3*
B
An, 416.
bis eft ; meet Presbyter os Ecclefia, & orent
fuper ipfum, ungentes eum oleo in nomine Domini
: & oratio in fide falvabit labor antem, &
fufeitabit ilium Dominus y & , f i peccatafecit,
yemittet ei . Quod non eft dubium de fide-
Jibus ægrotantibus accipi yel intelligi debe-
re, qui fanéto oleo chrifmatis perungi pof-
funt : 30 quo ab Epifcopo confe&o , non
folum Sacerdotibus, fed & omnibus uîi Chri-
ftianis ücet in fua aut fuorum neceflitate
ungendo . Geterum illud fuperfluo videmus
adjeftum , ut de Epifcopo ambigatur, quod
Presbyteris licere non dubium eft. Nam ic-
circo 31 Presbyteris, di&um eft, quia E-
pifeopi aliis occupationibus impediti ad o-
xnnes languidos ire non poffunt . Ceterum
fi Epifcopus aut poteft , aut dignum ducit
aliquem a fe vifitandum, & benedicere, &
32 tangere chrifrpate; fine cun&atione po^
teft, cujus eft ipfum chrifmaconficere, Nam
poenitentibuç iftud infundi non poteft, quia
genus facramenti eft . Nam quibus reliqua
facramenta negantur » quomodo unum ge-
nus putatur poffe concedi?
His igitur, frater cariffime , omnibus
quæ tua dileSio voluit a nobis exponi ,
prout potuimus refpondere curavimus .■ ut
Ecclefia tua Romanam confuetudinem , a
qua originem ducit, fervare valeat atque
euftodire. Reliqua vero, quæ feribi fas non
erat , cum affueris , interrogati poterimus
edicere , Erit autem Domini potentiæ et-
iam id prôcurare: ùt & tuam Ecclefiam i
& Clericos noftros qui fub tuo Pontificio
aivinis famulantuf officiis bene inftituas, &
aliis formant tribuas, quam debeant imita-
Xi. Data 33 XIV. Kal. ÀprilisTHEODOSio
Augufto feptiçç 8ç Palladio V. C. Confy-
libus.
Ç A P I T U L U M XXÏV.
ï E P l $ T O J L A
I N N ,0 Ç p N T I I
ad ViBricium Epifcopum Rothomagejt-
fern: fub titylis XV?
Innocentius 2 V ictricio Rothomageofi
Epifcopo. 3
E Tfi tibi, frater cariftime, promerito&
honore Sacerdotii quo plurimum polies
, vivendi & docendi 4 fecundum eccle-
fiafticas régulas nota funt omnia, neque eft
aliquid quod de facris le&ionibus tibi mi-
^mis colleéfum efle videatur ; tamen quia
Romanæ Ecclefiæ normam , 5 atque auâo-
ritatem magnopere poftulafti, voluntati tuæ
admodum morem gerens , digeftas vitæ &
xnorum probabilium difeiplinas annexas lit-
teris meis mill, per quas advertant Eccle-
fiarum regionis veftræ populi, 6 quibus rebus
& regulis Chriftianorum vita infuacu-
jufque profeflione debeat contineri ; qualif-
que fervetur in urbis Romæ Ecclefiis 7 difeiplina
. Erit dileftionis tuæ, per plebes
finitimas & Confacerdotes noftros, qui in illis
regionibus propriis Ecciefiis præfident ,
regularum hune librum quafi didafcalicum
atque monitorem , fedulo infinuare: ut &
noftros cognofcere, &adfidemconfluentium
mores valçant docendi fedulitate formare .
Aut enim propofitum fuum ex hac noftra
congruenti le&ione cognofcent, aut fi quid
adhue defideratur, facile poterunt ex bon$
imitatione fupplere.
Incipiamus igitur adjuvante 8 fanfto Apq-
ftolo Petro , per quem Çç Apoftolatus &
Epifcopatus in Chrifto coppit exordium : ut
quonia ha plures fæpe craerferupt cauffæ ,
quæ in aliquantis «non erant cauffæ , fed
crimina, ut de cetero follicitudo fit unicui-
que Sacerdoti in fua Ecclefia curam hujuf-
paodi habere ? fiçut Apoftolus prædicat Paul-
lus,
30 Couft. quod ab "Epifiopo confe&um.... un-
gendum.
31 Sic Vind, & Barb, ac ceteri plures a
Couftantio laudati cum Dion. & Couft. Codex
Thuan. eum vulg. Concil. De Presbytern
, Quefn. Presbyteros.
32 Solus Quefn. ungere . Noftri codd. cum
mfo Thuan. tangere chrißnate , uti apud S.
Gregorium 1, 4. ep. 26. ad Januarium.
33 Cod. Thuan. XII. Kal. Barb. XIII. Kal.
1 Exftat in MSS. noftra; colleftionis , in
Dion. Hifp. & Ifid. Vat. Regina 1^97. Colbert.
