C A P J T U L U M X X X IX .
j A L T E R
L I B ï L 1 ü S F % p 5E I.
CRedimus2 unum Deum, Patrem omnipotentem
, 3 & unum unigenitum Filium
ejus Deum & Dominum Salvàtorem
noftrum, & Spiritum fanftum Deum • non
très Deos Patremj & Filium Spiritum
fanâum, fed unum Qeum effç confitemur.
Non lie unum Deum , quali folitariùm ;
nec eumdem, qui 4 ipfe fibj Pater fit, ipfe
& Filius ; fed Patrem verum , qui genuit
Filium verum, 5 ut eft Deus de Deo, lumen
de lumine, vita ex vita , perfeflum de
perfeélo., totum a toto, plénum a pleno ;
non creaturn, fed genitutn ; non ex nihi-
lo , fed ex Pâtre, 6 unius fubftantiæ cum
Pâtre : 7 Spiritum vero fanélum Deum ,
non ingenitum, neque genitum, non créa-«
1 Præter codices hujus colleélionis exilât in
MSS. Lucen. Colb, in Vat, 1342. ac inVal-
lic. A. 5. & Vat, 5845- Fragmentum ejusin
fummæ antiquitatis cod, Aquenfi a Crabbo
inventunij & editum fuit, Fere idem legitur
in Appendice tomi 5. S. Auguftini ferm, 13$.
In duobus MSS. uno Thuaneo 199. quem làu-
dat Quefnellus diflert, 14. n. 7. al'tero vetu-
“ IlifTîmo Ambroliano, emus meminit Muraro-
'yius torn. 2. Anecdot, Latin, pag. 224. & 227.
ESeronymi nomen inferibitur . In editionibus
vero S. Hieronymi invenitur cum titulo Da-
mafi fymbolum . Vide tom. XL edit. Veron,
pag. 145. Cur Damafo autem attribuatur, colt
ligere licet ex cod, Lucenfi & fimili Colb.,
ubi epiilolæ Damafi ad Paullinum adnçélitur.
In MS. Vind. titulus eft : Incipit alius, ideft
libellus fidei . Çod. Crab. Incipit fides Roma-
norum , Uterque Vat. & Vallic. Incipit fides
catbolicee Ecclefiie Romance . Notât Quefnellus
in margine : 'Eft oratio Latina S. Gregorii Na-
zianzent çognemento Theologi , feu de fide Ni-
ctena, Rufino Preshytero interprète , tra&atus :
ut habetur in edifione Morel Ui lóóp. tom. 1.
pag. J%6. Quam quidem nec hujus Gregorii e fife
j nec ullius Græci ficriptoris exiftimamus, fed
potius Latini alicujus , ut alibi fiufius, Vide
diflert, 14. & noftras in earn animadvert
fiones.
2 Vat. & Vallic. in unum,
3 Thuan, MS. 0 unigenitum deleta voce
unum . Uterque Vat. & Vallic. 0 in unum
unigenitum Filium ejusJefium Chriftum Deum.
Crab, 0 in unigenitum Filium ejus Jefium
Chriftum Dominum 0 Salvatorem noftrum, 0
in Spiritum SanElum Deum, Lucen, & Filium
ejus unicum Dominum noftrum conceptum de
Spiritu SanElo Jefium Chriftum Deum 0 Dominum
noftrum, 0 Spiritum SanElum Deum ,
non tres Deos, fed Pattem F Hi uni 0 Spiritum
SarjElum unum Deum effe confitemur.
,4 Lucen, cod, ipfe fit Pater, fit ipfe 0 Ff-
liûs. Çrab. ipfe Pater fit, ipfe Filius,
5 Crab, ideft Deum de Deo .
d Quefn. inferit 0 , delent omnes noftri
codd. & Crab. | g
turn , nee faflum; fed Patris & Filii, fem»
per in Patre, & Filjo 8 coatternum . Ve,
neramur tarnen unum Deum; 9 quiaexuno
Patre totum qnod Pgtris eft , 10 natus eft
Filius Deus , & in Patre totum quod in-
eft totum genuit Filium , Pater Filium
generans non minuic , nec amifit plenitu-
dinis fux Deitatem, totum autem 11 quod
Deus Pater eft, id efle & Filium ab eo na-
tum, certiffime tenentes. j 2 Cum Spiritu
fanfto unum Deum piiflime confitemur Je-
s u m - C h r i s t u m Dominum noftrum , Dei
Filium , per quem 13 omnia fafta funt ,
qua* in cselis , & qua* in terra, vifibilia, &
invrfibilia : propter noftram falutera 14 de-
feendjt de eselo : qui numquam defierit ef-
fe in ejelo ; natu^ de Spiritu fan^lo ex vir-
gine Maria. Verbufncaro faftum non ami-
lit quod fuerat , fed ccepif efle quod non
erat . 15 Non demutatum , - fed permanentem
etiam hominem natum , non putative
, fed vere; non aerium, fed corporeum j
non phantafticum , fed carneum ; offa, fan-
guinem , fenfum , & animam habentem , 16
ita
7 Ita cum Crab, omnes -noftri codd. Apud
Quefn. & Spiritum SanElum verum Deum .
