WAVER (RIJKE-), geh. in Amstelland, prov. Noord-Holland.
Zie R i j k e - W a v r r .
WAVEREN ,. heerl. in Amstelland, voorheen tot Holland beboord
kebbende, thans prov. Utrecht, arr. Utrecht, kant. Loenen, gem.
VinkevCen-en- Waverveen; palende N. aan de Waver, die haar van
Aasdom scheidt, 0 . aan Aasdom-l’roostdij , Z. aan Ruige-Wilnis en
Botshol, W. aan de Oude-Waver, die haar van den Hoep-polder scheidt .
Deze heerl. heeft zeker zijnen naam van het water de Waver, dat
er längs l o o p te n is meest uitgeveend. Zij hevat noch d., noch geh.,
cn beslaat, volgens het kadaster, eene oppervlakte van 334 bund.
62 v.r. 7 v. eil., waaronder 261- bund. 3 v. r. 2 v. feil, belastbaar
land; telt 21 h., bewoond door 31 huisgez., uitmakende eene bevol-
king van ongeveer 140 inw., die meest hun beslaan vinden in de
veenderij.
Da Her v., die er ongeveer 30 in getal zijn, behooren tot de gem.
Waverveen. — De R. K., van welke men er ruitn 60 telt, worden
tot de stat. van Ouderkerk gerekend. — Men heeft in deze heerl.
geen school, niaar de hinderen genieten onderwijs te Waverveen.
W av er en schijntsedert onheugelyke tijden met H o tsh o l en R u ig e -
fF iln is vereenigd le z\jn geweest, zoo als het ook thans nog, even
als die beide heerl., aan den zelfdeh Arnbachtshcer, zijnde de Heer
T heo d o ro s H e sd r ic u s A be ls , op den huize Boiestein, te MaaFssen,
toebehoort; zoodat wij omtrent de verdere bijzonderheden hier voorts
naar die beide art. verwijzen.
Het wapen dezcr heerl. bestaat uit een veld van goud , met twee
fasces van keels beladen met vijf schuine ruiten (losanges) van zilver ,
geplaatst drie en twee.
WAVERSHOVE, o u d e n a a m v a n h e t d . W e r v e r s h o o p , i n d e Vier-
Noorder-koggen, prov. Noord-Holland. Zie W e r v e r sh o o p .
WAVERVEEN, heerl. in Amstelland, voorheen tot de prov. IIol-
' land behoord hebbende, thans prov. Utrecht, arr. Utrecht, kant.
Loenen, gem. Finkeveen-en-Waverveen; palende N. aan de Oude-
Waver, die haar van Ouder-Amstel scheidt, 0 . aan de heerl. Botshol
en Vinkeveen , Z. W. aan de gem. Mijdrecht, W. aan den Amstel,
die haar van de Noordhollandsche gem. Uithoorn scheidt.
Deze heerl. bestaat uit den Z u i d e r - p o l d e r en den Noorder -
p o l d e r ; bevat het d. Waver vee n en eenige verspreid staande hui-
zen. Zij beslaat, volgens het kadaster , eene oppervlakte van -1427 bund.
16 v.r. 47 v. eil., waaronder 301 bund. 60 v.r. 33 v. eil. belastbaar
land; telt 33 h., bewoond daor 114 huisgez., uitmakende eene bevolking
van ruim 330 inw., die hoofdzakelijk hun bestaan vinden in de veenderij
; echter wordt de visscherij in de uitgeveende plassen er ook niet
weinig ter hand genomen, waaruit derhalve de bezigheid van het be-
reiden van allerlei vischwant enz. voortvloeit. De turf, welke alkier
en in den omtrek gebaggerd wordt, wordt meest te Amsterdam gesle-
ten en ook des winters over het ijs met sieden derwaarts gebragt.
De Herv., die er 160 in getal zijn, ruaken , met die van W a v e -
r e n , B o ts h o l cn R u i g e -W i l n i s , eene gem. uit , welke tot de
klass. van Utrecht, ring van Mijdrecht, behoort, en ruim 150 zielen',
onder welke ruim 60 Ledematen , telt. De eerste, die in deze gem.
het leeraarambt heeft waargenomen , is geweest C o r n e l is P alcdancs , die
in het jaar 1592 herwaarts kwam en in het jaar 1602 overleed. Het
heroep gesebiedt door den kerkeraad , onder agreatie van den Am-
bachtsbeer. .
