l i ü 1
IvÉ
f2 O n d e r s c h e i d i N G
ÏNtBI.
ÏÏIÏÏG»
jffitriolwn»
Titxiool.
van Aardachtige deeltjes wrang, wordende
door ’t Vuur tot Schuim. Het komt natuur,
lyk veel voor in Ley-Steen , als ook in Steenr
kooien , waar uit men het door uhlooging haalt.
Somtyds vertoont het zig in gedaante van
agthoekige Kryftallen, uit' driehoekige Vlakten
famengefteld , fomtyds Draadig ó f Vezelig
, als Pluim - Aluin , hoedanig het van fom-
mige Rotfen uitgroeit : fomtyds in Klompen,
zonder bepaalde figuur.' De Diamant, Robyn,
Saphier behooren tot dit Geflagt.
Het Vitriool, uit Aluin gebooren en gehuw-
lykt met Metaal, komt verfcheiderley te voor»
fchyn en van verfchillende figuur, naar den
aart van ieder Metaal. Deszelfs drie gemeende
Sporten zyn , dip van Y ze r , Koper en Spiauter,
en van dezelven komen pven zo. veel Zwavelige
Pyrieten, welken ieder wederom een Aard.
achtige Oker uitleveren. De Pyrieten , derhalve
, hoe verfchillende figuur ook aannee-
mende., heet dp Aarde, in welke zy ontbonden
wprden , gemeenlyk Oker: zynde die van
Yzer - pyrieten komt geel, doch door \ Vuur
wordt dezelve rood: die van Koper - Pyrieten
is uit het Zuure groen,uif het Alkalyne blaauw.
Dus. ontftaan de geele pn roodp Steenen ge-
ineenlyk uit \zcr y de groene en blaauwe uit
Koper. Bpiderley Oker ftreipt, de Aarden door
Kryftallizatie tot Tuffteen.
Het zuiver groene Vitriool, evenwel, bevat
Yzcrueéjep* het blaauwe. Kopprdgelen, en het
wit«
B i
witte wordt geacht van Spiauter afkomftig te Inlei-
7,yn? De Kryftallen van het eerfte zyn fcheef D*w°*
Teerlingachtig, die van het tweede twaalfhoe-
kig en die van het derde langwerpig. Men
vindt ook Vitrioolen, die twee o f drie van
deeze Metaaleh gemengd bevatten, en derhalve
van eene gemengelde Kleur zyn. Ook valt
*pr in Duitfchland een Glasachtig Steenig Vitriool
, in vierzydige Kryftallen, van een Handbreed
lang en een Vinger dik.
De Zwavel komt natuurlyk helder geel voor, Suiphur.
-t zy in Gips o f witte Spaath, o f in ftukken z,wavel*
zonder bepaalde figuur, o f in agtzydige Kryftallen
o f Korrelswyze famengegroeid o f Poei-
jcrachtig. Men vindt ze ook fchoon boog
rood , Goud-Zwavel genaamd. Ook kan hier
toe het Amber grys , en veelerley Soort van
Barnfteen betrokken worden. Voorts heeft
het veele vermengingen met Aarden, waar uit
het Jodenlym o f Bergpek ontftaat en de Steenkolen
, die veelal met Steen • O lis zyn bezwangerd.
Deeze komt , onder den naam van
Naphtha, op verfcheiderley plaatfèn des Aardbodems,
op zig z e lf , fomtyds overvloedig en
zeer helder voor. Daar is ook een Berg-Olie,
die op fommige plaatfèn van Italië en Sweeden
Uit de Steenen zweet als Teer , geel of roodachtig
bruin van Kleur, wordende vervolgens
dik en zwart. Met Metaalen, meest Yzer en
Koper, vermengd, komt de Zwavel voor in
de Pyrieten, die de gemeene Zwavel door Vuur
E 5 uit-
\lt* PSEL, I, STVK.