Trier veel schade toe (1). IIastabd va» W utz was in 1847 Proost te
Kcmich. Ja» va» W u n was in 1899 Raadsheer van Hertog Albert va«
Oostebbuk en Gouverneur van Diedenhoven. In het zelfde jaar werd
Ja» van W utz bijgenaamd Rottard, een leennmn van het aartsstift Trier
genoemd. Ja» , Baron van W illz , Beer van Bu zy, was in 1643 Proost
van Bastonach. De Vryheer Ja» van W i l t z , Gouverneur van Diedenhoven
en later van Limburg, werd in 1631 in den gravenstand en de
baronie Wi l tz, tot een graafschap verhcven. «r •
In de achttiende eeuw is>het geslacht der Graven va» W u t z in de
mannclijke lijn uitgestorven. T beodoob F bans de P aola , Heer en Graaf
van W u t z , Vrijheer van Meysenburg, was in 1786 _nog in leven en
waarschijniyk de laatsle van z(jn geslacht. Na hem is het graafschap
WitTzgekomen aan de »Graven van C ostines te Metz, van welke twee
hun hoofd op het revolutionair schavot hebben gelaten. Het graafschap
W il t z , bragt in de laalste jaren van het Oostenrijksch bestuur
over Luxemburg 9 flor., 8 sols, 6 den. op, van elke 1000 flor. die
in het hertogdom moesten opgehragt worden.
Het wapen der Heeren en Graven van W ilt z was een velrl van
goud , met een hoofdstuk van keel. Op den heim was het zelfde Schild ,
tusschen twee vleugels, de eene goud , de andere keel.
WILTZ, gem. in het graafs. W illz , grooth. Luxemburg, kw. en
arr. Diekirch, kant. W iltz ; palende N. aan de gem. Eschweiler,
0 . aan Altscbeid, Z. aan GoesdorJT, W. aan Winseler.
Deze gem. bevat de st, W i l t z , bet d. R o u 1 i n g en , de b. W i e-
- d i n g e n , de rreb. P a p i e rmu b l en To u t s c h e nmu h l en het al-
leen staande h. L ame s c hmu h l , telt 880 h. en 2930 inw., die
veel handel in koren , leder, papier, hout en laken drijven j 12 loot-
jerijen , 6 run-, 5 koren-, 1 papier- en T houtzaagmolen , alsmede
laken- en lymfabrljken en steengroeven hebben. Men berekent, dat
deze stad jaarlijks 80,000 eilen laken , 16,000 bereide huiden en
40,000 ä 80,000 ponden lijm in den handel brengt. Het verlier wordt
door 2 week- en 12 jaarmarkten veel bevorderd. De weekmarklen worden
des Dingsdags en Zatordags gebouden. In het stedelijk-regtsge-
bied werden jaarlyks 70 zakken tarwe, 2300 zakken rogge, 1500 zak-
ken haver, 100 2akkeo boek-weit en 12,000 zakken aardappelen ingc-
oogsl. De veestapel beloopt 110 paarden , 400 runderen , 200 varkens
en 150 geiten.
De inw., die allen R. K. zijn, maken met die van bet d. Er-
p e l d i n g e n in de gem. Eschwe- i ler en van het Lawe^rshaen-
s ehen in de gem. Wi n s e l e r , eene par. uit, die 3100 zielen telt
-en -üene ke rk te N i e d e r - W i 11 z , eene kapel te Wi l t z , en bykerken
te E rp c I d i n g e n en f i o u l i n g e n heeft.
De st. W ilt z ligt 7 n. N. ten W. van Luxemburg, 4 u. W. N. W.
van Diekirch. Zij bestaat uit twee wijken , W i l t z , op den top van
eenen berg en N i e d e r -Wi l t z , aan den voet dier hoogte en aan den
Wiltzbach. Beide wijken teilen gezamenlyk 818 h. en ruim 2580 inw,
Het voornaamste gebouw was vroeger het kasleel. Zie hier onder
het art. W iltz (H et K astebl- vah- ) .
De kerk , in de wijk N i e d erw i l t z is aan de H. H. P etbus en
P aolos toegewijd en beeft eenen zwaren Vierkanten toren. De kapel,
in de wijk Wi l t z , is een klein , weinig aanzienlijk gebouw. Wijders
<li Trierteht K r ö n t. Jahrgang 1820, Seite 83.
viiidt men hier een S l a d h u i s en een H o s p i l a a i , die mede weinig
bclangrijk zijn.
