lot deelden weldra de ileeren : Oud-Biirgemeestcr Jan S c h o b e h , die iw
broeder David Isaak Schobeb, Nicolaas Cobnelis Lahbbechtsen , J.
C. de Bbdyn, M i E. C. Vebsluys , Noord-Amerikaansch Coasul, ende
Bankier b. Hendbiks; doch gelukkig werden zij op herhaalderi aan-
d rang, weinige dagun daarna, in vrijheid gesteld. Een bevel aan
alle landlieden om , op straffe van het in brand steken bun-
11er woningen, bij de eerste aanmaning der Krijgskoromandanten ,
al bun vee binnen de vestingen te voeren , en de oprigting eener zoo-
genoemde mobile kolonne of "gewapende bende , welke in alle plaatsen de
nalaligen tot de opbrengst van bet dubbel van al het gevorderde door
geweld zoude dwingen , waren de maatregelen , wicr willekeur bijkans
geene verschooning.duldl, omdat de noodzakelijkheid daartoe in geenen
deele bestond. De ziekte van den Keizerlijken Prokureur , Dbuault,
met de uitvoering van deze taak belast, bragt gelukkig eene vertraging
en eindelijk zelfs eene geheele verhindering te weeg , welke zoo zeer
strookte met des mans bekend goedwlllig karakter. Van neleliger aard
werd de daarmcde iu verband staande verordening, om de geweren der
landlieden op te balen. Eene bende Soldaten van 40 man begaf zieh
lot dit einde naar de dorpen ß r i g d am m e en St . L a u r e n s . Men
klepte de klok om de gemeenten op te roepen , zonder te weten , dat
zulks door de dorpelingen zelven vooraf reeds geschied was , met het
geheime oogmerk, om geweld met geweld te keeren. Ook dit laatste
geklep was, als het sein van alarm , tot de naburige dorpen S e r o o s -
k e r k e , Ga p i n g e , Gr i j p s k e r k e , Oo s t k a p e l l e enz. overgesla-
gen en de schrikbarendste geruchten , als of het dorp S t . L a u r e n s
reeds te volle vlain stond , bragten weldra alles op de been. Naau-
welijks verschijnt de Kommandant der bende in het laatstgenoemde
dorp , of een aantal landlieden , met hooivorken , stokken en pieken ge-
wapend, komen van den kant van S e r o o s k e r k e iu aantogt. Men
ontvouwt hun het oogmerk ; doch het antwoord : » dat men heden ge-
» weren zocht en morgen welligt al het overige zoude h a len , en dat
» men het Franschegeweld reeds lang moede was,” kenmerkte genoeg-
zaam den geest van wederstand. De Kommandant besluit terstond ,
zijne manschap op den hoop te doen vuren. Doch de Maire beproeft
nog vooraf, door den nabijstaande Dorpsleeraar, het landvolk tot den
aftogt te overreden ; ook dit is echter vruchteloos. Inlusschen komt
berigt dat eene nog veel talrijker bende gewapende landlieden , längs
eenen anderen weg in aantogt is, Vrees voor insluiting dringt den
Kommandant, om naar Br i g d amme te wijken. Hier is alles no>
stil en de ophaling van geweren gaat voort., ofseboon men zeer weinigen
vrndt, Thans komt de tijding,' dat een derde troep van opstan-
delingen , niet min aanmerkelijk in g e ta l, uit A r n emu i d e n her-
waarls op marsch is. Het gevaar van omsingeld te worden dringt nu nog
meer. De Kommandant besluit alzoo tot den aftogt naar Middelburg , met
aanzegging, dat hij den volgenden dag tot het zelfde einde terugzal keeren.
Reeds is binnen de stad het gerucht algemeen, dat de mobile kolonne
(want deze, dacht men , was des morgens uitgetrokken) ,'d o o r de dorpelingen
was op de vlugt gejaagd , en ook de laatsten hadden de te-
rugtrekkende manschap tot voor de poort vervolgd. Nu kwam het
gemeen op de been ; men aanschouwde van het bolwerk de gewapende
landlieden j men riep hun zelfs toe ; » dat zij maar over het ijs in
» de stad zouden komen ,” velen geven daaraan gehoor, en bevinden
zieh dra op het plein bij de Noordpoort, tot aan en bij de Noordbrug.
