in 1760, mot eene vaorrede en aanteekeningen vcrmcordcrd , uitgege-
ven, en beide van platen voorzien zijn.
De kermis, welke te A ssen vroeger in de maand September werd g c -
houden, valt nu op 23, 24, 2b en 26 Augustus, zijnde de derde dag
daarvau bestemd voor den handel in vee , onder bepaling nogtans, d a t,
wanneer de 23 of 24 Augustus een Zondag mögt zijn, de kermis zal
aanvangen op den 22, en dat , in gcen geval, de Zondag zal mögen
dienen tot kermisdag, maar, dat de dag der kermis, welke op Zondag
valt, zal worden verzet op Maandag.
Het wapen van Assen is een schild van azuur, beladen met een ge-
kroond Mariabeeid, in het wit gekleed, zittende tusseken twee gouden
zuilen , met een naakt kind, welks hoofd met stralen omringd is , o,p
■de regterknie, het schild gedekt met eene kroon van gond en tcr
wederzijden vastgehouden door eenen klimmenden leeuw.
ASSENDELFT, gem. in het Baljuwschap van Blois, prov. Noord-
Holland, arr. Haarlem, kant. Beverwijk, (7 m. k., 7 s. d .); palende
N. aan Krommenie, 0. aan Westzaan, Z. aan het IJ, W.
ahn het Wijkermeer, Wijk-aanZee-en-Wijk-aan-Duin, Heemskerk en
Ditgeest. Het bevat, behalve het d. As s e n d e l f t , het geh. D ij k-
e n - D am efi een groot gedeelte van het geh. Na uwe r n a , heeft
eene geheele oppervlakte van nagenoeg 3000 bund. en wordt verdeeld
in : den N o o r d e r p o 1 d e r , den Z u i de r p ol d e r , den Ve enp
o l d e r den B u i te nh u i z er p o 1 de r , den K a a g p o i d e r , de
O n b e d'ij k t e b u i t e n la n d e n en een gedeelte van de Bi n n e n -
g e d i j k t e b u i t e n i a n d e n of H o n d e r d m o r g c n . Alle welke
polders onder het bestuur staan van eenen Dijkgraaf, zes Poldermees-
ters en lb Hoofdingelanden.
De omringdijk , waar binnen deze gemeente met den Noorder-, den Zui-
der- en den Veenpolder is gelegen , wordt verdeeld in : (1) As se ndel-
v e r z e e d i j k , loopende van de Nauwernasche vaart aan de sluis längs
het IJ en het Wijkermeer, tot aan (2) den S t. Aagt endi j k, die,
mede längs het Wijkermeer .loopende tot aan het einde der nieuwe
overdijking, zieh sluit aan (3) den 0 u d e n - A s se n d e 1 v e r- of
binnengelegen Gr oenen- en L a g e n di jk, welke eindigt aan (4)
den No o r d e r -K 1 a m d ij k , die , längs de gemeente Krommenie tot
aan den Nauwernasche vaart loopende, zieh sluit aan (b) den N a u-
■wernaschen V a a r t d i j k ' o f Twi s k d i j k , welke längs gezegde
vaart loopende , eindigt bij de groote sluis te Nauwerna, alwaar zij
■tegen eerstgenoemden zeedijk stuit.
Men heeft binnen deze gem. 1 Herv. kerk, 1 R. K. kerk, benevens
vier scholen, met een gemiddeld getal van 560 leerlingen , 4 papier-
molens, 1 verfmolen., 2 oliemolens, 56b huiz. en 2b00 inw., van
W e lk e een groot gedeelte het bestaan vindt in het maken van boter
•en -zoeteroelksche kaas , terwijl ook een aanzienlijk gedeelte door het zeil-
-doek weven in het onderhoud voorziet. Men telde in het jaar 1857
hier 2054 runderen boven de 2 jaren, 637 beneden de 2 jaren 90
paarden boven de 3 jaren en 730 schapen. Men rekent, dat in dit
jaar (1838) 570 weefgetouwen aan den gang zijn.
