çcxxxiv Dî ant. C ollection. & Collect. Can.
ftolas pofteriorum Pontificum, Hos autem indices iii memoratisltantummodo
exemplis nafli fumus; primum quidem in Cafapatenfi ( nam Vat.' Ottob. ini-
fio mutilus eft ) fecundum vero in Vat. Ottob. & in alio Vat. 3791. Prater-
pa ille in fuis codjciljus quafdam pfeudoepiftolas reperit Damafo , Hierony-
mo, & Leoni affiflas, quas folum laudatis noftris codicibus fimul infertas re-
perire licuit : ac prpinde illos P. Couftantii noftris plane ftmiles multo çertius
agnovimus. Is porro eafdem pfeudoepiftolas aque ac ceteras fuppofititias Pfeudoifidoro
atfribpit, eo quod eos folos Ifidorianos codices naflus , puram Jfido-
rianam collefliönem in ipfis contineri credidk. Nos vero, quibus contigit jna-
Jïufcriptum Vat. 630. omnium antiquiflimum & integrum, aliofque ftmiles pu-
' ram Ifidorianam colleflionem prafeferentes infpicere; horum comparatione me-
morata exemplaria eamdem colleflionem non omnino puram çontinere per.
fpeximus,
wff'Unt Quantum .ad primam partem', qua:prifcorum Pontificum epiftolas, &
canones Conciliorum comprehendit, illi quidem codices cum eadém ejufdem partis
documenta .eodem ordine praeferant, quem in Vat, 6^0. notavimus , pun 111*
doriani dici queunt, Solum Jisec pars, ut ex Cafanatenfi integro didicimus ,
Jncipit a præfatione Ifidori omiffis adnotationibus atque Notitiis, quae in Vat,
d39. præfarinni praeunt, in codicibus autem, de quibus agimus , poll finem
fecund® partis .rejiciuntur, uti deteximus ex MS. Vaf. 3791. Poftea fequitur
iridejc capitum LX X V II, qui etfi deeft in puris Ifidori exemplis, documentis
tarnen Ifidorianis plan? refpondet, Priores numeri XXX. aflignantur totidem
Pontificibus a S. Clemente ufque ad Melchiadem, quorum epiftola in eadem
part? defcribuntur: ceteri numeri X L V 1I. finit illi, qui ad Concilia pertinent
ip tôtrdem numéros diftributa, ut alibi vidimus,
K’ paftc'” -^XV, In altera vero parte, qua: pofteriorum Pontificum epiftolas refpicit ,
tltrrß, r fiod leve eft iftorum codicum a puris Ifidorianis difcrimen. Indicem capitulo-
fum huiç parti pramilïum, qui in iifdem tantum MSS. inventus eft , Ifidoro
quidem adfcribi non poftè duo fuadent.I, quia pauciores epiftolas recenfet ,
quant in Ifidoriana colleflione conrineantur. E feptem ex, gr, Gelafii epiftolis
Citas tantum, & e quatuor documentis Symmachi unum folummodo indicat .
Præterea tabula manulcripti Cafanatenfis definit in Anaftafio, ilia vero eodicis
Vat. Ottoboniani concluditur in Hormifda ; cum Ifidoriana colleflio ipfo au-
flore tellante ad Gregorium ufque perveniat. II, quia idem-epiftolarum ordo,
qui in eo indice vifitur, nec cum ordine aliorum codicum Ifidori concordat ,
pec cum illo ipfius eodicis Vat, Ottoboniani, aut alterius Vat- 3791. In ipfo
autem corpore .horum codicum epiftola non folum non refpondent pramiffo
jndrei , verum etiam a colleflione Ifidoriana diftentiunt, & ex hoc prafertim
dilcrimine hanc elfe veram Ifidori colleflionem opinari non poflumus. In pri.