Intusschen komt de Fransche nationale g a rd e , een gedeelto uitmakende
I der bezetting , terstond in de wapenen. Zij vuurt op de lanf
I Een hunner wordt aan den arm gewond , en een tweede moet dezen
| onberadenen togt met zijn leven boeten. Thans vlugt alles in de g roots te
I wanorde en men bergt zieh. Intusschen scbolen een aantal ingczete-
I nen aan den anderen kant der stad bij de Dampoort en de P u n k te
I zamen met geen minder oogmerk, zoo het schijnt, dan om zieh
I over de vorige mislokking te wreeken. Dan, aanhoudende rondwach-
I ten de versebijning van den Gouverneur en Prefekt uit Vlissingen
s m e t een gewapend korps en e e n paar veldstukkcn het plaatsen van
I dit kanon aan de genoemde Punt , het zenden van Gens d armes naar I S e r o o s k e r k e , met de gestrengste bevelen en van eene andere sollt
datenbende, naar B r i g d am m e en St . L a u r e n s , met la s t, om
zieh ten koste der beide gemeenten lustig te vergasten, en het oplig-
I ten van een viif en twinligtal personen uit onderscheidene gemeenten l en gevankelijk wegvoeren naar Vlissingen: dit alles smoorde eenen
I opstand, die, bij mangel van wijze rig tin g , veeleer dienen moest on,
I het petal van slagtoffers nutteioos te vermeerderen. De toestand
I der Franseben zelven was, onder dat a lle s, al vast meer en meer I bedenkelijk geworden. Tocn in het begin van December des vo-
I rigen ia a rs , door de aankomst van eene Engelsche vlool, de overige.
I Zeeuwsche eilanden van de Franscken verlost waren geworden , hoopten
1 de inwoners van W a l c h e b e n , niet zonder waarscbijnlijke reden, dat
K ook hunne verlossing nabij was , doch deze hoop bleef voor eerst nog
I onvervuld, en daar die vloot vervolgens geene bewegingen niaakte ,
a die eene landing aanduidde , schenen de Franschen ook nu van dien
§ kant weinig te vreezen. Men had reeds ipeermalen aangekondigd , dat de
K bondgenooten Parijs binnengerukt waren , zonder dat die blijde tijding
ii genoegzame zekerheid had bekomen. Doch den 6 April hoorde men
I het geschut van de Engelsche schepen donderen , en zag die alle met
® vlaggen versierd. De reden dezer vreugdebedrijven weid ook weldra I kenbaar door een groot scherm van doek , op den dijk van Kamperland
p geplaatst, waarop men uit het tegenover gelegen Vere , met eenen verre.
I kijke r, duidelijk genoeg (leze woorden kon lezen : Les allies sont a
I Paris. Les Anglais sont ä Bordeaux. (De Bondgenooten zijn te Parijs,
8 De Engelschen zijn te Bordeaux.) Het geloof aan deze blijde mare I werd den volgenden dag nog meer versterkt, toen men op de Engel-
1 sehe schepen van den top van den grooten mast de witte koningsvlag
zag waaijen , met de driekleurige vlag van N a p o l e o n daaronSer. De I Franschen lieten wel niet n a , in nieinvspapieren en gesprekken , eerst
deze tijding te logenstraffen en vervolgens het innemeu van Parijs als
I eene krijgsüst van den grooten N a p o l e o n te doen voorkomen ; doch het
r geloof, aan hetgeen men zuo harlelijk wenschte, kon daardoor niet aan
I bet wankelen worden gebragt. Den 11 daaraaiivolgende zag men we-
¡ 'd e rom tegenover Vere, op het wrak eener afgebrande s c h u it, een groot
i zeil uitgespannen, waarop zeer duidelijk te lezen stond : B ü o n a p a b t e
; n ’existe plus. (B ü o n a p a b t e beslaat niet meer.) Des anderen daags gaf
de Gouverneur eene dagorder ui t , waarin hij de Soldaten tot getrouwheid
vermaande, hen paaide met de zekerC verwachting van nieuwe
I overwinningen , en hen legen vijandelij.ke aanvallen gerust stelde, door
de geduchte middelen van verdediging der plaats, waarin zij zieh be-
K vonden , ten slolte daarbij voegende, dal : » zoo de vijand hen ein-
» delijk, door de ineerderheid overweldigd, tot wanhoop mögt brengen ,
B | zij hem in de golven van de Schelde zouden doen verzinken , al
» moesten zij hem ook in dien afgrond volgen.” Den 1 4 d ic r maand