eene onvoltooiJe gracht , die doze landtong zou doorsnijden on lie
stad van Pietermaai afschcidon , formerende, danrdoor een cilandjc
op zieh zclf; ten Z. aan dc zee en ten W. aan de haven. De Witi.
GinsTAD, ofschoon veel to naauw cn opeengedrongen gebonwd , is zeer
regelmatig nangelcgd, teilende in 267 h., 1900 inw., als: 760 blanken,
570 Klcuringcn en 570 Negers. P i e t e rma a i , zieh oostelijk
met V i a n e n vereenigende, maakt daarmede de ooslelijke voorstad
ni t , en bestaat slechts uit eenen eenigen weg , die oostwaarts in dc
strekking van bet strand loopt, en ter wederzijden met niet groote
huizcn bebonwd is. Zij grenst ten N. aan het Waaigat, hetwelk
ten U. in eenen vry breeden kom (het oostelijke binnenwater genaamd ,
cn aldaar geheel doorwaadbaar) eindigt, ten O. aan de buitenbnurt
V i a n e n , ofschoon dit eigenlyk riiets anders, dan slechts eene ver-
lenging van P i e t erm a a i is; ten Z. aan de Zee, en ten W. aan
de bovengemelde onvoltooide gracht. Pietermaai telt 2170 inw., als :
710 Blanken , ongeveer 1100 Kleurlingcn , 560 Negers , welke in rnim
400 h. en bijgebouwen wonen.
S c h a r l o , tot hetwelk de mecr oostelijk gelegen berg A l t e n a
behoort, is de kleinste afdeeling van de stad, en ligt geheel van dc
zee a f , aairde landzijde en vorrat, door het noordelijk gelegene Schot -
teg a t, de haven ten W. en het Waaigat ten Z. eene landtong van
Altena, zoo dat het zeer bevallig, met breede waters omgeven , gc-
heel op zieh zclf ligt ; het bewoonde gedeelte verliest zieh ten N. aan
de helling van het Scharlogebergte in eenige huizen, die versprcid
liggen ; ten O. aan den weg van Altena , Ioopende over den bewoon-
den berg van dien naam , welke een afzonderlijk gedeelte dezer voorstad
uilmaakt; en ten Z. W. aan het Waaigat en de haven. S c h a r l o
telt niet meer dan 540 inw. als : 120 Blanken , 210 Kleurlingen ,
210 Negers , welke in nagenoeg 60 h. en onder 100 afdaken wonen,
Ot rabanda of de Ove rz i jde, 00k Spaansche- zi j de genoemd,
ligt aan den westkant der haven, van waar eene nimmer nistende
overvaart, wijl men hier geene brnggen of sluizen heeft, met pontjes
naar de oostelijk gelegene Wi l l ems t a d en S c h a r l o plaats heeft,
Dezc westelijke voorstad Ot raba nda grenst ten N. aan het gebergte
Cortijne en iets oostelijker aan de Gouvernementsklip, of liever over
deze bergen en klippen tot aan het Schottegat; ten O. aan de haven;
ten Z. aan de zee , waarvan het echter nog door een , aan Otrabanda
behoorend , rif gescheidcn is ; ten W. verliest deze voorstad
zieh in eenige kleine hnizen, bouwvallen en een paar kerkhoven ,
welke aan den Roode-weg liggen.
In Ot ra b anda wonen in 500 ä 600 h., onder welke echter vele
hntjes en krotjes zijn , 2589 inw., als: Blanken 6 5 2 , Kleurlingen 1020,
Negers 717 ; zoo dat de Wi l l ems t a d , P i e t e rma a i , S ch a rl o
en Ot r a b a n d a , te zamen 6981 zielen teilen.