De R K. van welke men er ruim 200 telt, wordeD tot'de stat.
van Vinkeveen gerekend , behalve die van de Nes en een gedeelte van
W a v e r e n , welke aan de Nes, onder Ouder-Amstel , parochicren.
Men heeft in deze heerl. eene school , welke geniiddeld door 40
leerlingen bezocht wordt.
In het jaar 1731 werd de waardigheid van Ambachtsheer bekleed door
den Heer W i lh e lm u s H o g e r w a a r d , Heer van Valkenstein, die het Ani-
bacht toen uit de grafelijkheidsdomeinen, voor eene som van 6600
puld kocht. In 1766 kwam zij aan den Heer Mr. P a o l o s A b r a h am
G i l l e s ten dien tijde Secrelaris van den Raad van Staten der Ver-
eenipde Nederlanden , welke in het jaar 1792 overleed. Later is de
heerlijkheid op Vrouwe B r i g i t t a S o s a n n a 'J a c o b a L o b s , geboren v a n Dam ,
pekoinen. Thans wordt zij in eigendom bezelen door den Heer T h e o d o r u s
H e n d r ic u s A b e l s , woonachtig te Amsterdam.
De tegenwoordige Herv. kerk is dederde , die W a v e r v e e n gehad heelt.
De eerste na de Reformatie stond op die zelfde plaats , en werd in
het jaar 1592 ingewijd. Zij werd tot in 1697 tot de openbare gods-
dienst gebruikt, doch als zij toen door verzakking reeds bouwvallig
was geworden , dacht men gelegenheid te vinden, om met minder kosten
, dan door de oude kerk te herstellen, eene bekwame kerk te be-
komen , door een groot gebouw , hetwelk er schuin tegen over stond ,
en tot een aanzienlijk woonhuis was aangelegd, aan te kooperi cn tot
eene kerk in te rigten; dit geschiedde met zooveel spoed dat er den
3 Maart 1697 de eerste godsdienstoefening in werd verrigt, en de
kerk door A b r a h am O o s t e r l a n b t , destijds Predikant aldaar, werd
ingewijd. De fundamenten van dit gebouw waren echter niet wel
geiegd of verzorgd , zoodat bet- verzakte en scheurde ,. in zoo verre,
dat er geene mogelijkbeid was,- om het eenigzins te herstellen, ter-
wijl het met instorting dreigde, waarom dan de Predikant cn ge-
meenle het in 1733 , verliefen , cn kunnen toevlugt tot het schoolhuis
namen , alwaar zij op zeer moeijelijke en bekrompene wijze, tweejaren
lang, de openbare godsdienstoefening verrigtten, tot dat de derde of
tegenwoordige kerk in het jaar 1755 volbouwd was en den 5den Augustus
door den Predikant J a n v a n S t a v eR e n werd ingewijd. Deze kerk
is in allen deele een net en kunstig gebouw, zijnde van buiten eene
kruiskerk, en vanbinnen , met witte muren, koepelvormig opgemetseld.
Zij is wel niet groot, rnaar voldoende voor de gemeente , die er ver-
gadert ; zij draagt een vierkant torentje, met een uur en slagwerk , dat
inet een achtkant rond gedekt en ook van een achtkant spils voor-
zien is. Rondom de kerk ligt een algemeen kerkhot met een gezand
pad orogeven, en aan den buitenkant met eene ijpen haag voorzien.
De toegang tot het kerkhof is met een net hek van de kerklaan af-
gesloten. Boven den ingang leest men in eenen-steen uitgchouweu :
E z a ia XXVI, VR. 8 .
D e ’e e r s t e STEEN IS GELEGD d o o r
JAN DAVID BROUWER , v a n S t a v o r e n
op d en 15 J d l i j CI3I3CCLIV,
A a n g e le g d en v o lb o u w d , o n d e r h e t b e l e id v a n
GOENRAAD 110ENEKER , Mr. M e t s e l a a r t e A m s t e r d am .
V an S taverbn’s leeraarszoon , lag h u den bersten s t e e n ,
0 GOD ! VERGROOT DEN GLANS , DIE M1J REEDS MILD BESCnEEN J
V eRSCHIJN ZOO HEERLUK , EN WIL HIER IN VREDE GEEVEN ,
D a t v e e l e n in g a a n d o o r i w w o o r d en g e e s t t e n l e v e s ,
llENDRIR LUSSING MATTIIJJSZ.
E«CI. IV, VERS 17.