De Herv., die er ongcveer 420 in gctal zijn, bchoorcn tot de gern,
van Danlumawoude-Drteaum-en- fVouterswoude. De Doopsgez., die
men er ruim 40 telt, worden tot de gem. van Danturnawoude gere-
kcnd. — De R. K., die men er 4 aantreft, parochieren tc Dockum.
Oudtijds lag niet ver van dit dorp het klooster S i o n , anders ge-
noemd Onne Li evo Vronw t en Berg.
WOUT WATE RING (DE), water in Rijnland, prov. Zmd- Holland.
Zie WoUDWATERlNG (De). nj i
WOUW, gem. in het markgr. van Bergen-op-Zoom, prov. floord-
Brahand, Vierde distr., arr. Breda, kant. Bergen-op-Zoom (14 k. d.,
18 in. k., 7 s. d.); palende N. aan de gem. Steenbergen-en-Kruis-
land , 0 . aan Roösendaal-en-Nispen, Z. aan de Belgische gem. Esschen
en Calmpthout en aan de gem. Huibergen , W. aan Bergen-op-Zoom
cn N. W. voor een klein gedeelte aan Halsteren.
Deze gem. bevat de d. Wo uw en He e r l e , benevens de geb.
l l a z e l a a r , Möer s t r a t e n , Oos t -La a r , de beide Spe lde s t ra-
t e n , V lj fh o ek , We s t - L a a r en W ouw s c h e -Hi l ; beslaat, vol-
gens betkadaster, eene oppervlakte van ruim 6182 bund., waaronder
8029 band. 67 v. r. 16 v. eil., belastbaar land j telt 442 h., bewoond
door 832 huisgez., uitmakende eene bevolking van 3020 inw., die meest
in den landbouw hun beslaan vinden. Ook heeft men er 1 mrpentijn-,
teer- en houtzuurfabrijk, 2 bierbronwerijen , 1 pannen- en 5 steenbak-
kerijen , 6 leerlooijerijen , 3 windkörenmolens , waarvan een tevens mout-
en een ander tevens run- of schorsroolen is, cn een stoomkoorn- en
oliemolen. Vroeger had men mede hier een groot getal bierbronwerijen,
doch deze hebben, op twee na, opgehouden te bestaan.
De inw., die e r , op 40 na , allen R. K. zijn , maken de par. van
Wouw en He er le uit.
De 28 Herv., die hier wonen , bchooren tot de gem. R oos end aal-
Ni s p e n - e n -Wo uw. Vroeger had Wouw een eigenPredikant, zijnde
de cerste , die in deze gern. bet lecraarambt heeft waargenomen , ge-
weest Jacobus Craan , die in bet jaar 1745 hcrwaarts kwam , en in
het jaar 1763 is overleden. Nadat echter Johaknbs Cornelis Lotichios ,
die hier sedert het jaar 1788 stond , in 1828 emeritus was geworden,
is deze gem. met R o o s e n d a a l - e n -Ni s p e n gecombineerd.
De 18 Isr., die men er t e lt , behooreü tot de ringsynagoge van
Roosendaal. _
Men heeft in deze gem. 3 scholen , ¿¿ne te Hee r le , eene te Wouw
en Cenete M o e r s t r a t e n , welke gezaraenlyk gemiddeld door 120 leerlingen
bezocht worden. '
Het d. Wo uw, volgens sommigen eigenlijk Woddb, ligt 8£ u. W.
ten Z. van Breda, 1 | u. O. N. 0 . van Bergen-op-Zoom, aan den
straatweg tusschen die beide sieden , waaraan d e , schier allen aan-
eengebouwde, huizen , over eene bogtige lengte van | u. gaans , ter
wederzijden gelegen zijn. Het is dns een groot en volkrijk dorp, doch
onbevallig en niet fraai. Alleen het ruime , Vierkante marktplem ,
met boomen beplant en versierd met het dorpshuis en twee fraaije
ardninsteenen , in 1768 gemetselde, pömpen, heeft eenig aanzien.
Men telt er in de kom van liet-d. 146 h. en mim 960 inw. en met
de kerkelijk daartoe behoorende geh. Oo s t - L a a r , We s t -La a r ,
Wo uws c h e -Hi l , S p e l d c s t r a t e n cn Moe r s t r a t e n , 383 h. cn
ruim 2380 inw. |
Dit d. zal den naam ontvangen bebben, van een nabij gelegeu woud ,
waarvan deze gehcele landstreek voorheen rijkelijk is voorzien geweest.
