Z. 0. ten 0. van Ginneken, distr. en 5 u. 0. Z. 0. van Prinsenhaqe,
gem. Alphen-en-Riel, \ u. ten N. 0 . van Alphen, 1 m ten Z. w ’.
van Riel, aan den weg van Alphen op Riel.
ALPIIER-HOORN , buurt in R i j n l a n d . Zie Hoorn.
ALSC1IEID , gem., grooth. Luxemburg. Zie A l tsche idt .
ALSDORF g e h . , g r o o th . Luxemburg. Zie A rsdorf.
ALSETTO , riv. in het grooth. Luxemburg. Zie E ltz.
ALSIMO , katoenpl. in Nederlandsch Guiana, kol. Suriname, aan
de monding der Warappakrcek, op den linkeroever, tussehen de
plant. Waterloo en den Grooten Oceaan, groot 500 akk. en 156 slaven
bij de Negers O ehlers geuaamd.
ALSINGEN, gem. , grooth. Luxemburg. Zie A lzingen.
ALSITZ, riv. in het grooth. Luxemburg. Zie Eetz.
ALSMEER , d . p r o v . IVoord-Holland. Zie A alsmeer.
ALSTEREN, d . prov. Noord-Braband. Zie H alsteren,
ALTEKLEEN , pold. in het Land-van-Voorne, prov. Zuid-Hol-
land, arr. Brielle , kant. Goedereede, gem. Melissant-Noorderschorren-
en-Wellestrijpen, palende N. aan Oud-Melissant, W. aan den polder
van Dirksland, Z. en 0. aan de Bicningen.
ALTEKLEIN, pold. op het eil. Duiveland, prov. Zeeland, distr.,
arr. en kant. Zierikzee, gem. Nieuwerkerke, palende W. en N. aan
den pold. Rettewaarde, 0. aan Capelle en Z. aan den Gouwevecrpol-
der, waarvan het door den Steenendijk Bescheiden is. Hii is biina 52
bund, groot.
ALTEKLEIN, poldertje aan de oostzijde van het eil. Noord-Beve-
land, prov. Zeeland, distr. en arr. Goes, kant. Kortqeen, (rem.
Kats , bedijkt in 1670. ■
ALTENA, voorm. adell. huis in Delfland, prov. Zuid-Holland, arr.
Rotterdam, kant Delft, gem. Iiof van Delft, even buiten de School-
poort der stad Delft. Opdat de Spanjaarden zieh daarin niet mogten
nestelen, werd het m het jaar 1575 afgebroken en verbrand, maar in
later tijden is het door den Thesaurier Generaal der Vereenigde Neder-
landen, George de B ije , weder opgebouwd. Op het laatst der vorige
eeuw werd het tot een herberg verhuurd. Thans is het eene bouw-
manswoning. De werf draagt nog de kenmerken, dat daarop vroeger
eene bürgt of kasteel gestaan lieeft.
ALTENA, voormalig blokhuis op de Veluwe, prov. Gelderland, aan
den IJssel, tegen over Deventer op de grenzen van Deventer en Voorst.
Het werd in 1521 aangelegd , door K arel Hertog van Gelder, die
daaruit de stedelingen groole schade toebragt. Toen de Gelderschen
het in 1528, uit schrik voor de Keizerschen, plotseling verlaten had-
den , hebben de inw. van Deventer het tot den grond toe afgebroken,
cn daarvan de waag gebouwd , die nog in die stad op den Brink
bestaat.
ALTENA, voorm. slot op de Veluwe bij Nijkerk. Zie H ülkestein.
ALTENA, van ouds vermaarde herberg in de Betuwe, kw., distr., arr.
en 6-j u. 0. van Tiel, kant. en 2 u. Z. van Eist, gem. en 1 n,Z. ten 0. van
Valburg, aan den Waaldijk , tussehen Nijmegen en Slijk-Ewijk. Van
hier varen de schuiten met groente en koorn uit de Betuwe naar Ni jmegen.
In het gastvertrek hangt eene sehilderij, voorstellende eenen geeste-
lijke, eenen krijgsman , eenen advokaat en eenen boer in zeer anticke
kleeding. Onder den geestelijkc Staat te lezen : » ik bid voor u ; »
onder den krijgsman : »ik veclitvoor u;» onder den advokaat :'»lk pleit
voor u;» en onder den boer: »en of gij bidt, en of gij vecht, en of
gij pleit; ik ben de man ,' die de eijeren leit.
