«'tan de zuidoostzljde van de Wegsloot , welke landen door bedijking
en watermolens droog gekouden worden. Oe booraelooze ointrek verliest
zieh in ruime watcrjplassen. Men telt er IS h. en 100 inw., die
mecst in de veefokkerij hun bestaan vinden.
De Herv., die er 70 in getal zijn, behooren tot de gem. Wouds-
end-Ypekolsga-Smallebrugge-en-Indijk. De kerk bragt voor de Refor-
matie 100 goudg. (ISO guld.) het vikarisschap 60 goudg. (90 guld.)
op. Ook had de kerk twee prebenden , eene van 120 goudg. (180 guld.)
•n eene van 90 goudg. (135 guld.) Dit gebouw, in 1497, door de
Soldaten in brand gestoken zijnde , verteerde , met IS , daarin zijnde ,
gewijde hostien , tot assche, welke hostien naderhand, naar men
zeide , groole mirakelen deden en daarom zoo veel toeloops hadden, dat
men uit het ofFergeld eene nieuwe kerk kon bouwen, die, vervolgens
weder vervallen zijnde, in 1664 werd vernieuwd en met een spits to-
rentje voorzien. Ook deze kerk is voor ruim lOOjaren weder afgebro-
ken. Ter plaatse, waar zlj gestaan heeft, ziet men thans aan de
noordwestzijde van de XVegsloot, eene kleine, met boomen beplante
beuvel, dienende nog voor begraafplaats, waarop een klokken-
stoel of overdekte g a lg , in welken twee klokken hangen , eene groote
•n eene kleine, met gelyk luidende inscription , als : duco Mariena van
Burhania , Grietman van Wymbritseradeel, en vrouw Edsart Lois van
Joes ah a op Cammingha-burg. M. R. S. J. P. en ] . G. F. H. Anno 1664.
Op het kerkhof vindt men twee grafsteenen, de kleinste, binnen de
fondamenten van het voorm. koor der kerk , is van 1 5 7 2 , en dekt het
graf van den vroegeren Kerkvoogd Fokke Hepkes Bruynsma. De grootere
steen ligt op de zuiderhelling van het kerkhof, is van 161 5 , en dekt
het stoffelijk deel van Haus Hausse* Bruynsha , Dorpregter en Ont-
vanger to Ypekolsoa en Dijkregter van Wymbritseradeel.
De Doopsgez. die er 8 in getal zijn, behooren tot de gem. van
Woudsena. — De R. E., van welke men er 20. te lt, parochieren te
Wtoudsend. — Men heeft in dit d. geen School, maar de hinderen
genieten onderwijs te Woudsend.
In oude tijden stond ook hier een slot of sta te, toebehoorende aan
T ake Abbema, die de Vetkoopers was toegedaan. In 1520* deden de
Schieringers, die in het naburige Slooten in bezetting lagen, eenen uit-
val , overrompelden deze sterkte en braken die geheel af.
Bij den watervloed van February 182S, had dit dorp mede veel
te lijden.
YPELSHOEF , naam , welken men veelal, bij verkorting, geeft aan
het d . H ypoutüshoeb , op het eil. Wieringen, p ro v . Noord-Holland.
Zie Hypolhushoep.
YPENBUURSTER-MEER (HET), meer, prov.Friesland, kw.Wetter
goo , griet. Wonseradeel, Z. W. van Parrega, hetwelk ten W. met
het P a r r e g a s t e r -m e e r , ten O. door de T y n j e , met de T r e k -
v a a r t - o p -W ork um en ten Z. met het V l i e t in verbinding Staat.
YPSMA of Ypsejha , voorm. state , prov. Friesland, kw. Oostergoo,
griet. Achtkarspelen, arr. en S u . O . van Leeuwarden, kant. en 2 | u.
N. ten O. van Bergum, Z. van Augustinusga, waartoe zij behoorde.
YRSEKE, d. op het eil. Zuid-Beveland, prov. Zeeland. Zie Yerseke.
