2 3 * C o d e x C a n o n . E g
3? S i v e n » C l e r i c u s 3 9 h a b e a t c a u f lam e um
e x t r a n e o E p i f c o p o , v e l c u m f ü o ; a p u d S y -
n o d u m P r o v in c i z c a u f lam d i c a t . S i a u tem
E p i f c o p u s , a u t C l e r i c u s d i f c e p t a t io n em h a b
e a t e um M e t r o p o l i t a n o E p i f c o p o , a u t ad
d ie e e e fe o s p r im am fed e rn r e c u r r a t , a u t ad
fed e rn C o n f t a n t in o p o l i t a n a m , a p u d q u am
40 c a u f la d ic a tu r 4 9 .
4 1 X . N o n l ic e r e C l e r i c u m in d u a r um
p a n t e r c iv i t a t u m E c c le f l i s m i l i t a t e , in q u a
p r im u m o rd in a tu s e f t , & ad q u am q u a f i
in a jo r e r a p e r v a n * g lo r ia : d e fid e r ium e o n fu -
g i t , E o s v e r o q u i h o c t e n t a v e r i n t , E c d e -
p r o p r ia r c f t i t u e n d o s e f l e , in q u a p r im um
o r d m a t l fu n t , & ib i t a n tu m m in i f l r a r e .
4« 4 2 S i q u is ta rn e n ja m e x a l ja in a l ia m E c -
43 c le f i am t r a n s la tu s e f t , in n u l l i s c a u f l is 4 3
Jp Codd. Juft, Luc. & Vat. addunt quis ,
JJejn cod, Luc. apud Synodum Provinci* iudi-
ntur: & mox cum Juft. & Vat, Si autem E-
pijcopus, aut Clericus difcrepationem habeat cum
Metropolitano Epifcopo , ad primam federn re-
cuLr.rat■> *ut «djedem Conftantinopolitanam,tut cauffam definiant. &
40 Quefn, ex cod. Thuan. addidit & apud
tpjam judicetur. Delevimus cum MSS. Vind,
Qxon, & Vat. Regins.
, 4 1 Titulus MSS. Vind. Non liceat de alia
tn altam civitatem.tranfmeare . Apud Juft. ti-
tuh loco fic Ut nuHi Qlericorum liceat ab Ec-
flejta fua difcedere., Canon vero incipit : Ci-
vitatum Eccleftis ( fupple cum MS. Luc. debeat)
militare, in qua primo ordinatus quis eft ,
r71u07n1 t«d quam &c. Mox idem Juft. tentave- ,
42 Quefn. Si quis tarnen ex alia jam Eccle-
\f- a“Tr trans*atus eft • Syntaxim codicum
Vjnd. & Vat. Regina; fequuti fumus.
4ß Notat Quefnellus in cod. .Thuan. habe-
n uo. Prions Ecclefite, vel Marty riorum, qua
fub ea funt , aut Photiorum , out Xenodochio-
rum rebus m nullo communicet . Eos vero qui
ufi fuerint poft definitianem magna & univer•
fills hujus Syfiodt quicquum ex bis , qut fint
prohibit a, agere, decrevit finSa Synodus a pro.
prto bufufmodt gradu red fere. Court. ineodem
codice tunc Colbertino legit recedere . Quefn.
mallet legi redden, vel excidere : ut habet '
inquit, Vulgata verfio ad latus Greece editionis
excufi, ex qua bac omnia fumta fint, in qui.
bus Thuan. codex ah Oxon. & Juflello difcre.
pat, Clanus dicentur hare fumta ftiffeexver-
fione Dionyfii Exi guf ex qua pro Photiorum
corrigendum eft Ptocbiorum , &»«/? pro ufi.
Codex Vat. Reg. pro Xenodocbiis habet Syno.
doc has : Vmd. Synoditis,
44 Tres codd. Juft. Luc. & Vat. habent
t&ins '.univerf alls, ac pro iftius folus Juft, to-
45 Hie canon in MSS. Vind. titulo caret.
In vocera autem fynodicis, quam noftri quo.
