Da banken en zandplalen, welke men in de W adden vindt , dra-
gen verschillende namen , die zeker veelal het eerst door de scbippers
of zeelieden zullen uitgedacht zijn , en welke benamingen zinspelen
of op de geaardbeid dezer zandbanken zclven of op de eene of andere
gebeurtenis, daarbij ,of daarop voorgevallen. Zoo heeft men er de Ha-
r in g p la a t of bet H o r n sb o r n z a n d , tusschen het Uitbuisterwad
en Rottumeroog, de K o e p la a t , de R a p e r s p la a t , de Bosch«
p l a a t , het S im o n s z a n d , B r a k z a n d , En gel mans p la a t en
meer andere.
Gelijk onderscheidcne mindere of meerdere hoogten, zoö bevaltcn
de W adden ook onderscheidene diepten, stroomen of zeegalen , welke
Juist te kennen voor de zeevarenden van het hoogste belang is. Het
S p a r r e - g a t , tusschen de Haringplaat en Rottumeroog , het S c h i l ,
de Lau wer s, de zoogenaamde Ei la n d e r -B a lg , het F r i e s c h e-
g a t , de Me u k e r en meer andere zijn de voornaarnste. Sommigen
dezer zeegaten loopen noordwestwaarls , andere noordwaarts, en zijn
van ongelijke diepte.
Voor iemand , die met de W adden zeer goed bekend is , is het, on-
derzekere günstige omstandigheden en al wadende, mogelijk, otn , zieh
te voet van het eiland Schiermonnikoog naar het vaste land van Groningen
te begeven, zoo als zulks meermalen geschied is. Om echter
op deze wijze van daar naar genoemd eiland te gaan, is niet zoo
gemakkelijk, dewijl het op Schiermonnikoog omtrent een nur eer
hoogwater is dan bij voorbeeld te H'ornbuizen , waardoor derhalve de
vloedhem, die van laatstgemelde plaats derwaarts ging, belelten zoude
er te kcmen;,want men kan liglelijk begrijpen, dat zoo wel van hier
als van daar de reize bij eb of laag water zoude moeten geschieden.
Naar of van het eiland Rottum zulks te doen, zoude echter niet ligt
mogelijk zijnj ofschoon men het te voet ook op eenen kleinen afstand,
tot aan het Sparre-gat, naderen kan. Hieruit kan men besluiten,
dat de stroomen naar dit eiland of d e W adden zelven aldaar dieper
zijn , dan de verzande Groninger- of Eilander-Balg voor Schiermonnikoog.
Tusschen beide eilanden en de kust vindt men in de W adden nog
vele diepten van meerdere of mindere uitgestrektheid , van welke sommigen
zuid en noord, andere öost en west loopen. In deze gaten,
waarvan sommigen j uur lang, doch slecbts van 6,25 tot 9,80 eilen
breed zijn, worden de bij velen zoo geachte bot en garnalen ge-
vangen.
WADDING (TER-), voorm. adell. h. in Rijnland, prov. Zuid-llol-
land, arr., kant. en J u. Z. W. van Leyden, gem. en u. N. N. 0 .
van Voorschoten, nabij den straatweg tusschen deze plaatsen.
Uit oude papieren blijkt, dat voor 1672 het H ois- t er -W adding bc-
hoorde tot de goederen van den huize van W e r v e , en dat de Stad-
liouder. der Leenen van dat buis , namens F rancois van H aeewijn , Heer
van Horruettes , Werve en Domheer van Oud-Munster te Utrecht,
het toen reeds als onsterfelijke leen heeft verleid.
Ter plaatse, waar het gestaan heeft, ziet men thans een deftig en
sierlijk gebouw, helwelk, op het einde van de vorige eeuw , geheel
uit den grond is opgebaald en onlangs aanmerkelijk verfraaid. Het
wordt, met de daartoe behoorende gronden, beslaande, volgens het
kadastcr, eene oppervlakte van 35 bund. 58 v. r. 94 v. eil., in
eigendom bezelen door den Heer Mr. P. G. van O üteren , lloogheem-
raad van Ryoland , woonachtig te Leyden.
WADDINXVEEN , voorm. amb. in Rijnland, prov. Zuitl-Holland,
arr. Rotterdam, kant. Gouda; palende N. aan de gem. Hazerswoude
en ßoskoop 0 . aan de Gouwc , die het van Zuidwijk, Rceuwyk cn
Bloemendaai sebeidt, Z. aan ’t Weegjc en Moordrecht, W. aan Zevenhuizen
en Moerkapelle.
