eemga Alkmaarders, merkclijk aan. Haarlem zond eenige r a u f t a * »
om de oproengen tot bcdaren te brengen; de redenen, die X E
S l ’ “ “ 7 “ r."ii|zms de * » 5 maar bet muitend volk
m a l t e z i S ^ ? I A ^ S t a d h o u d « U van Egmond, eri l ^ r A het volgende jaar gereed, om bet van daar te doeri.
vertrekken, doch zyne magt te gering zijnde, mocst bij zicn, dat zij.
zelfs Haarlem mnamen; begrypende . dat bet gemeen niet zoude te
bedw ingen zyn dan door tusschenkomst van geregelde troepen , waar-
aan by gehrek bad yerzocht hij Hertog A u e m van S ayen om bij-
stand d.e ter herstellmgder rust met eenig Duilsch krijgsvolk naar
Holland afzakte- alles plunderende en roovende , wat bij op zijnen
weg ontmoette. Hy trok naar Haarlem, en leverde eenige bevige gerechten
, die meestalten nadeele der Kennemers uitvielen, waardoor zif
genoodzaakt werden om genade te verzoeken , welke hun na langdurie-e
toegestaan, onder beding, dat A lkmaar ter-
stond 2600 gouden St . Ändrtes guldens zoude moeten opbrengen , de
handvesten en bamercnder stad in handen van den Hertog overleveren
cn tot vermeerdermg van hunne straf hunne vesten op eigen kosten
atbreken en de graehten sloopen ; bovendien moesten 2b der voor-
naamste mgezetenen binnen Haarlem voor hem verschijnen, ten einde-
blootshoofds en barrevoets, met een stokje in de- hand en op hunne-
kmeen , voor zieh en voor de geheele gemeente nedcrig om genade cn
vergiffems te smeeken, van welke vergiffenis bij 15 burgers uitsloot,
l l i1 f n / l ch b e h ,d d | o m > te r n a a r welgevallen te liandelen. 2Ön er t i j d , m e t hem
Nogmaalswerd A lkmaar , op den 25 Jumj 1517 , des avonds tnsschem
tien en eliure, mgenomen, door eenen grooten hoop Gelderschen, on-
der den Overste S elbach, versterbt door een magtig aantal Friezen ,
welke tedien emde , door bunnen Admiraal L ange P ier uit de Kuinre-
naar Medembbk overgevoerd en daar aan land gezet waren. Acht da-
gen bragt deze woeste menigte, die de zwarte hoop genoemd werd,
in deze stad door, alles vermelende en roovende , wat zij vinden
konde; wegtrekkende, staken zij den brand in twee korenmolens
die aan de vest stonden , waardoor meer dan bonderd huizen , benevens
de poort, daar zij mttrokken , in de assche gelegd werd: door dit onr
i gm ? 7 ! e e n e ve rr ila a r d c s c h o o lE d ie d e s t ijd s t e A lkmaar m o e t
b e s ta a n b e b b e n , t e g r o n d e .
Chrishaan I I , Koning van Denemarken, uit zijn rijk verdreven en
herwaarts gevlugt, om van Keizer Karel V, wiens zuster El.sabetu hi|
ten buwelyk had, onderstand te verwerven , kon, bij zijnen inval in
Aikmaa1r n,let ongemoeidlaten, maar kwam, den 19 September
lb o l, aan het hoofd van 5000 man, en vertoefde er viifdagen
in welken tusscbentijd zijne benden de stad zoo deerlijk beroofden dat
Nadat de Heer van B rederode, met zijne huisvrouw en twee ziiner
zusters benevens den Prins v a nOranje , op den 1 September 1566, binnen
deze stad gekomen was, werd hem door eenige personen een reauest
aangeboden bij betwelk zij verzochten de Minderbroederskerk te bebben
om aldaar de Hery. godsdienst uit te oefenen, waarop zij ten antwoord
kregen , dat het niet in zijne magt stond om hun zulks toe te stemmen
; in plaats van zieh hiermede te vreden te houden en eene betere
gelegenheid af te wachten, stoven ecnigen , zoodra hij v.ertrokken was
met bijlen en andere werktuigen naar de gezegde kerk, waar zij alles
itan stukken sloegcn, waarop de broeders, dit spei verneinende, de
een over den muur, de andere over het water uit het kloostcr vlugt-
ten; maar den volgenden dag werden zij door het geregt daar weder
ingebragt. Burgemeesteren omtrent dien tijd bedacht zijnde , dat
eenige kwaadwilligcn mogten komen , om bceldstormerij in de Groote
kerk aan te rigten, keurden , met voorkennis van den Bisschop van
Haarlem, goed, alle de radcn der gilden bij zieh te ontbieden cn
hun te bevelen , de altaren en beeiden behoorlijk af te nemcn en wel
te bewaren, zonder daaraan eenige schade of letsel te doen ; maar als
zij hiermede bezig waren, kwam het gemeene volk en smcet altaren
, beeiden, en al wat er was, aan stukken, wordende het
altaar, staande bij het font, onder het geschreeuw: » het moet af," tot
den grond verwoest.
