W Ü u.
geklommen, met tien duizend dcclhebliers. De oorzaak tlezer opklim-
ming en het belang, dot men in deze Maatschappij stelt, is hoofdza-
kelijk te vindcn in do openbaarheid van bet bcheer, daar ieder deel-
genoot jaatlijks in do gelegen heid wordt gesteld , om , tot in do
ininslo bijzondeibedcn, inzage le nemcn van de gewone adminislratie,
wclke gcheel vcrantwoordclijk is , en waarbij alle spcculatiageest of
mogelijkheid van buitengewoon winslbcjag is uitgeslotcn ; terwijl cen
naauwkeurig toezigt en jaarlijkscke herziening der verzekerdc voor*
werpen, niet weinig toebrengen, om kwade praklijkcn to weren. De
vorm van het bestuur, sedert twee en derlig jaren , door den Heer Ace
Uteres Tnoar, als Directeur-Boekhouder, gevoerd, is proefhoudend en
eenvoudig.
Ondcr de merkwaardige personen tc Wobdsend geboren , bebooren go-
noemd le worden Tietp. Soekes Tromp, in leven Vice-President van het
Provinciaal Gercgtshof van Friesland en Lid van de Tweede Kamer
der Staten-Gcncraal, geb. 25 February 1 7 8 6 , 17 December 1844.
Hy behoorde tot die achtenswaardigc en werkzame familie Tromp , wclke
sedert eene reeks van jaren, tot nu toe, in Wobdsend gcvestigd, door
uitgebreiden handel en onderscbeidene fabrijken, zoo veel heeft byge-
. dragen tot den bloei en de welvaart van dit dorp.
Er beslond hier vrocger een Ka rme l i t e r - k l o o s t e r , aan de
Maagd Maria toegewyd. Het werd in 1537 afgebrand , doch spoedig
weder opgebouwd , zoodat het in 1339 reeds voltooid was. Omstreeks
1490 had het veel van overstroomingcn te lijden, inaar werd telkens
weder hersteld. Later nam het zoodanig in bloei toe, dat het, met
vcrlof van Utrechts Bisschop en met goedkenring van den Proost en
Aartsdiaken der St. Janskerk aldaar, goederen afstond en daarmede
een zusterkloosler le Ylst slichtte. In 1523 deden de Bonrgondiers,
onder beleid van Jan van Wassenaer cn S c re n c k , in het klooster een
blokhuis bouwen , en voorzagcn het van eene goede verslerking, waar-
van het opperbevel tocvertrouwd werd aan Jonkhcer Dobwe van Bb r-
mania , hetwelk ten oogmcrk had , om de Geldersche krygslieden, die
in Slooten en de Lemmer gelegerd waren, hunne strooperyen tc bc-
letten. : Uithoofde van den oorlog en het stichten van het blokhuis,
zagen de Nonnen zieh verpligt het klooster in het gczegde jaar, voor
eenigen tijd te verlaten. Nog stonden er bij genoemd gestiebt twee
sterke huizen of stinzen, gebouwd tydens de beroerten der Schierin-
gers en Velkoopers. Een daarvan had tot stichter Wybb Ja rich s
Jelckama van Akkrum , het andere B o rk e Harinxma , uit welke sterkten
menigen aanval geschiedde op de schepcn, die door deze plaats naar
de Lemmer en de Zuiderzee op reis waren. Het klooster stond nog
den 16 Augustus 1 5 7 2 , op welken dag de Nonnen er werden uitgezet
door den Kapitein der Watergeuzen Jan Bonga , die daags te voren
met zijn volk te Slooten was aangekomen. Wanneer het klooster,
alsmede de overige gebouwen, gesloopt zijn , is bij gebrek van de
noodige uarigten niet op te geven.
De kermis valt in den tweeden Wocnsdag in October.
