W I E ,
In deze kerk is merkwaardig een graf&teen, inet heb vollende öj>«
schrift:
Jan G e rts z . l ik t iie t lu e
En M HlltJE GeRTSZ BET LEVEN ,
Dooa ’t v ie r d a t o s s God ,
V an bovEn bebet gegbven ,
M e t BENNE VIER HINDEREN.
T r E B R T OM HAAR DOOD N IE T MEER ,
Zl] LEVEN OOOR DB DOOD ,
I n God onzen Heer.
Z'i nde- deze de eerste lijken in deze kerk bcgraven en wel van cer»
buisgezin, bcstaande in man , vrouw en vier kinderen , welke in Au-
gustus 1637 in hunne woning door den bliksen gedood werden.
De Doopsgez., van welke men er 170 teil , bebooren tot de gem. Ear-
singerhorn-Kolhorn-en-de-TVieringerwaard. Zy heeft hier mcde eene
kerk , welke in het jaar 1634 gestiebt is , en in het Zuiden van den
waard S t a a t . Het is een houten gebonw , zonder toren of orgel.
De 6 Evang. Luth., die hier wonen, behooren tot de gem. aan den
Helder. — De 5 R. K., die men er nantreft, parochieren in de Zijpe.
Het Ge m e e n e 1 an d sh ui s , dat digt bij de Hervormde Kerk Staat,
en in het jaar 1630 gcbouwd is , is zeer doelmatig ingerigt, doch heeft
niets opmerkelijks.
Men heeft in deze gem. eene school , welke gemiddeld door 100 loer-
lingen bezoeht wordt, en met de onderwijzerswoning in 1847 geheel
vernieuwd is.
W ieringerwaard heeft met de Z i j p e een D e p a r t eme n t d er
Maat schappi j : Tot Pfui van 't Algemeen, dat den 1 Mei 1823 is
öpgerigt, en ongeveer 40 leden telt.
Men wi l , dat er een muur van tufsteen van het Noordwesten naar
het Zuidoosten onder den grond van den W ie r in g e rw a a r d doorloopt.
Deze muur, welke in de laatste helft der vorige eeuw ontdekt is , werd
toen bevonden op sommige plaalsen eene breedte te hebben van 17 Alk-
maarsche houtvoeten ijn eene lengte van 1500 roeden, zoo in als hinten
den waard. Men acht, dat deze muur zieh veel verder oost- en
westwaarts gestrekt en voorbeen gediend hebbe tot eenen weg, om, bij
de ebbe , in dit waterig gewest te gebruiken
By den watervloed van 14 en 15 November 1775 is deze bedijking
in groot gevaar geweest van geheel onder te loopen. Bij den duiker
was reeds een gat van 5,74 eil. diep, en er was niet meer dan 1,25 eil.
van den kruin over; anders was die polder geheel ondergevloeid. - Vele
gaten waren er in den dijk geslagen , en van het paalwerk aan den
Noordwestdijk en Noorddijk waren meer dan 8000 palen en meer dan
600 gordings weggeslagen.
De zoo geduchte storm op den avond van den 3 Februarij 1823 , om-
streeks 10 uro, leverde voor deze gemeente een akelig vcrschiet op ; daar
door den west- en noordwesten wind vari de beide voorgaandc dagen hetzee-
water voor de dijken van den W ie r in g e rw a a r d tot de verbazende hoogte
van 7 palmen beneden dijkskruin of meer dan 5 palmen boven den vloed
van het jaar 1775 werd opgestuwd , waardoor de zeeweringen van dezen
polder aanmerkelijk werden besebadigd. Op onderscheidene plaatsen
werden zclfs stukken gronds , ter lengte van 5 tot 6 eil. en 1 el
hoogte , van de binnenglooijing des dijks door de golven weggenomen,
Vooral was de schade aanmerkelijk aan het einde van den Noordwestdijk
, daar de geheele Noorddijk, tot aan het einde bij de nieuwe
W 1 E.
sluis, gelijk ook de nilwatering- of duikersluis , veol schade bekwam.
