t>5en Bisschop van Utrecht, bevestigd, en daarbij, in 1478, eene
kerk gestiebt. In de 17de eeuw werd het door de stad overgenomeii
en aan de kloosterlingen eene jaarwedde toegelegd. Van dit klooster
bestaat thans niets mecr, dan het liuis, tegenwoordig de woning
van den Rector der latijnsche school, en het daartegen overstaande
gebouw, vroeger voor een provoost, en het laatst tot een hospitaal
gebrnikt; deze gebouwen hebben echter , merkelijke veranderingen on-
dergaan, zijnde heteerstgemeldegeheel vernieuwd. De huizen, die aan de
westzijde van de Westluidensclie straat, tusschen de poort en de kerk ,
staan, behoorden mede tot het klooster, en van deze was toen het mid-
delste het paterhuis.Van debleeken boomgaard zijn, in 1602 , twee strafen
aaugelegd, die tegenwoerdig het Bleekveld heeten. Waar vroeger
de kloosterpoort stond, is nu nog, onder eenen boog, de ingang
tot het Bleekveld. De kerk, die nog bestaat, wordt sedert I 606 tot
eene latijnsche school gebrnikt.
AGNIETENKLOOSTER (ST.) te Utrecht, voormalig klooster van
Reguliere Kanonikessen , naar den regel van den H. A u g u s t i n u s . Men
is vermoedelijk in 1418 begonnen het te bouwen, en het werd 00k
J erusalem geheeten naar eene plaats buiten Utrecht, waar het vroeger
schijnt gestaan te hebben. Het gebouw van dit klooster, hoewel ver-
anderd en vertimmerd, is thans nog in wezen, zijnde een gedeelte
daarvan tot een werkhuis, en een ander gedeelte tot een weeshuis,
gemeenlijk het K i n d e r h u i s genoemd, ingerigt.
AGRIPPINiE (PR/ETORIUM), oudtijds een Romeinsch kasteel aan
den middelsten Rijnmond. Zie B r i t t e n (H u i s t e ) .
AGTEVELD , bnursch. prov. Gelderland. Zie A c h t e r v e l d (1).
AHA , voormalig kast,, prov. Utrecht. Zie A a ( T e r ) of T e r A a d e .
AHA , riv. in Drenthe, Gelderland en Overijssel. Zie A a of A h a .
K a l t e A a . •
AHINOESSA, berg in Oost-Indie, op het Ambonsche eil. Ceram,
niet ver van het noordelijke strand , nabij het dorp Hatoewe. Voor-
heen lag het dorp Lissabatta gedeeltelijk op dezen berg, maar dit
heeft zieh sedert 1671 zeer ver längs het strand uitgebreid.
AHN of A h u , geh. in het groot hert. Luxemburg, arr. en u.
van Luxemburg, kw., kant. en 2 u. Z. van Grevenmacher, gem. en
5 u. N. ten O.van Wormeldingen, aan den Moezel.
AIIOEN, riv. in Oost-Indie, op het westelijke gedeelte van het
Ambonsche eil. Ceram, in den Oceaan , ten N. van dat eil., uitloopende
; AHU, geh. in Luxemburg. Zie AnN.
AJER AMBILAN , riv. in Oost-Indie, op het Sundasehe eil. Sumatra.
Zie I n d r a g i r i .
ÄJERHADJ1, landstreek in Oost-Indie, op het eil. Sumatra,
onder de linie.
AJERHERBA, riv. in Oost-Indie, op de W. kust van het eil. Sumatra
, met eenen westelijken loop uit de binnenlanden körnende en zieh
in het rijk Indrapoura, in de Indische zee, ontlastende.
AJERHERBA, fort in Oost-Indie, op de W. kust, van het eil. Sumatra
, in het rijk Indrapoura, omtrent m. van den mond der ri-
vier van denzelfden naam; de reede is er siecht en de rivier, aan
hären mond door eene zandbank verstopt, is alleen voor kleine vaartui—
(1) Alle de o v e rig e ni-racn, die men wcl eens met Agt gespeld v in d t, zoeke men
insgelrjks oj> Acht,
cx - ' X S . S K. '.
gen bruikbaar. Men drijft hier veel handel in peper, "goud, was,
ivoor en katoen.
