cxxx De ant. Collection. & Collect. Can.
sirmond. non pàucis apoltolicis conflitutionibus exhiberi . Num etiam aliarum Synodo-
'i'J r-um QræGiæ'eanones praderat y latet .• S°lum cum P. Couftantius maoulcriptas
coû». in ’ Gallicanas oolleéliones diftinéle recenfens, quæ Græcos canones continent, Cor-
ead.præfat. bejenfem , Quefnellianam, & Colbertinam defcribat ; Foffatenfem autem, quant
in editione epiftolarum Romanorum Pontificum frequenter allegat, prætermit-
tat ; id nobis indicio e ft, earn iifdem Græcarum Synodorum canonibus carere,
& merum effe codicem, qui præter Nicænos & Sardicenfes canones Nicæno-
rum nomine infcriptos, folas Gallicanas Synodos & conftitutiones apoftolicas
exhibeat. Quod fi P. Sirmondus in præfatione ad Concilia Galliæ inter Galli-
canos codices, qui Ifidorianam antiquam verfionem præferunt, recenfet etiam
Foffatenfem ; . id ob Nicænos canones affirmare potuit .P lu ra de hoc aut aliis
Gallieanis codicibus diftinélius proferre iis relinquimus, quibus ipfbs codices ex-
pendere licebit.
III. Etfi vero nobis delint plura id genus MSS. exemplaria , quæ in Galli-
canis bibliothecis cuftodiuntur ; fatis tamen notitiæ ad cognofcendas antiquas
colleftiones proprias Eccleliarum Galliæ hic proferre poffumus ex duohus Gal-
licanis codicibus, quos in Vaticana bibliotheca invenimus . Primus eft codex
Vaticano-Palatinus $74. quern limilem effe deteximus codici Morbacenli ante
annos nongentos exarato, cujus meationem faciunt P. Martene tom. 4. Anec-
dot. pag. 58. & P. Couftantius tom. 1. epiftolarum Romanorum Pontificum
pag. LX XI. & alibi. Hoci-Palatinum exemplum in ultimo folio diciturCodex
S. Nazarii in Laurijfa . Hin c1 intelligimus pertinuiffe ad . célébré Monafterium
Laurifshemienfe S. Nazarii in dioecefi Wormatienfi , quod Ghrodegandus Me-
tenfis Epilcopus conftruxit fub medium fæculum V I II . Hujus codicis prællan-
tiam fatis commendat ceteberrima Synodus Carthagiqenfis anni 325. quæ ex
iplo prodiit. Vetuftiffimum femper vocat Holftenius, antiquitatemque.ipfa codicis
forma, & caraiterum figuræ comprobant . Integra documenta plerumque
non exhibet, fed tantummodo excerpta , & nonnumquam abbreviata : quæ tamer!
cum e vetuftiore Gallicana colleétione integris monumentis inltruéla fue-
rint delumta • quid hæc contineret, idem codex manifeftiflime indicat . Duæ
partes in hoc codice diftinguendæ : altera eorum , quæ cum in præmiffa capi-
tulorum tabula defignentur, ad primigeniam colleffionem referenda funt : altera
eorum, quæ præter capitula indicata in ta b u li, pofteriori additamento ac-
ceffere . Alius codex olim Gallicanus eft Vaticanus lignatus num. 3827. de quo
inferius plura . Nunc colleélio in laudato MS. Vat. Palatino contenta deferi-
benda e f t .
§. I I .
'Explicatif,- , notationibujque illuftratur collcBio MS. Vat. Paint. 574. Cano-
. nes Niteeni ex abbreviatione Rufini a Gallieanis recepti . Sardicenfes Ni-
ccenorum nomine inferipti, & cum Niccenis nunc abbreviatis, nunc integris
apud eofdem Gallicanas conjunBi . Canon Neocafarienfts inter titulos a
Joanne II. mijfos ad Ceefarium Arelatenfem ex eodem codice in vulgatis
fupplendus. Synodus Arelatenfis IL videtur pot ins antique colleBio cano-
num, quam Synodus , ejufque. tempus figitur. -
T itulus h ic , feu præfatiüncula in codicis fronte præfigitur : In nomine Domini
nojlri Jefu Chrifti incipit canon Nicæna de facets canonibus brèr
vtatts fiudio i, ut quod opus eft celerius pojjit inveniri . Aliqua capitula, quæ
preefentl tempore necejfària minime videbantur, omiftmus. Totum tamen in
hoc hbellum tranftulimus , quicqwid opportunum ac neceffdrium omnibus Ec-
clefiis noveramus. Sequitur tabula capitulorum XX XII. quæ totius colleftio-
nis documenta indicant.