Op den westkant slocg er «en groot gal in en het waterschut werd uit
zijne sponning gerukt. Alle middelcn werden echter in het werk ge-
steld om het een en ander te behouden en bij voorkomende slor-
men cenigzins bestand te doen blijven. De groolste gaten werden weder
met stroo aangevuld en krammingen er over heen geslagen , om
het voor uitslaan te beveiligen. Deze geledene schaden in dit aan-
wezig gevaar deilen den ingezetenen met siddering het avondvloedge-
tij van den 4 Februarij te gemoet zien ; dan, niettegenstaande de wind
aanhoudend bleef woeden en het water met eene ontzettende snelheid,
des avonds ten 6 ure f zijnde het toen maar eerst half tij , de zelfde
hoogte van den vorigen nacht bereikt had , daalde het , ten 6J ure ,
tot ieders verwondering, zoo aanmerkelijk, dat men te 11 ure,
wanneer de wind mede begon te stillen , bet gevaar gerust konde re-
kenen voorbij te wezen.
Het wapen van den W ieringerwaard bestaat in een schild van azuur,
met twee zwanen , hebbende in iederen poot een slikhaak, van achteren
tegengehoude» door eenen leeuw, alles van goud.
WIERINGSWAL, pold. in den Biesbosch, prov. IVoord-Braband.
Zie S troomenhoek.
W1ERKE (DE DUBBELE en DE ENKELE-), twee waters in het
grootwaterschap van TVoerden, prov» Zuid-Holland. Zie W ie ric k e
(De Dobbele-) en W ie ric k e (De E n k e le -).
WIERNTE, geh. in Twenthe, prov. Overijssel, arr. en 2 u. N. O.
van Almelo, kant. en 1 | u. W. van Ootmarssum, gem. Tubbergen.
WIEROSARI ofWiRosARi, d is t. in Oost-Indie, op h e t Sundasche eil.
Java , re sid . Samarang , re g . Grobogan. — In d it d is t. zijn vcel rijz en d e
gronden en bo ssch en .
WIEROSARI of W irosari , d. in Oost-Indie , op het Sundaschc eil.
Java, resid . Samarang, reg. Grobogan , dist. Wierosari.
Dit d., waar een Demang zijn verblijf houdt, is een aangenaam ver-
blijf, lommerrijk en k o el; de thermometer teekent er 75° tot 88°.
In de nabijheid is een bosch van den zelfden naam , zijnde eene der
belangrijksle van de residenfie.
WIEROSARI of W irosari , bosch in Oost-Indie, op het Sundasche
eil .Java, resid. Samarang, reg. Grobogan, distr. Wierosari Hel levert
ovcrvloed van hout tot allerlei doeleinden op.
WIERS , pold. in het Overkwartier der prov. Utrecht, arr Utrecht,
kant. IJsselstein, gem. Vreesmjk, palende N. aan Jutphaas , O. aan
Schalkwijk , Z. aan den Lekdijk , W. aan Dijkveld.
Deze pold. beslaat, volgens het kadaster, eene oppervlakle van
263 bund. 7 v.r. 70 v. eil.; telt 11 h., waaronder 6 boerderijen, en
wordt door eenen windmolen, op den Vaartsche-Rijn , van het over-
tollig-e water ontlast. Ilctland ligt 0,06 eil. onder A. P. Het poldcrbc-
stuur bestaat uit den Burgemeester van Vreeswijk en vier Heemraden.
WIERS (DE), adell. huis in het Overkwartier der prov. Utrecht,
arr. en 2 u. Z. van Utrecht, 1. u. Z. O. van IJsselstein, gem. en
"10 min. N. van Vreeswijk, zeer schilderachlig aan den Vaartschc-Rijn
gelegen.
Dit buit., belwelk eene fraalje oprijplaats heeft en sedert cenige
jaren in bouw en aanlcg aanmerkelijk is verbeterd , beslaat, met de
daartoe behoorende gronden, eene oppervlakle van 130 bund. 27 v. r.
95 v. eil., en wordt in eigendom bezeten en bewoond door den Ilccr
Cornelis J acobus Cornel.