Men gist, dat de naam A ltena afstamt van de ligginn- der huizen
al le na aan de rivier de Waal.
ALTENA of A ltona, bewoonde berg in JVest-Indie, eil. Curacao,
in de voorst. Scharlo, ten 0. de Willemstad.
ALTENA (LAND VAN) , oudtijds A lthena , zeer schoone en vrncht-
bare landstreek, vroeger een gedeelte van Zuid-Holland uitgemaakt
hebbende, thans tot de prov. Noord-Braband behoorende. Het grenst
ten N. aan de Merwede, ten N'. 0. aan de Maas , ten Z. 0. aan het
Land van Heusden , ten Z. aan Dussen-Munster-en-Muilkerk en ten
W. aan Dassen en de Bakkerskil, bevat de gem. Almkerk-en-Uitwijk ,
Op-en-Neer-Andel, Emmikhoven-en-Waardhuizen , Giesen,
Ri jswi jk,deW erken-en-Sleeuwij k , W oudrjchem-en-0 udendi j k
en van de gem. Meeuwen-Hill-en-Babilonienbroek, alleen het dorp’
Hill benevens een gedeelte van Babi lonienbroek, makende alzoo
een gedeelte van het distr. Waalwijk cn van het kant. Heusden uit,en
beslaande eene oppervlakte van omtrent 6560 bund.
Voorheen was het een gedeelte van het oude Graafschap Teisterband,
en een leen van de Graven van Kleef, totdat Graaf W i l l e m , biige-
naamd de Goede, omtrent het jaar 1552, de oppermagt en leen-
heerschappij gekocht heeft van D ie d e r ik IX, Graaf van Kleef;
?e erJ_ We^ cn Ujd het altijd als een gedeelte van Holland beschouv d
IS. Men houdt D i e d e r ik , den broeder van R o b b e r t I , Heer van Heus-
den, die in het begin der 9de eeuw moet geleefd hebben, voor den
stamvader der Heeren van A l t e n a , ln dezen stam bleef de heerl.
tot het jaar 1155, als wanneer zij door huwelijk overging in het ge-
slacht van H o o r n e , dat in 1450 tot den gravenstand verheven werd.
Uit dit geslaicht kwam zij, in of omtrent 1550, met en benevens het
Graafschap Hoorne, bij erfenis aan den, in ’s lands geschiedenis , ver-
maarden F i l ip s v a n M o n tm o r en c y , Graaf van H o o r n e , die in 1568, om
zijnen ijver voor Neerlands vrijheid, met den beroemden L am o r a a l,
Graaf v a n E gm o n d , op A lb a ’s last, te Brussel onthalsd werd, en wiens
weduwe W a lb ü r g e v an N ie dw e n a a r , omstreeks het jaar 1600, deze
heerl. voor 90,000 gulden aan de Staten van Holland verkocht. Na
dien tijd is het L a n d v a n A l t e n a bij de graaflijkheids domeinen van
Holland mgelijfd.
Het wordt door eenen dijk, die op verschillende plaatsen anderen
namen draagt, als: de Werkensche , de Uppelsche, de V e r-
l a a t s ch e, de Ganswijksclie of de Dussensclie di ik, maar
voor het geheel ook wel de Oudal te nasche b innen-z eedi ik
gelieeten wördt, verdeeld in het Oud Landv an Al t e n a , ten 0
en in het Nieuw Land van Al tena, ten W. van dien dijk
gelegen. De grond, ofsclioon de landen, bij aanhoudenden regen
somtijds te lyden hebben , is evenwel, over het algemeen, door mid-
del vaii zij ne watermolens doorgaans tijdig van overtollig water outlast.
De ligging is verschillende, het läge land is 7 ä 10 palmen of
meer onder A. P ., i„ Oud-Al tena; doch in Nieuw-Al tena
slechls 2, hoogstens 4 palm., onder A. P. Het land is vruchtbaar in
tarw, koolzaad, gerst, rogge, haver en duivenboonen, en er groeit
ook vlas en henmp, de wegen zijn er vlak eneffen, en, in het Oud
Gand van Al tena, iheerendeels met willige boomen beplant; van
Vy erkendam al tot Heusden toe, staan op vele plaatsen, ter weder-
zijcIg van den dijk, noten- <n andere vruchtboomen.
Het ontlcent ve.rmoedelijk zijnen naam van een kasteel, dat onder
Almkerk gesiaau beeft. Zie A ltena (S lot van)
I. D e e l . q