De kcrk, die hier vroeger bestond, is, bij de onlusten in 1 817,door
de Nederlandsche troepen afgebrand. Het was een steenen gebouw en
inoet, blijkens de nog aanwezige overblijfselen , zeer fraai en groot geweest
zijn.
AUW of W ay-Auw, riv. in Oost-Indie, op de Oostkust van het
Ambönsche eil. Boero, die zieh met eenen oostelijken loop in zee
uitstort.
AU WAN , geborgte in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Sumatra ,
in de Padan gsche-B innen landen. Over dit gebergte , dat niet zeer
hoog i s , loopt het pad van het fort Van-den-Bosch naar Pang-galan-
kota-baroe.
AUWEMA, voorm. adell. huis, in het Westerkwartier, prov. Groningen,
ten 0. van het d. Tolbert, en daartegen aanpalende. Het
huis is in den aanvang der 18de eeuw gesloopt, maar men ziet nog
het heem , waar het opgestaan heeft , met den toren , rondom door
eene breede gracht besloten. Het hiertoe behoord hebbende Auwe-
m a b o s c h bestaat nog. Zie het volgende art
AUWEMABOSCH, uitgebreid hosch , in het Westerkwartier, prov.
Groningen, arr. Groningen, kant. Zuidhom, gem. de Leek, ten O.
van het d. Tolbert. Het bchoorde voorheen aan het adell. huis
Auwema, en maakt den weg naar de Leek uitnemend schoon, en
den inrid in Tolbert schilderacblig ; het is jammer dat de bijl aan den
wortel ligt en dit bosch Staat verkocht en geveld te worden.
AU WER , d. in Oost-Indie, op de Zuidoostkust van het Sundasehe
eil. Borneo, tegen over het eil. Laoet.
AUWERDIEP, r i v . in Groningen. Zie A d u a r d e r d i e p .
AU WERTH, d. in het Westerkwartier, prov. Groningen. Zie
A d u a r d .
AUWN , AjAofAjoN, d. in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Celebes,
rijk Boelang , 4 m. W. van de stad Boelang , in eene zeer vruchtbare
streek. Op het einde der 17de eeuw onthield zieh hier de broeder
des Konings van Boeläng, met 20 of 30 huisgezinnen, en had zieh
gaarne voor Radja van deze streek doen erkennen , maar de Kommissaris
P a d b r ü g g e wist zulks te beletten.
AUXWIJK, d. in Waterland. Zie Axvvjjk.
AVENHORN, d. in Dregterland, prov. Noord-IIolland, arr., kant.
en 1 u. W. ten Z. van Hoorn, gem. Avenhorn-en-Oostmijzen, 3 u.
N. van Purmerende, 4 u. Z. ten W. van Medemblik, 5-£ u. 0. van
Alkmaar.
Dit d. telt 80 huizen en ruim 280 inw. De Herv., hebben hier eene
keirk, waaraan in 1662 de eerste steen gelegd is , en die eenen lagen
toren, met eene stompe spits heeft. De kerk, die hier vroeger stond,
was voor de Reformatie aan den H. M a u r i t i u s toegewijd, zij stond
ter begeving van de Graven, terwijl de bevestiging door het Dom-
kapittel van Utrecht gegeven werd. Het kosterschap, dat twee morgen
land bezat, werd mede door de Graven begeven. Ook is hier eene
school, die gemiddeld door 80 kinderen bezocht wordt.
In de jaren 1623 en 1673 had A v e n h o r » veel van het water te
lijden.
AVENHORN-EN-OOSTMIJZEN, gem. in Dregterland, prov. Noord-
Holland, arr. en kant. Hoorn, (18 m. k., 6 s. d.) palende N. aan
de gem. Berkhout-en-Baarsdorp , 0. aan Grosthuizen, Z. aan Beets-
Oudendijk-en-Schardam, Z. W. aan Schermerhorn en W. aan Ursum.
ln het jaar 1817 is deze gem., welke voor dien tijd met de gem.
Gr o s t h u i z e n en Scharw oude gecombineerd was, daarvan afge-
scheiden. Alleen ten opzigte der Nationale militie bestaat deze combi-
natie nog. Zij bevat het d. Av e n h o r n en de buurt 0 o s t m ij-
z e n en daarin 1 Herv. kerk , 1 school, 2 walermolens , 33 h. en ruim 500
inw.,die meest in den laridbouw hun bestaan vinden en veel kaas en boter
maken. De Herv.,wicr getal 160 beloopt,behooren tot de gem. Grosthuizen-
e n -Avenhorn. De 140 R. K., die hier wonen, worden tot deslatievan
Hoorn gerekeiid. .
