den Bisschop moest hulde doen. Graaf J am II gaf, omstreeks het
jaar 1300 , de heerl. aan zijnen broeder G uido van A vesnes , 0111 die
te behouden , tot dat hij in het bczit van cen Bisdom of iets anders
van gelyke waarde zoude gesteld zijn , of anders tot aan zijnen dood ,
in welk geval die goederen weder aan den Graaf moesten komen ,
inaar, oisclioon Gmno den Bisschop W il l em , die , na eenen inval in
A mstellamd gedaan en daar vele verwoestingen aangerigt te hebben , in
1301, in een geveebt gesneuveld was , dadelijk opvolgde , hleefhij nogtans
in het bezit van A mstElland , tot in 1311, wanneer hij het aan W illem
I I I , Graaf van Holland , afstond, op voorwaardc , dat deze heerlijkheid
nooit van de graaflijkheid mögt gescheiden, of als cen eigendom van
bet Sticht bescliouwd worden. Keizerin M argaretha verklaarde, bij
liandvest van het jaar 1346, A msterdam , waaronder men hier ook
A mstellamd verstaan moet, nooit te zullen scheiden van de grafelijk-
heid, waaraan het sedert, zonder verhindering der Utrechtsche Bisschoppen
, selbj nt gebleven te zijn.
In lict jaar 1387 leed A mstellamd veel overlast van eenen hoop
Engelsche ruiters, die in liet Sticht lagen, en hunne soldij, welke zij
van hunne Koningin moesten vorderen, uit ’s Gravenhage ilreigden tc
halen , waarom zij Holland aan vele oorden alliepen.
AMSTELLAND, dek. , aartspr. van Holland-en-Zeeland, prov» Noord-
Holland, bevattende de volgende 30 statien: Amsterdam( lS) , Ab-
coud e , B ov e n k e r k , B u i t e n v e l d e r t , Bu l lewi jk,Di emer h rug,
Dui v e nd r e c h t , ’t Kal f , Kudel s t a a r t , Ne's- en-Zwaluwen-
• bnu rt , Nieuwendam , Quakelen Zaa ndam, die bediend worden
door 31 Pastoors, en ongeveer 44,000 zielen teilen.
AMSTELLAND (HQOGHEEMRAADSCIIAP VAN). Dit bestaat in
het bestuur over de wateren, die over A mstelland in het IJ en de
Zuiderzee uitgeloosd worden , en is van wijder uitgestrektheid dan
het Baljuwschap van dien naam; want het bevat alle landen, joowel
buiten als in A mstelland gelegen , die met elkanderen over A mstellani>
üitwateren, in het IJ en de Zuiderzee.
De landen van A mstellamd en anderen, welker wateren met die
van A mstelland gemeenschap hadden, plagten, in overoude tijden ,
eene vrije uitwatering te hebben door den A mstel in het IJ. Maar
toen in de veertiende eeuw , ter plaatse , waar nu Amsterdam ligt,
een dam in den Amstel gelegd was, werd daardoor deze uitwatering
verhinderd. De Heeren v a n A m s t e l stonden haar wel aan de in-
gezetenen hunner heerl. toe, maar vreemden, die vourbeen over Ams
t e l l a n d plagten uit te wateren , moesten deze vrijheid nu koqpen. Die
vanNieuwveen en Kalslagen deden dit vöör het einde der dertiende
eeuw , toen de Heeren v a n A m s t e l nog Heeren van Amsterdam waren
, en werden in het jaar 1364 T door Hertog A l b r e c u t v a n B e i j e r e n ,
in het gekochte reg t, bevestigd. Te zijne tijde bestonden er reeds
een Ileemraad en eenige Sluismeesters in A mstelland , zoo alsblijktuit
eenen zijner brieven van 17 October 1587, gegeven ten overstaan vap twee
Heemraden, P ie t e r A l la r t en G odevaart T rudensz. Het regt van
uitwatering werd, in het jaar 1411, ook gekocht door die van Rei -
j er skoop, Bi j leveld, Achthoven en Mastwi jk, allen op Sticht-
schen bodem , ten Z. van den Ouden Rijn of de Leydsche vaart gelegen ,
die, sedert, eene uitwatering gegraven hebben , de Bijleveld genaamd.
