gegraven is. Bij Nieuwersluis uit de Vecht voortkomende en in eene
lijnregte Noordwcstelijke rigting yoortloopende , valt zij tusschen Loe-
nersloot en Nieuwer-Ter-Aa in den Frommen Angstei. Zij dient,
om de trekschuiten van Utrecht op Amsterdam uit de Vechc in den
Amstel te breiigen.
ANGWIRD o f A ngwirden , griet., p r o v . Friesland. Zie A en gwird en .
ANHALT of A nroi.t , gell, in Dfererrferdingspil, prov. Drenthe,
kant. en u. N. W. van Iloogeveen, gem. en u. N. 0. van
Ruinen , u. Z. 0.|van Dwingeloo 5 met omtrent 20 inw.
ANJAR, r i v . e n d . i n Oost-lndie. Zie A n t ia r .
ANJER, ads. resid. in Oost-lndie, op liet eil. Java, resid.
Bantam, aan de westpunt. van dat eil. Men beeft längs het Strand
dezer ads. resid. ruime. en uitmuntende gezigten ; zoo daen zieh de
eilanden Dwars-in-den-weg, Besi, Boekon en Cracatou zeer schoon
op , vooral bij den opgang der zon, als de dampkring door regens ge-
zuiverd is ; terwijl het gebergte van Sumatra, daarachter ver boven
hen uitsteekt. Ook binnenslands biedt dit ads. resid. fraaije gezigten
aan; vruchtbare- velden, rijke kokosbosschen , vlietende stroomen en
hangende tuinen , die van de groene heuvelen dreigen te vallen, leveren
een zoo gelukkig geheel op, dat de geest er door bekoord wordt, en
in eene aangename stemming geraakt. Men houdt echter dit gedeelte
van de kust van Java voor zeer ongezond.
In het jaar 1822 .onthield zieh in deze adsist. resid. eene aanzienlijke
rooverbende oftder aanvoering van zekeren M oerad op. Toen de tijding
van het bestaan dier bende te Bantam aankwam was de Resident juist
afwezig , maar zijn Sekretaris , C hevalier , was naauwelijks daarvan
onderrigt, of hij steeg met eenige manschappen te paard , trok de
bende te gemoet en sabelde , na een hardnekkig gevecht, het Opper-
hoofd met eigen handen neder, waardoor de overigen gevangen ge-
nomen werden of yerstrooid gerankten.
ANJER , A nger , A ngeree of A n jer b , kaap in Oost-lndie, op de
Noordwestkust van het eil. Java , in de Straatvan Sunda , resid. Bantam
, ads. resid. Anjer, 6° 3' Z. B. 123°ä:33' 0. L.
ANJER , A n ir of A n j ie r , vrij groote en bevallig gelegene kampong , in
Oost-lndie, op het eil. Java, resid. Bantam , ads. resid. Anjer , waarvan
het de hoofd plaats is , aan de Straat van Sunda , omtrent SO palen of
ruim 16 u. W. van Batavia , 8 u. N. W. van Ceram, de zetel van den
Adsistent-Resident, van eenen Controleur der landelijke inkomsten
en van eenen Ontvanger der inkomende en uitgaande regten, die te-
vens met het praaijen der voorbij varende schepen belast is..
De plaats is bekend als de eerste, alwaar de schepen, die uit
Europa komen, door een vaartuig van het Gouvernement bezocht
worden, om zieh kenbaar te maken. Zij moeten hier hunne brie-
ven enz. afgeven, welke onverwijld te land naar Batavia worden
opgezonden , terwijl de Adsistent-Resident tevens aan den Resident van
Bantam even als aan den Gouverneur-Generaal, berigt van hunne
aankomst zendt. De schepen voorzien zieh hier doorgaans van groenten ,
vruchten, hoendereijeren, schildpadden, en andere ververschingen en
kunnen er goed drinkwater bekomen , dat, door eene kunstige waterlei-
ding . naar het zeestrand gevoerd en voor zeer gezond gehouden wordt.
In de nabijheid van deze kampong is eene kleine sterkte, door den
Gouverneur-Generaal D aendels aangelcgd , met grachten omringd, en
van ruime gebouwen voor de bezetting , die gemeenlijk uit eenekom-
pagnie Soldaten bestaat, voorzien. Dit fort zoude wel verdedigd eenen
gedachten inlandschen vijand kunnen wederstaan , maar tegen Euro-
pesche wapenen nict lang bestand zijn.
