werden , volgens Flakaat van ’s Lands ätaten ,• overal afgeschaft er?1
verboden, Ook wist men te bewerken , dat de Welhouders in de steden
voor hnn leven werden aangesteld, en dat deze de open vallende plaat-
sen zonden vervullen uit eeu dubbcltai door de burgerij benoenid. Van
liier dat de gemeente zieh grootelijks bedrogen zag , ten aanzien van
het deel , hetwelk zij gehoopt had te zullen hebbeu in het verkiezen
van hare Welhouders.
Zeer bedenkelijk was de toestand van Wagenisgeii in November 1813.
Van rondom omgeven door Fransche krijgsbenden, welke zieh te Arnhem,
Nijmegen en in andere naburige plaatsen legerden , stond de stad iederen
dag even zeer bloot voor plundering en moord, waarmede men zieh aller--
wege door de Franschen bedreigd zag , en vooral zij , welke reeds zöo vaak
hären afkeer van de vernietende dwingclandij en haarvurigst verlangen
naar verlossing, op grond der alom zwevende geruchlen , had geopen-
baard. Nog sterker scheen dit gevaar te zullen worden , toen zij , op last
van den Kommandant van Arnhem, van hetgewone gcschul ter barer ver-
wering beroofd scheen te zullen worden. Gelukkig bleef echter deze
last onuilgevoerd , dpor de vrees der Soldaten en voerlieden , ler uitvoe-
ring van dit bevel aijgezonden , üaar deze, op de tijding van het na-
deren der Eozakken , in allerijl de vlugt hadden genomen. Nog dobberend
tusseben hoop en vrees, verneemt men eindelijk de in Holland
aangewende pogingen ter bevrijding, en men besluit tot eene stcllige
deelneming. Heeds op den 26 November werd de oranjevlag, op
last van den Maire, op den toren en verdere openbare gehouwen geplant.
De afkondigingen van het algemeen bestuur in ’s Gravenhage
werden, onder een berhaald gelui der klokken , afgelezen , en de ge-
heele burgery dcelde , met een blij gejuich , in deze aanvankelijke verlossing.
Nog booger rees de gecstvervoering als, op den eigen avond,
bonderd vyftig man Russische Jagers, geheel onverwaebt en stil , van
den kant van Arnhem binnenruklen. Met de hartelijkste blijdschap
verwelkomd , ontmoetlen zij in Wageningens burgers de getrouwste
vrienden, die gezamenlijk het broederlijk verbond sloten , om , bet
koste wat het wilde , nimmer weder de Fransehe overheerseking te-
dulden.
Het wapen van Wagenihcen bestaat in een veld van keel , met een-
rad van zilver, met een kruis van hetzelfde melaal , op de opstaande-
speek. llet schild gedekt met een gouden kroon , en ter wederzijde -
vastgehouden door eenen leeuw van goud.
WAGENINGEN (DE BENEDEN-POLDER-VAN-), pold. in de Neder-
Feluwe , prov. Gelderland, distr. Veluwe , arr. Arnhem., kant. en gem.
Wageningen ; palende N. aan den Grebbendijk , 0 . aan de kade naar
den Steenoven , Z. aan den Rijn , W. aan den veerdam na Opheusden.
Deze polder beslaat, volgens het kadaster , eene oppervlakte van
50 bund. 85 v. r. 50 v. ell., waarin is gelegen de benedensle steen-
oven met toebehooren en wordt door eene sluis , op den Rijn , van het
overtollige water ontlast. Het polderbestuur bestaat uit twee Leden.
WAGENINGEN (DE BOVEN-POLDER-VAN-), pold. in de Neder-
V eluwe, prov. Gelderland, distr. Feluwe, arr. Arnhem, kant. en
gem. Wageningen; palende N. aan den weg onder den Berg , 0 . aan
de Renkumsche sträng , Z. aan den Rijn, W. aan den Pabstendam.
Deze polder beslaat, volgens het kadaster, eene oppervlakte van
160 bund. 12 v. r. 26 v. ell., en bevat twee boerderijen en den bovensten
stcenoven , met toebehooren , wordt door twee sluizen , op den Rijn , van
bet overtollige water ontlast. Het polderbestuur bestaat uit twee Leden.