this ordo epiftolarum ex. gr. S.Leonis Ifidorianus non eft. Pfeudoifidorus enim
Leonis epiftolas XXXIX. ex Hifpanica colleflione in fuam tranftulit eo plane
ordine , quo in Hilpamea defcribuntur, uti probant codices Vat. ^30. 631. St
a lii. Hinc eumdem pariter ordinem retinuit auélor ejus auflioris colleflionis
Ifidoriana?, qqam deferibemus capite fequenti. Licet enim is plura additamenta
inferuerit, epiftolas tarnen ex Ifidoro exferiptas eodem ordine retulit,quem
tn Ifidorianis codicibus naflus eft. A t in MSS. de quibus in præfentiarum eft
•fermo, alius omnino Leonis epiftolarum ordo inducitur, eademque ordinis perturbatio
eft etiam in litteris Innocentii & aliorum . Deinde in Damafo num.
m & sa. bis affertur confeffio fidei, quam ille ad Pauftinum mißt, cujus ini.
tium eft ; Pofl Ntcænum Concilium. Semel tantum in puris Ifidorianis exemplis
Jegitur. Prsterea in Leone epiftola ad Africanos ea forma audriori exhi-
feetpr, qua editiöni Hadrians? quædam capitula fuböeftuntur in ea editione
omifla, cum Ifidorus ex Hifpanica àliam formam decurtatam dederit . Vide
fioftram admonkipnem in ipfam epift. 12. Adde tandem quod adjiciuntur aliquot
epiftqly? partim fincera:, partim fpuriæ, qua? in puris1 Ifidorianis MSS. de-
fun t. Ita in epiftolis Damafi interferuntur très, quarum duæ funt apocrypha?,
t,2,Contil. una ejuldem ad Hieronymum, qu® incipit : Cum mult a corpora librorum 3 al-
ih'dJ01^ ^era- Hieronymi incipienst Supple* legi epiflolas Apoßolatus veftrij
1 «ni. tertia autem Damafi fine tituio, cujus initium: Cum Apoßohca Sedi reveren*
tium
Pars I I I . de Collect. Dionysiana & c. Cap. V I . c c x x x v
tium debit am : quae eft genuina ex Græco latine reddita ab j^piphanio Scho-
laitico Hiftorise Tripartita: inferta lib. 9. c. 15. ubi ad Orientales miffa tradi-
tur . In Leonis epiftolis addititia? funt decern & o flo ; & in his epiftola 2 8. ad
Flavianum ex diverfis fontibus bis deferibitur, nec deeft epiftola apocrypha a
nobis in Appendicem tomi primi rejedla de privilégia Chorepifcoporum feu
Presbyterorum ad univerfos Germania & Gallia Ecclejiarum Epifcopos, quam
tamen anterius confiélam difeimus ex litteris Joannis III. ab ipfo Pfeudoifido
xo fuppofitis, in quibus. eadem Leonis epiftola allegatur. Præterea poll S. Gre-
gorii litteras adduntur Epiftolarum verba de diverfis locis excerpta, nimirum
ex variis S.Gregorii Magni epiftolis : & poll Capitula Hadriani tria appen-
duntur : I. Epiftola Papa Spalenfis Epifcopi (.ideft S. Ifidori Hifpalenfis ) ad
Laudefridum Cordubenfem, quam ex MS. Hifpanico edidit Loaifa, ac ex Loaifa
refertur tom. 7. Concil. col. 434. II. Alia Ifidori ad Mafonem Epifcopum de
reftauratione Sacerdotum, qua: fuppofititia creditur a Joanne Morino lib-4.de
pcenitentia c. 15. n. 6. III. Catalogus de nominibus hareticorum, qui unita-
tem Ecclefia turbaverunt. Incipit : Quidam etiam haretici &c. uti apud Gra-
.tianum Cauf. xxxv. q. 3. c. 39. Sumtus'eft ex lib. 8. Etymologiarum S. Ifidori
Hifpalenfis c. j . Hsçc poilrema additamenta, qua ob codicem in fine mu-
tkum abfunt a Vat. Ottob. 93. nobis innotuerunt ex MS. Vat. 3791. in quo