I. Synodus Nicana CCCXV1II. Epifcoporum. Soli canones fexdecim profe-
runtur ex abbreviations Rufini ; ac poftea canon 13. Sardicenfis fub Nicæni
titulo fic deferibitur : Incipit capitulum de fupraferiptis canonibus , idefl Ni-
cams CCCXVIll. Eflfeoporum. Ofius Epifeopus dixit: Et hoc necejfarium arbitrer
, ut cMigeniijfime traBetis &c. Idipfum legi in MS. Morbacenli diaeÉ
. I celis
cefis Bafileenfis teftatur P. Couftantius in laudata præfatione pag. LX XI.Duo
hoc loco maximi momenti notanda fun t. Primo abbreviationes Rufini apud Abbrevia-
Gallos ufitatas fuiffe, ut Quefnellus Differt. XVI. aliique nonnulli obferva-
ru n t. Id palam fit ex duohus aliis Gallieanis doçumentis. I. ex titulis in cauf- num^T
fa Contumeliofi a Cæfario Arelatenfi excerptis, qui fubjiciuntur epiftolæ 6. cstD- aP«d
Joannis II. ad eumdem Cæfarium , ubi canon 9, Nicænus a Rufino abbrevia- G>Uos *
tus deferibitur. II. ex Concilio fecundo Arelatenfi , quod verius colleétionem
canonum eile paullo poll oftendemus , ubi aliquot canones ex eadem Rufinia-
na abbreviatione compafli exhibentur . Ignotum vero e ffe t, undenam hæc
apud Gallos confuetudo prodierit. E x noftro autem codice difeimus, fuiffe
olim Gallicanas.collefliones canonum, quæ Nicænos fic abbreviates ex Rufi-
110 receperant : ac propterea ejus integræ colleélionis , ex qua hæc excerpta
iraduéta fuerunt, antiquitas apud Gallos cognofcitur. Eadem confuetudo po-
fteriori etiam tempore obtinuit. Nam colleftio Herouvalliana, quam odtavo
fæculo in Galliis compaélam videbimus, abbreviationes Rufini ex antiquiori p«rt.4.c.7.
Gallicano canonum codice exferiptas exhibet . Secundo Gallicanam colleftio- Canones
nem Foffatenfem , quæ Nicænos canones intégras ex Ifidoriana verfione conti-
n e t , Sardicenfes cum iifdem copulatos, ac Nicænorum titulo infcriptos prætu- los junfti'
liffe monuimus § 1. n. 2. Utrofque vero eadem ratione junélos & infcriptos fuif- c?m Slr-
fe etiam in alia Gallicana colleflione, quæ Nicænos ex Rufiniana abbrevia- dlccnfibus'
tione receperat , nofter codex & Morbacenfis teftantur. Hæc duplex colleflio-
num Gallicanarum ra tio , in quibus canones Sardicenfes cum Nicænis vel integris.,
vel abbreviatis conjunguntur , eofdem canones ab ipfa Gallicana Eccle-
fia pro Nicænis habitos demonftrat. Quodli abbreviationes Rufini loco Nicænorum
canonum in folis Gallieanis colledlionibus St. codicibus canonum fuerunt
receptæ j Gallicana utique Ecclefia cum eas abbreviationes recepit , Sardicenfes
canones eifdem adjeciffe videtur ; eo quod vetuftiori ætate aliorum codicum
teftimonio jungerentur cum Nicænis, & pro Nicænis haberentur.
II. Synodus Arelatenfis fexcentorum Epijcoporum. Domino fandij/imo fratri
Stlveftro coetus Epijcoporum fexcentorum , qui adunati fuerunt in oppido Arelatenfi
, quid decreverimus communi confilio , caritati tu<e figntficavimus.
Subduntur canones XX. Eft Synodus Arelatenfis I. anni 314. Eamdem epigra-
phen præbuit ex fimili codice Morbacenli P. Couftantius col. 341. not. a.
III. AuBoritas Innocente Papa ad Exoperium Tolojanum Epifcopum . Et
in corpore îplius colleélionis: Incipit auBontatis, vel canonis urbteani. In- Canones
nocenno Exjuperto Epifcopo Tolofano . Ad locum de fupradiBa auBoritate urbiesni.
quid de hts oblervare debèat &c. Abbreviatur caput primum ejufdem epiftolæ.
IV. Item auBoritas Innocente Papa. Et in corpore.- De fupradiBa auBo-
irttate. Duo alia ejufdem epiftolæ capitula compendio exhibentur. Hie quo-
que duo ammadverfionem merentur. Primo Romanorum Pontificum conflitutiones
auBontates appellant« . Id Gallieanis ufitatum oftendunt turn preces ad <“ » Cal-
S. Leonem miflæ , quas dedimus tom. 1. epill. 6%. ubi cap. 2. Zofimi litteræ lu »-a *
pro fede Arelatenfi auBontates dicuntur ; turn Cæfarius Arelatenfis, qui To-don« à-
anms II. epillolam ad fe .fcriptam in cauffa Contumeliofi Epifeopi bis auBori-voAolicx •
tatem vocat ; turn Concilium Agathenfe, quod can. 9. Siricii Epifeopi au-'iTdJ-
Born atom ejus epillolam ad Himerium appellat. Secundo titulus canonis ur- cl.502. b.
bicam concordat cum alio codice Parifienfi Collegii Societatis Jefu, ubi lauda-*°3,d-
îæ Innocentii epiftolæ hæc infcriptio præfigitur Harduino telle tom. 3. Con-
cil. col. 13. not. i. Incipiunt canones urbetani . Innocentius Exfuperio Epi-
Jùopo Tolofano r
V. AuBoritas Zofimi Papa ad Ificium Tolofanum Epifcopum, melius in
corpore Salomtanum. Exigit dileBio tua &c. Duo priora capita ejufdem epi-
itolæ recitantur. .
_ VI. AuBoritas Coeleftini Papæ. Profertur in corpore fere tota epiftola ad
Epifeopos per Apuliam atque Calabr%n ufque ad verba congruentem regulis-
vmdicemus. Dein fine ulla diftinélione ac titulo eodem contextu fubjicitur
tragmentum ex cap. 3. epiftolæ ejufdem Pontificis ad Epifeopos provinciæ Nar-
bonenfis atque Viennenfis : Debet enim antea effe difeipulus & c. nec non aliud
tragmentum ex cap. 6.
Tom. Ill, r 2 V I I