m
pf. 6?
aliud refpondit, nifi naturam creati 32 hominis
referri ad gratiam creatori$; atqüeita
fe dicere impleri poffe fine peccato jufti-
fiam per liberum arbitrium cum adjutorio
diyime gratia: * quod Deus hoc dederit .ho-
mini ipfa poffibilitate natura: it Cui merito
jb-. -y *•refpondetur: Ergo evatuatum. eft fcandalum
1 33 1 C)U€,S 1 .er8° phr*flus gratis mortuus efi| 33
Numquid enim , fi non moreretur propter
deliéla, noftra , & refurgeret propter juftifi-
( cationem, noftramy 34 & fi non afcenderet
* in altum, & captivans oaptivitatem daret
dona hominibus, ifta naturae poffibilitas quam
defendit, in hominibus non effet?
CAP. V . An.*forte Dei mandatum deerat, & ideo
Ghriftus morruus eft? immo jam & hoc erat
fan&um & juftum & bonum, Jam di&um
Pxod, 20. fuerat : Non concuptfees. 35 Jam di&um
Martb 2 f uerat 5 Diliges proximum Uturn tam quam te
- a . 22. ipfum jn q-uo fermone. Apoftolus omnem
legem dicit impleri . Et quoniam nifi dili-
gat Deumy nemo diligit feipfum; ideo Dominus
in his duobus praceptis totam legem
dicit prophetafque. pendere .*' qua; duo. prae-
cepta jam erant hominibus 36 divinitusdäf
ta . An sternum Juftitia: prsmium promif-
fum nóndum erat? 'hoc 'ipfe non dicit, qui
in . fiüis litteris pofüit , etiam in veteri ter
ftamento règnum fcslorum effe prorniffum .
3 Si ergo ad faciendam perficiendamque'jufti-
tiam jam erat natura; . poffibilitas -per-liberum,
arbitrium y jam erat legis Dei -fan-
juftum, bonumque mandatum , jam
erat promiffum prsmium fempiternum; ergo
Chriftus gratis mortuus eff i: ergo lieque
-per legem juftitia, neque per natura: poffi-
,bilitatem, • fed ex fide ac dono-Dei per Je-
,sum-Christum Dominum noftruni unum
.iriediatorem Dei & hominum 1 r qui nifi in
.plenitudine temporis mortuus effet propter
37 deli&a noftra, 37 & refurrexiffet propter ju-
-ffificationem noftram,. profe&o & antiquorum
fides evacuaretur & noftra :;:fide vero
.evacuata, qua: homini juftitia remaneat ,
Rom 5.12. cum jqftus ex fide vivat ? Ex quo. enim per
unum, hominem peccatum inpravitj in mun-
dumV & per peccatum mors ; & ita in omnes
homines pertranfiit , ■ in jjuo omnes peceaver
runt; procul ..dubio a corpore mortis hujus ,
,,ubi:.alja lex repugnatlegi mentis, neminem
32 Vox hominis inferta ex iifdem MSS. &
editis. Cod. Thuan. cum vuig .höminis re fens
gratiam creators: At noftri codd. cum Oxon.
Quefnellj referri ad gratiam creatoris... Poff pau-
ca dederit feriptum ex..noftris codd.&'aliis e-
ditipnibus. Quefn., dedit.
I I Vind. cum récentioribus vulg. Concil.
Non enim,
34 Vind. nec afeendit, melius in aliisvulc.
nee afcenderet, Quefn. in calum. Subffituimus
in altum ex omnibus editis noftrifque codici-
bus . .. i.‘ . . . . . ' 7
. 1 $ Quefn. addit rem proximi tui . Expun-
•ximus cum MS. Vind. & aliis vulgatis.
y Addidimus divinitus, & dein etiam ex
eodem codicc, aliifque editionibus.
