de Lugt,
zo kenbaar is , ais die der Kleine Wereld,
het Menfchelyk Lighaam, door de Metaalen. De
meeflen hebben op hetzelve een zeer kenbaare
uitwerking, niet volftrekt overeenkomftig met
de gezegde hoedanigheden. Dezelven onder«
uisfchen, door de Scheidkunde beftuurd, dienen
tot een gegronde onderfcheiding der Delf-
itoffen , en dus tot een grondflag der Mineralogie*
Sommige Delfftoffen zyn door Water fmelt-
baar zonder eenige Kleur, gelyk veele Zouten,
vermengende zig daar mede zodanig, dat haare
deeltjes onzigtbaar zyn in ’t Water; anderen
geeven ’er een aanmerkelyke Kleur aan ; o f
zwellen ’er in uit, gelyk fommige Aarden en
Klei jen; hoedanigen , daar in week gemaakt,
zig dikwils ook kneeden Iaaten tot allerley fi-
guuren. O f zy trekken het Was er met groot
geweld in z ig , gelyk fommige SteeneD; doch
de meeften lyden daar door geene verandering:
hoewel ook fommigen , gelyk Zwavel, Spiesglas,
Yzer en Kwikzilver, door ’t kooken, aan
’ t Water eenige kragt mededeelen.
Het grootfte deel der Mineraalen en Ertfen
wederftaat de aandoeuingen der L u g t , maar
eenigen worden vogtig o f verfmelten t’cene-
maal, als zy eenigen tyd in de open Lugt gele
(r) Hiet te Lande ziet men de invreetende lcragt der
Lugt, zeer blykbaar, aan oude Glasraamen. In Oostindie
wordt het Lood der Loode Geuten inkorten tyd verteerd;
gelyk ik ook Cexui* heb , die van Lood gegroeid is op
den
legen hebben; gelyk men dit ziet in verfcheide Inxki*
Zouten, Vitrioolen en Pyrieten. In eenigen «
derzelven wordt de Metaalftof, o f wel die der
Zouten , na de uitputting, door de Lugt als
veruieuwd en herboren. Sommigen beflaan o f
veranderen oppervlakkig van Kleur, gelyk men
dit in ’t Zilver zo blykbaar hier te Lande
befpeurt: anderen, gelyk het Koper, Y z e r ,
Lood , worden door langheid van tyd zelfs
verteerd , o f verweeren , gelyk men ’t noemt.
Dit heeft meer o f minder plaats, naar de hoedanigheid
der L u g t , ten opzigt der hoeveelheid
van vreemde Stoffen, Zwavels , Zouten ,
Zuuren, daar in vervat (r).
Eenige Mineraalen zyn van dien aart, dat door het
zy het fterkfte Vuur uitftaan, zonder te ver-Vuur*
vliegen, gelyk het Goud; eenigen dat zy een
hcogea trap van Vuur vereifchen, om vloeibaar
te worden , gelyk het Yzer en Koper. Anderen
wederom vervliegen door zeer weinig Vuur
o f veranderen in Dampen ; gelyk Kwikzilver,
Zwavels enz. E r gen fmelten door zeer weinig
Vuur, gelyk Lood en T in , Salpeter, enz.
Sommigen worden door het Vuur in zwaarte
vermeerderd ; geiyk Spiesglas en L o o d , tot
Kalk gebrand ; als ook het Kwikzilver, wanden
Westerkeiks • T«joren alhier. In fommige deelen van
Amerika is de Lugt z> fcherp, dat ’et de Dakpannen der
Huizen, Steenen Lighaamen en byna alle Metaalen , door op -
gevteeten worden , zegt BoebhAiv e , Chem. Vol, I. p. 494. ,