260 WE L.
WELVAART, rooi of regengeul in West-Indie, op het eil. A rlib
a , een der Kleine- Antillen , op de noordoostzijde, ten N. van den
Ariekok, waar in 1824 eenig goud gevonden is.
WELY, ook wel verkeerdelijk W elib gespeld , buurs. op de iVetfer-
Betuwe, prov. Gelderland, Beneden-distrikt, arr., kant. en 3^ n. 0 . van
T ie l, gem. en J u. 0 . van Dodewaard; met 46 h. en ruim 270 inw.
WELZEM, b . in Zalland, prov. Overijssel. Zie W ilsum.
WELZEN (GROOTE en KLEINE-), twee geh. in het Land-vah’s-Her-
togenrade, prov. Limburg. Zie W elsden (Groote-) en W elsden (Kleine-).
WELZERENBURG, oude p la a ts , wa ar de H. W illibrord, in eigen
p e rso o n , om tre n t h e t begin van de a ch ts te eeuw , eene k e rk z o u h e b -
ben ingewiid en waar men h e t tegenwoordige Yelsen voor h o u d t.
WELZINGE of W blsingb, oudtijds W els- I nge, heerl. op het eil.
Walcheren, prov. Zeeland, distr. en arr. Middelburg , kant. Flissin-
qen gem. Ritthem-Nieuw-Erve-en- Welzinge ; palende N. W. aan Kou-
dekerke, N. aan Middelburg en Mortiere , 0 . aan het Onde Kanaal-van-
Welzinge , Z. aan de heerl. Ritthem en Nieuw-Erve, Z. W.aanOost-
Souburg. ■ • ,
Deze heerl. bad voorheen een dorp, doch daarvan is geen over-
blijfsel nicer te vinden; thans heeft men er-siech ts 14 verstrooid
siaande h., bcwoond door 13 huisgez., uitmakende eene bevolkmg
van 93 inw., die meest hun bestaan vinden in landbouw en veeteelt.
De h e e r l . W e l z in g e , oorspronkelijk een opwas , door de Ingcstroom
in de oudere Goorvliet veroorzaakt, beslaat thans, volgens het kadas-
ter, eene oppervlakte van 421 bund. 13 v. r. 68 v. eil., waaronder
403 bund. 39 v. r. 83 v. ell. belastbaar land.
De inw. behooren kerkelyk onder Ritthem, alwaar ook de kmderen
ter school gaan. . i
Wanneer deze heerl. ontstaan zij, is allecn in zoo verre te bepalen ,
dat zij reeds in 1247 eene kerk bezat, welke aan de H. Maria was
toepewijd , en dat reeds in de veerliende eeuw een adellijk geslacht
van W elzinge bekend was, hetwelk naar het wapen te oordeelen, utt
bastaardij van de Graven van Holland uit het huis van Henegöowen
was ontstaan. Trouwens, ecrste op- en volgende aanwassen bunnen
veci vroeger, als seborren onder dien naam van W elzinge bestaan heb-
bcn. W olfert VAN W elzinge J ansz. dan deze heerl. als Zeeuwsch leen
bezeten hebbende en gestorven zijnde, kwam zij aan Graaf W illem III,
die haar aan zijne dochler Margaretha gaf, na wier oVerlijden zij weder
aan den Grafelijken opvolger kwam, W illem IV, Graaf van Beijeren,
verkocht haar met een derde van Ritthem , den 8 Aug. 1411 aan
E loris van den Abbelb. In hetjaar 1366 werd de heerl. W elzinge door
de Heeren van Middelburg, uit den desolaten boedel van Maximiliaan
van Boergondie, Markgraaf van Vere, aangekocht. Naderhand is zij,
in hetjaar 1686, bij koop gekomen aan Adriaan V elters, en na hem
op zijne vier zonen R ogier ,• J oham , Abradasi en Marcelis "V elters. In
het midden der veertiende eeuw werd zij in eigendom bezeten dopr
Mr. Martinus J an V eth , Heer van Westkapelle en Burgeraeester van
Middelburg , en in het laatst dier eeuw door Mr. J ohan Adriaan van
de P erre representerende den Prins F.rfstadhouder, als eerste Edele
van Zeeland . Thans is Heer van W elzinge de Heer Mr. Hendrik J akob
Baron van Doorn , Heer van W eslkapelle, Opper-Hofmaarschalk, woonaebtig
te *s Gravcnhage. _
Het wapen dezer heerl. bestaat in cen schild van azuur, uit welk»
onderkaut zilveren vlammen opslijgcn met een gevierendeeld vrij kwartier
r s ä .»
van Henegouwen cnHollaind. ^ j Walcheren, prov.
WELZINGE (KANAAL-VAN-) , vaart .n n et ^ ^ Reede.ml\.R am-
Zeeland, noordwestwaarts tot aan Middclmekens,
noordwaarts ?egenwoordige Welzingsche-watcrgang ,
bürg, längs den loop van uidvratering doorsneed. Het later nog
e>* alzoo de gründen van de lusscben het d .
o v e r g e b l e v e n gedeelte ffl ¡rroolendeels verzand en in bouw-en
land en het fort ¡sS bij genoemd dorp door dit kanaal
weiland berschapen. straatweg naar Middelburg loopt, en
daar*esle,d en daardoor
een gedeelte van d i t b fl"aal met het Arnemuidensche-gat
( d a f d a ™ erneeverlenging uitmaakte), het voorm. eiland Nieum-en-
E Ä i i t M eil. Walcheren n ro ^ Z e e -
l a Z fm i!e n distr. MiddelbJg,
Erve-en-Welzinge, pa en e . waarloo zij mede behoord.
„ a a l - van-Welzinge, Z. cn 9 g T Z k o L l e v lcno ¿ppervlakto van
i M / l v r 80 'v. eü*, Ä s Ä Und ; % ts in zijn
te w^Td7 |bNrFR SLUIS voorm. sluis in het eil.WELZINGER-SLUlb . ^ o v m .u Rüthem^ ieuw . EWrvael.cehne.rTenh, i nprgo ve.,
vroe^r gediend hebbende'tot ontlasting van water voor het zuiddyk
gedeelte van Walcheren, doch door verleng.ng ^ " Y iS r n k e n cn
kanaal , sinds jaren in onbruik , cn thans reeds geheel mtgebroken
VSWElfziNGSCUE-WATERING (DE), water in het e ll.W a lch e ren ,
prov Zeeland, beginnende ter plaatse waar de voormalige Welzin gsche
sluis aan het oude Kanaal van Welzinge lag, vauwaar deze waleräan6 >
gelijk vervolgens in zijnen kronkelenden noordwestel.jken loop al het
overtollige water van dit gedeelte dese. lands afkidt, o da j ,
ten Zuiden van Middelburg, bij de Vl.ssmgsche-poort, >et do stads
gracht vereenigd, het water door’ de Nieuwe sluis, in de legenwoor
-?rname S uilmakende een
prov.
Z WEMA OESSA-) , eil. in Öost-lndie , resid. Ambon. Zie Mis-
“T e m e l d i n g e y Ä \ uit Be: y * .
aän'dea0Öster-Scheide , O.’aan de..gem. Yerseke , Z. aan * aPpd[e-Bw-
zelingeii-en-Eversdijk en Katlendijke-en-Oost-Beveland, W. aan Kat
Icndijke-en-Oost-Bevcland.
1 ...1 <1 \ V c u v i niNAF.