beslaat eene oppervlakte »an 504 kund. 63 v, r. B5 v. eil. Het wordt
in eigendom bezclen door den Heer Fe rd in an d Baron von Bongart,
woonaebtig te Paflendorf, in Pruissen.
WIJNBERGEN, d. in het graafs. Bcrgh, prov. Gelderland, distr.,
arr. en BJ u. Z. »an Zutphen, kant. en 1^ n. Z. W, van Ter Borg , gem.
Bergh , l j u. Z. 0 . van ’s lieerenherg, nabij den Ouden-IJssel; met
6B h. en ruirn 420 in w.
De inw., die er op 10 na allen R. K zijn, maken , met die van de
gem. Do e t i n c h em en A m b t -Doet i neb e m , eene stat. uit, welke
tot het aarlspr. van Gelderland behoort, 1890 zielen, onder welke ruim
1400 Communikanten , telt en door eenen Pastoor en eenen Kapellaan
bediend wordt. De kerk , aan den H. Martinds toegewijd, is een
goed gebonw , met eenen kleinen toren en van een orgel voorzien.
De 10 Herv., die er wonen, behooren tot de gem. ’s Heerenberg.
De kermis valt in den 11 November.
Dit dorp moet vroeger eene heerl. geweest zijn , waarvan een der
oudste adellijke geslachten van Gelderland zijnen naam onlleende, wor-
dende daarvan reeds gewag gemaakt in de registers der tournooijen en
ridderschappen van Frankenland, van het jaar 94B; terwijl bet mede
in onderscheidene domstiften bekend is.
Het wapen dezer heerl. was een veld van zilver , met drie wagenra-
den van sabel.
WIJNBERGEN , voorm. buit. in Eemland, prov. Utrecht , arr, kant.
en 1 u. O. ten Z. van Amersfoort, gem. en 1 n. 0 . van Leusden,
aan de Modderbeek.
Terplaatse, waa'r dit buit. gestaan beeft, ziet men thans bouwgrond.
De daartoe beboord hebbende gronden , eene oppervlakte beslaande van
44 bund. 18 v. r. 30 v. eil., worden in eigendom bezeten , door den
Heer J. van B insbebgen , woonaebtig te Hoogland.
WIJNBERGERSLUST, veil, houtgrond in ]\ederlands-Guiana, kol.
Suriname, aan den Pararac-weg, ter linkerhand in het oprijden, palende
westwaarts aan het verl. Land-van-Onoribo , oostwaarts aan het
verl. Land-van-Osembo; 1000 akk. groot.
WIJNDEHAM , ook Wunedebab of Windebab, voorm. d. in het
Noordoosten der prov. Groningen, ten W. van de Ee en Tjamme , het-
welk in het jaar 1464 nog bestond, doch later door de Dollart ver-
slonden is. — Bij dit d. ontving het oude riviertje de Ee de Tjamme.
W1JNEMEER, voorm. d. ten Noordoosten van de prov. Groningen,
in Reiderland, aan de oostzijde der E e , betwelk in het jaar 1277 door
den Dollart verzwolgen is.
WIJNEN, oude naam van de gem. W ibbendm in Kennemerland,
prov; Noord-Holland. Zie Wibbenob.
WIJNESTEIN, voorm. adelt, h., thans eene buit. in het Overhwar-.
Her der prov. Utrecht, arr. en 1 u. Z. ten W. van Utrecht, kant. en
1 u. 0 . Z. 0 . van IJsselsiein, gem. Jutphaas.
Dit adell. h. werd in oude tijden bezeten door het geslackt van Jut-
pbaas , waarvan een bijzondere tak zieh Jo tp h a a s van W ijn e ste in schijnt
genoemd tehebben. Naderhand behoorde het aan de Pboeissen , de van
E ck s en de van d e r B e rcb en . In 17B4, zeer vervallen zijnde, is het
gcheel afgebrokep , doch in de plaats daarvan is later een heerenhuis
gebouwd.
WIJNGAARD, bofst. in het Overkwartier der prov. Utrecht, arr. cn
5 u. Z. van Amersfoort, kant. en 1J u. N. van W ijk-bij-Duurstede, gem.
en | u. Z. 0 . van Doorn, aan de Wijngaardschc steeg.
