duzen polder , aan de zjjde van de rivicr de Keen , (welke locn nog
gcheel open ei) bevaarbaar was) een doorbraak plaats gchad.
WESTLEDE, voorni. watcrlciding onder Tiel, prov. Gelderland,
die van het. Westen körnende, zieh te Tiel door eene sluis , welke
tbans niet meer beslaat, in de Waal ontlastte.
WESTLOO , landg. op de Over-Velwwe, prov. Gelderland, distr.
f e lu w e , kw., arr. en 10 u, N. ten W. van Arnhem, kant. en J u.
Z. len W. van Eiburg, gem. en 10 min. ten 0 . van Doornspijk, in
de 'buurs. West-Engen of Wessingen.
Dit landg., betwelk eertijds tot de buurs. de Ilaera behoorde , beslaat
eene oppervlakte van 74 hund. 20 v. r. 80 v. eil., en wordt in eigendoin
bezeten door den Heer H einrich Gottfried I I aasloop W erner , woonach-
tig te Eiburg. .
WESTLOON of Bestloon . geh. in de Meijerij van ’s Ilerlogenbosch ,
kw. Oisterwijk , prov.Noord-Braband, Eerste distr., arr. en 4 u. Z. W.
van ’s Hertogenbosch., kant. en 1 | u. Z, van- Waalwijk, gem. en £ u.
N. van Loon-op-Zand.
Menvindl hier de schraalste gronden van de gem. en Best-L oon , de
eigenlijke naam moet welligt in de beteekenis van Oud-Loon worden
verklaard of opgenomen.
WESTLUIDEN, streek lands onder Tiel, prov. Gelderland, gem. Tiel,
van welke de poort dier stad, buiten welke zij l igt, Laren naam ont-
leent, en welks oppervlakte niet wel op te geven is , daar het moeija-
lyk te bepalen valt, hoe ver die benaming zieh uitstrekle. Misschien
is deze naam eene verbastering van Westlede. Zio dat woord.
WESTMAAS, heerl. in het Land-van- Strijen, prov. Zuid-Holland,
arr. Dordrecht, kant. 's Gravendeel, gem. Westmaas-en-Group; palende
N. aan de heerl. Mijns-Heerenland-van-Mocrkerke, waarvan het
voor een groot gedeelte door de binnengedijkte Maas is algescheiden ,
0 . aan St. Anthonie-polder, Z. aan Strijen en Klaaswaal , W. aan
Group en Oud-Beijerland.
Deze heerl. bestaat nit den pold. het Mu n n i k e n l a n d - v a n -
We s tma a s , benevens gedeelten van den We s lma a s -Ni c nwl a n d -
s c h e - p o l d e r en den Ou d -Be i j e r l a n d s c h e - p o l d e r ; bevat het
d. Wes tmaas en eenige verspreid liggende huizen ; beslaat, volgens het
kadaster, eene oppervlakte van 564 bund. 76 v. r. 49 v. eil.; telt
92 h., bewoond door 128 huisgez., uitmakende eene bevolking van
ruim 700 inw., die meest hun bestaan vinden in den landbouw; de
vlasbouw is er de voornaamste bezigheid ; de koornlanden liggen er zeer
gein klug en leveren des zomers ook een verrukkclijk gezigt op. Voorts
levert deze beerl. alles op , wat in den kleigrond kan geleeld worden.
Alle deze producten worden van daar gemakkelijk vervoerd , om ze naar
de naastbij gelegene sieden en plaatsen , voornamelijk te Dordrecht en
Botterdam, ter markt te brengen.
De inw., die e r , op 2 na , allen Herv. zijn , maken, met die van
de heerl. G ro u p , eene gem. ui t, welke tot de klass. van Dordrecht,
ring van Oud Beijerland , beboort, en 880 zielen, onder welke 500
Ledematcn , telt. De eerste, die in deze gem. het Ieeraarambt heefl
waargenomen, is geweest Jan Simons, die in 1575 berwaarls kwam ,
en in bet zelfde jaar van zijne dienst werd ontzet. Het beroep ge-
sebiedt door den kerkeraad.
De 2 R. K., die er wonen , paroebieren te Oud-Beijerland. — Men
beeft in deze heerl. eene school, welke door 100 leerlingen bezoebt
wordt.
