WÖLBERS, hofstede in hei Westerkwartier, prov. Groningen, arr. e«
S4 u. W. N. W. van Groningen, kant., gem. en £ u. N van Zuid-
hom, 8 min. N. van Noordhorn, waartoe het behoort.
WOLBOOMSVEEN, heideveld in het graafs. Zutphen, prov. Gelderland,
gedeeltelijk gem.' A a lten , gedeeltelijk gem. Lichtenvoorde,
en voor een zeer klein gedeelte gem. Wisch, £ u. N. van A a lten ,
en \ u. Z. W. van Lichtenvoorde, 2-£ u. 0 . van Ter-Borg.
Van dit heideveld liggen 620 bund, onder Aalten en slechts 2 bund,
onder Wisch.
WOLBRANDTSKERCK,. voorm. aiyib. en d. in den Groote-Zuid-
hollandsche-waard, prov. Zuid-Holland. Zie W olebrartskerck .
WOLD (HET), naam, waarmede veeltijds wordt aangeduid het d.
R iurerwold, in de heerl. Ruinen, prov. Drenthe. Zie R uiherwold.
WOLD (HET), buurs. op de Neder-Vcluwe, prov. Gelderland, distr.
Veluive, arr. en 6 u. N. W. van Arnhem , kant. en u. N. van Wage-
ningen, gem. en 2 | u. N. van Ede, onder Lunteren; met 93 h. en 6 0 0 inw.
WOLD (HET), geh. in het graafs. Zutphen, heerl. Bredevoort,
prov. Gelderland, distr., arr. en 8 u. Z. 0 - van Zutphen, kant.,
gem. en 0 . Z. 0 . 2 u. van Aalten, en £ u. Z. W. van Bredevoort,
waartoe het kerkelijk behoort.
WOLDBEEK (DE) of W o ld -A a , riv., prov. Drenthe. Zie Aa (W o ld -).
WOLDBERG (DE), berg op de Over-Veluwe, prov. Gelderland,
gem. Doornspijk.
WOLDBERG, aanzienlyke heuvel in Vollenhove, prov. Overijssel.
Zie HlDDIRfiERBERG.
WOLDDIEP, (HET) of h e t Largsdiep , water in het W esterkiearlier,
prov. Groningen, dat, met onderseheidene takken en kronkelingen ,
in de gem. Marum ontstaat, en, na, met eene noordoostelijke rigting,
eerst die gem. te hebben doorgeloopen , in eene oostelijke strekking , de
grensscheiding tusschen haar en Grootegast vormt; voorts ,vnoordwaarts
schielende, eerst de grensscheiding tusschen Grootegast en de gem.
deLeek, vervolgens tusschen Grootegast en Oldekerk uilmaakt, enein-
delijk, bij de Gaarkeuken, door een verlaat, in het Hoendiep of de
trekvaart van Groningen naar Leeuwarden uitloopt.
WOLDDIJK (DE), dijk in Hunsingo, prov. Groningen, gem. Bedutn.
Deze dijk begint bij de Noorder-Hoogebrug; loopt op i u. afstands
van de kerk van Noordwolde, voorbij den Monnikenweg, naar Wes-
terdijkshorn , waar hij eene oostwaardsche rigting aanneemt. Längs
de oostzijde van dezen weg lagen voormaals tusschen den Monnikenweg
ten Zuiden en den Oudendijk ten Noorden , de bürgen T e d ema ,
de P o t i , Alm a , F o l k e r d a en Si jgers .
WOLDDIJK (DE), groolen weg, welke in het lange loopt door het
d, Ruinerwold, heerl. Ruinen, prov. Drenthe. Zie R uirerwold.
WOLDE, de landstreek of het praedium , prov. Groningen, bij den
bekenden brief van 1040, bekend onder den naam van Goo-er-W oi.de ,
Goo-er-W oldregt en nu alleen Gooregt. Zie dat woord.
WOLDE (TER-), d. op de Middcl- Velnwe, prov. Gelderland. Zie
T er wolde.
WOLDENBÜRG, ook wel het Hgis-te-Netterder genoemd, oud
heerenhuis in het graafs. Bergh , prov. Gelderland, distr., arr. en 8 u.
Z. van Zutphen, kant. en 3 u. Z. W. van Ter-Borg, gem. Bergh,
J ii. Z. 0 . van 's Heerenberg, in het d, Nelterden.
