WANTROUW , fort in Oost-lndie, rcsid. Amboina■, op hot Am-
bonsche eil. Manrjia, aan hot zuidwcstcr S t r a n d , Het was in het jaar
1653 door den Mujoor V b r r e id e n opgeworpen.
WANVIL1E, d. in Oost-lndie, op het eil. Kissen', een der Zuid-
ooster-eilanden-van -Banda. Het is de woonplaats van den Radja, ook
houdt er een zendeling verblijf. De meeste bewoners zijn Christenen.
De kerk werd, in Julij 1833, met 54 woningen of bergplaatsen ,
door eenen zwaren brand in de asch gelegd, waardoor veel r i j s t ,
djagong, kleederen enz. verloren gingen; de Radja en vclen met hem
werden daarbij» van al hunne bezittingen beroofd. De school en het
zendelingshuis bleven bebouden.
In den aanvapg van 1834 begon men de nieuwe kerk te bouwen,
waarloe men fraai hout van Amboina had ontvangen ; dit gebouw munt
uit door groote netbeid.
WAOälE (DE), riv. in Oost-lndie, in het Moluksche eil. Amboina,
schiereil. Leytimor, met eene noordelijke rigting in de Baai-van-
Amboina uit loopende.
WAORI (DE), riv. in Oost-lndie, in het Moluksche eil. Amboina,
scbicreil. Leytimor, met eene oostelijke rigting in de Archipel-van-
St. Lazarus uitloopende.
WAPEN-VAN-1100RN (HET), eil. in Oost-lndie', in den Sundasche-
Archipel , aan den oostelijken ingang van Straat Sunda.
WAPEN-VAN-PÜRMEKENDE (HET), door de inlanders K arang
D ja la n genaamd, droogte in Oost-lndie, in de zee van Ja v a , o p de
Reede van Batavia.
Er is op de oostkant van deze droogte op ruim 4 eil. diepte een
baken geplaatst, in de nabijheid is eene droogte van 1 eil.
WAPENVELDE of W a p e n v e l d , tot in het jaar 1843 nog eene buurs,,
thans een d. op de Over-Veluwe, prov. Gelderland, distr. Veluwe,
arr. en 10 u. N. van Arnhem, kant. en 4 u, 0 . van Eiburg, gem.
en 1 u. N. N. 0 . van Heerde , nabij den grindweg tusschen Apeldoorn
en Haltern, waarmede bet door eenen dergelijken weg gemeen*
schap heeft.
Men telt er 132 h. en ruim 760 inw., die meest in den landbouw
en handel in h o u t, spek en vleesch hun bestaan vinden, terwijl er in
het jaar 183 8 , door den'Heer L d b b e r tu s van G e r r e v in k , eene groote
machinale papierfabriek is aangelegd, waar 30 k 40 arbeiders werken.
Tot nog voor weinige jaren beboorden de Herv, ingezetenen dezer
buurs., wier getal omstreeks 700 zielen, onder welke 120 Ledematen ,
bedraagt, tot de Herv. gem. van Heerde. Toen echter in het jaar
1841 , ter oorzake van het bouwen van een nieuw heiligdorn ter
laatstgenoemde p la a ts, bet schoolgebouw aldaar de gemeente niet
konde bevatten, besloten Heeren Kerkvoogden en Notabelen, in overleg
met den kerkeraad , de school te Wa p en v e ld e voor de inwoners
van die buurs. tot godsdienstig gebruik te bestemmen. llicrna deed
zieh het verlangen meer gevoelen, om eene eigene kerk en leeraar
te bezitten; terwijl zij den Heer N icolaas T h eo d o r l s van M ed r s ,, Kan-
didaat bij het Provinciaal Kerkbestunr van Zuid-Holland, te Heerde
woonaebtig, uitnoodigden , vcor eenigen tijd , de prcdikdienst in hun
midden geregcld waar te nemen. Men opende diensvolgens eene vrij-
willige inschrijving , die eene som van 2000 guld. opbragt. Nadat zij nu
de toezegging eener vrijwillige gift van 5000 guld. van wege de kerk van
Heerde ontvangen hadden , wendden zij zieh tot Z. M. den Koning,
op wieiis günstig besluit de gemeente van W a p en v e ld e na de voltooijing
van kerk cn pastorij een eigen Leeraar konde te gemoet zien Bij het
vernemen , dat deze standplaats slecds eene koninklyko collatie zijn
zoude paf de gemeente aan Z. M. haar verlangen te k ennen, dat de
liandidaat van Mbors, die tot hier toe de dienst zoo VQ.jveng had waar-
aenomen mögt worden benoemd. Deze werd dan ook eerst als Hulp-
prediker ’van den lande bezoldigd en aangesteld, later tot Icrder en
Leeraar van W apenvelde benoemd. De kerk, een half achthoekig gebouw,
helwelk voor de pastorij is gebouwd, met eenen kleinen to ren ,
werd den 7 Mei 184 3 , ingewijd door den Predikant van Heerde ,
Albertus van Marle en dien zelfden dag werd de Kandidaat van Mecrs
tot eerstnn Predikant in deze gemeente beroepen, zoo als bij er ook nog
.Staat. Twee jaren later is de kerk met een klein orgel versierd , hetwelk
uit vrijwillige bijdragen van eenige weinige ingezetenen is daargestcld.
