WILL EM 5 RE 11 H E- P OL DE R , pold. in Staats- V laawieren, in Jfeu-
sen-Ambacht, prov. Zeeland, arr. Goes, kant. A x e l, distr. 11u lst,
gem. Hock ; palende N. aan dun in 1816 nieuw bedijkten Polder-van-
Neuzen , 0 . aan den Vlooswijk-polder, Z. aan den Gocsen-polder,
W. aan den Loven-polder,
Dezo pold., in 1619 ingcdijkt, hecft eene kadastrale uitgestrektheid
van 164 bund. 80 v. r. 68 v. eil. en is scbotbaar groot 172 bund,
89 v. r. 28 v. eil. Daarin staan 8 hofsteden en 12 arbeiderswoningen.
Uij watert uit door eenen steenen duiker, welken liÿ gemeen heeft
met un op den L o v e n - p o l d e r en verder door eene zeesluis in den
ßraakman. Het bestuur is gecombinecrd met den Lo v e n - p o l d e r
en bestaat uit éénen Dijkgraat, twee Gezworenen en eenen Onlvanger-
Griffier.
WILLEMS-RLOOSTER , voorm. kloost. in Staats-Vlaanderen, prov.
Zeeland, hetwelk moet gestaan bebben, waar nu de Braakman is.
Het is bij den hevigen orkaan van 16 November 1377 door het water
bedolven en nooit weder bovengekomen.
WILLEMSLUIS (DE), sluis in V a te rla n d , prov. IV oord-Holland,
gem. en 20 min. Z. van Buiksloot, aan het tolhuis in het 1J.
Deze sluis werd in 1820 volbouwd en door Z. M. Koning W i l l e « I ,
wiens naam zij draagt , op den 19 Julij van dat jaar in oogenschouw
genomen ; terwijl zij ter zelfder tijd in werking werd gebragt. De diepte
dezer sluis is ongeveer 4 e il., berekend op Amsterdams gewoon peil;
zij is ongeveer 16 eil. wijd en ongeveer 90 eil. lang. De deureri overtreffen
in grootte en omvang de grootste van die soort in Europa. De
sluis rust op palen, welke door het slijk en het zand geheid zijn. In
het jaar 1847 zijn hier doorgeschut 1427 zue- en 10,410 binnenschepen.
WILLEMSLÜIS (DE) , schutsluis in Zalland, prov. Overijssel, bij
Zwolle, waardoor de Willcmsvaart zieh, tegenoven het Katerveer, in
den IJssel stört.
WILLEMSLUIS (DE BUÜRT-AAN-DE-), b. in V a terlan d , prov.
Noord-Holland, arr. en 8£ u. Z. ten W. van Hoorn, liant, en 3 u.
Z. W. van Edam, gem. en 20 min. Z. van Buiksloot.
WILLEM-SOENS-POLDER , voorm. pold. in Staats- Viaanderen ,
prov. Zeeland, distr. Sluis. Zie S o e n s-p o ld e b (W illem - ) .
WILLEMSOOHD, eene der drie gewone koloniën van de Maat-
schappij van Weldadigheid , in Vollenhove, prov. Overijssel, arr. en
7 | u. N. ten W. van Zwolle, kant. en 1 u. N. W. van Steenwijk,
gem. en j u. N. van Steenwijkerwold.
Deze kolonie, in 1820 aangelegd , bestaat hoofdzakelijk uit twee kruis-
wegen, loopende de voornaamste, waarover in 1829 destraatweg van
Zwolle naar 'Leeuwarden gelegd i s , in eene noordwestelijke , de andere
in een noordoostelijke rigting; daar längs zijn de woningen der kolonie-
bewoners gcbouwd ; in het midden of kruispunt zijn op de vier hoeken
rneer aanzienlijke gebouwen tot verschillende doeleinden gestiebt. Men
vindt aan deze en nog meer achterwegen in het zuidoostelijk gedeeltc
aangelegd , 178 woningen , bewoond door 1080 zielen.
De grondslag is voor den landbouw niet bijzonder günstig, bcstaaude
uit voormalige schrale hooge beide met steenen doorzaaid , waaronder
vele vuursteenen (silex) gevonden worden.
WILLEMSOOHD, établissement der marine, in de heerl. Huisdui-
tien-en-den-Helder , prov. IVoord-Holland, arr. en 8 u. N. van Alkmaar,
kant. en £ u. 0 . van den Helder, gem. den Ilelder-en-Hnisdui-
neu, in den oostelijken hock legen het Nieuwe-diep.