Te A n j e r neemt de fraaije postweg eenen aanvang , die het geheele
eiland in de lengte doorloopt, en over welke de postpaarden op ledere
wissel- of pleisterplaats aanwezig, den reiziger met snelheid vervoe-
ren Van 400 tot 400 rijnlandsche roeden, zijn de afstanden längs
den weg door palen gemerkt, en het is daardoor ten gewoonte geworden,
den afstand van de eene plaats tot de andere door het aantal palen
“ ANJEifis^een belangrijk punt voor den koophandel, waarom er dan
ook een Agent van de factorij der Nederlandsche handelmaaLschappy
geplaatst is. De nabijheid der Lampongs van Sumatra, en de doortog
van alle de schepen, welke van Oost en West komen, maakt deze
plaats tot eene der levendigste van lndie. , . .... ,,
Het kamponosvolk te A n je r is niet roof- of moordzuchtig ; gelijk alle
strandbewoners“ is het door den o m g a n g met vreemdelingen , van zyne
oorspronkelijke zuiverheid van zeden eemgzms yerbasterd, doch over
het geheel gaedhartig. Bij de aankomst der schepen begeven zij zieh
met hunne, van allerlei leeftogt en versnapermgen wel voorziene,
schuities derwaarts , om alzoo hunne waren aan den man te bren-
rt-en ook vinden velen hun bestaan in de vischvangst. Haayen zijn
hier’ zeer gemeen , en er groeijen hier vele kokosboomen , die den
inlander groot voordeel aanbrengen. (1)
Een kwartier uurs bezuiden deze kampong pnjkt eene 10 Nederl. _el.
hooge, witte grafnaald, opgerigt ter eere 7^a T^ k.er“ J nS«lsch,epan ^
lonel K arel C athcart geheeten , die den 10 . Jidlj 1788, in
derdom van 29 jaren, aan deze kust overleden is , en Wiens lo f, als
dapper, welsprekend en deugdzaam mensch, in het Latyn, op het
voetstuk der n a a ld , vermeld Staat.
ANIER of A n i r , kampong in Oost-lndie, eil. Java, resid. Rembang,
ten W. van den hoek Lassem, tusschen de nv. de Doodoc en de
Paggat. '
ANJERE , kaap in Oost-lndie. Zie A n je r .
ANJEWIER , griet., prov. Friesland. Zie A engwirden .
ANJIER, kampong in Oost-lndie. Zie A n je r . _
ANIN of A nina , anders ook wel H ennelessie genaamd, d. m Oost-
lndie , op het Ambonsehe eiland Ceram, op de Oostkust van Hoewa-
mohel. Het was in het begin der achttiende ecuw het hoofd van een
gespanschap van vijf dorpen en telde toen 2o0 zielen, onder welke
103 weerbare mannen en 33 dati’s.
ANINA, d. in Oost-lndie. Zie A n in . “
ANINGHEM , d . en voorm. klooster, prov Lnesland. Zae A njom.
ANJOL, riv. in Oost-lndie, eil. Java, die onder d e n naam van
T j il iw o n g , in de resid. Buitenzorg entspringt, en zieh in de nabijheid
van Batavia, bij Tandjong-pryok, in zee stört.
ANIR, kampong in Oost-lndie, eil. Java, resid. Bantam. Zae
A n je r .
(1) H e n , die omtrent den aard en de c u ltu u r v a n den kokosboom w illen o n d e rn g t
z i jn , v e rw ijz en w ij n a a r h e t in eenen zeer onderhoudenden s t ijl g e sch re v en w e r k
v an den H oo gleeraa r P . P . R o o k d a v a n E t s i n o a , g e t ile ld : V e r s c h i l l e n d e
r e i z e n e n L o t g e v a 11 e n, D . I V . b l . s .6 1 -2 7 0 , a lw a a r m e n tevens, b l . »5d -
3 6 0 , zoo omtren t de ads. re s id . a l s de kampong A n j e r , m e e r bljzonderlieden
za l v in den , dan dt? a a rd van ons w e r k gedoogde op te n e r a e n .