YSBRECHTUM , in het oud Friesch Isbroechten , d., prov. Friesland,
kw. Westergoo, griet. Wymbritseradeel, arr., kant. en 5 u. N. W. van
Sneek, 1£ u. 0 . Z. 0 . van Boisward , aan den rijweg , die van Sneek
naar Boisward , Franeker en Harlingen loopt. Voelgangers loopen door
het dorp heen , um hunnen weg te bekorten. Eene fraaije laan van
twee reijen boomen leidt lot het dorp, alwaar m en, van Sneek körnende,
allcrcerst de aanzienlijkeHeerenhuizinge Ep ema s t a t e aantreft, inet
ruim plantsoen omringd, van ouds bewoond door het edel en beroemd
geslacht der Bcrmamia’s en Rengehs , zijnde tijdelijke Grietmannen van
Wymbritseradeel, waaronder vele uitmuntende Staatslieden en-Geleerden
gevonden werden. Men te lt, met de daarloe behoorende b. Bon s
en Pop hör ne, ruim 100 inw., die meest in veefokkery hun bestaan
vinden. De huizen zijn er net en in eenen goeden smaak gebouwd.
De Herv., die er zijn, behooren tot de gem. Ysbrechtum-Tjalle-
huizum-en-Tirns, welke hier eene kerk heeft, waarvan de pastorie,
vöör de Reformatie jaarlijks 100 goudgl. (ISO guld.) opbragt; het
Onderpastoorschap 80 goudguld. (120 guld. ) , daar de Domproost van
Utrecht 12 Schilden (16 guld. 80 cents) van genoot. Deze kerk,
een fraai, nitstekend net betimmerd gebouw, met een fraai wellui-
dend orgel, dat in 1798 gemaakt is , en eenen toren , omgeven van
een kerkhof, welk een en ander vrij hoogligt, versiert zeer dit dorp.
Het kerkgebouw prijkl voorts met een praalgraf van halfverheven
beeldhouwwerk , in 1696 gesticht, ter gedachtenis van Doco Martbka
vas Borhasia en zijne vrouw Eddarda Lucia vak Jockama , terwijl van
het adellijke geslacht der Burhasia’s ook vele wapenborden de kerk
versieren.
De Doopsgez., welke men er t e lt , behooren tot de gem. van Sneek. —
De R. K., die er wonen , parochieren te Sneek.
Ten jare ISIS werden Ni e uwl a n d , Ysbrbchtub, Tj a l l e h u i z um,
T im s en Tj e r kwe r d door de Bourgondische krijgslieden, van
Boisward afkomende, baldadig verbrund en geplunderd.
YSBRECHTUM-TJALLEHUIZUM-EN-TIRNS, kerk.. gem., prov.
Friesland, klass. en ring van Sneek.
De eersle, die in deze gem. het leeraarambt heeft waargenomen ,
is geweest J acob Roezefs , die in het jaar 1584 hier in dienst was.
Onder de hier gestäan hebbende Predikanten Verdient melding de
Opvoed kun d i g e Hass Wiileh Cornems Anne Visser , die er van
1819—1826 stond.
Men heeft in deze gem. twee kerken , eene te Ys b r e c b l um en
eene te T i r n s , en telt er 320 zielen , onder welke ruim 90 Ledernsten.
YSGUM, b., prov. Friesland, kw. Westergoo, griet. Wonseradeel,
arr. en 3 u. W. van Sneek, kant. en 1J u. Z. Z. W. van Boisward,
ö min. Z. W. van Dedgum, waartoe het behoort.
YSLOT , voorm. stins , prov. Friesland , kw. Westergoo, griet. Wymbritseradeel
.■ Zie Yeostein.
YTSUM, geh., prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet. Wymbritseradeel,
arr., kant. en 1% ws W. van Sneek, naby Wolsum, waartoe
bei behoort.