hæc fecunda pars integra confervatur. Hoc tarn rnültiplex ejufmodi codicum
difcrimen a ceteris antiquioribus & purioribus Ifidorianis exemplis nonne puram
Ifidori colleélionem in illis non reperiri demonftrat ? Neque vero quifpiam QuæJam
fufpicetur, documenta addititia, prxfertim ilia tria apocrypha qua memoravi-
mus, pofterioribus Pfeudoifidori curis accefliffe, Id enim fatis revincit præci- "°,S0n
pue codex Vat- ^30. in quo-cum pofteriora ejuldem Pfeudoifidori additamenta Msrcuto-
duplici appendice in fine deferipta inveniantur , dubitare non lic e t, quin ea rl! •
quoque addititia laudatorum codicum documenta ibidem cum ceteris fubnexa
fuiflent, fi eodem Pfeudoifidoro auflore acceffiffent. Hinc etiam Pfeudoifidoro
minus refte adferibuntur fuppofititia epiftola très, una Damafi ad Hieronymum,
alia Hieronymi ad Damafum, & alia Leonis ad Epifcopos Germania-
xum, atque Galliarum, qua à puris Ifidorianis codicibus abfunt, & folum in
ris inyeniuntur, qui pluribus nominibus a pura Ifidoriana colleflione diftant ,
& aliquot additamenta aliunde recepere. Non folus Pfeudoifidorus fuit apocry-
phorunj fabricator, fed alii plures ejufdem indolisjinventi funt. Ut autemomit-
' tamus quafdàm vetulliores impofturas , epiftola Deufdedit Papæ ad Gordia-
num Hifpalenfem Epilcopum cum aliis tribus, quæ in ea allegantur, Jalii ,
Innocentii, & Gælellini ad Epifcopos Ifauris, Ephefiopim, & Hierofolyma:,
luppofitionem manifellam prodit ; nec tamen in ullo Ifidori codice inventa ,
hiiic artlfici tribui poteft. Idem eft de quibufdam aliis commentitiis feriptis ,
de quibus in Additionibus Ifidorianis dicetur capite fequenti.
X X V I . Codex Florentinus S. Marci fignatus num. 182. qui fæculo circiter De ms.
XII. feriptus, & epiftolas, & canones continet, in poilrema parte a pura Ifi-
doriana colleflione aliquantulùm diferepat. Nam poll Innocentii epiftolas addit 00 1 ‘
legem ImperUtoris Conftantii ad Volufianum, & ipfius Volufiani ediftum in
caulfa Pelagianorum, qua? in colleflione canonum hoc tomo edenda leguntur
cap. 19. & 20. Dein in Leone prater ordinem ab Ifidorianis codicibus diver-
liim nonnullas epiftolas p rsfert, quae in iifdem codicibus défunt; & epiftolam
12. ad Africanos Mauros non decurtatam, ut illi, fed integram & exafle de-
feriptam exhibet, qualem in nulla alia colleflione invenire licu it. Vide præ-
fationem in Leonis epiftolas §. X IV . ubi quatuor & viginti epiftolas , quæ in
eo codice defcribuntiir, recenfuimus. Cum autem epiftola X X IV . ob codicem
mutilum fine careat, num alia Leonis epiftola fequerentur, & num in ceteris
Pontificibus aliquid aliud ab Ifidori colleflione diverfum infereretiff, ignoramus.
XX VII. Plura dicenda elfent de MS. cod. Vat. 1340. & de duobus fimili-
bus Veneris S. Marci iâ8. & i6ç. qui in poilrema item parte Ifidoriana col-
leftionis plurima documenta partim inferta, partim in fine addita continent .
Sed cum hæc latius pateant, de his feparatim agendum erit capite fequenti.
XX VIII. Codex Vat. ézg. fæculi XII. in folio ante Ifidorianam colleflio- De ms.
nem quædam pramittit S. Ifidori Hifpalenfis opufcula, & Ecclefiafticam Rufi- Vat- 6l9-
Tom. III. g g 2 ni Hi