De gem. A ssendelft is eene heerl., welker Heeren al voor het jaar 126b
bekend zijn, en tot op B aartiioud van A ssendelft , die in 1444 overleed,
Ambachtsheeren genoemd worden. Maar deze B aarthobd verkreeg door
zijn huwelijk met N a t iia l ia , bastaarddochter van Hertog A lbrecht van
B e ijer en , dat deze A ssendelft tot eene vrije heerlijkh. verklaarde. Na
B aartijouds overlijden kwam de heerl., alzoo bij geene kinderen nalict, aast
zijnen broeder D ir k v a n A s s e n d e l f t , in wiens geslacht zy gebleven is tot op
het jaar 1617, toen zij overging op A n n a v a n A s s e n d e l f t , door wier hu-
webjk met G e r r i t v a n R e n e s s e v a n d e r A a , de heerl. in diens geslacht
kwam, waarin zij echter niet lang bleef, daar zijjie dochter A g n e s ,
door haar huwelijk met N i c o l a a s v a n R e n e s s e v a n E l d e r e n , haar aan het
geslacht der R e n e s s e n v a n E l d e r e n bragt, uit welk geslacht zij, den 27
Junij 1669, overging aan J o i i a n W ü i t i e r s , die haar bij uitersten wil
naliet aan zijne echtgenoote D e b o r a B a k e . Deze bragt A s s e n d e l f t door
«en tweede huwelijk aan E u s t a t i u s baron v a n B r o n k h o r s t , die deze
heerl. door verkoop in het jaar 1696 overgaf aan J e a n D e u t z , Raad en
Schepen der stad Amsterdam, wiens nazaten die tot nu toe bezeten
hebben, zijnde thans Heer dezer vrije heerl. de Heer H e n d r i k J a« D e b t z
v a n A s s e n d e l f t , Wethouder der stad Amsterdam.
Bij den kersvloed van het jaar 1717 heeft deze gem., door het doorbre-?
ken van den dijk aan het IJ , zeer veel geleden.
Het d. A ssendelft , dat in brieven van het jaar 1063 onder den
«aam van A scumannedelft voorkomt en door M e l is S toke E scinordelf
genoemd wordt, ligt 3^ u. N. ten O. van Haarlem , | u. W. van
Westzaan, 1 | u. O. ten Z. van Beverwijk, 5 | u. Z. van Alkmaar ,
längs eenen straatweg , die , voor het grootste gedeelte lijnregt door de
landerijen loopende , ten Z. W. aan den dijk begint en ten N. O.
aan Krommenie eindigt. Sommigen willen den naam van dit dorp ont-
ieend hebben van het geh. A s s u m , onder üitgeest, en van denD e 1 f t ,
«ene vaart, die voor een groot gedeelte door de gem. A ssendelft loopt. *
In de Herv. k e r k , dat een fraai kruisgebpuw met eenen spitsen
toren is , werd, voor de kerkhervorming , de II. O dulpiius als bijzon-
Mere Patroon gevierd. Zij bleef in de Spaansche beroeringen van de
■verweesting vrij , zoo men wil, door voorspraak van Heer G e r r it van
A s s e n d e l f t , die Raad van den Koning van Spanje was. De gem.,
«die tot de klass. van Haarlem, ring van Zaandam, behoort, telt onge-
veer 1200 ziel. De Predikant wordt door den kerkeraad beroepen
■onder approbatie van den Heer der Heerlijkheid. De eerste, die hier
als Predikant gestaan heeft, is geweest K laas A brahamsz Q ostekhoorn,
die in lb83 herwaarts kwam.
De R. K. hebben hier mede eene kerk, die aan den H. O dolphus
•is toegewijd , en waarin door eenen Pastoor en eenen Kapellaan de dienst
gedaan wordt. Deze kerk, die met een net gebouwd torentje prijkt,
waarin een uurwerk gevonden wordt, is in de jaren 183b en 1836, ter
verv anging der oude van liout opgetrokken kerk , geheel nieuw van
steen gebouwd en den 14 Junij 1836 ingewijd. De static , die on-
geveer 1300 ziel, te lt, behoort tot het aartspr. 'van Holland-en-Zeeland,
dek, van Noord-Holland. Dit dorp bezit ook eensterk gebouwd Raad-
hu i s , en twee W e es lui izen.
.Tijdens het verblijf van A lba hier te -lande hicld A ssendelft , ne-
-sterkt door de Amstellanders , de zijde der Spanjaarden , waardoor de
naburige dorpen veel nadeel leden , vooral gedurende het beleg van Haarlem
toen de hier liggende Spanjaarden het omliggende land afliepen
en alles wat hun voorkMam plunderdcn.
In hot jaar 1678 leed dit dorp ook last van het oprocr over de
turfpaoht. r
A ssendelft is de geboortepl. van den Schilder P ie t e r Z aanredam ,
geb. 9 Mei 1397.
Het wapen van A ssendelft bestaat in een hinkend vculen van zilver
op een veld van keel (rood).