De inw., die er op ruim 40 na allen R. K. zjjn , maken eene par.
uit, welke tot het apost. vic. van Breda, dek. van Bergen-op-Zoom ,
behoort, en door eenen Pasloor en twee-Kapellanen bediend wordt. De
kerk, aan den H. L abbertos loegewijxl, is een kruisgebonw, dal in het
jaar 1414 gestiebt is. Deze kerk was na de Reformalie aan de Herv.
overgegaan. In het laatst der voorgaandc eeuw was het voorsle gedeelte,
waarop de toren stond ,.geheel vervallen, ook had toendelo-
ren geen spits meer. In; het jaar 1820 echter weder aan de R K.
gekomen, is zij dopr hen hersteld. Het is een ruim kruisgebonw van
dmfsteen , met eenen hoogen t Vierkanten toren , met körte spits, ter-
wijl op het kruis nog een kloktorentje staat ,. cn is van een orgel en
vijf altaren voorzien. Inwendig pronkl de kerk met eikenboulen ka-
nunnikenbanken., met uilmuntend hontsnijwerk en 22 beeiden van hei-
ligen versierd , die , even als nog 8 dergelijke beeiden , nJeeslerlijk zijn
gesneden door eenen Monnik ; deze zijn uit het klooster van St. Bernhard
in Antwerpen herwaarts gebragt.
De kermis valt in den 17 September.
Arsoed van Hovb en zijne echtgenoote E lizabeth , Heer en Vrouwe
van Breda , verkochten , in den jare 1277 het tiendregt, nevens het
Patronaatschap van Woow, aan de Abdij van St. Bernard, zoodal
het eene der zes pastorijen werd , welke door de Abten van St. Bernard
begeven werden. .Ook ontmoelte men hier weleer .een Nonnen-
klooster St. Catharinadal te Woow genaamd , hetwelk, door boven-
genoemden Heer en Vrouwe van Breda , in het jaar l 2 7 9 , met eenige
goederen beschonkcn werd.
Als in 1747 de Eranschen de stad Bergen-op-Zoom belegerden , had-
den zij dit dorp, aan de westzijde met veldwerken voorzien en met
troepen bezet. De Generaal von S chwartzenberg , met een gedeelte van
het Staatskrijgsvolk , ter zelver tijd , bij den Oudenbosch geplaalst ,
ondernam daarom den 10 Augustus, in den vroegen morgen , onder-
scheidene aanvallen op dit dorp; ten einde , ingeval men dezen post
had mögen vermeesleren , iets ter ontzetting der gemelde slad te kunnen
toebrengen, waartoe hij , door het ander gedeelte van het Staatsleger,
hetwelk achter de linie van Bergen-op-Zoom la g , en door de bezetting
van Steepbergen zou gebolpen worden. Daar echter de vijand, doorsom-
mige overloopers van den aanmarsch verwiltigd was, zond de Graaf
van LSwesthal terstond , uit de legerplaats voor Bergen-op-Zoom , eenige
versterking derwaarts, waardoor de Staatschen , na eenige vruchtelooze
aanvallen gewaagd te hebben , genoodzaakt werden , met verlies, af tc
trekken vöör dat de troepen uit de linie konden aanrukken.
WOUW (HET SLOT-TE-), voorm. kast. in het markgr. van Bergen
op-Zoom, prov. Noord-Braband, Vierde distr., arr. en 8Jj u.
W. ten Z. van Breda, kant. en 1£ u. Q.N. O. van Bergen-op-Zoom,
gem. en 10 min. N. W. van Wouw.
Uit hoofde van de aangename ligging en geschikte gelegenheid tot
de ja g t, plagten de Heeren van BeFgen-op -Zoom , gedurende een groot
gedeelte van den zomer, op dit kasteel hun verblijf ta houden.
In het begin der zestiende eeuw hield de vermaarde Desiderujs E r a s mus
,. op verzoek en in tegenwoordigheid van den Heer v a n Bergen en
vcle andere aanzienlijke en voorname mannen , op het S l o t - tb -Wouw
een mondgesprek met Hen d rik Cornblis Agbippe , over de zooge-
nnamde magisclie- of tooverkunslen , waarin de cerslgenoemde de on-
zekerlieid en bedriegelijklieid dier kunsten, met kracht van redenen .
bcloogde.