Het meest evenwel is A lkmaar in de Ncdcrlandsche geschiedenissen ver-
maard door het beleg, dat zij in 1575 van de Spanjaarden moest door-
staan. In het jaar 1571 was er wel eene Spaansche bezettingin Alkmaar
gelegd, maar in het volgende jaar werd de stad reeds weder door S onoy voor
de Staatschen in bezitgenomen. Zoodra had nu Don F rederik van T oledo ,
de oudste zoon des Hertogs van A lba , de stad Haarlem niet bemagtigd
of hij kreeg bevel van zijnen vader , om ook A lkmaar aan te tasten. De
gruwelijke plundering en bloedstorting , slechts kort te voren door de
Spanjaarden te Haarlem gepleegd , liadden in den aanvang de Alkmaarders
met geen kleinen schrik vervuld , die lien eerst deed aarzelen ,
om hunne stad tegen zoo magtigen vijand te verdedigen : dan, door
S onoy , destijds Staats - Gouverneur van Noord-Holland, met eenig
krijgsvolk voorzien , onder het bevel van den Overste Jonkheer J akob
K abeljaauw , begonnen zij weder moed te scheppen ; en verdedigden
zieh zoo dapper, dat Don F rederik , na verscheidene vergeefsche stor-
men gewaagd te hebben, genoodzaakt was onverrigter zake, met
verlies, van veel volk , terug te trekken; te meer, dewijl de sluizcn der
zeedijken , bij Krabbendam , Aartswoude en de Zijpe , geopend wordende
, de omstreken onder water deden vloeijen , zoodat de Spanjaarden
zieh gedwongen zagen , den 8 October 1575 , liet gevaar door eene
schiclijke vlugt te ontwijken. Terwijl de vesten bestormd werden,
kweten de vrouwen zieh even dapper als hunne mannen, vaders en
zoncn , den vijand brandende pekreepen en hoepels over het hoofd
werpende cn met kokend kalkwater begietende. | De mislukte aanslag
der Spanjaarden op A lkmaar , die van andere voordeelen voor de Staat-
sche partij gevolgd werd, gaf sedert aanleiding tot het gewone zcggen :
van -A Ikmaar hegint de victorie.
De oneenigheid, die te dezer stede,in het jaar 1608, ontstond, ter
gelegenheid dat de classis van Alkmaar van hare leden vergde, om
bij onderteekeningte verklären, dat zij de Nederlandsche geloofsbelijdenis
en cathechismus, in allen deele, hield overeen te stemmen met de
schrifture, lietwelk door vijf Predikanten geweigerd werd , gaf aanleiding
tot eene buitengewone verandering der regering , die op den 21 en 22
February 1610 door Kommissarissen der Staten van Holland bewerk-
stelligd werd. Maar toen, den 11 October 1618, de regering door
M aürits , Prins van Oranje, veranderd werd , waren er onder de nieuwe
Vroedschappen vijf, die in 1610 van hunne ambten verlaten waren
geweest.
Eenige Remonstrantsgezinden bedreven ten jare 1619 te A lkmaar grooten
moedwil, die sedert door de Remonstranten zelven misprezen werd,
en de afgezonderde bijeenkomsten en predikatien , die zij er nog dat-
zelfde jaar poogden te houden, werden geweldigerhand belet.