AM S.
den lande en dorpe van Ämstelveen, later sehrecf het zielt Dljkgraaf
■en lleemraden ter Nieuwer Amstel, en dezen naam heeft het behou-
den tot in 1823 , toen het met ¿ein lleeimaad vermeerderd werd , en
den titel ontving van Heemraadschap van den Amstel en Nieuwer-
Amstet.
Deze gem. is eene heerl.-, die meestal onder den naam van A m - '
r a c u t s h e e r l i j k h e i d v a n Ä m s te lv e e n voorkomt. En ofschoon , in eenen brief
van den jare 1434, het A m b a c h t v a n Ä m s te lv e e n van het A m b a c h t v a n
N u e n -A m s t e l onderscheiden wordt, is het evenwel waarseldjnlijk , dat
men in dien brief, door het A m b a c h t v a n Ä m s t e l v e e n , het dorp van
dien naam , en, door dat van N i j e n -A m s t e l , de rondom gelegen lande-
rijen te verstaan hebbe. De naam van N i e u w e r -A m s t e l wordt niet voor
het jaar 1354 gevonden. Geheei Amstelland, in het begin der veer-
tiende eenw , na het overlijden van G u id o v a n H b n eG o uw e n , Bisschop
van Utrecht, in handen der Graven van Holland gekomen zijnde,
werd het A m b a c h t v a n Ä m s te lv e e n , door Hertog A l b r e c i i t v a n B e i -
je r e n , in het jaar 1399, voor ruim 5000 Schilden (d. i. 4200
gülden), verkocht aan Heer K o b n r a a » v a n Q o s t e r w h k . , den zoon van
’s Graven Hoüneestcr W i l l e m K u z e r , die deze ambachtsheerlijkheid,
vier jaren later, weder overdeed aan M a r g a r e t h a v a n K l e e f , gemalin
van den genoemden Hertog A l r e e c h t , na wier overlijden zij kwam
■aan hare moeder, insgelijks M a r g a r e t h a v a n K l e e f genaamd, die ze ,
in het jaar 1411 , overdeed aan hare andere dochter C a t u a r i n a v a n
K l e e f , van welke zij verder, in het jaar 1430, bij koop overging’
aan H e n d r i k v a n B o r s e l e n , Heer van Veere , wiens kleindochter M a r g
a r e t h a v a n B o r s e l e n haar , bij hären echt met W a l r a v e v a n B r e d e r o d e ,
ten huwelijk bragt. Haar zoon R e in q u d v a n B r e d e r o d e verkocht ze
eindelijk, in het jaar 1329, voor de som van 5000 gülden in gereeden
gelde en -eene eeuwige onlosbare rente van 560 gülden jaarlijks,
aan de stad Amsterdam, door welke zij thans nog bezeten wordt.
Het wapen dezer gem. is een rood sebild , met twee zwarte dwars-
balken doorsneden: op den bovensten balk staan drie witte kruisen en op
den ondersten een.
■AMSTEL (0UBER-), kant. ,\nrov. Noord-IIolland, hrr. Amsterdam,
palende N. aan het kant. Nieuwer-Amstel en het 1J , (X aan de kant.
Weesp\en Baambrugge, welke laatste tot de prov. Utrecht behoort,
Z. wedeK aan het kant Baambrugge, en W. aan het kanX, Nieuwer-
Amstel, vNwirvan het hier door denNAmstel gescheiden is. Het bevat
de volgendev) gem. Ouder-Amstery, Diemen en Watergraaf s -
me er, en daavin 4237 bund. 63 v.N^. 96 v. e. gronds , en^ruim
3500 inw. \
AMSTEL (OUDER-),. oudtijds O uder-A emstele , gem. in Amstelland,
prov. Noord-Halland, arr. Amsterdam , kant. Ouder-Amstel,
(4. m. k. , 8 s. d. ) , palende N. aan de gem. Watergraafsmeer ,
O. aan de gem. Diemen , Bijlmermeer en Abcoude-Proostdije-en-Aas-
dom , welke laatste tot de prov. Utrecht behoort, Z. aan de gem. Wa-
verveen, mede in de prov. Utrecht gelegen , en W. aan den Amstel,
die haar van de gem. Nieuwer-Amstel scheidt. Zij bestaat uit
vijf voornamepolders , zijnde : de Groote-Duivendrechter polder ,
deKleine-Duivendrechter -polder , de Holendrechter -polder | ,
de Bul lewi jk en de R o n d e n -H o e p e n - p older , , en bevat het d.
