WEERT (DE), een der zoogcnaamde buitenkwartiercu van het dorp
S taphohst , prov. Overijssel, arr., kant. en 3£ u. N, 0 . van Zwolle,
gem. en ^ u. N van Staphorst.
Het bestond vroeger uit een run- en pelraolen en leerlooijerij over
de Reest, en roerende aan het Drenthsche stad je Meppel gelegen , doch
door den aanbouw van woningen aan den zoom der Reest, telt men
er thans ruim 50 inw.
VVEERT (ALT) , geh. in Opper-G elder, in het graafs. Home,
prov. Limburg, distr., arr. en 4 u. W. N.W. van Roermond, kant.,
gem. en 15 min. Z. W. van JFeerl; met 89 h. en ruim 520 inw.
WEERT (NEDER-), d. in het graafs. Home, prov. Limburg. Zie
N e p e r -W e eb t .
WEERTER-BÜSGH, bosch in het graafs. Home, prov. Limburg,
gem. en 45 min. N. W. van Weert.
Het meestc hestaal uit hakhout, waarin men ook fraaije eikenboo-
mcn heeft en beslaat eene oppervlakte van 135 bund. 72 v. r. 90 v. eil.
WEERTERBROER, moeras in het graafs. Home, prov. Limburg,
gem. en 1 u. Z. W. van Weert. — Dit moeras beslaat eene opper-
viakle van 250 bund.
WEERWILLE, geh. in de heerl. Ruinen, prov. Drenthe, arr. en
8 u. Z. Z. W. van Assen, judic. en adm. kant. Meppel; gem. en
1 u. N. O. van Ruinerwold; met 20 h. ep 180 inw. — Er is hier
eene kerk der Christelijke Afgescheidenen.
WEESEPE , btiurs. op de Over- Veluwe, prov. Gelderland. Zie W e zo p .
WEESEPE (HEERDER-), buurs. op de Ovcr-Veluwe, prov. Gelderland.
Zie H eerder-W ezop.
WEESP, bet 6de kant. van het arr. Amsterdam, prov. IVoord-Hol-
land; palende N. aan de Zuiderzee, 0 . aan het kant. Naarden , Z. aan
het Utrechtsche kant. Locnen, W. aan de kant. Nieuwer-Amstel en
Amsterdam no. 1.
Dit kant. beslaat, nadat B i jlmerme e r , ten gevolge van Z. M. be-
sluit van 20 December 1846, no. 24, als polder bij W ee sp e r c a r s p e l
is gevoegd geworden , eh derhalve als gemeente heeft opgehouden te
bestaan , uit de navolgende 6 gem.: Wees p , We e s p e r c a r s p e 1,
Mu id en - en -M u i d e r b e rg , Ncd erhors t - d e n - B e r g , Ankeveen
en Die m e n-en - Di em e r d a m. Het beslaat, volgens het ka-
daster, eene oppervlakte van 9922 bund. 60 v, r. 24 v. eil., waar-
onder 9586 buud. 55 v. r. 98 v. ell. belastbaar land ; telt 1382 h.,
bewoond door 1723 huisgez., uitmakende eene bevolking van ongeveer
7940 inw., die meest in den landbouw en veeteclt, ook in de veen-
derij en visscherij bun bestaan vinden ; terwijl men er ook de volgende
fabrijken eh trafijken heeft : 5 branderijen , 1 mouterij, 1 leerlooijerij ,
7 scheepstimmerwerven , 1 zoulkeet, 1 kalocndrukkcrij tcvens stoffen-
verwerij, 1 verwerij , ,1 smeersmelterij , 1 buskruidfabrijk, 1 chocolaad-
en blaanwselfabrijk, 5 tabaksfabrijken, 2 houtzaag-, 1 mout- en 5 ko-
renraolens. 2 stoomwasscherijen en bleekerijen , 1 kalkbranderij,
1 scheepsbeschuitfabrijk en 1 haringrookerij.
WEESP, lierk. ring, prov. Noord-Holland, klass. van Amsterdam.
Deze ring bestaat uit de volgende 9 gem.: Aal sme e r , Ams tel -
v e e n , D i eme n - e n -Wa t e r g r a a f sme e r , Ou d e r k e r k - a a n -
d e n -Ams t e l , S l o t e n , S l o t e r d i j k , T h a m en - a a n - de n - A m-
s t e l , Di t h o o r u - e n -Ku d c l s t a a r t en We e sp. Er zijn 9 ker-
ken , waarin de dienst gedaan wordt door 10 Predikanten , en men
telt er 7100 zielen, onder welke 5700 Ledemalen.