que codices hujus prifes verfionis prsferunt
( Luc. fynodociis & fynodocias) hanc adnota-
tionem Quefnellus fubjecit „ Ita habetur &
55 ^an- XIII. a quo reliqus verfiones difcre-
j, pant, qus habent commendatitiis. Adcodi-
’* ces^ noftros Oxon. & Thu. propius accedit
” a - Anicienfis, ex quo varias aliquot le-
„ cuones decerpfere, & in margine Dionyfia-
C L E S I A S T I C Ô R U M j 2 3 2
p r io n s E c c l e f i a r , v e l a d ip fam p e r t in e n t ib u s
M a r t y r i i s , v e l X e n o d o c h i i s , v e l pa u p e rum
r e b u s h a b e a t fa c u l t a t em t r a f t a n d i . E o s v e r
o q u i a u f i fu c r in t p o ft h o c c o n f t i tu tu m m a -
g n æ 4 4 & g e n e r a l is i f t iu s S y n o d i a liq u id
c o n t r a r iu m a g e r e in his> qua? n u p e r fa n f t a -
S y n o d u s in t e r d i x i t , p r o p r ium g r a d u m am i t -
t a n t ,
X I . O m n e s p a u p e r e s & r é v é r a e g e n te s
fo la tn s o p o r t e t p a c i f i c is , & e c c le fia f t ic is
t a n tum l i t t e r is p r o fe q u i , & n o n 4 5 fy n o d
ic is : q u o n iam fy n o d ic a s l i t t e r a s h i s tan -
tu m d a r i c o n v e n i t , q u i b o n æ o p in io n is e f-
fe v id e n t u r ,
4<5 X I I . P e r v e n i t ad n o s , q u o n iam q u i - ^
d am c o n t r a e c c le f ia f t ic a f t a tu t a le p o te fta -
t ib u s c o n f e r e n t e s , p e r p r a gm a t i c u m u n am
P r o -
„ næ verlionis appofuere poftremæ Concilio-
„ rum editionis procurator.es : habet porro^f-
,, nodociis . Noftræ verlionis auclor legebat
» fortalTe in mendofo codice Græco <rwohMft pro
„ &rxT/xeii. Anicienfîs autem leiftio ex eoco-
„ dice nata videtur, quæ vocem haberet de-
,, rivatam ex verbo eujjsiJvù , quod fignificat
,, comitor, feu. itineris foci us fum: vel ab àüiu
»> vtatico inftruo : eo quod hujufmo-
„ dii litteræ commendatitiæ Clericis pro iti-
„ néris focio ac viatico eftent . De litteris
jj canonicis abunde differuit Gerardus Rodol-
,, phus in libello de his edito Coloniæ 1582.
„ vide eriam Bernardinum Ferrerium inlibro
,, quem feriplit de antiquo ecclefiafticarum epi-
” Ü0! f um ëenere 5 Annibalem Fabrotum in
„ Balfamonis colleéi. Ecclef. Conftitut. lib. 2.
I tit. 1. Chriftophorum Juftellum in hune co-
î) dicis Eccleliæ univerfæ canonem ; notas et-
jj ïam Gabrielis Albafpinei Epifc. Aurelia-
„ nenfis in hune canonem ; ubi accurate fu-
” gemina interpretatione &
„ lenlu Græcæ vocis quæ canonem fe-
» re claudit . Nimirum hæc ^
„ OTs/ni-jie/ -rtps^unvet irpotrdvoK alii aliter inter-
,, pretati funt . Verfio quæ Græco textui ad-
jj jacet, tarn in Juftelliano Ecclefiæ univerfæ
„ codice, quam in^vplgatis, & Græci Colle-
,, ctores & Commentatores Balzamon, Zonà-
), ras., & Blaftares, de iis perfonis qua fufpe-
jj tt* funt, canonem explicant. Antiquæ ver-
„ fiones Latinæ contrario fenfu exponunt :
jj Dionyfius quidem de honoratioribus perfo-
,, ms : Ifidoriana de his qui in opéré funt cla-
„ rtores. Jacobus Cujacius ad cap. 5. de Cle-
„ ricis non refidentibus >. interpretatur de ho-
jj neftioribus perfonis , qui font en réputation
,, leu integræ famæ . Quem fenfum ita ex-
” F 11? 11 vetus interpres nofter, cniprifeaju-
„ ftelli verfio concinit, de iis ,■ qui bon* opi-
„ monts ejfe videntur . Ad hune poftremum
>j fenfum Dionyfianam verfionem aliafque ,
jj quæ de honoratioribus inrerpretantur trahit
j, Albafpineus : fuam opinionem majore procul
jj dubio confidenria proiaturus in medium fi
„ codicis noftri verfionem legiflet , cui non
j, modica inde commendatio accedit, quodee-
„ lebri oecumenicæ Synodi canoni lucem non-
„ nullam afferat. “ Haaenus Quefnellus.
46 Tit. coda. Vind. Ut Provincia in duos
metropolitanos Epifcapdï non dividatur.
