Jnt.e i» Liever zullen wy ons dan ophouden met
DDeTOn.zaaken ’ waar van zekerheid is ; de Omweri-
detin? ‘detteling in de Oppervlakte des Aardkloots, door
reP5oor!ak den Zondvloed en andere Overftroomingen
S i n g e l veroirzaakt ’ Daamelyk- Het Water is een
■*** niet minder magtig Werktuig, zelfs in ftaat
om het Vuur te dempen , en heeft veel aandeel
in de vorming der Mineraalen. De fnelle
Stroom der vloeijende Wateren, die op hooge
Gebergten ontfpringen, rukt geduurig, inzonderheid
by fterke Vallingen, allerley Deeltjes
der Bergftoffen los en voert dezelven met z ig ,
veranderende dikwils derzelver figuur in zyce
Loop, o f ook het eene van het ander fchei-
dende, tot dat dezelven allengs hier of daar
worden nedergelegd. Dus brengen de meefte
Rivieren Keizelfteenen met zig ,en leggen Zand
aan haare Oevers a f, dat niet alleen met veele
Yzerdeeltjes, maar ook met Goud bezwangerd
is. De voorbeelden heeft men niet alleen aan
Rio della Plata , des wegen dus genaamd , in
Zuid-
Schrift gezegd. De fterkfte plaats zou zyn , H e b r . XI. vs.
j . alwaar men vindt , dat de, zigtbaare dingen niet uit zigt-
iaare [dat is uit tnzigtbaare] geworden zyn. Sommige on-
zigtbaare dingen zyn Lighaamelyk en derhalve iets} gelyk
de Lugt, helder Warer, Geeften , Damp, Stank, enz. *t
Woord Sche p p en is op byzondere manieren gebruikt
gelyk Vs. CIV. vs. 30: daar van de Dieren gezegd wordt’
'Zendt Gy Uwen Geest tot , zo wordenze geschapen ende
gy vernieuwt het Gelaat des Aardrykt. Het Hebreeuwfch woord!
Barak betekent iets,voort te brengen dat ’er niet en was:
Zuid-Amerika , en aan de Rivier Avanyos in Iirr.Ei-
Sevenbergen (q) ; maar zelfs aan de Lo>re inDïK0*
Vrankryk en den Rhyn , uit welks Zand, by
onze Grenzen, ook Goud verzameld wordt (r).
Andere Deeltjes , welken het Water voort-
fleept, en die minder zwaar , o f meer met
hetzelve vermengd zyn , legt het Water, tot
rufte komende, o f wanneer het in zyn Loop
ergens geftremd wordt , af. Dus zet zig op
den Bodem, en aan de Oevers van ftaanrie o f
langzaam ftroomende Wateren , een Kleijige
Slym, die fomtyds van een byzondere Natuur
is , gelyk men aan de Slyk van den Ysfel, tot
het bakken van Klinkers dienende, o f aan de
Kley der Pottebakkeryën , hier en daar, zeker-
lyk, op dergelyke manier vergaard zyn d e ,
befpeurt. Zo worden de Lïghaamen, in fotn-
mige Wateren , overtoogen met een Steenige
Korst} zo groeit een dergelyk beflag aan Ketels
, waar in men lang Water kookt en dus
ontmaan,
dewyl hetzelve geen voortbrengen uit niets influit,
hebben fomfnigen eene voorbeftaanlykheid der Stoffe gefield;
doch dus vervalt men in veele duisterheden.
( q) Wel negenhonderd Familiën van Zigeuners winnen
de Kost met het Goud zoeken in ’t Zand van die Rivier.
Brunnich. Net. in Cronitedt Mineralogie, p. 178: De
vetfcheide manieren om het daar uit te wasfchen vindt men
by Ag r ico la , de Re Metalliea, afgebeeld en befchreeven.
fr ) Zie de Aanmerkingen over ’t Goud van den Rhyn ,door
den Heer Martinet, Hall. Mtatfehappye , XVU. D. 2,
Stuk , bladz. 222.