Dczc bofst., waarvan het huisen da stallen in den Italiaanschen tränt
gebouwd zijn, beslaat, met de daartoe behoorende gronden, eene op-
pervlaklc van ruim 3B bund., en wordt in eigendom bezeten door den
Heer Munter van Sieeburg , woonaebtig te Doorn.
WIJNGAARD-DES-flEEREN (DE), in het Lat. Vinea Dobini , voorm.
proostdij , prov. Friesland , kw.Weslergoo, griet. Wonseradeel, nabij
Pingjum, waarloe zij behoorde.
Deze proostdij wordt reeds vermeld in het jaar 1287 , toen geheel
Friesland , door eenen geweldigen storm geteisterd en door hooge vloe-
den overstroomd werd , waardoor zeer vele menschen omkwamen , zoo-
dat zieh aloin een gerucht verspreidde , dat er geen mensch alhier
overgebleven was , weshalve de Generaal dezer orde eenige Gemagtigden
derwaarts zond , om den staat der klooslers van zijne orde op te nemen.
Dit onderzoek door den Abt van Bloemkamp en den Proost van Schildwolde
gedaan zijnde , bevonden zij , dat in dit kloosler niemand bij
gebrek aan leeflogt gebleven was en alle de Monniken zieh in andere
kloosters geborgen hadden. In het jaar 1309 werd het kloosler , om
het geweld van het zecwaler, dat de parochie van Pingjum groote
schade veroorzaakte , overgebragt in de stad Boisward , waar het voor-
korat onder den naam van het J qhanniter-kloosteb , terwijl het weder
in eenen brief van 1329 genoemd wordt het Keooster-der-R ebonstreit-
Monniken- op-bet-Bildt. Naderhand, bij het oprigten van het bisdom
Leeuwarden , werd het inkomen van dit klooster tot de bisschoppelijke
tafel gebragt, en als aldus de Monniken in 1370 elders verplaatst waren
, is dit klooster allengs vervallen , en , naardien de kerk geheel bouw-
vallig geworden was, in 1612 gesloopt. Ten tijde van W ibbandus Won-
binga , die reeds voor het jaar 1347 Proost van dit klooster was, zonden
de Monniken van het Oldeklooster of Bloemkamp, in weelde en on-
gebondenheid levende, en weinig op hun ordesregel passende, hunne
Konversen ui t , om de proostdij op het Zand te bevechten , dat hun
echter niet wel bekwam en geheel mislukte : want ofschoon de Monniken
dezer proostdij daartegen niet gewapend waren, keerden zij
echter geweld met geweld zoodanig a f , dat vele der bestrijders met
behloedc koppen heen dropen , waarna de gezegde Proost de stins W eyma ,
welke de proostdij toebehoorde, en geheel vervallen lag , weder liet op-
houwen en versterken, om in het toekomende tegen dergelijke onder-
nemingen gewapend te zijn.
WUNGAARDEN , d. in den Alblasserwaard, prov. Zuid-Holland,
arr. en 3 | u; W. N. W. van Gorincliem, kant. cn J u. N, ten W.
van Sliedrecht, gem. Wijngaarden-en-Ituybroeh. De inw. vinden in
den landbouw en de veeleelt hun bestaan.
De inw., die er allen Herv. zijn, behooren tot de gem. Wijngaarden-
en-Ruybroek, welke hier eene kerk heeft, zijnde een klein gebouw ,
met eenen toren , doch zonder orgel.
De dorpschool wordt gemiddeld door 40 leerlingen bezocht.
De kermis valt in den vierden Zondag in Julij.
WUNGAARDEN, voorm.hofst., prov. Friesland, kw. Weslergoo, griet.
het B ild t, arr. en 2 j u. N. W. van Leeuwarden, kant. en 1 u. N.
van Berlikum , £ u. N. W. van S t. Anna-Parochie , waarloe zij behoort.
WUNGAARDEN, voorm. kast. in Rijnland, prov. Züid-Holland.
Zie Lips (Ter-).
WUNGAARDEN (GROOT-), b., prov. Friesland, kw. Zevenwouden,
griet. Opslerland, arr. en l f u. 0 . N. 0 . van Heerenveen, kant. er»
u. Z. W. van Beetsterzwaag, f u. W. van Langezwaag, waarloe