2 3 3 E T C O N S T I T U T O R U M
p r o v in c iam d iv i f e r u n t in d u a s , a c p e r h o c
4 7 d u o s in u n a P r o v in c i a elTe M e t r o p o l i -
17 tan o s E p i f c o p o s . I g i t u r c o n f t i t u i t f a n f t a S y nodu
s n ih i l t a le d e in c e p s t e n t a r i a b E p i -
48 fe o p is : 4 8 n e q u i h u ju fm o d i a liq u id a r r i -
p u e r in t p r o p r ium a m i t t a n t g r a d u m . Q u æ -
c um q u e v e r o c iv i t a t e s ja m p e r fa c r a s l i t t e ra
s n om in e m e t r o p o l i t a n o f u n g u n t u r , 4 9 ip fæ
& (dix h o n o r em c o n f e q u a n tu r , & is q u i h u i c
E c c le f iæ præ e ft E p i f c o p u s , l a l v o u t iq u e p r o p
r io ju r e , q u o d r é v é r a M e t r o p o l i t a n s : c i?
v i t a t i c o n v e n i t .
50 5 0 X I I I . P c r e g r in o s C l e r i c o s & L e f t o r e s
in a l ia c i v i t a t e f in e f y n o d ic i s l i t t e r i s f u i
E p i f c o p i p e n itu s n um q u am m in i f t r a r e p o l i e .
51 5 1 X I V . Q u o n i am in q u ib u fd am P r o -
v in c i i s L e & o r e s & P fa lt e s n u b e r e p e rm i t -
t u n t u r , c b n f t i t u i t fa n 61 a S y n o d u s n o n l i -
51 c e r e q u em q u am 5 2 a l t e r iu s h æ r e fe o s m u -
l ie r em a c c i p e r e . E o s v e r o q u i ja m e x t a l i
m a t r im o n io f i lio s p r o c r e a v e r u n t ; l i q u id em
5] f i l i o s fu o s a p u d h æ r e t i c o s b a p t i z a v e r u n t , 53
p o f tm o d um p o lie c a th o l i c a m c om m u n io n em
a c c ip e r e ; f i a u t em n o n lu n t b a p t i z a t i , jam
n o n p o lie a p u d h æ r e t i c o s b a p t i z a r i , n e c ad
c o n ju g iu m c u m hæ r e c ic o c o n ju n g i , n e q u e
47 Juft. Luc. & Vat. MSS. Duo .... funt
metropolitani Epifcopi. Deitt poll igitur iidem
codd. cum Vat. Regins addunt nunc: & pro
fan&a habent magna.
48 Tres laudati codd. & qui . Vind. cum
Vat- Resins minus ne qui . Dein Juft, omit-
tit jam.
j 49 Vind. MS. tpfi foil. Quefn. notat: lege
ipfx folum j ut fenfus exigit . Dein poft no-
men Epifcopus Quefn. ex Thuan. exemplo
inferuit vocetur Archiepifcopus : quas voces
etfi prsferat etiam MS. yat. Regins , ex
ceteris tamen codd. delevimus , propterea
?uod in Grsco etiam aliifque verfionibus de-
uut.
50 Titulus in codd. Vind. Peregrini in alia
civitate non miniftrent. Dein Vat. Regins: Per-
tgrinus , Clericus, & LeElores ..... poftint. Juft.
Luc. & Vat. in aliena civitate ..... nufquam
miniftrare debere.
51 Titulus in MSS. Vind. Ne cum hareti-
eis aut Jud<eis conjungi. Mox Quefn. & Pfalia
uxores ducere: Juft. & falutem nubere , &
in marg. lege faltem nubere , quod reperimus
in Vat. 1342. Utrutnque male . Veram le-
£tionem fuppeditavit cod. Luc. concinentibus
Vind. ac Thuan. in quibus folum pro Pfaltes
legitur Pfait a.
52 Juft. & Luc. ulterius bareticam. Vat. melius
habet tantum hareticam . Hie autem alter
ius harefeos idem eft ac alterius feSla , ut
verfiones Dion. & Ifid. prsferunt. Dein apud
Juftellum procrearunt. Et ft quidem.
53 Luc. & Vat. poftmodum vero : & mox
cum Juft. & Vat. Regins poffe eos in catholi-
ca communione percipere, al. accipere, vel reci-
pere . Dein jam non debere eos apud hareticos
haptizari ne .... cum bareticis in Juft. Luc. &
V«.
