AKKERS, poldertje prov. Noord-Braband, arr. Breda , kant. Ooster-
hout, gem. en N. van Geertruidenberg, W. van de riv. de Donpe
omtrent 47 bund, groot. Het is in 1856 bekaaid.
AKKERS, aanwassen, op het Berg sehe veld, prov. Noprd-Bra-
band, längs den zuidwal benoorden Geertruidenberg.
AKKERSDIJK , p o ld . in Delftand. Z ie A ckersdijk.
AKKERWOfJDE of A ckerwoide , fraai d., prov. Friesland, kw. Oos-
tergoo, griet. Dantumadeel, arr. en 4 u. N. 0. van Leeuwarden, kanl.
en u. N. van Bergum, 1 u, Z. van Dockum , § u. W. van Dan-
tumawoude, met eene Herv. kerk, die weleer twee torens had , en
thans in combinatie met Murmerwoude door eenen predikant’ be-
diend wordt; de R. K. behooren tot de statie van Dockum. Bit dorp
heeft eene uitvaart, die door het Dockumermeer in de Woudvaart en
zoo naar Dockum loopt. Men telt er 550 inw.
AKKERWOUDE-EN-MURMERWOUDE , kerk. gem., prov. Friesland,
klass. en ring van Dockum. Het is eene combinatie, welke twee kerken
heeft, die door eenen Predikant bediend worden. Zij telt 550 zielen.
AKKRUM, kant., prov. Friesland, kw. Zevenuiolden, arr. Heeren-
veen, bevattende de griet. Haskerland en Utingeradeel en daarin de
navolgende 15dorp.: Akkrum, Akmarijp, H a sk e rd ijk en , Hasker-
h o rn e , Joure', Nes, Nijehaske, Oldeboorn , O ld e h a s k e ,
nikzwaag , T e rh o rn e , T e rk ap le en Westermeer. Het heeft
eene bevolking van 7700 inw. , die meest hun bestaan vinden in land-
bouw, veeteelt, veenderij, scheepvaart en handel in boter, kaas en turf.
AKKRUM, fraai en welvarend d. en kant. hoofdpl., prov. Friesland\
kw. Zevenicolden, griet. Utingeradeel, arr. en 2f u. N. van Heeren-
veen, 5^ u. Z. van Leeuwarden , 2J u. 0. van Sneek, aan de Boorn
en aan den straatweg van Leeuwarden op Heerenvecn, hetgeen dit
dorp niet weinig levendigheid bijzet. Men telt hier 165 h. ennagenoeg-
1100 inw., die in veeteelt, scheepvaart en handel in boter en kaas.
hun bestaan vinden en onder welke 480 Herv. , 570 Doopsg. en 40R.K.
De Herv., die hier eene groote kerk, voorzien van eenen spitsen
toren, hebben, behooren lot de gem. Jkkrum-en-Terhorne. De
Doopsgez. hebben hier in 1836 eene sclioone en groote nieuwe kerk
gebouwd , die door eenen predikant bediend wordt. De R. K. worden
tot de statie van Eemsum gerekend.
Tot dit dorp behooren de buurt Henshuizen benevens de gehuchten
L e e n h u is, Meskewier, de Oude en Nieuwe Schouw en Weer-
huis. Vroeger vond men hier, behalve het klooster Aa lsum , de slo-
ten Abbema , Galama, Meske-, Metsela- of Metsingawier
en Sikkema, die tegenwoordig niet meer bestaan. Thans zijn hier
1 clorpssehool met 133 leerlingen, 3 scheepstimmerwerven , 2 grofsme-
derijen en 1 leerlooijerij. Van de branderijen , die hier voorheen ge-
vonden werden , zijn er echter thans geene meer aanwezig. Dit
dorp heeft eene jaarmarkt ? die den eersten Dingsdag in Augustus
geh on den wordt.
A kkrum is de geboorteplaats van den wis- en geneeskundigen J ohannes
A ccronius, in 1563 als Höogleeraar te Bazel overleden. W alke S ierksen
\an A kkrum, wordt geteld onder de heerschappen van Zevenwolden ,
die op den 22 Julij 1499 bij Kropswolde in de provincie Groninoen
in den slag tegen den Saksischen ridder Fox, sneuvelden.
