Slogieren, Freilevborg, Colham, Duirswolde, Westerdeel, Jonkcr etc
Hovelinok tu tFarm sum , Vierburen, Praesident en Erf-Dijkgrave van
de Drie Delfzijlen; W il l em in a A nna L ew e , dochter tot Azinga, Emum
en Vrouw tot Slogterem enz. . . . . Jwisvrouwe. Deze koorglazen zij«
in 1841 door nieuwe vervangen. Op de eene zijde van den predikstoel
staal uitgehouwen: 1673. F r e d e r ic k A l l e r t s , K ist em a k er t e L e e r .
Het houten klokhuis S t a a t een weinig van de kerk verwijderd.
De dorpsehool wordt gemiddeld door een getal van 80 leerlingen bezochl.
Vroeger stond «hier, Z. 0 . van het dorp, het Hu i s - l e - Wed de.
Zie het volgende art.
Boven de deur van het huis v a n den kastelein J an E l z e s H a z e lh o f f
leest men op eene zerk de woorden : R e t ir o A nno 1660. Men ver-
moedt, dat de toenmalige Drost , die het Huis-le-Wedde bewoonde,
zieh , toen die bürg versterkt werd, in het huis , waarin die steen
gevonden wordt, zal hebben terug getrokken.
Men heeft hier twee jaarlijksche paarden- en beestenmarkten , als :
deöene den tweeden Woensdag na Pinksteren , de andere den laatsten
Woensdag in Augustus.
WEDDE (HET HUIS-TE-) of A d d inga- burg , voorrn. burg te Wedde
in Westerwolde, prov. Groningen, arr. en 2 u. Z. ten W. van Win-
schoten.
Dit oude slot is in het jaar 1 4 7 8 , door de Groningers, ler gelcgen-
heid van de verregaande verschiilen der Heeren Eggo en Hayo Addinga
legen de Regenten van gemeldc stad , die tot een openbaren oorlog
waren overgegaan, tot den grond toe verwoest; doch niet lang daarna
werd er door de stad, ten deele van de afbraak, aan de Pckel-Aa,
en wel waarschijitlijk tusschen het tegenwoordige dorp Pekela en de
Winscholer-brug, een nienw slot gesticht, met eene gracht en slerk
bolwcrk , hetgeen naar gemeld rivierlje Pekelbbrg werd genoemd. De
stad stelde er ook eenen Kastelein op , die over'geheel Westerwolde
en een gedeelte van hetOldambt, namelyk Be l l i n g ewol d e en Bly-
b am, het bestuur had (1).
Het H c is - t b -W ed d e is echter in het jaar 1486 door H ay e A ddinga. ,
bij Wedde, weder herbouwd. Dit huis was, „tijdens den tachtig-
jarigen oorlog, naar de oude vestingbouwkunde, met dikke muren
en uilspringende torens versterkt, en overigens door twee grachtcn ,
eenen wal en eenen bedekten weg beschermd, is gedurende dien oorlo
g , zeer beroemd geworden , en menigmaal, zoowel door de Spaan-
schen als door de Staatschen, gewonnen en herwonnen , zoo werd het in
Mei 1868 door Graaf L o d ew i jk van N a s s a d , met slechts 50 man , over-
rompeld. Het was hem zeer gelegen , wijl het hem den weg in de provincie
Groningen opende , en den toevoer uit Duitschland geinakkelyk maakte.
Hij hield daarofn aldaar zijne lodpplaats en wel met zulk een gevolg ,
dat hij binnen drie dagen reeds 600 ä 700 man bij zieh kreeg. Later
weder-in handen der Spanjaarden gevallen , werd het H b is - t e - W e d d e - ,
den 16 en 17 Augustus 1593 , door Graaf W il l em van N assad ingenomen.
Dit deed de Spanjaarden in Winschoten opbreken naar Slochteren,
hoewel zy dat ook op de achtervolging der Staatschen verlieten. Graaf
W il l e m , thans de banden ruim hebbende , begon terstond den Bour-
tanger pas te versterken ; als bestaande het voorname oogmerk van
zijnen togt, om Groningen den toevoer uit Westphalen te benemen.