Ter plaatse, waar het gestaan heeft, ziel men een klein huisje ,
nscde genaamd W olberburg , waarop de h e erlijk e regten van het
bierboveii vermelde gesloopte huis z(jn overgegaau en helwelk , mel de
daarloe behoorende gronden, beslaande eene oppervlakte van 4bund.
10 v. r., thans in eigendom bezeten wordt door den Heer J. T. Kroes ,
woonachtig te Netterden.
WOLDENDORP, oudtijds W oldmahrerdorp (W oldmanra-tborp) , d.
in het Oldambt, prov. Groningen, arr. en 4 u. N. van W inschoten ,
kant. en 4 u. N. 0 . van Zuidhroek, gem. en i u. Z. W. van Termunten,
aan den Dollart. Men telt er in de kom van het dorp
63 b, en 370 inw. en met de geh. de Sc b ans , Bi n n e n -Ae ,
Hui ningaw ee r, Zome rdi jk, Le s t e r hu i s en He e r m e n 103 h.
en 600 inw., die meest in landbouw en veeteelt hun bestaan vinden.
Ook heeft men er eenen korenmolen.
Uit den oudcn naam W oldmaäsdorp zou men moeten afleiden, dat
hier voorheen een bosch gestaan had, doch sedert de inbraak van den
Dollart heeft dit dorp weinig boschrijks. Längs den zeedijk bestaat
de bodem thans uit eene dünne laag zware k lei, waaronder men knik
aantreft: ook vindt men onder dit dorp roodoorn.
De inw., die allen Herv. zijn , onder welke ongeveer 60 Ledematen ,
maken eene gem. uit, welke tot de klass. van Winschoten, ring van
Midwolde , behoort. De eerste , die in deze gem. het leeraarambt heeft
waargenomen , is geweest zekere Herricos , die in de vierde week zijner
bediening is overleden. Van het jaar 1606 , heeft W olderdorp echter
geen eigen Leeraar gehad, tot dat in het jaar 1623 het Synode goed
vond te verzoeken , dat die plaats weder van eenen bekwamen Pre-
dikant mögt worden voorzien , waarop hier kwam J oharhes W armolds ,
die in het jaar 1637 overleed. Het beroep geschiedt door Collatoren ,
Slemgeregtigden en den Kerkeraad.
De muren van de kerk, die vöör de Reformatio aan den H. Petrus
was toegewijd , zijn , even als die van den toren , ongemeen dik. Hel
schijnt dat de kerk aan de zijde van het koor verkleind en ¡ngekort
is. Thans is het een regthoekig gebouw, met eenen storapen toren ,
in welken eene klok van het jaar 1479 hangt. In het jaar 1833 hebben
eenige leden dezer gemeente naar vermögen hunne giften bijge-
dragen , om kerk en predikantswoning te laten hersteilen. Uit het
fonds voor de uoodlijdende kerken is mede hiertoe 300 gülden gege-
ven. Op het kerkhof rust het lijk van eenen onrustigen stichter eener
nieuwe Doopsgezinde sekte , zijnde een onderdeel der Vlamingers en
zelfs van de allerfijnsten , namelyk : Uno Walles, een boer van Noord-
broek afkomslig, welke in Oost-Friesland overleed , doch hierin 1631
begraven werd.
De dorpschool wordt gemiddeld door een getal van601eerlingen bezocht.
De Hurirga’s hebben voortijds onder dit dorp gewooud , van daar
de benaming van H u i n i n g a -We e r . Men ziet hier nog een oude
grafzerk van deze aanzienlijke familie.
Dit dorp werd in Januarij 1384 door het Staatsche krijgsvolk aan
kolen gelegd.
WOLDENS , d., prov. Friesland, kw. Westergoo, griet. Wonseradeel.
Zie W ors.
WOLDER , naam , welken de inwoners geven aan het d. Wilde ,
in het graafs. Vroenhoven , prov. Limburg. Zie Wilbe,
WOLDER-AA , riv. in Drenthe. Zie Aa (Wold-).
WOLDEBEN, naam, welken men in de wandeling geei’t aan hpt
d. W a alhb, in de ßleijerij van 's fferloyenboosek , kw. Kempenland,
prov. JVoord-Rraband. Zie W aalre.