De Christ. Afgescheidenen, die er ruim 60 in getal zijn , behoo-
ren tot de gem. van Heerde. — De dorpschool wordt gemiddeld door
een getal van 100 leerlingen bezocht.
De kermis valt in den derden Woensdag in Augnstus.
WAPSE., buurs. in Dieverderdingspil, prov. Drenlhe, a rr. en 6 u.
Z. W, van ‘Assen, adm. en judic, kant en 4£ u. N. O. van
Meppel, gem. en 1 u. W. van Diever} met 35 h. en 250 inw.
Men heeft hier eene winter-bijschool, die gemiddeld door een getal
van 60 leerlingen bezocht wordt.
WAPSERVEEN of Wapsterveen, van ouds Wasperveen en bij ver-
korting Wapsveen, d. in Dieverderdingspil, prov. Drenthe, a rr. en
65 u. Z. W. van Assen, adm. en judic. kant. en 5 u, N. van
Meppel, gem. en 1 u. N. van Havelte.
Dit dorp is zeer oud en'wordt reeds vermeld in eenen brief van het
jaar 1285, waarbij Aleiihs , de hnisvrouw van broeder Bartholdbs en
bare twee zonen Waltiibrds en Bartbolomeos, als z ij, in het Duitsche
lluis te Utrecht, de kleeding van de Duitsche orde aantrokken, en
aldus opdragelingen der orde werden , hunne goederen aan de gemelde
orde in eigendom geschonken hebben. Het was reeds in 1461 eene
op zieh zelf staande plaats, die echter later onder Havelte werd gc-
bragt. Men telt er in het d. zelfs 89 h. en 550 inw., e n , met
het kerkelijk daartoe behoorende geh. 110 r r e 1 v e e ’n 94 h. en ongc-
veer 580 inw., die meest hun bestaan vinden in landbouw en veeteelt.
De inw., die op zeer weinigen na , allen Herv. z y n , onder welke 250
Ledematen , maken eene gem. u it, die tot de klass. en ring van Meppel
behoort.
De eerste, die in deze gemeente het leeraarambt heeft waargenomen,
is geweest Abel F rankena , die in het jaar 1601 hier in dienst was en
dat jaar of het volgende reeds is vertrokken. Het beroep geschiedt
door de hoofden der huisgezinnen.
De kerk,-welke hier voor de Reformatie stond, is in het ja a r 1803
vervangen door eene gebeel nieuwe , welke uit de liefdegaven van eenige
godsdienstvrienden , zoo hier als elders, is opgetimmerd. Het is een
langwerpig vierkant gebouw zonder toren of o rg e l, maar hebbende in
de nabijheid eep klokhuis.
De dorpschqol wordt gemiddeld door 80 leerlingen bezocht.
WAPSERYEENDER-AA (DE) , riv, in Dieverderdingspel , prov.
Drenthe. Zie A a (Steenwijker-)
WAR of W e r, b., prov. Kriesland, kw. Westergoo, a rr. cn 4, u .
W. van Leeuwarden, kant. en 14 u. O. len N.van Harlingen , gem.
eu 20 min. N. W. van l'raneker: riiel 0 h. en 50 inw.