8 Crab, cum plerifque noftris codd. aliain-
terpunftione coaternum veneramur , unum tarnen
Deum,
p Qui ex uno j'n Crabbi codice, qui in his
yerbis definit.
10 Lucen. Vallic. & uterque Vat. Deus nart
us eft Filius . Mox Vat. 1342. totum genuit
in Filium. Vallic, & alius Vat, totum ingenitum
, -Ö* in Filium,
11 Jta codd. Vind, ac Thuan. confentien-
tibus ceteris omnibus aliarum colleétionum ,
nifi quod Vat. 1342. pro tenentes habet credent
es : Vallic. & alius Vat. mendofe credi-
mus . Solus Qugfn, quod Pater eft Deus idem,
cjfie 0 * Filium .... certijfime tenemus,
12 Codd. Luc. Vallic. & uterqué Vät. fe-
quentia cum antecedentibus jungunt, mutant-
que interpunflionem fic : Spiritu SanElo unum
Deum confitemur. Credimus Jefium1 2 3 * 5 17 19 20 4 6 Chriftum .
13 Thuan. & Vind. delent omnia, nbn vero
alii codices. Mox Vind, 0 * in terra I omif-
fa voce qua,
24 Luc, cum Vallic. & Vat. 5845. deficen-
diffie de calo , 0 * natum de Spiritu SanElo 0
Virgine Maria, intermediis pmiflis: in quibus
defierit feripfimus cum MSS. Thuan. Vind. &
alio Vat. 1342. Quefn. defiit. Cod. Vind. pra-
terea habet natum de Spiritu SnnElo. Vat. vero
1342. 0 Virgine Maria.
15 Quefn, alia interpundlione : non demutatum
, fed permanens . Credimus hominem natum
, Omnes iioftros COdd. ac Thuan. pratu-
limus . Solum in Luc, & Vallic, legitur fed
Deum permanentem , etiam hominem natum.
Dein pro phantafticum cod. Thuan. phanta-
fium, Lucen, pharttafieum, Vallic. & unus Vat;
phantafiam , Jed carnem • Mox folus Quefn.
animum.
_i6 Melior videtur le£lio cod. Lucen. ita verum
hominem (ß* verum Deum intelligimus, ut
verum Deum verum hominem fuifje nullo modo
ambigamus confitendum . Vallic. iterum verum
hominem intelligimus, ita 0 verum Deum
verum hominem fiuijfie nullo modo ambigimus ,
Con-
E T CONSTITUTORUM 282
ita verum Deum & verum hominem in-
teiiigimùs ,* ita verum hominem verum
Deum fuiffe nullo modo ambigiraus . Confitendum
17 eft hunc eumdem Dominum
7 noftrum jESUM-CHRiSTUMadimplefle legem
& prophetas , paffum iub Pontio Pilato ,
$ 18 crucifixum fecundum Scripturas , mortuum
, & fepultum fecundum Scripturas ,
tertia die a mortuis refurrexiffe , affumtum
in ctelos , federe ad dexteram Patris , inde
venturum judicare vivos & mortuos expe-
£lamus. In hujus morte & fanguine mun-
datos 19 remiffionem peccatorum confequu-
tos ; refufeitandos nos ab eo in his corpo-
ribus & in eadem carne, qua nunc fümus;
ficut & ipfe in eadem carne, qua natus eft,
20 & paffus, & mortuus, 20 refurrexit : & animas
cum hac carne vel corpora noftra ab
eo , aut vitam æternam , præmium boni
meriti, aut fententiam pro peccatis æterni
fupplicii recepturos.
Sedis Apostolicie.
C A P I T U L U M X L .
i L I B E L l - ' U S
A u g u s t i n ?
de fide catholica contra omnes harefies.