In het fort Ams t e r d am, dat wij reeds op dat woord beschreven
hebbcn (1), staan de meeste openbare gebonwen. Aan de znidzyde
van dit fort is een ander, met twee poorten voorzien , het W a t e r-
fort genaamd en met läge steenen batterijen gewapend. Ilier heeft
men de barakken der Soldaten , de bakkerij , provoost en eenige weinige
woningen voor eenen Kapitein , twee Luitenants en eenige Onder-
oflicicren. Te voren woonden hier de meeste beambten , doch de
Engelschen hebbcn de huizcn meerendeels nfgebroken, De sind zelve,
(lj Zie Deel I , n! 257
tuidwaarts legen het fort stootende, is een zeer ongercgelde vierhoek,
aan drie zijden met hooge muren , een banket en drie kleine bolwer-
ken. Aan den waterkant is eene goede kade, de Wa t e r k a n t genaamd
, met vele ordelijke huizen en winkels. Hier liggeu de sche-
pen en vaartuigen te lossen en te laden. Achter deze kade is de
He e r e s t r a a t , aan beide zijden met redelijk goede huizen, pakbuizen
en winkels voorzien. De voornaamste straat echter is de
Br e e d s t r a a t , van de haven längs het fort oostwaarts strekkende
en tegen den stadsmuur stattende. Wijders heeft men vele binnen-
straten en Stegen; de voornaamste zijn: Ac, h t e r -d e-Muur of de
Pri ns es t raa t , de J o d e n -B r e e d s t r a a t , de Keuk e n en de
Verko o p s t e r s s t r a a t enz., welke allen, aangezien de kleinheid
der stad , zeer digt bewoond zyn. De binnenstraten zijn allen zeer
naanw , en hetgeen de engte nog vermeerdert, is de menigte Negerinnen
, d ie, op den grond zittende, vruchten en eetwaren te koop
veilen, alsmede de talrijkheid der bewoners, welke het den voorbjj-
ganger dikwijls moeijelijk maakt, om er door te komen.
In de Joden-Breedstraat vindt men eene vrij nette S y n a g o g e . Het
getal der Israelieten is zeer aanmerkelijk. Zij zijn hier voorname koop-
iieden en landeigenaars. In vorige tijden mogten zij niet in de stad
verpachten , maar moesten des avonds naar het Groot- of zoogenoemd
Ruiterskwartier te rüg wijken. Nu wonen zij overal, en genieten alle
mogelijke vrijheden.
In de Breedstraat is eene poort, d eR u r g e rwa c h t p o o r l genaamd ,
omdat de burgers daar de wacht houden. Hierbij is 00k de We e s -
kamer. Deze poort wordt des avonds te 9 ure gesloten en niet dan met
het dagschot geopend, ten zij tegen betalingvan poortgeld, als v66r 1 ure
twee, en na dien tijd vier realen voor iederen persoon. Buiten de poort
is eene groote vlakte, tot het honden van rnilitaire exercitien dienstig.
"'S* bij het fort vindt' men vier huizen , alsmede het oude k e r k h o f en
de Di a k o n i e s c h o o l . Yerder oostwaarts op heeft men de Vl e e s c h -
en Vi s c hma r k t , tegen den zeekant, waar vroeger eene battery
was, de Krommel i jn geheeten. Van daar komt men op Pietermaai,
met eene dubbele straat en goede huizen voorzien , zieh een
klein half uur gaans uitstrekkende. tiijna aan het einde vindt men ,
nevens eenige buitenhuizen , met gedeeltelyk beplante en bemuurde
pleinen (hier kralen genoemd), een gebouw, dat aan het Gouvernement
lehoort, thans het. gewone verblijf van den Gezaghebber van Curaçao,
Bonaire en Aruba, B e l l e -A l l i a n c e genaamd. Bevorens ,
onder het Engelsch Gouvernement, was het T h e Pe n n geheeten.
“et is ruim, maar niet met smaak gebonwd.
Ten Noorden van het binnenwater, regt tegenover Pietermaai, ligt de
voorst. S c h a r l o , zieh tegen den berg van dien naam tot het einde
van het water uitstrekkende, en aldaar met P i e t e r m a a i gemeen-
schap hebbende. Yerder op längs de bergen ligt de kleine buurl A l t e n a
of Al tona.
Bij de voorst. Scha r lo ligt de Klip , door den mond van het Waaigat
van de stad afgescheiden. Daarop zijn drie goede scheepstimmerwerven ,
met al het noodige tot den scheepsbouw voorzien. Verder op aan den
voet van eenen berg heeft men het Hospi*taal voor het garuizoen
evorens eene werf. Digt hier bij , op eene steile rots , 190 voeten (on-
geveer 60 eil.) boven de zee, ligt het fort Nas sau. Zie dat woord.
Aan de westzijde van de haven ligt de voorst. Ol r a b u n d a ; deze is
mim en volkryk, met zeer goede huizen voorzien, en bestaat aan den
All. DeBI,.