Ook blijkt het uit brieven , . die op het einde der vijftiende en in
.liet begin der zestiende eeuw uitgevaardigd-zijn , dat de Proostdij van
Meijert of Mi jdreeht , in het gemeen de Proostdij van St. Jaiige-
■p- -MC.,*- ¿7 ' '
naanid, en hare aanhoorigen omtrent Ouder- en Nicuwer Amstel, be-
grijpende Mi jdreeht , Tl iamen, Uitlroorn , Wi lni s, Westveen, .
Bloltland, St ichtsch - Kudelstaar t en Acht t ienhovcn, toen
ook reeds het regt, oin over A mstelland uit te wateren., verkregen
hadden.
Het H oogheemr-a a d sc iup van A mstelland staat r op< bevel van
Eeizer K arel V in dato 25 September 1323, onder het bestuur va»
eenen Dijkgraaf en zes Heemraden.
AMSTELODAMÜM , latijnsche naam van de stad A msterdam. Zie
dat woord.
AMSTELREDAMME , oude naam van de stad A msterdam. Zie dat woord..
AMSTELSLUIS , sluis binnen Amsterdam in de riv. d,en Amstel.
Zie dit laatste woord.
AMSTELVEEN, oudtijds A mstelreveen , d, in Amstelland, prov.
Noord-Holland, arr. en 1£ u. Z. van Amsterdam, kant. eil gem.
Nieuwer-Amstel, 1 u. W. van Ouderkerk, H u. N*. O. van Aalsmeer
en 2 u. N. van den Uithoorn , in den Amstelveensvhen of ßlidden-
polder , aan de Poel, zijjide een plasje , dat met het Legmeer genieen-
schap heeft. Het d. , dat ontwijfelbaar zijnen naam ontleent van
de menigte daar rondom gelegen veenen en de nabijlieid van. de rivier
den Amstel, is tamelijk groot, en bestaat in eene regte straat, ter
wederzijde met huizen bebouwd.
De oudste kerk uit dit d. is door de Kennemers of de Stichtschen ,.
gedurende de H-oeksche en Kabeljaauwsche twisten afgebrand ; de godshuis-
bewaarders of kerkmeesters moesten toen , tan de kosten tot het her-
bouwen der kerk te vinden , eenige kerkegoederen verkoopen. Y66r de
Reformatie wasde Kerk van A mstelveen aanden H. U rba n u stocgewijd.
Wij vinden opgeteekend , dat de tegenwoordige kerk, die bij de Hervi,,
gebruikt wordt , in 1394 zoude gestiebt zijn , zoodat het jaar 1641 ,
dat aan den toren te lezen staat, zai moeten aanduiden r dat zij
toen vernieuwd is.. Het is eene nette, ruime en luchtige kruiskerk
die een zeer goed orgel heeft, en met een fraai grafteeken voor- den Ne-
derduitschen en Latijnschen dichter J ohan van B roekhuizen , die-aldaar
begraven lig t, prijkt. Het koor, dat achter den prediksloel is ,. wordt
door een hek van het schip der kerk afgescheiden. Midden op het
kruis staat een fraaije spitse toren, die van nur- en slagwerk
voorzien is. De dorpsschool , die door ruim 130 leerlingen-bezocht wordt,
is achter de kerk gelegen. De Herv. gem., die ongeveer 2200 zielen telt ,.
behoort tot de dass, van Amsterdam r ring van If' eesp. Hetberoep van
den Predikant gescliiedt met agreatie van de Regering van Amsterdam.
Na de Reformatie waren de gem. van A mstelveen en Ou d e r k e r k
aanvankclijk gecombineerd. De * eerste Predikant in deze -com-
binatie was G érard P auli , die er in 1386 de dienst waarnam. In
1393 werden deze gem. echter gescheiden, sedert wanneer de Predikant
P ie t er P oppeus E d e s z , die tot dus verre de combinatie bediend.
had , alleen te A mstelveen de dienst waarnam. De R. K. worden gedeel-
telijk tot de statie van Bovenkerk, gedeeltelijk tot die van Buitenveldert
gerekend , terwijl die van de overige gezindten tot hunne respective gem.
te Amsterdam behooren.
Men heeft hier ook een aanzienlijk, in 1765 gebouwd Diakoniehuis
en een wel ingerigt Armhuis, beide voor de Herv. , terwijl in het laatste
ook de Luth. weezen uit de gem. Nieuwer-Amstel besteed worden. Het
R. K. We esli u is , dat hier vroeger stond , is bij den brand, die in den
naebt tusschen 23 en 26 Juuij 1792 dit dörp teisterdc. met 73 of 74