CRedimus in unum verum Deum , Patrem
& Filium & Spiritum fanftum,
vifibilium & invifibilium faftorem , per
quem creata funt omnia in caclo & in ter-
ra . Hunc unum 2 Deum , & hanc unam
divini nominisefle Trinitatem. Patrem non
effe Filium , fed habere Filium, qui Pater
non fit : Filium non effe Patrem , 3 fed
Filium Dei effe natura y Spiritum quoque
paraelytum effe , qui nec Pater fi£ ^” e ,»
nec Filius, fed a Patre 4 procedat, Eft ergo
ingenitus Pater, genitus Filius, non ge-
nitus Paraclytus, fed a Patre procedens, Pater
eft cujus vox eft hxc audita de caelis •
Hic eft Filius meus dileElus, in quo 5 mthe
lene complacui; ipfum audite: Filius eft ,
qui a i t : Ego a Patre exivi, & a Deo vent
in hunc mundum . 6 Paraclytus ipfe eit,
de quo Filius ait: Nifi abtero ad Patrem ,
Paraclytus non veniet ad vos . Hanc T rinitatem
perfonis diftinftam , 7 tubftantiam
unam • virtutem , poteftatem , majeftatem ,
ändivißbilem , indifferentem . Prmer illam
nullam divinam effe naturam, vel Angell,
vel
Confitendum nunc eumdem Dominum &c. Par-
ticula nunc legitur etiam in utroque Vat. Codex
Oxon. fecundo comate ita yerum hominem
0 verum Deum inferta particular, minus
redle. -
17 Prater codd. aliarum colleftionum etiam
Vind. delet eft,
.18 Quefn, crucifixum 0 mortuum . Noftros
codd. ac Thuan. fequuti fumus.
19 Idem Quefn. addit confitemur : delent
duo optimi codd. hujus colletftionis Thuan. &
Vind. cum Lucen, & Vat. 1342.
20 Quefn, fiurrexit : & dein delevit yel corpora
noftra, licet fateatur hac exhiberi in duo-
bus Thuan. uti in omnibus'noftris quinque
codd. diverfarum colledtionum leguntur . Solum
Lucen. port vel corpora noftra fubjicit ac-
cepimus: melius Vallic. & Vat. accepturos, de-
leto in fine verbo recepturos: pro quo Quefn.
vecepturas.
1 Exftabat olim apud S. Auguftinum tom.
10. Term. 129. de tempore, nunc autem re-
jeftus eft in Appendicem tom. 5. ferm. 235.
Fatentur PP. Benedidlini hunc libellum nuf-
quam invenifle in Auguftini codicibus. Cum
vero Auguftini nomine circumferatur inexem-
plis noftra colleftionis, nec non in Additio-.
nibus colleaionis Ifid. qua leguntur m Vat.
1340. & in alio fimili Remigiano, quemHe-
rovallianum Quefnellus vocat, ex ^ alterutro
hoc fonte inter Auguftini opera ohm fuifle
infertum, fatis probabile eft: unde etiam le-.
aiones fere concinunt. In Vind. cod, nc titulus
prefertur : Incipit libellus df fide catho-
lica contra omnes bcetefes, Auguftini, Hic Ve*
ro libellus idem eft ac Regula fidei , qua; S.
Leonis tempore contra omnes hanefes, & ma-
xime contra Prifcillianiftas compafla_( dequo
plura tomo II. in Obferv. ad not. W J W
m ep. 1;. ad Turribium ) perperam fubjefta
legitur Concilio Toletano I. tom. a. Conctho-
rum Veneta edit. col. 1475- fane eft
memorata Regula fidei ipfe libellus , quoad
fubftantiam, licet aliquot non exiguis vanan-
tibus diferepet. Anathematifmi vero partim
iidem funt, partim vero omnmo diverli. Vide
plura not. §8 in differt. 14. Quefnelli .
a Quefn.addit verum: delevimus cum Mob.
Vind. Thuaft. Heroval. & ceteris editis.Mox
vuig. poft Concil, . Tolet. I. & hanc unam effe
divinte fubftantU Trinitatem , Patrem autem
non effe ipfum Filium .
a Ita cod. Vind. concmente Heroval. In
Append. Aug. fed filium Dei effe natum. Quefn.
fed filium de ejus natura. Melius vulg. Concil.
fed Filium Dei de Patris effe natura.
4 Vulg. Concil. Hieron. & Aug. addunt
filioque, & fluliliter poft nonnulla Jed a Patre
filioque ( vel & Fill« ) procedens.
5 Cod. Vind. cum Herov. deler mil» , ac
dein habet hunc audite. . ,
6 Vulg. Concil. Paracletus Spmtus eft , de
Ibid, fubfiantia unham, virtute , & po-
teliate , dr majefiate indivifMem , ind,fferen-
tem Prater hanc nullam credimus divmamej-
fe &c melius. At codices noftrae colleftioms
hie exhibemus. Aug. App. omittit: voces fub-
tlantiam unam ufque ad indivijibtlem mein