W E E.
WEESP, «em., meeslal, boewel ten on regle, loi Goodandjema
n d nrov IVoord-Holland, arr. Amsterdam, kant. Weesp ( 3 m. k.,
10 s ’d >: palende N. aan de gem. Mniden-en-Mmderberg en voorls
•door de pem. Weespercarspel omgeven.
Deze pem. bevat de st. Weesp , benevens gedeellen van den Ge-
u c «n t d e r den B l o eme n d a a l s c h e - p o l d e r , den
Ov e r -Aa t s v e l d s c h e n - po l de r . Zij beslaat, volUgeMns, h,hee t 1k adfa"s
u v e r A a i s v , r i,UI,d. 19 v. r. 10 v. eil., waaron-
°dP620 v r 7 2 v. eil. belastbaar land. Men telt er,
behaíven 1 0 5 pakbuiz'en ,’ w e r k - en bergplaatsen , 6 3 2 genummerde h.,
bewoond door 6 6 4 huisgez., u i tm a k e n d e e e n e bevolking van 2 8 0 0 inw.
Oudtijds was W e e s p zeer vermaard door hare bierbrouwerijen wier
aanlal zeer aanzienlijk moet geweest zijn. llet hier werd bmten en
binnen ’s Lands verzonden , en was door het geheele lana bcroemd , en
bekend onder den naam van Vlaamsclien Doctor. Zeker oude schryver
zegt : de inwoners r a w W e e s p zijn rijck en hebben nu die neenngh van
'I beste bier dal over Ilollandt gedroncken mort. Alreeds overlang is
dezen tak van nÿverheid geheel te niet gegaan ; later heefl W e e s p ook
vermaardheid verkregen door hare vele geneverstokeryen. .Lodol.^■«m
schreef ten iare 1711 in zijne Scliatkamer: * Heden hecfl ze (W e e s p )
.een naam niet alleenlijk van een Weespcr biertje maar ook wegens
»hare koornbranderijen en het mesten van varkens. In een werk m
het iaar 1750 bij J. T i r io » uitgegeven lezen wij : »De branderyen van
» moutwijn en genever zÿn de grootste tak van bestaan dezer P aats.
»Men heeft er dertig branderijen met vijf en vyftig ruige ketels (rww-
»kctels) waartoe tien molens in gang zijn, ’ en volgens B a c u ie k e ( I ) ,
die in 1772 en volgende jaren schreef, bestonden omstreeks dien tijd,
deze dertig branderijen nog, die echter eenige jaren daarna lot op de
helft verminderd waren en nu tot een vijftal versmßlten zijn , waarvan
voor het tegenwoordige nog drie stilstaan.
Dat in vroeger tijd ook alhier lakenweverijen bestaan hebben, die
goeden opgang maakten , blijkt onder anderen uit de handvest van^ei-
zer K a r e l V , van 2 Sept. 1 5 5 2 , waarin gezegd wordt dat alstoen m de
stad bestonden omtr*ent 200 goede huizen »die hen meest gheneerden
» met Landt-neringe en ook met draperie van Groene Lakenen , die dese
» naeste îaren zeer verbeterd is.” In 1 7 5 0 werd de lakenwevery aldaar
nog uitgeoefend. In het jaar 1 7 5 7 werd te W e e s p eene porselemia-
brijk opgerigt door den Graaf v a s G b o n s v e ld t D ie p e s b b o e k , destijds
Drossaard van Muiden, Baljuw van Naarden en Gooiland en Hoofd-
Officier van W e e s p . Het porselein uit deze fabrijk was zeer fraai en werd
alom geroemd. Le Frascq v a n B e b k h e t , zegt er van: » Ik heb uit
» deze konstige fabriek, Porceleinen gezien die in witheid, doorschynend-
» heid en scbilderwerk, voor geen Saxisch porcelein behoefde te zwichten,
» en wat mogelijk de vooringenomenbeid voor het uitheemsche er op möge
» te vitten hebben j ik durf wel zeggen -dat deze konst, in die fabriek
» zoo volmaakt geoefend wordt, als men ooit van de Saxische verwacb-
» ten kan ( 2 ) ” . Nieltegenstaande deze lofspraak is echter de fabrijk,
door de zware onkoslen, gebrek aan aanmoediging en aan de benoodigde
fondsen , als anderzins zeer ongelukkig geweest en bestond ten jare
a ) Vaderl. Geographie, Xe 4eel, 2e stuk,.bladz. 229,
(Ì) Nat. Bist. v. Bollarli, 2. d e e l, 2. «tuk, tlads. S02.