Qu d e r k e r k - a a n - d e n -Ams t e l , de buurten : Aan - den -Omv a l ,
Groot -Duivendrecht , Klei n -D u i v e n d r e c h t , Hol endrecht ,
de Bul lewi jk, Ri jke -Wa vcr en gedeclten van de N es en Waard-
AMS. 163
liuizcn. De gem. O u d e r -A m s t e l beslaat 3049 bund. 94 v . r . 48 v . e .
gronds, en heeft 506 h., 1 Herv. kerk, 2 R. K. kerken, 1 bus-
kruid-, 1 verw- , 1 tras- of cement- en 2 snuifmolens, 1 grutterij , eene
algemeene burgerlijke begraafplaats, eene afzonderlijke begraafplaats
voor de R. K. , en een fraai kerkkof der Portugesche Joden , dat,
naar men meent, op dezelfde plaats is , waar Reigersbroek of Reiyers-
bosch , een lusthuis der Heeren van A m s t e l , gestaan heeft. Vroeger
bestond liier ook eene porseleinfabrijk , maar deze is sedert onderschei-
dene jaren vernietigd. Men telt er 2000 inw. , die zieh meest met
landbouw, vetweiderij , melkerij en veenderij generen en onder welke
ziel» ruim 900 Herv. , die allen tot de gem. Ouderkerk-aan-den-Amstel
behooren, 1050 R. K., die tot de statien Bullewijk en Duivendrecht.
gerekend worden \ 15 Ev. Luth., 5 Rem. en 20 Joden bevinden , die
tot hunne respective gem. te A m s te rd am behooren.
Deze gem. is eene heerl. , meest onder den naam van A mbachts-
h e e r l ijk u e id van O uderkerk bekend. Zjij was, even als geheel Amstelland
, in het begin der veertiende eeuw, in den boezem der grafelijk- v
heid van Holland gekomen, en bleef daarin tot in het begin der vorige
eeuw , zonder ooit in leen uitgegeven, verkocht of verpand te zijn
geweest. De stad Amsterdam had reeds vroeg het eigendom over O uder-
A mstel trachten te verkrijgen , vooral werden hiertoe pogingen aange-
wend, in het jaar 1658, toen Gecommitteerde Raden van Holland
dienstig gevonden hadden, eenige der Grafelijkheidsdomeinen te ver-
koopen , als wanneer de Vroedschap van Amsterdam , onder anderen ,
ook van deze heerl. door aankoop trachtte meester te worden, hetwelk
echter te dier tijd niet gelukte. In 1674 wendde de Vroedschap dier
stad weder pogingen aan , om deze heerl., voor eene redelijke som ,
in pandschap te verkrijgen , maar het verzoek, te dien einde ingezon-
den , werd door de Staten van Holland van de hand gewezen, zoodat
de stad eindelijk besloot, er door aankoop eigenaar van te worden , hetwelk
evenwel eerst in 1731 gelukte , toen deze heerl. voor eene som van
25,100 gülden , aan haar overging; zoodat het heerlijk regt-over O uder-
A mstel thans wordt uitgeoefend door Burgemeester en Wethouderen der
stad Amsterdam.
Het wapen van O uder-A mstel is een rood schild, met twee zwarte
dwarsbalken doorsneden ; op den bovensten balk staan drie en op den
ondersten twee witte kruisen.
AMSTEL (SLOT TE), voorm. kast. in Amstelland, prov. JYoord-
Holland, vermoedelijk gestaan hebbende op een gedeelte van den
grond, waar nu Amsterdam ligt, en wel bewesten den Amstel, op
of aan den dijk , omtrent of op de hoogte der Oude- en Papenbruggen ,
naar sommigen willen tusschen de Vrouwen- en de Dirk-van-Hasselt-
steeg (waarschijnlijk eigenlijk de DiRK-vAN-As-zijn-steeg). De gissing
, dat ditslotte dierplaatse gestaan hebbe, schijnt te meer gegrond,
omdat men aldaar, oude stukken van muren en grondslagen van torens
gevonden heeft. Men vermoedt, dat het door E gbert van A mstel , die in
1155 leefde, gesticht zij ; ten minste in de twaalfde eeuw was het
reeds in stand. Het schijnt de eerste aanleiding tot het bouwen van
Amsterdam te hebben gegeven. Men gist namelijk, dat eenige vis-
schers, omstreeks het jaar 1177 ,en 1200, hunne hutten aan de over-
zijde van den Amstel, onder de beschutting van het slot,' hebben
neder geslagen, welke b unrt, allengs toenemende, eindelijk tot de
tegenwoordige groote en wijd vermaarde koopstad is aangegroeid. Het
is niet onwaarschijnlijk, dat de Oudebrug tot vereeniging van de buurt
niet het slot gediend hebbe.