iegister , dat orntrent het jaar 1 3' >0 zeer net op pergament gesehre1-
Ven is, en waann kopijen van oude charters, uiet Viaamsche vertalin-
gen er tegen over, geboekt zijii. Men verlohnt er ook den degen van
den dapperen vaandrig E i . i a s B e e k m a n , den verdediger van A a r d e n -
b e r g bij het beleg van 1672 biervoren vermeld , waarbij is gevoegd
cene zeer net op pergament gescbreven geschiedenis van' liel bedoelde
beleg, beide ten jare 1781 door den Heer D. R a d e rm a c h e r , Heer van.
Niemverkerk enz., aan de stad ten geschenke gegeven. De degcn hangt
in een opzettelijk daartoe vervaardigd kastje , vvaarbij het navolgende
bijschrift van B e l e a m i gevoegd is :
Dit ’s B e e k m a n s degen, in vviens onvervvinbre vuist,
Hij ’t vege Nederland , door ’t Fransch gevveld verguisd ,
Op d’Aardenburgschen vval manhaftig deed lierleven ,
Door R a d e rm a c r b r s gunst den roest des tijds ontheven.
Eene schilderij, in eene der zalen van hetzelfde gebouvv opgebangen T
en deze hcldhaftigeverdediging voorstellcnde , is insgelijks tot een aanden-
ken, door den Heer J a c o b u s F r e t van Vlissingen, aan de stad geschonken.
De slad heeft door middel van eenen straatweg gemeensehap ten
N. met Sluis , Oostburg en Breskens, en ten A. met Maldegbem of
Belgie. Men vindt er een gasthuis , een burgerweeshuis, twee ko-
renwindmolens top een van welke eene garste gortpelderij is) , eene
tabaksfabrijk , eene leerlooijerij , eene Nederduitscbe school , waarin te-
vens de Fransche taal ondervvezen wordt, en des maandags eene
graan- en weekmarkt , waarmede de stad is begnnstigd bij Koninklijk
besluit van 51 Mei 1826, no. 118, alsmede eene vrije jaarmarkt of
kermis , invallendc op den eersten maandag na het Pinksterfeest, waar-
in de stad is bevestigd bij eenen brief van Girr v a n D a m p i e r r e , Graaf
van Viaanderen, gegeven op Pinksteren van het jaar 1299. Eene maat-
schappij van kooplieden bouwde in 1754 te A a r d e n b e r g eene meestoof,
doch zij konde zieh niet staande houden , en is sinds jaren verdwenen.
De haven dezer stad werd in 1815 door den Fl anschen Geueraal v a n D am me
, mettoestemming van den Fransehen Keizer, weder toegedijkt en alzoo
lot polder gemaakt, sinds welken tijddeze plaats geene noemenswaardigen
handel meer heeft. De ingezetenen leven van den landbouw , inzonder-
heid van den graanhandel. En hoewel alle vroegere bronnen van bestaan
dezer plaats verloopenzijn, zoo heeft zij tlians nog bij voortduring het voor-
komen van welvaart d oor de voor als nog nict ongunstige gesteldheid harer
ingezetenen. Geene plaats , hetzij stad of dorp , in dit distrikt kan ook
in fraaiheid van omstreken met haar vergeleken worden.
Het wapen der slad is een gouden veld , beladen met eenen dubbelen burp-
van keel (rood) , daarboven een gouden kroon met vijf fleurons , en ter weder
zijden vastgehouden door eenen klimmenden leeuw van keel.
AARDENBURG, Huis te ’s Gravenhage in het Voorhout, vroeger-
onder dien naam bekend als behoorende aan de erfgenamen van ’s lands
Advocaat .To iian v a n O e d e n b a r n e v e l d .
AARDENBURG (OUDE HAVEN VAN), pold. in het voorm.
Slants-Viaanderen. Zie H a v e n v a n A a r d e n b e r g (O e d e ) .
AARDENBURG (OUDE STAD), pold. in bet voorm. Staals-Vlaan-
de reu. Zie S t a d A a r d e n b e r g (O e d e ) .
AARDENBURGER-AMBACHT, voorheen eene Streek lands in Viaanderen,
palende 0. aan Hulster-Ambacht, Z. aan het Vrije van Brup-ge
W. aan Dammer-Anibacht en de Noordzee, en N. aan het Noorde
r , J-’1' Z--C . /
Hjke gedeeltc van het Land van Cadzand en aan Oostburger-Ainbaclit.