37 Qumque fequentes voces ex noftris coîiberavit
aut l i b é r â t fua poffibilitas, quæ 35
pérdita redemptore indiget, faucia falvato-
re y fedtgratia Dei per fidem unius media-
toris Dei & hominum hominis Jesu-C hri-
sitty qui & Deus où m effet, hominem fecit
,r fk. manenä Deuö , homo faftus , refe-
c'it ipfe quod fecit.1 I
Puto autem quod 39 eum lateat fidem cap
C hrifti, quæ poffeà in revelafionem vénit, ^
inioeculto fuiffe> temporibus patrum noftro-
rum , per quanr tàmert etiam ipfi Dei gratia
liberati funt qtffcumque omnibus huma-
ni generis tempöiibüS'tiberari potuèrunt(oc-
Gulto Dei jUdicióy noti ■ tatnen- vitu^eräbi-
li. Unde dicit Apoftolus ? Habentes autem 2*Cor,4
eumdem fpmtum fi iei - ( utique eumdem 40 4°
quem Sc iiiïÿfecundüm quod feriptum efi : Cre~
didi, propter quod locutus fum y nos eredimus
1 propter quod & loquimur . Inde e ffy^ j
quod ait ipfe medfator : Abraham otinCUpU :
vit videre meuni d'terrt\- &■ vi iit, & gavi-
fus efi. Inde Mèlchifédech prolato faéra®
mento menfæ dominicæ , novit æternum
ejus 41 facerdotium figûrare. Jam veto data in 4I
litteris lege , quam dicit Apöftólus' fubin-
traffe , ut abunddret deliSlum : & de qua dif’ Rl>mo 1
cit : Si ergo ex lege kereditas, fain non exGalauV
promiffione : Abrdhte autem per repromiffïd-
nem donavjt Deus. Quid ergo lex? tranfgref-
fionis gratta 42 propofita • efi ', donee \ venir et 42
fernen, cui promiffum efif difpofita per Angelos
in manu mediatoris r mediator autem
unius non efi-y Deus ' autem unus efi . Lex
ergo- adverfus promiffa De t l ab f i t . Si 'enim
data effet lex, qua ppffet vivificare , omnino
ex legè effet juftitia. Sed conclufit Scriptum
omnia fub pec- ato, ut promißio ex fide Jesu-
C hrïsti daretur credent:bus Nonne fat'iîf
bffenditur' hoc' aéVum effe per legem *, ut
peccatum agnofeeretus , & prævaricatione
augeretur : ubi enim lex non nec prtevad Rom y
ricüttó-y<8c -Ge adverfas viftöriam peeçati ad
divinam gratiam , quæ in prodfïiffionibUseft,
cönrugeretur : atque ita lex non effet âd-
verfus promiffa Dei . Quia ideo per ïllanx
fit cbghitio peccati , & ex prævaricatione
legis-a'bund^ntia pecCatiV ut ad liberatio-
nem quærantur pçqmiffîonès Dei , quod eft
gratia, Dei y & incipiat in homine effe ju-
ffitia-, non fua-y fed Dei, hoc eft data dodicibus,
& cundis etiam editionibus adjedte
funt.
38 In Vind. & aliis MSS. fu<e poffibilitas ,
mendofe . Hinc forte data occafio -aadendi nature
y uti legitur in Oxon. cod. ex quo Quefn.
edidit nature fua poffibilitas .
39 Sic cum vulg. noftri eodd. & Thuan.
Quefnelli,'Oui prietulit cum Oxon. Pelagium
lateat In lecunda ipfius editione excidit la-
teat. Garn. quod lateat.
40 Sic MS. Vindeb. cum ceteris editionibus
. Quefn. quem illi, ftc^t feriptum eft.
41 Ita idem cod. & editi . Quefn. faorifi-
cium, minus bene.
■ 4* .V.u!S- f °/bt ■> & dein difpolitum etiam
in MS. Vind. . n: J '
no Dei. Quam etiam nunc quidam, ficut
& tunc de Judaeis di£lum eft , ignorantes
■ •I0df f)ei juftitiam , & fuam volentes conftitue-
re, juftttite Dei non funt fubje&i. Per legem
quippe & illi fe juftificari arbitrantur,
fufficiente fibi ad earn cufiodiendam libero
arbitrio, hoc eft, juftitia fua prolata ex natura
humana, non donata ex gratia divina,
propter quod juftitia Dei dicitur: unde item
■ ,5.21. feriptum eft; Per legem enim cognitio pect
cati: nunc autem fine lege juftitia Dei ma-
nifeftata efi , teflificata per legem & pro-
phetas. Cum dicit, manifefiata efi, often-
dit quia & tunc erat y fed tamquam ijla plu-
via, quam Gedeon impetravit*, tunc velut
in vellere occulta , nunc autem velut in
area manifefta. Ciira ergo le-x fine gratia,
non mors peccati potuiffet effe , fed vir-
:.Cor. '4 - tus : fic enim di6Ium eft : Aculeus mortis
■ peccatum , virtus autem peccati lex; ficut
confugiunt multi a facie regnantis peccati
ad gratiam velut in aream nunc patentem y
ita pauci ad earn confugiebant velut in vellere
tunc latentem . Hkc vero temporum
diftributio refertur ad altitudinem" divitia-
rum fapientia; & feientia; De i, de qua di-
■ 11.13.6lum eft ; Quam inferutabilia funt 43
41 dicia Dei, & iqvefiigabiles vice ejus l -Qan-
propter 44 & ante tempus legis , & tempore
ipfo legis juftbs patres ex fide viven-
4S tes non poffibilitas nature infirmae , & 45
indignse, ac vitiata*, & fub peccato venum-
datx; fed Dei gratia per fidem juftificabat,
& nunc eademin äpertum jam veniens r?-?
velata juftificat,
■ VII‘ Anathematizet ergo Pelagius feripta fua,
ubi contra earn, etfi non per. contumaciam
, tarnen per ignorantiam difputat, pof-
fibiiitatem defendendo naturse ad vincen-
■ da peccata, & implenda mandata: aut fi
k ea effe fua negat , 46 aut feriptis fuis ab
inimicis fuis dicit inamiffa , qua; fua effe
negat, anatheniatizet ea tarnen & damnet
43 Cod. Vat. cum aliis editis judicia
ejus • \
44 Alii codd, excufi fi Ci)* ante : Garn, fie
<&* ante.