De sledelyke regten van W ilt z , die eene hooge oudbeid bezilten ,
werden, in 1437, door den Baron G odard va» W iltz bevestigd cn
uitgebreid,
WILTZ (DE) of de W iltzbach , riv. in het grooth. Luxemburg.
Z(j ontspringt in Belgi'e , bij het geh. Isle-le-Pre'. bespoelt er Bas-
tonacb , komt een weinig ten zuiden van Nieder-Wampach, in het
grootb. Luxemburg, neemt hier den Lingsveiserbach o p , bespoelt ver-
volgensGrumelscheid , Winseler, Nieder-Wiltz en Weidingen, ontvangt
daarna den Kirrell, wordt te Kautenbach door den Woltz versterkt ,
envalt, een weinig boven Schiindermanderscheid in de Sure. De (engte
van deze rivier kan op 30,000 Nederl. eilen of 5^ uur gerekend worden.
WILTZ (HET KASTEEL-VAN-), voorrn. kast. in het graafs. W illz ,
grooth. Luxemburg, arr. en 4 u. W.N. W. van Diekirch, kant., gem.
en N. O. van en onmiddellijk tegen de st. Wills.
Dit kast., dat op eene vooruitstekende punt des bergs gelegen en
met de eigcnlijke st. verbonden is door eene brug, liggenae over de
drooge slotgracbt, bestaat uit een aantal onregehnalige gebouwen ,
thans tot burgerwoningen gebezigd.
WILTZ (NIEDER-), dek. in bet apost. vie, van Luxemburg, be-
valtende de volgende 27 par.: N i e d e r -Wi l t z , B a s c h l c t d e n ,
Bauschleiden- , ß e r l , Böwcn, Br a c h t e n b a c h , Dabl , Dunc-
krotl i , E s c h - a a n - d e - S u r e , Es c h d o r f , Es e hwe i l e r , Goe s d
o r f , Ha r l i n g e n , He i d e r s c h e i d , He i s p e l t , I n s e n b o r n ,
K a u n d o r f , Ka u t e n b a c h , K na b - 11 osc h ei d , Me r k o l t z ,
Nicde r-W a mp a ch , No e r t r i n g e n , Obe r-W a tn-pach, Pi n t sc h ,
S i e r , ' S ö l l e r en T a d le r .
Ilel dek. telt 15,700 zielen-, cn men heeft er 27 kerken eil 8 ka-
pellen, als: te W il t z , N o c h er , ß o e b ö l t z , Me r s c h e i d , Winse- -
l e r , Dr a n f f e l t , Enscher. in-gen- en L e l l i n g e n , benevens 14 by-
kerken, als: te Er p e l d i n g e n , R- o u l i n g e n , No t h umb , Li e f -
f ringen, L n l sh a use n, B-ude rse h e i d , S t. Pirmi n , S e l s c h e i d ,
A l t s cb ei d , Gr ume l s e b e i d , Al i e nb o r n , S i e b e n a l e , Wi l -
we rwi j t z en Do n c o l s , welke bediend worden door 27 Pastoors cn
8 Kapellanen.
WILTZ (NIEDER-), wijk of läge stad van het graafs. W iltz , grootb.
Luxemburg. Zie W il t z .
WILTZ (WILWELI-), d. in de beerl. Clerff, grooth. Luxemburg,
Zie W ilw e rw il t z .
WILTZBACH (DE), riv. in het grooth. Luveniburg. Zie W i l t z (De).
WILTZERMUHL, geb. in het balj. van Luxemburg, grooth. Luxemburg,
arr., en 1^ u. W, van Luxemburg, kant. en £ u. O. van Capellen,
gem.. Marner, in den Gaaschg.rond; met 9 inw.
WILVERDANGE, ¡-'Tausche naain van het d. W uw e rd in g en in bet
balj. van Bastonach, grooth. Luxemburg. Zie het volgende art.
W1LWERDINGEN , in bet Fr. WuvEBDAseE , d. in bet balj. B a s tonach,
grooth. Luxemburg , kw., arr. en 7 u. N. N.W. van Diekirch,
kant. en 2£ u. N. van Clerff, gem. en £ u. O. van Nieder-Beling.
Men telt e r , in 35 b., ongeveer 230 inw. en heeft er eene R. K. kapel
, die tot de par. Nieder- Reling behoorl, cn door eenen Kapel-
laan bediend wordt.
WILWER WILTZ, gern, in de beerl. Clerff, maar ouk voor een
klein gctleclle in het balj. Bastonach , kw, cn arr. Diekirch , kant.