Bij den watervloed van February 1825 , bespeurde men Zaturdags
morgens, te zeven ure, le W obdsend, tot aller bevreemding, dat er
in weerwil van den hevigeri noordweslenwind , cen ajeer sterke stroom
van den zuidkant of van het Sloolermcer liep, waardoor bij de dorp-
bewoners de vrees voor doorbraak in het Zuiden der provincie ont-
stond. In den tijd van een balfuur nam dc kracht van dezen stroom
zoo gcweldig loe, dat men zieh niet mecr veilig op het vaarwater
de Ee begeven kon. Ttisschen 8 cn 9 urc zag men door hei spoedig
wassen van het water de binnenpolders overlnopon , terwijl hot 4 | palm
hoog uit het Slootcrmecr over de landen roldej zoodat binnen weinige
uogenblikken van alio do polders cn omstreken van Wobdsend geen pick
lands mcor zigtbaar was , cn de luagslo buizen van bet dorp , van 5
toi 9 palmen boog, ondcr water werden gezet, Deze aanwas duurdc
tot 2 ure in den volgendcn nacht , wanncer bet de hoogto van by na
¿¿no sl boven het winterwatcr liad bereikt. Niet nllecn in dc omstreken
, maar ook in dit dorp .was bet kommerlyk gestcld , daar 70
buisgezinnen hunne woningen mocsteu ontvluglen en een twintigtal op
de zolders verblijyen.
Door da ziekto dio, in 1826, vooral Friesland en Groningen leis-
terde, verloor dit dorp een achtste zijnor bovolking cn slechts ¿¿ri
mensch bleef er gebeel vrij van da ziekte.
WOUDSEND-YPEKOLSGA-SMALLEBRUGGE-EN-1NDIJK, kerhe-
lijko gem., prov. Friesland, klass. van Sneek, ring van Ylst. Men
heeft e r ' ¿¿no kerk te Wou dse nd , , cn lelt er 1100 zielen, onder
welke 570 Ledematen. De ecrste, die in deze gem. het leeraarambt
heeft waargenomen , is geweest Deco Hyiconides , die in 1609 horwaarts
kwam, cn in 1636 Vcrtrok.
WOUDSHOORN, naam, onder welken het d. OoDsnoonn, in Rijn
land, prov. Zuid-Iiolland, vroeger wel eens voorkomt. Zie O ddsdoobh,
WOUDSLOOT (DE), water, prov. Friesland, kw. Zevenwouden,
griet. Lemsterland, Zie Rrtn (De).
WOUDSTREKEN (DE), naam, welken men wel eens geeft aan hcl
zuidelijke deel van TFesterwolde, en aan Vr e d e wol d cd La n g e wo
l d , benevens hot oudo Duu r s w o l d o , in hot Z. van Fivelgo,
prov. Groningen.
WOÜDT (HET), d in Del/land, prov. Zwid-Holland. Zie (W oud (’T).
WOUDYAART (DE), water, prov. Friesland, kw. Ooslergoo, griet.
Dantumadeel, hetwelk in eene noordoostelijke rigting uit de Rinsu-
magcester-vaart naar Dockum loopt.
WOUDWATERING (DE) of W obtwateriso, water in Rijnland,
prov. Zuid-Holland.
Het is dat gedeelte van de Hcimanswatering, hetwelk van de grenzen
tusschen Woubrugge en Oudshoorn , door het dorp Woubrugge, naar
het zoogenaamde Paddegat of de Wijde-Ade loopt.
WOUDWHEER (DE), walerloop in Folienhove, prov. Overijsscl,
onder Oldemarkt, dienende tot scheiding van deze gem. en Steenmij-
kerwolde, beginnende aan de grenzen tegen Friesland; hy snydt den
weg van Oldemarkt naar Stcenwijk, en loopt verder westwaarts in de
Ueuvegraclit.
WOUTERSWERF , vroegere naam van het oud adcll. h. Krosestein ,
in Rijnland, prov. Zuid-Iiolland. Zie Kronestein.
WOUTERSWOUDE of W oeterswobde , in het oud-Friescb W obters-
walde , d., prov. Friesland, kw. Ooslergoo, griet. Dantumadeel, arr.
en 4 ü. N. O. van Leeuwardcn, kaut, en | u. Z. O. van Dockum,
midden in zecr schoon geboomte.
Het draagt zijncn naam, naar het schljnl, van zekeron W o b te r ,
die er waarschynlijk de stichter van was. Men teil er 80 h. en ruim
460 inw., die mecst in den landbouw hun hestaan vinden. Men heeft
er aan de zuidzyde hoogc bouwlandcn, welke zieh tot over den
Zandweg' naar de Brakkcn uitslrckkcn cn aan den noordkant läge
weiden.