AKKRUM-EN-TERHORNE, kerk. gem., prov. Friesland, klass. van
Jleerenveen, ^ring van de Lemmer. Het is eene combinatie, welkc
twee kerken heeft, die door eenen predikant bediend worden. Zii telt
ruim 700 zielen. ,
AKMARUP, bij sommigen Ackmarijp of Ecmarijp , d ., prov. Friesland,
kw. Zerenwolden, in den Z. W hock der gnet. ^ tm9^ d e e l, avv.jn
3 u. N. W. van Heercnveen, kant. en 2 u. Z. W. van Akkrum,
3 u. Z. 0. van Sneek r 4 | u.-N.-van de Lernmer, was voorheen vry
aanzienlijk, nu echter van kleinen omvang, bevattende sie,zUs io h.
en 110 Q m die allen van de veeteelt leven en onder welke 80 Herv.
20 R K. en 10 Doopsg. De Herv. behooren tot de gem. Terkaple-
en-Ahnarijv, de R. K.- tot de statie van Jleerenveen, de Doopsg. tot
de P-em. Terhorne. Van de kerk bestaat lner mets meer, dan de
toren. Vroeger stond hier de sterke stins Galama; thans ziet men
er nof een oud Kerkhof van St. Jansga. |
AKODA , d. en factorij op de Kust van. Guinea. Zie A ccoda.
AKOLINGAN st., in Oost-Indie, in het zuiden van het bunaasene
eilT c S L , aan de Boeginezen baai. 2» 5' Z. Bi
AKOOI , d. in Zuid-Holland. Zie A ckooi.
AKOONG-.d. in Oost-Indie , resid. Amboina , op de oostkustvan het
eil. Noessa-Laout, omtrent l mijl van Abobo. Het behoorde vroeger ei-
penliik onder den Koning van Arnet, maar stond onder eenen byzon-
deren heer die van hem afhing, en in het begin der yonge eeuw
270 zielen 42 weerbare mannen en 29 dati’s onder zieh nad., in*
1824 waren er 182 zielen, 80 leden der Herv. kerk en 46 schoolkllAKRA
of Axra, stran d d istr; in Afrika, in Gpper-Guinea, aan de
Goudkust, 0. van Ägo n n a , voorheen een zeer bloeijend n jk , d a t om
ziinen uitgebreiden h a n d e l, voor een der rijkste Stranddistrikten ge-
houden werd. Het werd la te r door die van Äcpiambuc te n onder g e -
braP-t en behoort sedert to t d a t rijk . Men v in d t op deze k u s t lie t
Nederlandsche fo rt C r e v e c o e u r . De vroeger hier zoo bloeyende h a n d e l
is , zoo door h e t afschaffen van den sla.venhandel, als door de hier gevoerde
oorlogen, zeer verloopen. ' . , r, ,
AKRON , stranddistr. in Afrika , m Opper-Gmnea, aan de Goudkust,
W. van Agonna en O. van Fantijn, waaraan het vroeger on-
dervvorpen was, met eenen berg, de Duivelsberg genaamd. Het
wordt verdeeld in Groot Äkron en Klein Akron, is zeer vrucht-
baar en heeft veel tarn en wild vee, maar eene geringe bevolking..
Hier lipt het Nederlandsche fortje Lijdzaamlieid.
AKRON (GROOT)., liegerrijk, zijnde het noordeüjkste gedeelte van-
het stranddistr. Akron, in Opper-Guinea, aan de Goudkust. Het
lipt landwaarts in en vormt eene republiek. .
AKRON (KLEIN), negerrijk, zijnde het zuidelykste gedeelte van
het stranddistr. Akron, in Opper-Guinea, aan de Goudkust.. Hetligt
aan zee en wordt door eenen vorst bestuurcL
AKSIM , fort in Afrika. Zie äntoni (St.) •
AKSIM, stranddistr.. in Afrika. Zie Axi».
ALA , binnenwater op bet eil. Kilang, in Oost-Indie, residentsch.
Amboina, waar voorheen de nagelsluikers liunne vaartuigen verborgen..
ALA Oei.i Äea of IaEaia^i gespaifseb. in Oost-Indie, resid. eil eil.
Amboina, kust Hitoe. Het bevat 5 dorpen Ceyt, Hah o eto en a,.
Libbalehoe, Waissela-a en Layn.
ALABAN , pewoonlijk het Landscuap van b e vier kotta s geheeten ,
distrikt in Oost-Indie, op ]\etSundasche eil. Sumatra ., in de Menang
kabausche Bovenlanden. Het grenst ten N.; aan de R a n a L im a
P o e 1 o e , of het L a n d s c h a p d e r v ij f t i g k o 11 a s , ten Z. aan
- . ' i ft . l t r 1 1____ r /. n rt n n n> S Q ff n