Deze beerl. werd in het midden der vorige oeuw bezeten door Mr.
J oua» de Roo, Secretaris der Weeskamer te Dordrecht , in wiens
peslacht zlj tot nu toe verbleven is , zijnde thans in het bezit van da
erven van wijlen Vrouwe J. A. van der K aa , wed. van F rançois db
Roo van W estbaas.
Eet d. W estbaas ligt 3^ u. W. ten Z. van Dordrecht, 2 u. W. van
’s Gravendeel. De reeds bovengcmelde binnengedijkte Maas wordt hier
in hären loop gestuit door eenen dijk, welke digt met huizen bezet
is en een groot gedeelte van het dorp uitmaakt, dat in zijne koni
40 b. en 320 inw. te lt, en zijnen n a a m waarsebijnlijk van zijne lig-
ping ten W. van die Maas ontleent. . . . .
De kerk , welke hier voor de Reformatie slond, lsin het jaar lboO ver-
vanpen door de tegenwoordige , welke vrij fraai is en geschilderde glazen-
beeft, waarop de wapens van hen , die kort na bet midden der vorige
eeuw er Ambacbtsheer , Schout, Schepenen , Predikant, Ouderlingen
en Diakenen waren.' Deze kerk beeft gecn orgei, maar pronkl inet
eenen Vierkanten torep , met hooge spits. De pastorie is een aanzienlijk
gebouw , met eenen fraaijen tuin. Zij heeft eene zeer vermakelijkc lig-
ping aan de Maas , waarover zij het uitzigt heeft. — Het schoolhuis ,
staande bij de kerk, is een tamelijk goed gebouw , waarvan voor eemgo
jaren de regtkamer gescheiden is. — Het armhuis is in goeden Staat
en voorzien van onderscheidene woningen , ten gebruike. van behoeftigen.
_ ..
W estbaas wordt door sommigen geteld onder de 72 dorpen , welke
bij den verschrikkelÿken watervloed van 18 November '1421 zÿn over-
stroomd geworden.
Den 2 Mei 1656 werd het geteisterd door eenen feilen brand , waarblj
86 huizen in de asch werden gelegd , en de overlevering wilde loen ,
dat het , 77 iaren vroeger , nog eens door het vuur vermeid was.
In den nacht tusschen 29 en 50 Maart 1792 onderging het nog
maals een dergelijk deerlijk lot. ’s Nachts omtrent 12 ure brak de vlam
cerst ui t , tegen over de kerk , en ging door den sterken wind, met
zoo veel hevigheid voort, dat in minder dan drie uren di t , voorheen
door den koorn- en vlashandel zoo welvarend, dorp , in de asch gelegd ,
en'in eenen puinhoop veranderd is , zijnde er 85 huizen door devlain-
men vermeid en met de kerk , pastorij , het school- en armhuis, slechts
25 staan gebleven. Iloe de brand aangekomen i s , kan met geene zc-
kerheid bepaald worden , maar wel dat de jainmer en eilende, aldaar
niet te beschrijvcn was. Verscheidene inwoners waren , om hunne kin-
deren aan de woede der vlammen te ontrukken , genoegzaam naakt uit
hunne woningen gevlugt. Eenige beesten waren mede verbrand , doch
menschen waren er gelukkig niet bij oingekomen. Geheei de voorraad
van zaad , tarw, het kostelijkc vlas , de haver, garst en wat de laudman
in zijne schüren had , was vermeid,
Het wapen dezer gem. bestaat in een veld van gond, met drie St.
Andrieskruisen van keel.
WESTMAAS-EN-GROUP, gem. in het Land-van-Strijen, prov.
Zuid-Holland, arr. Dordrecht, kant. ’s Gravendeel (13 k. d., 5 m. k.,
5 s. d.); palende N. aan Mijns-Heerenland-van-Moerkerke,, 0 . aan
de gem. Maasdam, Z. aan Strijen en Klaaswaal, W. aan Oud-
Beijerland.
Deze gem. bestaat uit de heerl. We s tmaas en Group; beslaat,
volgens het kadaster , 745 hund 75 v. r. 88 v. eil., waaronder 686 bund.
28 v. r. 21 v. eil, belasthaar land; teilende 119 h .; bewoond door