AJER IHTAN, riv. in Oost-Indie, op de oostkust van het Sun •
dasch eil. Sumatra. ■
AJER MASIN of Z o u t e R i v i e r , riv. in Oost-Indie, op het Ambonsche
eil. Ceram , op den N. 0. hoek van dat eiland omstreeks Nieuw
Waroe in den Oceaan uitloopende.
AJER TALLA, riv. in Oost-Indie, op de zuidkust van het Ambonsche
eil. Ceram, Zie T a l l a .
AIGUISERIE, geh. in L u x e m b u r g . Zie S c h l e i fm u h l .
AIJEN , geh. prov. Limburg. Zie H e i j e n .
AIJO, houtgrond, in West-Indie, kol. Suriname, aan den linker
never der Suriname , tusschen Horab benedenwaarts en het land van
Surinamombo bovenwaarts; 800 akk. groot.
AITNOCH , vereenigd met Elisabethshoop , kweek- en kostgrond
in West-Indie, koll. Suriname, aan den linkeroever der riv. Sara-
macca , tusschen de verlaten gronden Goede Intentie benedenwaarts,
en Nieuw Vermaak bovenwaarts; 200 akk. groot.
AKAT of A c a t , op sommige kaarten A r a t , eil. in Oost-Indie,
N. O. van het Ambonsche eil. Geram, vlak tegen over den mond
der rivier Ajer Masin. Het is 1 m. lang en \ m. breed met een
breed rif omzoomd.
AKENDAM, voorm. amb. in het Baljuwschap van Brederode, prov.
Noord-Holland, dat in twee deelen afgescheiden was, die naar der-
zelver gelegenheid Noord Akendam en Zuid Akendam genoemd
werden. Niettegenstaande zij ruim \ u. gaans van malkander ge-
scheiden lagen, hadden zij te zamen eene regtbank. Noord Akendam
paalde N. aan de gem. Yelzen, O. aan Sparendam ,
Z. aan Schotervlieland en W. aan de Zandpoort ; Z u i d -Ak e n -
dam, N. aan Hoogerwoerd, 0. aan het Spaarne, Z. aan het ge-
bied der stad Haarlem en W. aan Overveen waarvan het door den
Delft gescheiden wordt. Thans zijn het twee geh. , arr. Haarlem ,
kant. Bloemendaal, gem. Schoten en gebuchten die eene heerlijk-
heid uitmaken , welke de stad Haarlem in eigendom toebehoort,
Onder Z u i d A k e n d am ziet men ongeveer 700 eil. buiten de stad Haarlem
, ter regterzijde van de Kleverlaan , de nog zeer geringe over-
blijfselen van het Huis t e K l e e f . Zie voorts K l e e f (H u i s t e ) .
AKENDAM (NOORD en ZUID-) , twee geh. in Noord-Holland.
Zie A k e n d am .
AKERSTEE , voorm. havezate , in Salland. Zie A r k e n s t e i n .
ÄKERSLOOT, gem. in Kennemerland, prov. Noord-Holland , arr.
Alkmaar, kant. Alkmaar No. 1 (11 m. k. , 3 s. d.), palende N. aan
de gem. Heilo en Schermer, 0. aan Graft en Jisp , Z. aan Uit-
geest en W. aan Lim men en Heilo. Zij bestaat behalve uit het dorp
Äkersloot of de Kerkbuurt , nit Star t ing, de S lu isb u u rt ,
de Molenbuu r t , en Bo ekel , (welke vijf buurten het eigenlijk
Ä k e r s l o o t uitmaken), voorts uit W e stwoude-en-Stierop , Oost-
woude, een gedeelte van het Starnmeer en een gedeelte van de
bedijkte Schermeer of de Zuid Schermeer, welke laatste ker-
kelijk met Drieliuizen is vereenigd ; en bevat voorts de volgende polders
: den Hempolder , den Kijfpolder , den Klaas Hoornpolder,
deBinnengeesten , den Zwartendi jk, Westwoude, Oostwoude
en den Kog-erpolder.benevens gedeelten van deStarnmeer , den Lim-
merpolder, den Boekelerpolder, de Boekelerineer en het zui-
— / xd. id Axj x/, ‘i- , xddx ? -