5 4 Tres iidem codd. nifi forte fe uansferre
ad fidem orthodoxam promiferint perfona , qua
conjungenda funt cum orthodoxis: & dein vio-
Sedis Apostolicæ . 2 34
c u m J u dæ o , n e q u e c u m P a g a n o , 5 4 n i f i 54-
fo r t e p r o m i f e r i t fe t r a n s f e r r e a d fid e r a o r th
o d o x am p e r fo n a q u æ c o n ju n g e n d a e ft c u m
o r t h o d o x o . S i q u is a u t em h u ju s fa n & æ S y n
o d i c o n f t i tu tum v i o l a v e r i t , 5 5 c a n o n u m 55
d am n a t io n em in c u r r a t . _
5 6 X V . D ia c o n if fam m u l ie r em n o n p o f - S6
fe o rd in a r i a n t e a n n um q u a d r a g e f im u m , &
c u m d i l ig e n t i p ro b a t io n e . S i v e r o a c c e p t a
5 7 o r d in a t io n e , & c e r ta tem p o r a m in i f t e -
r i i o b f e r v a n s n u p t i is fe t r a d id e r i t a d in ju «
r ia m D e i g r a t iæ , h u ju fm o d i m u l ie r a n a -
th em a t i z e t u r , c u m e o q u i i l l i , c o n ju n -
f t u s e f t .
. 58 X V I . N e c e a r n , q u æ fe D o m in o D e o 58
v i r g in e m d e v o v i t , e o d e r a m o d o n e c M o -
n a c h u m n u b e r e l i c e r e . S i v e r o h o c fa c e r e
v o lu e r in t , a c om m u n io n e fu fp e n d a n tu r .
5 9 E p i f c o p o a u tem d e h a c re a u & o r i t a t em
p ræ b em u s , f i v e l i t e o s r e c o n c i l i a r e .
60 X V I I . R u f t i c a s p a r o c h ia s , q u æ fu n t 60
i n f in g u l i s P r o v in c i i s , in c o n v u lf a s m a n e r e
c o n f t i tu im u s a p u d E p i f c o p o s , q u i e a s d e t i -
n e r e v i d e n t u r ; m a x im e $ f i e a s a n n i s t r i -
g in t a d e t in e n t e s , in v io l a t e d ifp e n f a v e r u n t :
f i v e r o 61 in t r a a n n o s t r i g i n t a f d ^ a e f t , a u t 61
fiat
lare tentaverit pro violaverit.
■ 55 Iidem codd. cum Vat. Regins canonum
,1damnation: fubjaceat.
5 6 Tit. codd. Vind. De Diaconiflis ; Juft.
Luc. & Vat. 1342. .cum titulum prsferant
Quod ( lege quot) annorum velari debeant anti
tl*. Dei y canonem incipiunt fic . Placuit non
eas ordinari ante annum XL. & hoc cum diligenti
&c. Vox Diaconiffam in MSS. noftrs
,colle£Honis & in Vat. Regins exhibita cum
Grscjo aliifque verfionibus concinit.
57/Juft, cum Luc. & VaX.. velatione y & cer-
to tempore minifterio obfervans . Vat. Regins
habet pariter & certo tempore minifterio obfervans.
Oxon. minifterium obfervans. Vind. mi-
niflerio obfervans. Dein tres priores codd. qui
illi conjungitur.
58 Titulus in MSS. Vind. Nec Deo dicat a
virgo, nec Monachi non nubant. Quefn-fic canonem
incohat. Nec earn, qua fe Domino virginem
vovit j nubere licere , nec Monachum uxo-
rem ducere. Prstulimus codd. Vind. Vat. Reg.
cum quibus ceteri tres concordant, folum va-
ri antes in his vocibus : nec Monachis nubere
licebit.
59 Juft, cum Vat. Epifcopus autem de hac
re aubloritatem prabebit, f i velit eos reconcilia-
r i, Vat. reconciliare . Codex Luc. verfionem
Dionyfii hoc loco fubftituit : Confitentibus autem
decrevimusj ut habeat auSloritatem ejufdent
loci Epifcopus mifericordiam humanitatemque lar-
giri. fejj mg
60 Hie canon, in Vind, titulo caret. Poll
pauca Vind. omittit primam vocemeas, Oxon,
delet maxima , & Luc. prsterit primam par-
ticulam f i . . . . .
61 Juft, intra triginta qnms ... Vat. in tri-
ginta annis. Luc. annis triginta . Dein Juft.
aut f i fiat. In Luc. omittuntur voces deillis .
Poftea hi tres codd. cum Vat. Regins apud
Synodum fua Provintia.