Het wapen dezer gem. is een goud veld , waarop een ruiter , gekleed
met witten rok en gele brock, op een zwart paard in vollen ren.
AVENTURE (L’), koffijplant. in Nederlandsc.h-JVest-Indie, kol.
Suriname, aan de riv. de Cotticaj ter regterzijde in het afyaren ;
grenzende aan de koffijplant. Nieuwe-Levant opwaarts en de koffijplant.
Twijf'elachtig benedenwaarts. Zij is 852 akk. groöt, werkt met 157
slaven en wordt bij de Negers B r o u r o e genaamd.
A VENZ ATE , oude naam Van K e r k -A v e z a a t « . Zie A t e z a a t i i (K e r k - ) .
AVERBERGEN, havezatke in Zalland, prov-, Overijssel, arr., kant.
en 2f U. N. van Dezenter, gem. en 5 min. O. van Ölst* beslaande
in oppervlakte 89 bund. 51 v. r. 52 v. e. gronds; thans toebehoo-
rende aan den Heer H. C. T iiomassen a T huesimk.
AVEREEST, gem., in Zalland, prov. Overijssel, arr. en kant.
Zwolle, (4 m. k., 5. s. d.) , grenzende N. aan de pröv. Drenthe \
0. aan de gem. Hardenberg , Z. aan Ommen , Z. AV. aan Nieuw-
Leuzen en W. aan Staphorst. DeVeenen, welke tusschen A vereest
en 0 m m e n liggen , hebben meer dan eens aanleiding tot geschillen
over de grensscheiding gegeven. .
Deze gem., die vroeger met het Am b t - 0 mme n vereemgd was,
doch in 1818 daarvan afgescheijlen en met TV i e u w - L e uz en ver-
eenifld werd, bevat thans, na ook van TVi e u w - L e u z e n te zijn
afpescheiden , behalve het d Av e r e e s t , de buursch. de V e l d h o e k ,
Ooster 'h u i z e n , l en Ko t t e n of t e n Ka t e , t en Hu i z e n ,
de G root e 0 e v e r , de Kl e i n e 0 e v e r ■, de AV eem e , en West
e r h u i z e n . ,
Ingevolge Koninklijk besluit van 15 April 1856, is in dat jaar de
Veenkolonie, de D e d em s v a a r t (zie dat woord) met deze gem.
vereenigd , die toen met 1123 bund. van Ambt . II ardenbe rg, en
2514 van Ambt -Omm e n vergroot werd , zoodat zij thans 7366 bund.
grond bevat en ongeveer 3100 inw. te lt, die meest in de veenderij
en landbouw hun bestaan vinden. Men heeft er 2 Herv. kerken,
1 R. K.en-5 scbolen.
ln het jaar 1781 , werd aan den onder deze gem. vvonenden Bouw-
man J an A e b e r t s , door de Oeconoinisclie tak van de Nederl. Huishou-
delijke Maatschappij te Haarlem, een eereprijs toegewezen, voor do
beste vliezen wol aan gezegde Maatschappij uit Overijssel toegezonden,
en in'het jaar 1831 werd door de Maatschappij van landbouw te
sterdam., ann den te A v e r e e s t wonenden Eandbouwer W. J. W e s t e r h u i s
toegekend een prijs van Verdienste op zijn ingezonden antwoord en
teekeningen tot het bouwen van doelmatige en minst kostbare wonin-
gen, scliuren cn stallen op nieuw te ontgMmeri woeste gronden.
Het d. A v e r e e s t of O v e r e e s t , zoo als het genöemd wordt, omdat
het ten aanzien van Drenthe aan de overzijde van de Reest gelegen is,
ligt 9 u. N. ten 0. van Deventer, 2 | u. N. N. W. van Ommen, 5 u.
0. ten N. van Zwolle, en 5 u. Z. 0 . van Meppel.
In de kerk der Herv. gem., die hier, 700 ziel, te lt, onder welke ook
de bewoners van eenige nabijgelegen huizen in de prov. Drenthe ge