WAGENINGEN (11 ET GRONDGEBIED-VAN-), dat gedeelte der
ein. Wageningen, prov. Gelderland, distr. V eluwe, arr. Arnhem,
anl. Wageningen, hetwelk bmlen de pporlcn 8lad .
Het beslaat eene oppervlakte van 2564 bund. 92 v. r. 51 . •»
telt 385 h. en 2360 inw.
WAGENINGEN (HET KASTEEL-VAN-), voorm. kast. aan de oostzijde
binnen de stad Wageningen, in de Achterslraat.
Dit kast hetwelk weleer met eenen byzonderen muur en gracht
omgeven was. is in bet begin der vorige eeuw door L obbebt A dolf
Baron T obck , Heer van Rozendaal, afgebroken ; lerwijl hij tevens de
grachten liet dempen en op de plaats, waar het gestaan bad, een
aanzienlijk hecrenhuis bouwen, hetwelk er nog Staat.
WAGENINGEN (OUD-), naarn , welken men gal aan een kerspel-
kerkje, hetwelk weleer gestaan heeft op den Wageningsche-berg , op
de Neder-Veluwe, prov. Gelderland, dat in 1580 verbrand is en voor
een der oudste chrislentempels hier te lande gehouden werd.
W A G E N LNGEN-EN-BENNEKOM, dijkstoel op de Feluwe, prov.
Gelderland, waartoe behooren de landen onder W a g e n i n g e n eu
B c n n c k om , eene oppervlakte beslaande van 2437 bund. 23 v. r.
.33 v. eil. . p
Deze dijkstoel staat onder het bestuur van eenen Dijkgraat, twee
Leden en eenen Secrelaris.
WÄGENINGSCHE-BERG, zuidelijkste punt der Veluwsche hooge
gronden , prov. Gelderland, waarvan de glooijing onmiddellijk buiten
de stad Wageningen begint.
Op dezen berg wast goed koren. De plaats, waar vroeger het
kerspelkerkje Ou d -Wa g e n i n g e n stond (zie hierboven), is l-hans
met populieren omgeven. Aan de helling ligt de , in het jaar 1829,
nieuw aangelegde , algemeene begraafplaats. J '
Van den lop heeft men een zeer Iraai uitzigt. Hier ziet men de
Betuwe met bare menigle dorpjes, gehuchten en vette klaverweiden,
bespoeld door Rijn en Waal; en bij beider weder de stad Nijmegen
met zijne torens en de aan de Waal gelegen huizen, benc.vens de
Cleefsche bergen en den Elterberg in het verschiet; däär het dorp Ren-
cum met zijne beken en papiermolens , zoo stil- en rüstig aan den voet
des bergs en als door dezen beschermd , liggende ; ginds weder de hooge
Tafelberg , de torens van Rhenen en de bosschen van Doorwerth.
Op dezen berg zijn , aan de Rencumsche zijde, in Januarij 1841
oudheden gevonden, bestaande in eenen zoogenoemden donderbeitel,
zacht van stof en grijs van kleur ; eene ijzeren aks, van zeer keu-
rige bewerking en nog voorzieri van de spijkertjes, waarmede zij aan
het hout was bevestigd geweest; een metalen ringetje en staafje, een
: dobbelsleenvormig metalen blokje. Een en ander werd op de zelfde
plaats bij elkander gevonden.
Den grooten klinkerweg van Arnhem over Rhenen naar Utrecht,
loopt over dezen berg door de stad en ler wederzijde met fraaije land-
goederen , zoo als Hel-Monte den Kortenburg cnz. daaraan grenzende.
WAGENINGSCHE-VEENEN (DE), veengronden op de Neder-Feluwe,
prov. G elder land, distr. Feluwe, arr. Arnhem, kant., gem. en N. van
Wageningen, eene oppervlakte beslaande van 300 bund.
WAGENINGS-HARTEN , b. op den Feluwezoom, prov. Gelderland.
Zie H atte (W agekikgs- ) .
WAGENOIJEN, dorp in den Tielerwaard,•ttT_______ ‘ ’ 1prov. Gelderland. Zie