Het bestond uit de kerspelen St. Krui s , St. L a u r e n s , Onze-
Li e v e -Vr ou we - b e z u i d e n , O n z e - L i e v e - V r o u w e - b e-
n o o r d e n , Coxvde, Hey nckewe r ve , Onze-Lieve-A rouvve
te Slui s , He i l e , Ca d z a n d , en St. Baafs, en behoorde, na
den Munsterschen Vrede , gehecl aan Staats-Vlaandercn, behalve S t.
Laur ens , dat tot Oostenrijks-Vlaanderen gerekend werd. Het geheele
Staatsche gedeeltc was origeveer 779 bunders groot, cn maakt tlians
een gedcelte van het distrikt Sluis in de provincie Zeeland uit.
AARDENHOUT, bosch , prov. 1Yoor d-Ho lland , ten Z.W. van Haarlem
, ten W. van de Leydsche vaart. De naam moet, uaar men wil,
zooveel beteekenen als de andere hout of de Iweede hout, zijnde de eerste,
gemeenlijk enkel den Hout genoemd, an de overzijde der Leydsche
vaart gelegen. Wegensde bekoorliike wandeldreven, 1 TM 1 1 ’ 1di1e 1h et opIJl e*1v e*r*lt, gaan de bewoners van Haarlem en de omstreken zieh aldaar dikwijls.
verlustigen.
f AARDT, A a r d of A a r t , d. in de ßetmve, pmv.Gclderland, kw., arr.
en 4 u. Z. 0 . van Arnhem, distr.,kant. en £ u. Z. van Zevenaar, gem. en
i u. N. van Henoen. De kundige oudheidkenner E n g e e b e r t s wil, dat A r e n a -
c em , waarvan men in de reistafel van A n t o n y n , op de ltaart van P e e t i n g e r ■
en bij T a c i t e s gewag gemaakt vindt, ter dezer plaatse gelegen hebbe.
Velen meenen, dat het tegenwoordige Arnhem, het oude A r e n a c e m
geweest zij, terwijl anderen dit weder te Erichem of Anchem bij
Buren willen zocken ; de in de nabijlieid van Angeren en Gent, in de
Betuwe, ontdekte Romeinsche oudheden, doen ons echter hier het
liefst deze oude Romeinsche bürgt plaatsen. Men heeft tc A a r d t 4oft
inw., een kasteel , van ouds toebelioorende aan het adellijke geslacht
v a n H e g e n p o t h , cn eene Herv. kerk, welke voorheen eenen eigen
Predikant had, maar sedert 1627 met II er wen gecombineerd werd,
waarbij later ook Panne rden gevoegd is, van welke combinatie
de pastorij nog in Hcrwen ligt. De hier wonende R. K. behooren tot
de statie van Aardt en Hcrwen.
AARDT (POLDER VAN) , pold. in de Betuwe prov. Gelderland,
kw. en arr. Arnhem, distr. en kant. Zevenaar, gem. Herwen.
Dcze liep bij den watervloed van 1820 geheel onder.
AARDT-EN-IIERWEN , R. K. statie , aartspr. Gelderland, met eene
kerk te H e r w e n , die door eenen pastoor bediend wordt. De gem.
telt ongeveer 1000 zielen.
V£ AAREj^, d. in Peelland. Zie A a r l e .
^ AARLANDERVEEN, gem. , prov. Z. Holland, arr. Leyden, kant.
IVoubrugye (20 m. k . , 5 s. d. 2 afd.), ten Z. 0. van de gem. Ter
Aar , waarvan bet door den Aardijk gescheiden wordt, ten Z. van
Stein , ten Z. W. van Nieuwkoop, ten N. van Zwammerdam en Alphen
, welke beide dorpen jeder met eene opliaalbrug over den Rijn
met deze gem. verbonden zijn, en ten W. van Outshoorn-en-Gnep-
hoek, welke gem. längs de Aarbrug met A a r e a n d e r v e e n gemeensehap
heeft. Zij bevat het Noord- en Z u i d e i n d e en bet dorp Aar l
a n d e r ve e n , de L age zi jde van den Ri jn over Alphen
en de Lage zijde van den Rijn over Zwammerdam, endaarin
drie belangrijke bebouwde straten , als het dorp A a r l a n d c r v c en
zelvc, de La g e z ij d e v a n den R ij n over Alphen en de
Lage zi jdevan den Rijn over Zwammerdam , voorts nog de vier na-
volgendo polders, de Ko r t s t c k e r - p o l d e r , de gecombineerde
N o o r d - c n - Z u i d e i n d e r - p o 1 d e r , P u 1 in o t of A 1 b r e c h t s v i e-
/ - / i r r * '
- it/’s , / s / s / i | ä