Lucenfi , Barb, 2888. Corb. & Foffa-
tenfi f \
2 Cod. Barb, cum aliquot aliis MSS. Vi-
Boricio. Vat. Reginas & Lucen, ViBorio. Alii
quidam codd. ViBorico.
3 Quefn. addit falutem. Delent noftri codd;
ta huJus colleftionis cum Foffat.
& Dion. Exemplar vero Barberinum cum aliis
viginti & amplius Jaudatis a Couftantio : eo-
clefiafiica régula nota funt omnia. In Vindeb.
fecunda manu deleta tantum fuit præpofitio
fecundum. Cod. Vat. Reg. ecclefiaftice nota eft
in te régula, neque f i t . Mox tibi videatur igno-
tum in MSS. Barb, & Vat. Reg.
$ Pervetuftps codex Barb, ac ex eo Sir-
mopd. & Labb. ad auBoritatem ; quæ leétio
Romanæ Ecclefiæ normam ad auBoritatem quæ-
fitam & adhibitam fignificat.
6 Vindeb. prima manu cum Corb. & Foffat.
quibus & réguliez' at fecunda manu in illo ad-r
ditum rebus. Hîlus Colbert, cod, quibus regulis t
7 Cod. Barb, orio fervetur . In Vat. Reg.
prima manu idem legitpr ; at fecunda firve-
tur deletum, Mox Quefn. Prit ergo dileBionis.
Delevimus ergo auftoritate noftrorum codicum,
& ceterarum editionum .
8 Antiquæ editiones Concil. cum MSS, HifPt
Ifid. addunt Deo,
, 7j uS, talem Ecclefiam Deoexhibendam, non
c‘ "y Ijabentcm maculam aut rugam : ne alicujus
inorbida; ovis afHatu conlcientia noftra con-
taminata violetur. Propter eos igitur , qui
vel ignorantia, vel defidia non tenenteccle-
fiafticam difeiplinam, & multa non pra;fu-
jnenda prjefumunt , re&e poftulafti , ut in
illis partibus iftiufmodi, quam tenet Ecclefia
Romana, forma fervetur : non quo nova
prazeept-a aliqua imperentur; fed ea,quae
per defidiam aliquorum negle£ta funt, ab
omnibus obfervari cupiamus : quae tamen
apoftolica & patrum traditione funt confti-
tuta . Scriptum namque eft ad Theffaloni-
\bef.2' cenfes, 9 Paullo monente : State & tenete
traditiones noflras , quas tradidi vobis five
9 per verbum , five per epiflolam, Illud tuam
jo certe mentem debet-ïq vehementius ëxci-
tare , ut ab omni labe fazeuli iftius immur
nis ante Dei confpeftum & fecurus inve-
niaris: cui enim multum creditur, plus ab
eo exigituf ufura pcenarura , Ergo quoniam
non pro nobis tantum, fed & pro populo
it Chrifti cogimur prazftare rationem , 11 di-
fciplina deifica populum erudire debemus ,
' u 12 Exftiterunt enim nonnulli , qui ftatuta
majorum non tenentes7 caftitatem Ecclefiaz
9 Quefn. addit epiftola fecunda : delent noftri
codices, uti etiam Dion. Labb. & Couft.
In MSS. Colb, Foffat. & Corb. ad Timotbeum :
fed in Corb. feciindis curis emendatum ad
T beft'alomcenfes . In prifeis edit. Concil. cum
MSS. colleftionum Hadrian. & Hifp. legitur
ad Tbeffalonicenfis II. & ad 'Timotbeum. Barb.
Apoflolo monente . V at. Reg. Apoftolo Paullo mo?
neme. Mox Vind, defer voces quas tradidi vobis .
10 Vox vehementius a Quefnello omiffa ex
noftris codicibus & vulgatis. reftituitur . Mox
Barb, omittit immunis e, & cum ceteris vulgatis
delet &• ante fecurus . Dein voces ufura
poenarum in pluribus MSS. prætermiffas , hu-
jus & aliarum antiquiorum colle&ionum exem-
' laria rctinent. Poftea pro Chrifti editio Rom.
abet credito .
11 I ta codd. Thuan. & Vind. hujus colle-
ôionis cum Dionyfii exemplo Regio, & edit.