Dit voorm. ambacht, betwelk in het kerkelijke eene gemeente is ,
bestaat in het burgerlijke uit de twee gem. N oo rd -W ad d i n x v e e n -
e n - S t . -H u b e r t s g e r e g t en Zu id - W a d d i n x v e e n , en bevat het
d. Wa d d i n x v e e n , benevens de geh. N o o r d -Wa d d i n x v e e n ,
Noord ein ds c he- we g , Go u d k a d e e n Wa d d i n x v e e n s c h e - b r u g .
Het beslaat eene oppervlakte, volgens het kadaster, van 2241 bund.
43 v. r. 51 v. eil., waaronder 2234 bund. 1 v. r. 45 v. eil. belastbaar
land " telt 270 b., bewoond door 449 huisgez., uitmakende eene bevolking
van ongeveer 3000 inw., die hnn voornaam bestaan vinden in den land-
bouw en het vervaardigen van kinderwagentjes, schuppen , klompen
en ander houtwerk. Ook heeft men er 14 graauwpapierfabrijken ,
3 sckecpslimmerwerven , 1 träs-, 1 koren- en 2 houtzaagmolens.
De Herv., die er 2100 in getal zijn , bebooren tot de gem. Wad-
dinxveen-en-Bloemendaal. — De Remonstranten ,■ die men er 140 telt,
maken, met die uit de gem. Broek c. a., eene gem. uit, welke tot
de Derde klass. van die gezindte behoort en 180 zielen, onder welke
ongeveer 80 Ledematen, telt. In 1621 vindt men van de Remon-
strantsehe gemeente te Waddinxveen nog geen gewag gemaakt. Door
de vergadering in het jaar 1624 werd echter de bediening daarvan, met
die van Go u d a , ' S c h oonhov en, Wo er den, Mo o r d r e c h t en
Z e v e n hu i z e n , opgedragen aan T heodords B oom en R egnerbs A ndries
W alenbdrg. In 1630 werd zij, met Zevenhuizen en Moordrecht, be-
diend door D ir k J ansz. B aks , doch in 1632 verkreeg zij eenen vasten
Predikant in C hhistophorbs van L angerak , die in 1658 zijne dienst
grootendeels nederlegde en toen tot bulpprediker bekwam J acobüs K o i -
eehan (C bleman) . Als deze, in 1660, naar Haarlem beroepen en L angerak
in dat zelfde jaar overleden was, werd S a b b e i T vkmaker van Nieuwpoort
herwaarts beroepen. Nadat P ieter L orie , die hier sedert 1788 stönd,
in 1821 naar Frederikstad vertrokken was , werd de dienst hier door de
Predikanten van Gouda en Zwammerdam waargenomen , tot dat in 1826
H endrik N icoeaas van T ebtem beroepen werd. Toen deze echter in het
volgende jaar reeds naar Rotterdam vertrok , werd de dienst op nieuw
waargenomen door G éra rd B randt M a a s , toen Predikant te Zwammerdam
, later te Gouda, tot dat de gem. in 1842 weder als eigen Leeraar
van ßoskoop beriep J an H erman de R id d e r , die in 1848 naar Gouda beroepen
werd. Het beroep geschiedt door den kerkeraad.
De R. K., van welke men er 900 telt, maken de stat. van Wad-
dinxveen-en-Goudkade nit. Na de Reformatie werden de R. K. onderscheidene
jaren door de Priesters van Gouda bediend , onder welken
voornamelijk zekere A driaan B oogaart zieh zeer beijverd heeft, om zijne
geloofsgenooten in alle opzigten te onderwijzen en te slichten, doch
de eerste, die in deze stat. vaste Pasloor was , is geweest C obnelis de
J a g e r , die in het jaar 1673 overleden is.
Men heeft te W addinxveen e6ne school , welke gemiddeld door een
getal van 200 leerlingen bezocht wordt , terwijl die kinderen , welke
in de nabijheid van Gouda, Reeuwijk en ßoskoop wonen, daar onder-
wijs genieten.
Het d. W a d d in x v e e n , meeslal bekend onder den naara van W e n sv e e n ,
ligt 4jj u. N. O. van Rotterdam, 1^ u. N. W. van Gouda, llet