45 Edit. Lovan., & Benedifl. cum Couft.
indiga: quam leftionem vermn contendunt ,
ita ut indigna perperam feriptum fuerit ex
indigue : fic enim antiqua ratione feribere fo-
lebant pro indige.
4^ Quefn. & feriptis, Sc mox ab inimicis
dicit. Praetulimus MSS. Vind. cum ceteris
editis:
.47 Quefn. f i non vult; onerofum fibi &per-
niciofum effe difeat Ecclefia fcandalum ajferre,
quod auditores &c. Vulgatam leétionem a no-
uro codice Vindebonenfi confirmatam revoca-
vinius. Solum in vulgatis habetur : Si vult
ergo, vel Si ergo vult; & in edit. Concil. in-
ferre pro auferre, minus rede. Reftituta vero
ledio cum contextu maxime cohxret. Si e-
nim Pelagius librum ipfius nomine vulgatum
anathematizare velit, Epifcopi fcandalum onerofum
fibi , & Ecclefia; perniciofum auferem
flum non dubitant.
paterna exhortatione, & audoritate Saqdi-
moniae tu^ . 47 Si v u lt; onerofum fibi & 47
perniciofum difeat Ecclefia; fcandalum auferre
, quod fcandalum auditores, & in pet-
verfum diledores ejus ufquequaque fparge-
re non quiefeunt, Si enim cognoverint cum-
dem librum, quem illius vel putant effe ,
vel norunt, Epifcoporum Catholicorum au-
doritate , & maxime Sanditatis tua , quam
apud eum effe majoris ponderis minimedu-
bitamus j ab eodem ipfo effe anathematiza-
tum atque damnatum 3 non eos ulterius
lefiimamus aufuros, loquendo contra gratiam
Dei, qua; re velata eft per paffionem & re-
furredionem Chrifti , pedora fidelia& fim-
pliciter chriftiana turbare j fed potiu§ ad-
;uvante mifericordia Dei, concertantibusno-
bifeum cantate ac pietate fhgrantibus ora-
tionibus tuis , non folum ut in jeternum
beati, verum etiam jufti & fandi fint, 48 48
non in fua virtute , fed in eadem gratia
confifuros, Unde & ad ipfum feriptam 49 49
ab uno noftrum epiftolam ( ad quem per
quemdam Diaconum Orientalem , civem
autem Hipponenfem, tamquam purgationis
fua; 50 qusdam feripta tranfmifit ) tua; Bea- s°
titudini potius credidimus dirigendam, melius
judicantes & pefentes ut earn 51 emit- 5*
tere ipfe digneris: fic enim earn legere potius
non dedignabitur , magis in ilia eum
qui-mifit, quam qui feripfit attendens.
Illud vero quod dicunt, poffe effe homi-CAP.VIII
nem fine peccato, & mandata Dei cuftodire
facile, fi velit; quamvis cum hoc per ad-
jutorium gratis? , qua: tamen per inearna-
tionem unigéniti ejus revelata atgue dona-
ta eft, dicitur, tolerabilius dici videatur y
tamen 52 quoniam non immerito quxripo-
teft, ubi Sc quando per eamdem gratiam id
efficiatur in nobis, ut’ffne ullo prorfus peccato
fimus:; utrum in hac vita, quandoca-
ro concupifcit adverfus fpiritum ; an vero
in ilia, cum fiet fermo qui feriptus eft .•
ubi
48 Quefn. cum'fóio Oxon. cod. addit verbum
conari: quod reiftius abeft a MS. Vind.
& Thuan. ac ceteris excufis. Mox Vind.ce«-
fifuri.
49 Indicatur epiftola Auguftini ad ipfum
Pelagium miffa , quae ad nos non pervenit .
Ille enim unus epiftola; feriptor, ad quem Pelagius
feripta purgationis fua: mifit, Augufti-
nus fuit|, ut liquet ex lib. de Geflis Pelagii
c> ?2-
50 Vocem cauffa hoc loco a Quefnello m-
fertam cum MS. Vind. & aliis vulg. delevi-
mus, & reftius. Qux enim hiz purgationis fua
feripta vocantur , in laudato libro de Geftis
Pelagii c. 29. purgationis fua gefta dicuntur.
51 Sani«r eft aliorum codicum leftio , ex
qua ceterae editiones, ei mittere
52 Cod. Vind. quoniam immerito debere po-
tefl. Crab, quoniam merito quart poteft. Cetera:
editiones quoniam non immerito move-
re poteft . Poft pauca prorfus cum noftris
MSS. & aliis editis praetulimus. Quefn. \pro-
prio.