Romana . Codd. Vat. Reginæ & Barb, difei-
plina dominica . Corb. & Foffat. MSS. quos
Couftantius fequutus eftl, difeiplinam deificam :
duo Colb. difeiplinam dominicam . In MSS.
colleft. Hadrianeæ difeiplina fanBiftca, vel cum
Juftello fanBificata . Codd. Hifp. & Ifid. difeiplina
fanBificare . Hinc lectio cod. Oxon.
quam Quefnellus arripuit, etfi a codice Ifido-
riano Merlini comprobetur, fincera haberi ne-
quit. Eft autem hujufmodi : idcirco difeiplina
Dei fanBificare populum & erudire. ,
12 Sic cod. Vind, cum Dion. & antiquioribus
MSS. apud Couftantium . Quefn. cum
Oxon. & nqftris Barb. & Vat. fteginæ , nec
non’ cum exemplis Hifp. & Ifid. & antiquis
Concil. editionibus : Quofdam autem afferis ex-
ftitiffe , qui ftatuta . Mox Quefn. cum eodem
Oxon. violant : alias violarint. _
H Quefn. videamur i & dein Domino dicen-
te per Propbetam : Videbas. Sinceriores noftræ
colle&ionis codd. praetulimus.. MSS. Vat. Reg.
Barb. Hifp, & Ifid. voces per Propbetam re-
tinent, ’
fua praefumtione vjolarent, populi favorem
fequentes, & Dei judicium non timentes .
Ergo ne filentio noftro 13 exiftimemur his 13
prazbere confenfum, Domino dicente: Vide- 49.18.
has. furem & currebas cum eo: haec funt
quae dejneeps intuitu divini judicii omnem
catholicum Epifcopym expedit cuftodire.
Primum ut extra confcientiam Metropo- CAP. I.
litani Epifcapi nullus audeat 14 ordinare , J4-
Integrum enim eft judicium quod plurimo-
rum fententiis ponfirmatur : ne unus Epifcopus
ordinare prxfumat; ne furtivum ber
neficium praeftitum videatur. Hoc enim 15 rS
& in Synodo Nicaetia conftitutum eft atque
definitum ,
Item fi quis poft remiflionem peccatorum CAP. II.
cingulum militiaz fecularis: habuerit ,ad cle-
ricatum admitti omnino non debet.
Si quae autem cauffae vel contentiones CAP. III.
inter Clericos 16. tam fuperioris ordinis ,
quam etiam inferioris exort^ fuerint ut
-fecundum Synodum Nicaenam congrega-
tis ejuldem Provinciaz. Epifcopis 17 jur- 17
gium terminetur ; nec alicui liceat , fine
prazjudicio tamen Romanae Ecclefiaz ;
18 reliftis: iis Sacerdotibus , qui in eadem
Provincia Dei Efclefias nutu divino guber-
nant,
14. Idem Quefn. cum MSS. Oxon. Hifp. &
Ifid. poll ordinäre , . ac dein poll prtefumat addit
Epifcopum: delent noftri, 8cceterarumcol-
leftionum codices: ex quibus mox enim infe-
ruimus. Poft pauca nec unus aliquot MSS., 8c
excufi libri non male prazferunt.
15 Sic antiqui hujus colle&ionis codd. Thuan.
& Vindeb. cum Dion. Labb. 8c Couft. Quefnellus
cum Oxon. & Synodus Nicana confti-
tuit & definivit. Mox c. 2. adjecimus Item ;
8c initio c. 3. autem, ope noftrorum codicum
& vulgatorum. ;-
id Quefnellus hanc poftillam margini ap-
pofuit: „ Et laicos addunt Oxon. If. 8i Roma-
„ na editio, ad marginem, fed mendofe ; nihil
„ enim de laicis in Nicaeno. “ Mox poft verbum
fuerint idem Oxon. addit placuit . Nos ut ex
noftris codd. 8c vulg. addidimus : ac ex iifdem
e contra delevimus omnibus , quae vox a Quef-
nello poft congregatis inferta fuit. In MS. Colb.
Longobardico, qui fimilis eft Lucenfi, nec non.
in Vat. Reginae'defunt fecundum Synodum Ni-
c a n a m . . .
17 Codd. Barb. 8c Oxon. judicium.
18 Quefn.- in notatione marginali. Oxon. If.
& vulg. addunt : cui in omnibus cauffis debet
reverentia cuftodiri . Verum nec in Thuan.
MS. nec apud Dion, nec in epiftola 40. Nicolai
PP. I. ad Epifcopos G alii arum hac iparen-
tbefis legitur , nec in antiquijfimo codice Corbe-
jenfi, in quo recentiori manu fupra lineam ad-
dita eft. Negari quidern ,pequic in antiquiori-
bus hujus col lection is MSS. Vindeb. Thuan.
8c Pith, hanc pericopem defiderari , ficut etiam
in exemplaribus, cqlleftionis Dionyfia-
nx , qux in Hadrianeam tranfiity cumque
Nicolaus I, his Hadrianeis exemplis ulus fit,
nihil mirum, fic hie quoque Pontifex ea verba
omifit. At eadem leguntur in aliis fex vel
feptem diftinftis colletftionibus , nimirum in
tribus vetuftiffimis, quarum una exftat in MS.
Vat. Reginx , altera in MSS. Longobardico