De grond , welke het inneemt, heeft nagenoeg eene reglhockige ge-
daante, waarvan echter de oostelijke zijde inspringend is ; de leugle van
dit lerrein, van het Noorden naar het Zuideu, bedraagt onislreeks
660 eil., en de breedte van bet Wcsteu naar het Oosten , over hut midden
genomen , ruim 400 ell.
De drie landzijden ten Noorden, Westen en Zuiden , zijn voorzien
van eene breede gracht, de oostzijde wordt bespoeld door het Nicuwu-
diep , en bet geheel, buiten om , is door een zwaar rasterwurk inge-
sloten. Binnen dezo ruimle ligt het groote dok , nagenoeg 300 eil.
lang en 130 ell. breed. Het heeft gemeenschap ten Oosten door eene
sluis met het. Nicuwe-diep , ten Westen door eene sluis met hut kiul- oi
drooge dok en ten Zuiden-door eene keersluis met eene ruime ligplaats
voor ’s rijksschepen , welke door paalwerk van de daarin uilloopende
koopvaardersbinnenbaven is afgescheiden , en doer de maritime schut-
sluis van het Nieuwe-diep is afgesloten.
Allo gebouwen behooren aan het Rijk, en bestaan in : het Pa l e i s ,
oö k het Dir ec t ieh ui s genoemd , een aanzienlijk langwerpig gebouw ,
met eén vooruitspringend middengedeelte en twee vooruitspringende vleu-
gels, dienende tot woningen der hooge auloriteiten, zoo als : van den
Directeur en Kommandant derzeemagt, den Equipagemeesler der wert
enz.; het Uo s p i t a a l , een ruim vierkant gebouw, zeer gesehikt cn
goed ingerigt ; de Ka z e r n e d e r Ma r i n i e r s , bijzonder ordelijk en
keurig; een W a c h t h u i s ; een S t oo mg ebou w voor het kicldok ;
ecnGebouw m e t w er f tore n t j e ; verschillende gebouwen voor Ma-
g az i jnen, We r k p l a a t s e n enz., allen van steen , behalven de B e rg-
l o o t s e n en de Sche e pska p pen , die van hout zijn.
Aan de zijde van het Nieuwe-diep zijn twee uitgangen, de Noor d c r-
p oo rt en de Zu i d e r p o o r t genaamd , gesloten door poortdeuren
met steenen steilen. Zij geleiden naar twee wegen ,i waarvan de éene ,
noordwaarts aan,, om het établissement heenloopt, tot aan hut begin
van den grooten scbelpweg op ALkmaar, buiten het kanaalforl ; deze
wordt genoemd de Ma r i t i m e we g en is met klinkers bestraat ; de.
tweede weg is onbestraat, loopt zuidwaarts längs het Nieuwe-diep tot
aan de koopvaardersschutsluis, en heeft aldaar door een ponlveer over
du koopvaardersbinnenbaven, gemeenschap met den maritime klinker-
weg, waarmede hij ook nog verbonden wordt door eenen zijtak , loopende
van de maritime schutsluis regelregt naar de koopvaardersbiu-
nenhaven, waarover thans een houten brug lig t , ter vervanging der
vroegere pont ; beide wegen staan met elkander in verband , en z(jn
de eenig toegangen tot het établissement.
WILLEMSPOLDER (DE), pold. in de bar. van Breda, prov. IVoord-
Braband, Vierde distr., arr. Breda, kant.Oosterhout, gedueltclijk gern.
Oos ter hont , gedeeltelijk gem. Raamsdonk ; palende N. aan de Donge ,
0 . aan de Groenendijksche haven , Z, aan den Broekkant, W. aan den
grooten weg der l e klasse no. 3 , en de opkomst van Vreugdenrljk.
Deze pold. beslaat, volgens het kadaster, eene oppervlakte van
784 bund. 88 v. r. 71 v. e il., waaronder 773 bund. 88 v. r. 66 v. eil.
schotbaar land, als: onder Oosterhout, volgens het kadaster, 638 bund.
43 v. r. 86 v. eil., onder Raamsdonk, volgens het kadaster, 146 bund.
48 v. r. 18 v. eil. Hij heeft vier houten duikers , als cen aan het
bovencinde der Groenendijksche haven, wijd 0.6 4 ell., voorziun met
schuif en ldcp ; een wijd 1.02 eil.; een wijd 0.80 e ll., met eene driji-
dcur en schuif, en een aan het benedeneinde der haven wijd 0.60 elL,
met eene drijfdeur ; voorls twee steenen sluizen , . aan de Donge of