Hiermede bezig zijnde, vernam hy , dat V ebd cg o versterking had
(1) Zio de werken van Pro exc. jure patrio, Di. IV, St. II, W. 236, en Dl.VI, M..751.
ontvangen , en dat Graaf F r e d e r . k van den B erg , met eene aanzienlyke
magt in aanlogt, reeds Ootmarsum ingenomen had. Daaröp De hy
zes vaandcls in de begonnen sterkle , en trok over het klooster er
A pel naar Koevorden , om den vijand , ware het mogelyk voor denpas
te Schoonebeek te stuiten. Maar dit gelukte met , onidat de ln°eras'
sen overal zoo droog waren , dat men die zonder hinder doorlrekken
kon Hii Werde zieh dierhalve te Meppel, om van daar een wakend
oog te houden op van den B e r g . Dan deze , ecrst met V e rddo o ver-
eenigd willende zijn , trok längs den kortsten weg over Schoonebeek
naar Groningen , waarna zij gezamenlyk sterk waren 5000 man te voet
en 1400 te paard. Hun eerste werk was de Aduarderzyl aan te tasten ,
welke zij stormenderhand moesten winnen , ofsuhoon de bezelting sights
uit 30 man bestond ; daarna Slochteren , dat zieh, gelyk ook Winschoten
, bij verdrag overgaf, maar W e d d e werd met storm bemag-
tigd. V e rdogü vertoefde aldaar eemge dagen en verzuimde, om terstond
op te trekken naar de Bourtanger ot Bellingewolder-schans , want
beide die plaatsen hadden nog vrij wat gebreken aan hare omwallingen.
Dezen misslag namen de bezettingen te baat, en bragten het yverig
werkende zoo ver . dat, toen V erddgo voor de Bturtango kwam , zij wederstand
konden bieden. Deze bevreesd , dat de regen eerlang het op-
breken moeijelijk mögt maken , voor al mdien Graal W il l em , inmict-
dels te Tolbert, in Vredewold , aangekomen , den Hertog over Slochteren
afsneed brak zijn voorgenomen beleg op ; zeer tegen het genoegen der
Groningers , wie hij op hunne klagten daarover bits toevoegde : » beengt
» mij een sedei van onzen Heere God , dat het droog weder zal blyven.
Terug gekomen, zocht hij Graaf W il l em te Tolbert o p , om dien tot
een gevecht uit te lokken ; maar te vergeefs. Dezen met voordéel aan
te tasten, werd hem door diens wijslijk genomene maatregelen belet.
Hii beproefde toen Koevorden door uithongering te dwingen , zynde
daarop zoo gezet, dat hy , den winter door , zijn volk in het veld liet.
Maar die plaats was bevorens door Graaf Wil l em L o d ew i jk yoorzien, die ook
nog, vóór het uiteinde van dezen veldtogt, het geluk had W e d d e en Winschoten
weder te bemagtigen. __a . ,
Ook de troepen van den Bisschop van Munster hadden, in lbV2 , zieh
van dit slot meester gemaakt, dat hun in den weg lag op bunnen togt
naar Groningen, welke stad zij gingen belegercn, doch weder , na het
opbreken van dit beleg , moesten verlaten. Later werd het , gelijk vroe-
ger meermalen , steeds bewoond doOr den Drost van Wedde en Wester»
woldingerland en bekwam, om die reden , den naam van D b o s t en d d r g .
Zie voòrts dat woord.
WEDDEHOEN, ook W e d d ebo v en of W ie n b , buurs. in Twenthe, prov.
Overijssel, arr. en 2-J- n. Z. van Almelo , kant. en l i u. W. Z. W. van
Beiden, gem. Ambt-Delden ; met 70 h. en 430 inw.
WEDDERBERGEN , ook wel enkel d e B e r g e n , geh. in Westerwolde,
prov. Groningen, arr., kant. en 2^ U. Z. van Winschoten, gem. en
4 u. N. van Wedde; met 2 h. en 14 inw.
WEDDERHElDE, geh. in Westerwolde, prov. Groningen, arr.,
kant. en 2 u. Z. van Winschoten, gem. Wedde.
WEDDERHÖFTE, geh, in Westerwolde , prov. Groningen, arr., kant.
en 2 u. Z. van Winschoten, gein. en 10 min. O. van Wedde. Er
Staat aldaar thans slechts één huis.
WEDDERVEER, geh. in Westerwolde, prov. Groningen arr.,
kant. en 2 tr. Z van Winschoten, gem. en \ u. N. van Wedde; met
9 h . cn ruim 40 inw.